Sudan’daki protestolarda bir gösterici daha hayatını kaybetti

Omdurman’da düzenlenen protestolardan bir görüntü (AFP)
Omdurman’da düzenlenen protestolardan bir görüntü (AFP)
TT

Sudan’daki protestolarda bir gösterici daha hayatını kaybetti

Omdurman’da düzenlenen protestolardan bir görüntü (AFP)
Omdurman’da düzenlenen protestolardan bir görüntü (AFP)

Sudan Merkezi Doktorlar Komitesi, başkent Hartum’un Doğu Nil bölgesinde askeri yönetim karşıtı düzenlenen protestolarda bir göstericinin daha vurularak öldürüldüğünü açıkladı.
Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 25 Ekim tarihinde devrik lider Ömer el- Beşir rejiminin düşmesinin ardından sivil ve asker tarafından yönetilen ülkede darbe yaparak tüm yetkiyi ordu elinde toplamıştı. O günden bu yana halk, iktidarın sivillere devredilmesi talebiyle ülke genelinde protestolar düzenliyor. Bugünlerde ise on binlerce Sudanlı sıcak havaya, göz yaşartıcı gaza, mübarek Ramazan ayına rağmen protestolara devam ediyor.
Bugünkü protestolar, 25 Ekim’de sivil hükümetin devrilmesine karşı başlayan protestoların altıncı ayında gerçekleşti. 25 Ekim’den bu yana Sudan ekonomisi gittikçe kötüleşti.
Çoğunluğu oruç tutan göstericiler, 42 dereceye ulaşan sıcak havada bile protestolarına devam ediyor. Omdurman’daki bazı kişiler, El Mesira Yolu üzerindeki evlerde bulunan hortumlarla serinlemek için kendilerine su tuttu.
23 yaşındaki üniversite öğrencisi Ahmed Abdullah, “Oruçlu bir şekilde hayatını kaybetmiş şehitlerin yolundayız. Orduyu yeneceğiz. Özgürlük ve adalet yolunda yürümeye devam edeceğiz” dedi.
Sağlık görevlileri, bugüne kadar emniyet güçlerinin ateş açtığı protestolarda en az 93 kişinin hayatını kaybettiğini, binlerce kişinin ise yaralandığını açıkladı.
6 Nisan tarihi, 2019 yılında devrik lider Ömer el- Beşir’e yapılan darbenin ardından düzenlenen protestoların yıl dönümü olarak kabul ediliyor. O günden beri protestocular, çeşitli eylemler düzenliyor.
Göstericiler, iktidarın sivillere devredilmesini istiyor. Geçtiğimiz yıl 3 Haziran tarihinde halk, oturma eylemi düzenlerken, eyleme müdahale eden güvenlik güçleri ile çıkan çatışmada askeri güçler de dahil olmak üzere çok sayıda Sudanlı hayatını kaybetmişti. Yaşanan olayların ardından iktidarda güç paylaşımı tercih edildi ve askeri- sivil konsey kuruldu. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin (ÖDBG) seçtiği isim olan Abdullah Hamduk, başbakan olmasının ardından yaşanan olayların sonucunda 2 Ocak 2022 tarihinde görevinden istifa etmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı, “Sudan halkı henüz hedeflerine ulaşmadı. Barışçıl protestolara, göstericilerin şiddet korkusu yaşamadan izin verilmeli” dedi.
Göstericilerin oruç tutması nedeniyle başkent Hartum’da günün geç saatlerinde protesto çağrısı yapılırken ülkenin batısındaki el- Ubeyd, Nyala, Cuneyna, Port Sudan, Kessele ve Gadarif bölgelerinde, ülkenin güneyinde Madani, Kosti ve Kadugli bölgelerinde protestolar başladı.
Güvenlik güçleri ve ordu, ana caddelerde konuşlanırken başkentteki hükümet binaları ile Omdurman ve Bahri’ye giden köprüler kapatıldı.
Hartum Havalimanı’na doğru yürüyen on binlerce kişi, göz yaşartıcı gaz ve ses bombalarına maruz kaldı. Ancak göstericiler, eylemlerine devam etti ve “Devrim, halkın devrimidir. Otorite, halkın otoritesidir” sloganlarını attı.
Havaalanın çevresindeki göstericilere çok sayıda gaz bombası atılırken, protestocular, Hartum’un büyük caddelerine barikat kurdu.
ABD’nin yaptırım uyguladığı Merkez Polis Teşkilatı, göstericilere müdahale etti.
Bölgede bulunan Reuters muhabiri, kahvaltı yapmaya hazırlandığı bir vakitte silah seslerini duyduğunu açıkladı.
Sudan Direniş Komiteleri, Hartum ve Omdurman’daki eylemcilerden akşama kadar sokaklardan geri çekilmesini isterken Omdurman’daki sivil komiteler, protestoculara müdahale edildiğini belirtti.



Sudan ordusu Cidde müzakerelerine dönecek mi?

Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)
Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)
TT

Sudan ordusu Cidde müzakerelerine dönecek mi?

Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)
Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan ve ABD’den arabulucuların, müzakerelerin devam etmesini önleyen engelleri aşmayı başardığı an, ordu heyetinin Cidde müzakerelerine geri dönmeye hazır olduğunu bildirdi.

Sudan ordusundan temsilciler, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin başkent Hartum’da sivillerin evleri, kamu tesisleri, hastaneler ve yollardan çekilmesiyle ilgili ihtilaflar nedeniyle geçtiğimiz Çarşamba günü müzakerelerden çekildi.

Ancak Hızlı Destek Kuvvetleri, anlaşmanın başarısız olmasını, ordu heyetinin Hartum’daki askeri karargahta kuşatma altındaki komutanlarının çıkışı için güvenli bir geçit açılmasını şart koşmasına bağladı.

Bakanlık tarafından dün yapılan açıklamada, Sudan’da savaş sonrası konuların tartışılmasının önünü açacak adil bir anlaşmaya varma arzusu dile getirildi.

Söz konusu açıklamada, “Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan ve ABD’nin Cidde’deki müzakere turlarını kolaylaştırma çabalarına ve müzakereleri başarıya ulaştırma konusundaki kararlılıklarına olan takdirini yineler” denildi.

Sudan Dışişleri Bakanlığı, ordu heyetinin ülkeye dönmesine neden olan Cidde müzakerelerinin" başarısız olmasının nedeninin, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin uzlaşmazlığı ve imzaladıkları yükümlülükleri yerine getirmemesi olduğunu da vurguladı.

Hamideti olarak bilinen, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin lideri Muhammed Hamdan Daklu, mevcut ordu liderliğinin istifa etmesi halinde savaşı erken bir tarihte bitirme sözü verdi.

Hızlı Destek Kuvvetleri, başkent merkezindeki ordu komutanlığının ana karargahında, ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah Burhan, yardımcısı Korgeneral Şemseddin Kabaşi ve üst düzey subayları kuşatma altına aldıklarını öne sürdü.

Burhan ve Kabaşi, paylaşılan videolarda karargahın yakınında birden fazla kez göründü.

Öte yandan, Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Agar, Hızlı Destek Kuvvetleri’ni sivillere karşı akıl almaz ölçüde iğrenç suçlar işlemekle suçladı ve Darfur bölgesindeki bazı etnik grupları hedef alarak insanlığa karşı en ağır suçları işlediklerini söyledi.

Agar, St. Petersburg’daki Rusya-Afrika zirvesinde yaptığı konuşmada şunları söyledi;

“Sudan’daki mevcut krize, başkent Hartum ve eyaletlerdeki bazı şehirlere karşı topyekun bir savaş başlatan, korkunç suçlara ve benzeri görülmemiş insani acılara neden olan Hızlı Destek Kuvvetleri neden oluyor. İsyancı güçler herhangi bir angajman kuralına uymuyor, uluslararası insancıl hukuka saygı göstermiyor ve vatandaşları canlı kalkan olarak kullanıyor.”

Agar, Sudan’ın, ülkenin egemenliğine saygı gösterilmesi ve içişlerine müdahale edilmemesi koşuluyla, başta bölgesel olmak üzere tüm girişimlere sıcak baktığını da yineledi.