عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

İspanya'da kapalı alanda maske kullanma zorunluluğu kaldırılıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
    Madrid/AA
TT
TT

İspanya'da kapalı alanda maske kullanma zorunluluğu kaldırılıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

İspanya'da Kovid-19 önlemlerini yavaş yavaş kaldıran hükümet, kapalı alanlarda maske kullanma zorunluluğunun da sona ereceğini açıkladı.
Sağlık Bakanı Carolina Darias, ülkedeki 17 özerk yönetimin sağlık bakanlıklarının temsilcisiyle yaptığı toplantıda, 19 Nisan'da yapılacak Bakanlar Kurulu'nda, toplu ulaşım, yaşlı bakımevleri ve sağlık merkezleri dışındaki kapalı alanlarda maske takma zorunluluğunun kaldırılması kararının alınacağını bildirdi.
Kapalı alanda maske kullanma zorunluluğuna son verilmesinin 20-21 Nisan'da resmi olarak yürürlüğe girmesi öngörülüyor.
Hükümet mart sonunda aldığı kararda, Kovid-19'da hafif veya asemptomatik vakaları, sağlık merkezleri, yaşlı bakımevleri veya cezaevleri gibi kırılgan ve stratejik işlerde çalışanlar dışında karantina kapsamından çıkarmıştı.
Kovid-19 vakaları için grip hastalığı muamelesine geçilen İspanya'da, belirtilerin durumuna göre Kovid-19 hastalarına doktor raporu verilip, temasa geçtiği kişilerle ilgili hiçbir takip uygulaması yapılmıyor.
Ülkede 24 Aralık 2021'de bir kez daha getirilen açık alanda maske takma zorunluluğu 10 Şubat'tan itibaren kaldırılmıştı.
Salgının başından bu yana 11 milyon 587 bin 603 vakanın tespit edildiği İspanya'da, 102 bin 747 kişi hayatını kaybetti.
Sağlık Bakanlığının açıkladığı son verilere göre ülkede mevcut durumda 400'ü yoğun bakımda olmak üzere toplam 4 bin 291 Kovid-19 hastası hastanelerde tedavi görüyor.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

5 bin yıl önce Avrasya'da yayılan vebanın arkasından koyunlar çıktı

Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
TT
TT

5 bin yıl önce Avrasya'da yayılan vebanın arkasından koyunlar çıktı

Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)

Tunç Çağı'nda Avrasya'da yaşanan veba salgının yayılmasında koyunların kritik bir rol oynamış olabileceği tespit edildi. 

İnsanlara bulaşan pek çok hastalık hayvansal kökenli. Hayvanlarda bulunan patojenler bir noktada insanlara geçerek onlar arasında yayılıyor. 

Tarihteki en ölümcül zoonotik hastalıklardan biri olan veba da sıçanların üzerinde yaşayan pireler yoluyla insanlara bulaşarak milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. 

Diğer yandan 14. yüzyıldaki Kara Ölüm diye bilinen salgından sorumlu patojen, yaklaşık 5 bin yıl önce yayılmaya başlayan patojenden genetik olarak farklı. İnsanlar arasında yayılan bu Yersinia pestis türünün yaklaşık 2 bin yıl önce ortadan kaybolduğu düşünülüyor.

Ancak uzmanlar bu patojenin insanlara nasıl sıçradığını bilmiyordu. Bilim insanları hayvanlardaki hastalıkların geçmişte insanlara nasıl bulaştığını öğrenerek gelecekte yaşanabilecek bu tür olaylara karşı hazırlıklı olabilir.

Aralarında Harvard Üniversitesi'nden isimlerin de yer aldığı bir araştırma ekibi, Tunç Çağı'ndaki Yersinia pestis'in kökenini saptamak için bugünkü Rusya'da bulunan Arkaim arkeolojik kazı alanındaki hayvanlarının kemiklerini ve dişlerini inceledi.

Araştırmacılar 4 bin yıllık bir koyunda, o dönemde insanlara bulaştığı bilinen Y. pestis türünü tespit etti.

Bilim insanları koyundan alınan Y. pestis genomunu diğer eski ve modern genomlarla karşılaştırdı. Koyundan alınan örnek, aynı zamanlarda yakın bir bölgede yaşayan bir insana bulaşan patojenin genomuna çok benziyordu. 

Bulguları hakemli dergi Cell'de dün (11 Ağustos) yayımlanan makalenin ortak yazarı Dr. Christina Warinner şöyle diyor:

Bir koyuna ait olduğunu bilmeseydik, herkes bunun başka bir insan enfeksiyonu olduğunu varsayardı; neredeyse ayırt edilemezler.

Ekip, patojenin henüz bilinmeyen bir yaban hayvanından koyunlara ve oradan da insanlara sıçradığını tahmin ediyor. Öte yandan hastalığın insanlardan koyunlara bulaşmış olması da muhtemel. 

Sözkonusu patojen, diğer veba salgınlarından farklı olarak pireler aracılığıyla bulaşmasını sağlayacak genetik materyalden yoksun. Araştırmacılar bu nedenle başka bir kaynaktan yayılmış olması gerektiğini söylüyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden makalenin bir diğer yazarı Dr. Felix Key "Elimizdeki bulgular eski koyun ve insan enfeksiyonlarının, hâlâ bilinmeyen bir kaynaktan muhtemelen münferit olaylarla yayıldığını gösteriyor" diyerek ekliyor:

Sıradaki adım, o kaynağı bulmak.

Araştırmacılar o dönemde bölgede yaşayan Sintaşta-Petrovka halkının sığır, koyun ve at yetiştiriciliğiyle ilgilendiğine de dikkat çekiyor.

Çalışmanın yazarlarından Dr. Taylor Hermes "Bu erken dönem çoban topluluklarının tahıl depoları, fareleri ve pireleri çekmezdi ve daha önce Sintaşta bireylerinde Y. pestis enfeksiyonları bulunmuştu" diyerek soruyor: 

Kayıp halka çiftlik hayvanları olabilir mi?

Bu toplulukların kullandığı hayvanların yabandaki canlılarla temasa geçmesi hastalığın yayılmasını sağlamış olabilir.

Bilim insanları bunu ve patojenin kısa sürede nasıl geniş bir alana yayıldığını anlamak için çalışmalarına devam etmeyi planlıyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Cosmos Magazine, Cell