Kovid-19’un ağır geçirilmesine neden olan bir gen bulundu

Araştırmacılar, söz konusu genin yeni bir ilaçla hedef alınabileceğini belirtiyorlar.

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)
TT

Kovid-19’un ağır geçirilmesine neden olan bir gen bulundu

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)

ABD’deki Cleveland Clinic Tıp Merkezi’nde Patojen ve İnsan Sağlığı Araştırmaları Küresel Merkezi direktörü Jae Jung tarafından yönetilen bir araştırma ekibi, Kovid-19’a neden olan şiddetli akut solunum yolu sendromu Koronavirüs 2’nin (SARS-CoV-2) enfeksiyon ve hastalık sonuçları açısından, viral bir genin oynadığı kritik rolü ortaya çıkardı.
Amerikan Mikrobiyoloji Derneği tarafından hazırlanan mBio dergisinde önceki gün yayımlanan çalışma, ciddi hastalığa neden olabilecek moleküler mekanizmaların daha iyi anlaşılmasını sağlıyor. Bu durum, Kovid-19 hastaları için yeni tedavilerin geliştirilmesini sağlayabilir. Söz konusu çalışma, biyolojik materyal örnekleri toplayan Cleveland Clinic BioRepository’nin Kovid-19 örneklerini kullanarak gerçekleştirilen ilk araştırma oldu. BioRepository tesisindeki çalışmada kan, plazma ve idrar gibi biyolojik örnekler incelendi.
Cleveland Clinic’in araştırma bilgileri direktörü Lara Jehi, çalışmanın yayınlanması ile eş zamanlı olarak Cleveland Clinic’in internet sitesinde yayınlanan raporda şu ifadeler kullanıldı:
“İnsan sağlığını ve hastalığını anlamak,alınan biyolojik örneklerin incelenmesini ve hastalığa yönelik klinik durumun bilinmesini gerektirir. Biorepository tesisi bunun yapılmasına imkan sağladı.”
Daha önceki çalışmalar, Kovid-19 hastalığında ciddi semptomlar gösterenlerin sıklıkla akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) belirtileri yaşadığını ancak Kovid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün birçok temel yönünün bilinmediğini göstermişti.
Jung ve ekibinin yeni bulgularına göre ORF8 olarak adlandırılan viral bir gen hastalığın şiddetine ve yayılmasına katkıda bulunuyor. Jung raporda şunları söyledi:
“Ekibimiz, immün sitokin fırtınasına neden olan iltihaplanmanın sebeplerini inceledi. ORF8’i, virüsün iltihaplanma ve yayılmasına neden olma yeteneği ile ilişkili dikkat çekici bir viral gen olarak tanımladı.”
Dr. Jung’un laboratuvarındaki çalışmaya katılan Dr. Şin Wu da şu açıklamada bulundu:
“ORF8 geninin bulunmadığı SARS-CoV-2 varyantları ile enfekte olan hastaların daha hafif enfeksiyon sonuçlarıyla ilişkili olduğunu biliyorduk. BioRepository tarafından sağlanan Kovid-19 örnekleri, hastaların plazmasındaki ORF8 geninin, hastalığın şiddeti arasındaki bağlantının anlaşılması için gerekliydi. Bu viral genin rolünü anlamamız, şiddetli Kovid-19 hastalarında yarar sağlayabilecek yeni tedaviler sağlayabilir.”
Söz konusu örnek depolama tesisi Cleveland Clinic ve Azenta Science iş birliğinde Ohio’nun kuzeydoğusunda Cleveland İnovasyon Bölgesi’nde kuruldu. Tesis, araştırmacıların erişebileceği ve analiz edebileceği biyolojik örnekleri içeriyor ve bu da hastalıklara yönelik yeni tedaviler geliştirmek için araştırmaların hızlanmasını sağlıyor.
Jehi raporda söz konusu tesise ilişkin şunları söyledi:
“Tesis, araştırmamızın hızını ve etkisini değiştirecek. Dr. Jung ve ekibinin ORF8 viral genini keşfetmek için yaptığı araştırma, gelecek birçok çalışma için mükemmel bir başlangıç niteliğinde.”



Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
TT

Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)

Bilim insanları bugüne kadar görülen en büyük kara delik jeti çiftini buldu.

İkili, evrende 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor. Bu da üst üste yığılmış yaklaşık 140 tane Samanyolu Galaksisi'nin uzunluğuna denk geliyor.

Bu tür jetler, süper kütleli kara deliklerden püsküren muazzam miktarda radyasyon ve parçacık patlamalarını ifade ediyor. Milyonlarca yıl sürebilen bu jetler, maddenin uzaydaki akışını değiştirirken kozmosu yeniden şekillendiriyor ve toplam çıktısı trilyonlarca Güneş'e eş değer patlamalar yaşıyor.

Samanyolu jetleri, evrende bir galaksi tarafından üretilen en büyük oluşumlardır. Ancak yeni bulunan ikili, daha önce gördüklerimizden bile daha büyük; önceki gözlemler sadece 16 milyon ışık yılı kadar bir boyuta ulaşabileceklerini gösteriyordu.

Önceki rekor sahibi Alcyoneus adlı bir jet sistemiydi. Aynı ekip tarafından 2022'de bulunmuştu fakat uzunluğu sadece 100 Samanyolu kadardı.

Gökbilimciler jetlere Yunan mitolojisindeki bir deve ithafen Porphyrion (Porfirion) adını verdi. Evrenin sadece 6,3 milyar yaşında, yani bugünkü yaşının yarısından daha genç olduğu bir mesafede tespit edildiler.

Aynı araştırma, bu türden keşfedilmeyi bekleyen daha birçok mega yapının olabileceğini de öne sürüyor. Bilim insanları halihazırda toplam 10 binden fazlasını buldu.

Yeni makalenin başyazarı Martijn Oei, "Dev jetleri ilk bulduğumuzda epey şaşırdık" diyor. 

Bu kadar çok oldukları hakkında hiçbir fikrimiz yoktu.

Ayrıca jet sistemleri, galaksilerin oluşumuna fark etmediğimiz şekillerde katkı sunuyor gibi görünüyor. Evrenin daha erken bir döneminde, galaksiler arasındaki bağlantıların bugünkünden daha yakın olduğu bir zamanda var olan Porphyrion, "kozmik ağın" daha da geniş bir alanına ulaşıyordu.

Caltech'te astronomi ve veri bilimi profesörü olan, çalışmanın ortak yazarı George Djorgovski, "Gökbilimciler, galaksilerle onların merkezindeki kara deliklerin birlikte evrimleştiğini düşünüyor ve bunun kilit önemdeki bir yönü, jetlerin yaydığı muazzam miktarda enerjinin, ev sahibi galaksilerin ve yakınlardaki diğer galaksilerin büyümesini etkileyebilmesi" ifadelerini kullanıyor.

Bu keşif, etkilerinin düşündüğümüzden çok daha öteye uzanabileceğini gösteriyor.

Bulgular, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Black hole jets on the scale of the cosmic web" (Kozmik ağ ölçeğinde kara delik jetleri) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe