Maruni ‘şahinler’ Lübnan’ın kuzeyindeki seçim bölgesinde yarışacak

Lübnan’da parlamento seçimlerine 100’den fazla ‘aday listesi’ katılacak. (Lübnan haber ajansı)
Lübnan’da parlamento seçimlerine 100’den fazla ‘aday listesi’ katılacak. (Lübnan haber ajansı)
TT

Maruni ‘şahinler’ Lübnan’ın kuzeyindeki seçim bölgesinde yarışacak

Lübnan’da parlamento seçimlerine 100’den fazla ‘aday listesi’ katılacak. (Lübnan haber ajansı)
Lübnan’da parlamento seçimlerine 100’den fazla ‘aday listesi’ katılacak. (Lübnan haber ajansı)

Lübnan'ın kuzeyindeki Üçüncü Seçim Bölgesi’nde (Batrun, Kura, Zagarta) üç cumhurbaşkanı adayının başkanlığındaki ‘aday listeleri’ yarışacak. Lübnan Güçleri Partisi Başkanı Samir Caca, Marada Hareketi Partisi Başkanı Süleyman Franciye ve Özgür Yurtsever Hareketi lideri Cibran Basil, Üçüncü Seçim Bölgesi’ndeki milletvekili koltuklarını kazanmak için mücadele ediyorlar. Bu bölgede Ketaib Partisi de dört aday listesini destekleyerek seçimlere katılıyor. Ayrıca ‘Kuzeyimiz’ adlı bir ittifak da bağımsız olarak seçimlerde yer alıyor. Sivil Hareket de ayrı bir listeyle seçim rekabetine giriyor.
Lübnan’ın kuzeyindeki Üçüncü Seçim Bölgesi, Hristiyan seçmenlerin ağırlıkta olduğu bir bölge olarak biliniyor ve buradan 10 Hristiyan milletvekili seçiliyor (7 Maruni ve 3 Ortodoks). Her ne kadar bu bölgeden Hristiyan milletvekilleri seçilecek olsa da Müslümanların, özellikle Sünnilerin oyu da belirleyici olabiliyor. Bu bölgede yaşayan Sünniler, bir öncekin seçimin aksine seçimlere geniş katılım sergileyecek olursa hangi listenin kazanacağına önemli bir etkide bulunabilirler. Bununla birlikte Sünnilerin oturduğu mahallelerde seçimlere yönelik herhangi bir hazırlık göze çarpmıyor. Sünni mahallelerde asılan herhangi bir pankart ya da duvarlarda aday posterleri yer almıyor. Sünnilerin ağırlıkta olduğu Beyrut’taki İkinci Seçim Bölgesinde de durum pek farklı değil. Özellikle Müstakbel Hareketi’nin seçimlere katılmama kararının Sünni seçmenleri oy vermekten soğutmuş olabileceği değerlendiriliyor. Beyrut’un bu bölgesinde, sadece ‘Beyrut Kalbimizde’ aday listesinde yer alan milletvekili adayı Fuad Mahzumi’nin posterlerine rastlayabiliyorsunuz. Görünen o ki Mahzumi rakiplerinden önce davranıp mahalleleri kendi posterleriyle donatmayı başarmış. Beyarite bölgesinde oturan Sünniler de Beyrut, kuzey ve Beka bölgelerindeki Sünniler gibi seçimlere kayıtsız görünüyor. Seçim günü yaklaştığında bu kayıtsızlık devam edecek mi yoksa Sünniler de sandığa gidecek mi bu durum belirsizliğini koruyor. Sünnilerin bu seçime önceki seçimlere oranla daha az ilgi göstereceğine kesin gözüyle bakılıyor ancak oranların ne olacağı kestirilemiyor.
Kuzeydeki Üçüncü Seçim Bölgesi’ne dönecek olursak; Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi bu bölgede ikiye bölünmüş durumda. Esad Hardan, Marada Hareketi adayı Selim Saade’yi desteklerken Rebi Benat, Özgür Yurtsever Hareketi adayı Velid el-Azar'a destek veriyor. Eski milletvekillerinden Samir Saade, Ketaib Partisi’nin Mecd Butrus Harb’i aday olarak desteklemesini protesto ederek ‘aday listesinden’ ayrıldı. Seçmen nezdinde önemli ağırlığı olan Seade’nin, seçimlerde hangi tarafı destekleyeceği henüz bilinmiyor. Ancak Lübnan Güçleri Partisi, Ketaib’ten ayrılarak oluştuğu için Seade’nin desteğinin bu yönde olacağı tahmin ediliyor. Süleyman franciye bu bölgede önemli bir başarı göstererek bağımsız adaylar Mulhim Cibran Tavk ve Ruvey İsa el-Huri'yi Marada listelerinde aday olmaya ikna etti. Bu isimler bir önceki seçimlerde Lübnan Güçleri listesinden aday olmuştu. Lübnan Güçleri ise karşı hamlede bulunarak eski hasımları Marada Hareketi’nin geçmişteki güçlü adayı Selim Kerem’i kendi listesinden aday gösterdi. Her ne kadar bu bölgedeki Sünni seçmen şu ana kadar seçimlere kayıtsız kalsa da durumun değişmesi dengeleri altüst edebilir. Sünnilerin oy sandıklarına ilgi göstermesinin Franciye’nin listesine olumlu etkisi olacağı tahmin ediliyor. Müstakbel Hareketi ile çekişme yaşayan Lübnan Güçleri’ne de bir kısım oy desteği verilebilir. Üçüncü Seçim Bölgesinde binlerce Sünni seçmen bulunuyor. Bu seçim bölgesindeki Şii seçmenlerin sayısı ise oldukça düşük. Şiilerin Batrun’da Cibran Basil’i, Kure’de ise Marada Hareketi’nin adaylarını desteklemesi öngörülüyor. Tabii bu konuda belirleyici olan Şii İkilisi Hizbullah ve Emel’in alacakları karar olacaktır. Emel Hareketi genel olarak Cibran Basil’i destekliyor. Hizbullah ve Emel Batı Beka ve Babeda’da ortak adaylar üzerinde uzlaşabilmiş, Baalbek ve Hermel’de ise bu uzlaşı mümkün olmamıştı.
Özetle Üçüncü Seçim Bölgesi’nde, Hristiyan cumhurbaşkanlığı adayları parlamentoda daha fazla koltuk elde edebilmek için kıran kırana bir savaş yürütecek. Buradaki galibiyetin cumhurbaşkanlığı seçimini de etkileyebileceği yönünde değerlendirmeler var. Diğer yandan bazı uluslararası çevreler, yeni cumhurbaşkanının ‘Maruni şahinleri’ dışında biri olacağı yönünde yorumlarda bulunuyor. Kuzeyde, asıl rekabetin Semir Caca ve Süleyman Franciye arasında yaşanması bekleniyor. Cibran Basil’in ‘aday listesi’ ise rakiplerine kıyasla daha sönük kalıyor. Bu üç adayın da nispeten belirleyici olan Sünni oylarını kazanmak için girişimlerde bulunacağı öngörülüyor. Sivil Hareket’in sürpriz yaparak bir sandalye kazanabileceği tahmin ediliyor. Sivil Hareket içinde yer alıp bölgede ağırlığı olan eski Milletvekili Ferid Mekari ise hareketin tarafsız kalması gerektiğini savunuyor.



Lübnan muhalefeti: Beşli Komite’nin açıklaması Fransa’nın girişimini etkisizleştirdi

Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)
Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)
TT

Lübnan muhalefeti: Beşli Komite’nin açıklaması Fransa’nın girişimini etkisizleştirdi

Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)
Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)

Beşli komite ülkeleri, Lübnan'da cumhurbaşkanı seçilmesini engelleyenlere karşı ‘önlem’ almakla tehdit ederken, Lübnanlı milletvekillerinden anayasal sorumluluklarını yerine getirmelerini ve ülke için bir cumhurbaşkanı seçmeye devam etmelerini talep etti.

Açıklama, Mısır, Fransa, Katar, Suudi Arabistan ve ABD temsilcilerinin katıldığı Doha'da yapılan toplantı sonrası yapıldı. Fransa'nın Lübnan Özel Temsilcisi Jean-Yves Le Drian’ın katıldığı toplantıda Lübnan liderliğinin, vatandaşlarına karşı sorumluluklarını yerine getirmek için cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasını hızlandırmaya ve gerekli ekonomik reformları uygulamaya yönelik acil ihtiyacı tartışıldı.

Toplantıda, ‘ekonomiyi kurtarmak ve Lübnan halkı için daha müreffeh bir geleceği güvence altına almanın Lübnan liderliğinin ne yapacağına bağlı olduğu’ belirtildi. Toplantıya katılanlar, Lübnanlı milletvekillerinin anayasal sorumluluklarını yerine getirmelerinin ve ülke için bir cumhurbaşkanı seçmeye devam etmelerinin önemini vurguladı.

Lübnan’daki siyasi güçler ise Beşli Komite tarafından yayınlanan nihai bildiriyi yorumlama konusunda farklılık gösteriyor. Muhalefet, diyalog konuşmalarını görmezden gelerek, dolaylı da olsa, Cihad Azur’u desteklemeye devam ederken iktidar kanadı ise Marada Hareketi lideri Süleyman Fraciyye’ye destek veren Fransız girişimine bel bağlıyor.

(Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) kaynakları, komite tarafından yayınlanan açıklama hakkında yorum yapmaktan kaçınırken, daha sonra içerik hakkında bir açıklama yapılacağına dikkat çekti. (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LKP) Milletvekili Giyas Yazbek, nihai açıklamayı ‘muhalefetin yürüttüğü siyasi mücadeleye öncelik, hak ve meşruiyet veren iyi bir adım’ olarak nitelendirdi. Şarku’l Avsat’a konuşan Yazbek, “Açıklama, talep ettiğimiz anayasal çözümü krizden çıkış için bir yol haritası olarak ortaya koydu ve bu ülkelerin gerçek duruşunu gösterdi. Ayrıca karşı taraf her şeyi bir bütün olarak kendi çıkarına göre değerlendiriyor” dedi.

Yazbek, açıklamasında (Şii) Hizbullah ve müttefikleri tarafından gündeme getirilen diyalog konusunu göz ardı ederken, “Genel olarak muhalefet ve özel olarak LKP olarak, uluslararası hareketten duyduğumuz ve okuduğumuz her şeyin haklı olduğumuzu teyit ettiğini vurguluyoruz. Ayrıca bu koşullar, devrimci normlar kategorisine giren her şey ve devleti devlet üzerinde kontrol altına alma girişimleri karşısında anayasaya bağlılığımızı desteklemektedir” ifadelerini kullandı.

(Dürzi) İlerici Sosyalist Parti (İSP), Beşli Komite’nin açıklamasının Fransız girişimini desteklemediğine inanıyor. Dolayısıyla İSP’de Milletvekili Bilal Abdullah’a göre cumhurbaşkanının belirlenmesinde dış taraflar yer almıyor. Abdullah’ın ifadelerinden, Fransız girişiminin feshedildiği anlaşılırken, Şarku’l Avsat’a konuşan Bilal Abdullah, “Açıklamada, Fransız girişiminin bir nevi düzeltme ve tasfiyesi yer almış, liyakatin içeride elde edilmesinin önemi üzerinde durulmuştur. Açıklama, rejim değişikliği ile ilgili diğer konulardan uzakta cumhurbaşkanlığı seçimlerine odaklandı ve böylece Taif Anlaşması’na bağlılığını ortaya koydu” ifadelerini kullandı.

Marada lideri Süleyman Franciyye’nin adaylığını destekleyen Hizbullah ve müttefiklerine ilişkin olarak ise bu kanat, öyle görünüyor ki açıklamadan sonra atılacak pratik adımları sabırsızlıkla bekliyor. Öyle ki Meclis Başkanı Nebih Berri başkanlığındaki meclisteki Kalkınma ve Kurtuluş bloğundaki parlamenter kaynaklar, açıklamadaki mesajı kendi siyasi gruplarına yönelik veya aleyhte değerlendirmeyi reddetti. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Açıklama neleri içerirse içersin ve diyalog çağrısını alt üst eden yorumlar ne olursa olsun kesin olan şu ki, Lübnan’daki ilgili tüm güçlere yetkinin Lübnan’ın olması gerektiğine dair bir mesajdır. Bu nedenle eğer samimi niyet ve irade varsa, Lübnanlıların çözüm üretmesi için bir teşvik olmalıdır” şeklinde konuştu. Kaynaklar ayrıca, bu açıklamayı takip edecek pratik adımların beklenmesi çağrısında bulundu.

Berri’nin dış hareketten ne sonuç çıkacağını bekleme çağrısı yapması sonrasında yakın zamanda bir oturum çağrısı yapıp yapmayacağına ilişkin bir soruya yanıt olarak ise kaynaklar, gelecek hafta beklenen bir hareketten bahsederken, bunu cumhurbaşkanı seçmek için bir oturum çağrısının izleyebileceğine dikkati çekti.

Öte yandan Marada Hareketi liderlerinden Kerim er-Rasi, Fransız girişiminin sona erdiğini söylemekten kaçınıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan Rasi, “Açıkçası, açıklama iki şeyi gösterdi; Fransız girişiminin devrilmedi, ancak öte yandan diyalog çağrısında bulunulmayacak” dedi. Kerim er-Rasi, “Paris, başladığı yoldan geri adım atmayacak. Ama iç ve dış engellerle çözüm çok uzakta olabilir” ifadelerini kullandı.

Milletvekili Faysal Kerami ise Başmüftü Şeyh Abdullatif Deryan ile görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, “Doha toplantısının hepsi mantıklı olan, devlete başvurma ve cumhurbaşkanı seçimini hızlandırma çağrısı yapan tavsiyelerini okudum. Ancak her şeyden önce karar, Lübnanlıların ve Temsilciler Meclisinin elinde. Lübnanlı politikacılar ve parlamenterlerin bir cumhurbaşkanı seçmek için bir araya gelmeleri gerekiyor. Bu mümkün değilse, kamu işlerinde ve kurumlarda düzeni yeniden sağlayabileceğimiz bir çözüm üretmek için diyaloga geçelim” açıklamasında bulundu.