Kovid-19’un ağır geçirilmesine neden olan bir gen bulundu

Araştırmacılar, söz konusu genin yeni bir ilaçla hedef alınabileceğini belirtiyorlar.

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)
TT

Kovid-19’un ağır geçirilmesine neden olan bir gen bulundu

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)

ABD’deki Cleveland Clinic Tıp Merkezi’nde Patojen ve İnsan Sağlığı Araştırmaları Küresel Merkezi direktörü Jae Jung tarafından yönetilen bir araştırma ekibi, Kovid-19’a neden olan şiddetli akut solunum yolu sendromu Koronavirüs 2’nin (SARS-CoV-2) enfeksiyon ve hastalık sonuçları açısından, viral bir genin oynadığı kritik rolü ortaya çıkardı.
Amerikan Mikrobiyoloji Derneği tarafından hazırlanan mBio dergisinde önceki gün yayımlanan çalışma, ciddi hastalığa neden olabilecek moleküler mekanizmaların daha iyi anlaşılmasını sağlıyor. Bu durum, Kovid-19 hastaları için yeni tedavilerin geliştirilmesini sağlayabilir. Söz konusu çalışma, biyolojik materyal örnekleri toplayan Cleveland Clinic BioRepository’nin Kovid-19 örneklerini kullanarak gerçekleştirilen ilk araştırma oldu. BioRepository tesisindeki çalışmada kan, plazma ve idrar gibi biyolojik örnekler incelendi.
Cleveland Clinic’in araştırma bilgileri direktörü Lara Jehi, çalışmanın yayınlanması ile eş zamanlı olarak Cleveland Clinic’in internet sitesinde yayınlanan raporda şu ifadeler kullanıldı:
“İnsan sağlığını ve hastalığını anlamak,alınan biyolojik örneklerin incelenmesini ve hastalığa yönelik klinik durumun bilinmesini gerektirir. Biorepository tesisi bunun yapılmasına imkan sağladı.”
Daha önceki çalışmalar, Kovid-19 hastalığında ciddi semptomlar gösterenlerin sıklıkla akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) belirtileri yaşadığını ancak Kovid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün birçok temel yönünün bilinmediğini göstermişti.
Jung ve ekibinin yeni bulgularına göre ORF8 olarak adlandırılan viral bir gen hastalığın şiddetine ve yayılmasına katkıda bulunuyor. Jung raporda şunları söyledi:
“Ekibimiz, immün sitokin fırtınasına neden olan iltihaplanmanın sebeplerini inceledi. ORF8’i, virüsün iltihaplanma ve yayılmasına neden olma yeteneği ile ilişkili dikkat çekici bir viral gen olarak tanımladı.”
Dr. Jung’un laboratuvarındaki çalışmaya katılan Dr. Şin Wu da şu açıklamada bulundu:
“ORF8 geninin bulunmadığı SARS-CoV-2 varyantları ile enfekte olan hastaların daha hafif enfeksiyon sonuçlarıyla ilişkili olduğunu biliyorduk. BioRepository tarafından sağlanan Kovid-19 örnekleri, hastaların plazmasındaki ORF8 geninin, hastalığın şiddeti arasındaki bağlantının anlaşılması için gerekliydi. Bu viral genin rolünü anlamamız, şiddetli Kovid-19 hastalarında yarar sağlayabilecek yeni tedaviler sağlayabilir.”
Söz konusu örnek depolama tesisi Cleveland Clinic ve Azenta Science iş birliğinde Ohio’nun kuzeydoğusunda Cleveland İnovasyon Bölgesi’nde kuruldu. Tesis, araştırmacıların erişebileceği ve analiz edebileceği biyolojik örnekleri içeriyor ve bu da hastalıklara yönelik yeni tedaviler geliştirmek için araştırmaların hızlanmasını sağlıyor.
Jehi raporda söz konusu tesise ilişkin şunları söyledi:
“Tesis, araştırmamızın hızını ve etkisini değiştirecek. Dr. Jung ve ekibinin ORF8 viral genini keşfetmek için yaptığı araştırma, gelecek birçok çalışma için mükemmel bir başlangıç niteliğinde.”



Türünün ilk örneği antik masa oyunu bulundu

Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
TT

Türünün ilk örneği antik masa oyunu bulundu

Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)
Oyun tahtasının havadan çekilmiş görüntüsü (Latin American Antiquity)

Arkeologlar, Guatemala'daki Maya kenti Naachtun'da mozaik tarzı eşsiz bir masa oyununun kalıntılarını ortaya çıkararak antik dünyadaki oyun pratiklerine dair yeni bilgiler sundu.

Patolli, Aztekler ve daha önceki Mezoamerikan kültürleri tarafından Amerika kıtasında oynanan ve genellikle kumar içeren, kızma birader benzeri en eski strateji masa oyunlarından biri.

Kumaşa ya da yere çizilen, 52 karelik haç biçimli bir düzene dayanan oyunda, bir yüzü noktalı patol fasulyeleri zar gibi atılıyordu.

Ancak oyunun antik Maya toplumlarında tam nasıl oynandığı belirsizliğini koruyordu.

Bir zamanlar Maya bölgesel başkenti olan kuzey Petén'deki Naachtun'da yapılan son kazılar, insanların oyunu nasıl oynadığı ve bölgedeki diğer sporlarla arasındaki paralelliklere dair ipuçları sunuyor.

Araştırmacıların bulduğu yere oyulmuş oyun tahtası, bazıları MS 4. yüzyıla tarihlenen kırık seramik kaplardan elde edildiği düşünülen küçük kırmızı mozaik karolardan yapılmıştı.

Tahtanın bazı bölümleri tahrip olduğundan genel yapısı üzerine yalnızca tahmin yürütülebildi.

Arkeologlar, tahtanın başlangıçta yaklaşık 78 cm genişliğinde ve 110 cm uzunluğunda olduğunu ve 478 karo parçası kullanılarak yapılmış 45 kareden oluştuğunu tahmin ediyor. Araştırmacılar mozaik karo parçalarının, tahtayı antik dünyada türünün tek örneği yaptığını söylüyor.

Mozaik kullanımının, tahtanın "yapım anından itibaren mimari tasarıma dahil edildiğini" gösterdiğini düşünüyorlar.

Araştırmacılar hakemli dergi Latin American Antiquity'de yayımlanan yeni çalışmada, "Maya mimarisinde zemin mozaikleri son derece nadirdir" diye belirtiyor.

Bilim insanları "Kabuk, demir cevheri, yeşim veya turkuazdan mozaik tekniğiyle üretilmiş veya süslenmiş sayısız taşınabilir eser örneği varken, bildiğimiz kadarıyla Batı Yarımküre'nin bu bölgesinde sömürge döneminden önce zemin mozaiğine dair net bir örnek yok" ifadelerini kullanıyor.

Araştırmacılar yapım tekniğinin, Mayaların bu masa oyununu nasıl oynadığına yeni bir bakış açısı sunduğunu ve mozaik kullanımının, oyulmuş veya boyanmış tahtalara kıyasla "daha uzun bir kullanım ömrüne" işaret ettiğini söylüyor.

Tahtanın, şehrin bazı alanlarının tasarımına en baştan dahil edilmiş olabileceğini düşünüyorlar.

Independent Türkçe


Nicole Kidman'dan ayrılmak ünlü şarkıcıya yaramamış

2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
TT

Nicole Kidman'dan ayrılmak ünlü şarkıcıya yaramamış

2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)
2018'de Time'ın belirlediği dünyanın en etkili 100 ismi arasında yer alan Nicole Kidman, düzenlenen törene Keith Urban'la birlikte katılmıştı (AP)

Hollywood'un en ünlü aktrisleri arasında yer alan Nicole Kidman boşanma davası açtığı eşi Keith Urban'dan uzaktaki ilk Noel'ini kutluyor.

58 yaşındaki oyuncu önceki günlerde Sidney'de görüntülendi. Magazin basını, Urban'dan olan kızları Sunday ve Faith'le yürüyen yıldızın kaygısız ve mutlu göründüğünü yazdı.

Kendisiyle aynı yaştaki Grammy ödüllü müzisyenin Noel'i nerede geçirdiği bilinmese de Woman's Day'in kaynakları, Urban'ın yalnızlık çektiğini söylüyor.

Amerikan dergisi, bir kaynağının şu ifadeleri kullandığını aktardı:

Tükendi, yalnız ve önceden hiç tasavvur etmediği bir geleceğe bakıyor. Nicole hem en iyi arkadaşı hem de hayattaki en büyük destekçisiydi. Onu kaybettiği için büyük bir hata yapıp yapmadığını merak ediyor.

Ünlü magazinci Rob Shuter ise Kidman cephesi hakkında şöyle konuştu:

Araları soğuk değil, donmuş halde. Nicole candan bir sohbete hazır değil, Keith ise zorlamıyor. Halihazırda sessizlik dışında anlaşabilecekleri bir durum yok.

İkilinin yollarını ayırdığının eylülde doğrulanmasının ardından TMZ, Urban'ın başka bir kadınla ilişkisinin bu ayrılığa neden olduğunu iddia etmişti. 

2006'da evlenip önceki aylara kadar birlikte olan çiftten Kidman son dönemde kariyeriyle konuşuluyor.  

Nicole Kidman, Patricia Cornwell'ın ünlü romanlarından uyarlanan Amazon Prime Video dizisi Scarpetta'dan paylaşılan ilk karelerde baş adli tıp uzmanı Dr. Kay Scarpetta rolünde karşımıza çıkıyor.

11 Mart 2026'da izleyiciyle buluşacak dizide Kidman'a, ablası Dorothy Farinelli'yi canlandıran Oscar ödüllü Jamie Lee Curtis eşlik ediyor.

Kidman ayrıca korku sinemasında yükselişini hızla sürdüren Osgood Perkins'in yeni filmi The Young People'ın oyuncu kadrosuna dahil oldu.

Cambaz (Longlegs) ve The Monkey'yle tanınan yönetmenin gelecek yıl vizyona girmesi beklenen filmde başrolleri popüler gençlik dizisi The Summer I Turned Pretty'yle tanınan Lola Tung ve Ejderhanı Nasıl Eğitirsin (How to Train Your Dragon) yıldızı Nico Parker üstleniyor.

Independent Türkçe, She Knows, Daily Mail


Martin Scorsese öldürülen meslektaşını andı

New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
TT

Martin Scorsese öldürülen meslektaşını andı

New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)
New Yorklu yönetmenler arasında 5 yaş fark var (AFP/Arşiv)

Oyuncu, yönetmen, yazar ve politik aktivist kimlikleriyle yarım yüzyılı aşan bir kariyer inşa eden Rob Reiner, ölümünün ardından Martin Scorsese tarafından anıldı. 

83 yaşındaki usta yönetmen, New York Times'da yayımlanan yazıya başlarken Reiner'ın eşi Michele'le birlikte Kaliforniya'daki evlerinde ölü bulunduğunu hatırlattı:

Rob Reiner benim arkadaşımdı, Michele de öyle. Bundan sonra geçmiş zaman kullanmak zorundayım ve bu beni derin üzüntüye sevk ediyor. Ancak başka bir seçenek yok.

1970'li yılların başlarında Los Angeles'a taşındıktan kısa süre sonra Rob Reiner'la tanıştığını söyleyen Scorsese, ikisinin de New Yorklu olduğunu belirtti:

Rob'la takılmayı çok sevdim. Birbirimize doğal bir yakınlık duyuyorduk. Çok matraktı ve bazen komedisi keskindi. Zarif bir sınırsız özgürlük hissine sahipti, anın keyfini doya doya çıkarır, müthiş coşkun kahkahasını atardı.

Scorsese en sevdiği Reiner yapımının bir Stephen King uyarlaması olan Ölüm Kitabı (Misery) olduğunu açıkladıktan sonra "Çok özel bir film, Kathy Bates ve James Caan iyi oynuyordu" dedi. 

Kendi filmi Para Avcısı'nın (The Wolf of Wall Street) oyuncularını seçerken Leonardo DiCaprio'nun babasını canlandırması için ilk olarak Reiner'ı düşündüğünü ve böylece meslektaşını Max Belfort rolünde oynattığını aktardı. 

2013'te vizyona giren filmin çekimleri sırasında Reiner'ın doğaçlama, komedi ve oyunculuktaki ustalığına doğrudan şahit olduğunu belirtti. 

78 ve 70 yaşındaki Reinerlar, 14 Aralık'ta defalarca bıçaklanmış halde ölü bulunmuştu. Tutuklanan 32 yaşındaki oğulları Nick Reiner iki cinayetle suçlanıyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Deadline