SDG Fırat’ın doğusunda vergileri artırdı… Halep’teki Kürtler gösteri düzenledi

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi, Suriye’nin kuzeyinde ve kuzeydoğusunda kontrolündeki bölgelerde vergileri artırma kararı alırken, Halep’teki Şeyh Maksud Mahallesi’nin sakinleri Suriye rejim güçlerinin uyguladığı ablukayı protesto için gösteri düzenledi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, dün aktardığı haberde, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in kardeşi Mahir Esed komutasındaki 4. Tümen’e ait kontrol noktalarının Halep’te Kamu Güvenlik Güçleri’nin (Asayiş) kontrolündeki Şeyh Maksud ve El-Eşrefiyye mahallelerine boğucu bir abluka uyguladığına işaret edildi. Habere göre ablukanın kaldırılmasını talep eden iki mahallenin sakinleri gösteri düzenledi. Göstericiler rejimin bölge sakinlerine boyun eğdirmek için aç bırakma silahını kullanmasını eleştirdi.
Özerk Yönetim, Suriye’nin kuzeyinde ve doğusunda kontrol ettiği bölgelerdeki iş yerlerine uygulanan vergileri artırma kararı aldı. Özerk Yönetim’in kontrolündeki Rakka kentindeki Rakka Sivil Konseyi, kentteki ve kırsaldaki işyeri sahiplerine, ruhsat vergisi ve diğer vergilerin yanı sıra işyerinin yıllık sermayesi üzerinden uygulanan vergiyi yüzde 2’den yüzde 3’e çıkardığını bildirdi.
Suriye resmi haber ajansı SANA, Haseke’deki Yarubiya’dan çalınan Suriye petrolünün yüklü bulunduğu tankerlerin ABD ordusu güçlerine ait zırhlı araçların eşliğinde El-Velid Sınır Kapısı üzerinden Irak topraklarına geçtiğini bildirdi.
SANA, Yarubiya kırsalındaki yerel kaynaklara dayandırdığı haberinde “ABD işgal güçleri cuma sabahı aralarında askeri zırhlı araçların eşlik ettiği birkaç tır ve çalıntı Suriye petrolü yüklü onlarca tankerden oluşan 60 araçlık bir konvoyu yasadışı El-Velid Sınır Kapısı üzerinden Irak topraklarına çıkardı” ifadelerini kullandı. SANA, başka bir haberinde “ABD güçlerinin çalıntı buğday ve petrol yüklü 65 tır ve tankerden oluşan bir konvoyu Haseke kırsalının en doğusundaki yasadışı El-Velid Sınır Kapısı üzerinden Irak topraklarına çıkardığını” belirtti.
Özerk Yönetim Yürütme Meclisi Başkan Yardımcısı Hasan Koçer, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, yönetimin Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolündeki bölgelerde öz yeterliliği sağlamak amacıyla bir dizi karar aldığını ve bazı adımlar attığını söyledi. Koçer, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşının bir sonucu olarak Suriye genelinde ve Fırat’ın doğu bölgeleri özelinde yaşanan ekonomik ve gıda krizinin etkilerini sınırlandırmak için yönetimin un ve ekmek malzemeleri desteği yapmasının yanı sıra hayati öneme sahip tarım sektörünü desteklemek ve yönetime bağlı kurum ve kuruluşlarında çalışanların ücretlerini artırmak için çalıştığını ifade etti.
Yürütme Meclisi’nin bu hafta içinde yaptığı son toplantıda, öz yeterliliği sağlamak amacıyla tarım ve sanayi bölgelerindeki kaynaklardan yararlanma ve ekonomiyi düzenleme yollarının ele alındığını aktaran Koçer, “Özerk Yönetim, çalışanların maaş ve gelirleriyle paralel olarak fiyat dengesini korumak amacıyla 375 milyon dolar tahsis ederek yakıt ve un başta olmak üzere her yıl birçok temel ve gıda maddesini sübvanse ediyor” dedi.
Yürütme Meclisi’nin tarım sektörünü desteklemek için bir dizi kararlar aldığını ve adımlar attığını belirten Koçer, “Kuzeydoğu Suriye'nin can damarı olan tarım sektörüne büyük destek vereceğiz, mazot, gübre ve böcek ilacı dahil tüm ihtiyaçlarını karşılayacağız” diye konuştu.
Geçen ay Deyrizor kentinin doğu kırsalı, Rakka ve Haseke kırsallarındaki eğitimciler, eğitim kurumlarının eğitim şartlarının kötüleşmesini, aylık maaşlarının azalmasını ve zorlaşan geçim şartlarını protesto için eğitim faaliyetlerini durdurarak genel grev ilan etmişti. Eğitimcilerin açıkladığı talepler arasında, öğretmen maaş ve ücretlerinin, bölgede ve Suriye genelinde emtia ve temel ihtiyaç malzemelerinin fiyatlarında benzeri görülmemiş bir artışla birlikte zorlaşan geçim koşulları ve Suriye lirasının ABD doları karşısındaki değer kaybıyla paralel olarak artırılması bulunuyordu.
Özerk Yönetim’e bağlı kurum ve kuruluşlardaki çalışanların ücretlerine değinen Koçer, Yürütme Meclisi toplantısında yabancı döviz kurundaki artışa karşılık olarak ücretlerin artırılması meselesinin görüşüldüğünü söyledi. Koçer, “Maaşları nasıl artırabileceği meselesini yoğun bir şekilde tartıştık. Sunulan tüm çözüm ve önerileri görüştük. Bu konuda uygun bir karar almak için bir veya iki haftaya ihtiyacımız var” dedi.
Öte yandan Özerk Yönetim’in üç kantonundan biri olan Cezire Kantonu’nda Yakıtlar Genel İdaresi yetkilisi Abdusselam Abbas, akıllı kartla dağıtılacak yakıt kotalarını belirlemek amacıyla bu ayın başından itibaren Haseke ve bağlı belde ve köylerdeki araçların kayıtlarını almaya başladıklarını bildirdi. Şu ana kadar yapılan sayım kapsamında 70 binin üzerinde araç bilgisinin kaydedildiğini söyleyen Abbas, “Düşük segmentli otomobillerde her otomobile aylık 150 ila 200 litre, orta segmentli otomobillerde her otomobile aylık 200 ila 400 litre yakıt tahsis edilecek. Ancak yüksek segmentli otomobillerde trafiğe çıkma durumuna göre her bir otomobile 300 ila 600 litre arasında değişen bir miktar tahsis edilecek. Mühendislik amacıyla kullanılan araçlara bin litre tahsis edilecek” diye konuştu.
Haseke vilayetinin Kamışlı kentinde Özerk Yönetim’e bağlı Belediye’nin Eşbaşkan Yardımcısı Nuri Halil, işyeri sahiplerinin vergiler nedeniyle Kamışlı Belediye binası önünde düzenlediği protestolarla ilgili Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, 8 yıldır Belediye Kanunu’nda vergi alınması öngörülürken, kuraklık ve kötü ekonomi koşulları nedeniyle işyeri sahiplerinin bu süre içinde vergilerden muaf tutulduğunu söyledi. Kamışlı şehir merkezindeki işyeri sahipleri yıllık vergi artışını protesto için 5 Mart’ta Belediye binası önünde gösterisi düzenledi. Kamışlı’daki işyeri sahiplerine göre Belediye aylık vergiyi 40 bin liradan 60 bin liraya yükseltti bu da senede yaklaşık 600 bin liraya tekabül ediyor. Bazı işyerlerinin, sattığı eşyanın cinsine ve dükkanın metrekare alanına göre yılda 1 milyon Suriye lirasından fazla vergi ödeyebileceği belirtiliyor. İşyeri sahiplerinin verdiği bilgilere göre, Belediye geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı için yıllık yaklaşık 100 bin lira vergi tahsil etmesinin yanı sıra son üç yılda senelik yaklaşık 400 bin liraya ulaşan kiralama veya kiraya verme vergisine ek yeni vergiler getirdi.
Kamışlı Belediye binasının karşısında Türk Çarşısı ismiyle de bilinen Kumaş Çarşısı’ndaki bir dükkân sahibi, yer işgal vergisinin, işyerinin metrekare alanı ve içinde bulunan malların cinsi üzerinden hesaplandığını söyledi. İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan dükkân sahibi, “İşyeri mülkiyetinin Suriye hükümetinin belediyesine ait olduğu için bu verginin işyerini satış sırasında uygulandığı bilinen bir şey” dedi.
Belediye yetkilisi Nuri Halil, işyerleri de dahil olmak üzere tesislerden, parklardan ve mülkiyet hakkı belediyeye ait olan yatırım projelerinden bu yılın başından itibaren üç yıl üst üste vergi alma kararının çıkarıldığını kaydetti. Halil, “Bu konuda yaşanan tartışmaların ardından birçok işyeri sahibinin talebi dikkate alınarak vergi tahsilinin yıllık yapılmasına karar verildi. Belediyeye başvuranlara işletme ruhsatı ve kiralama veya kiraya verme vergisi çıkarmaya başladık” dedi.
İşyeri sahipleri, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşı sonrası piyasalarda durgunluk yaşandığını, geçim koşullarının eşi görülmemiş biçimde kötüleştiğini ve Ramazan ayının gelişiyle birlikte alışveriş hareketliliğinin durduğunu söylüyor.

Beş kişilik bir ailenin reisi olan Ebu Yusuf bu bayramı da buruk geçirdi. Yokluk ve yoksulluk onu da diğer tüm Suriyeliler gibi derinden etkiledi. “Bayramda mutlu olmak istedik ama olamadık. Bayramlaşmak için birçok akrabaya gidemedim. Sadece erkek ve kız kardeşime gittim. Çoğu insan benim gibi, yokluktan dolayı psikolojik olarak yorgun” diyen 40 yaşındaki Yusuf, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada üç çocuğunun bayram ihtiyaçlarının az bir kısmını dahi karşılayamadığını belirterek şunları söyledi:

Artık bayramlarda sevinme imkanımız yok. Mutluluk çok paranın olmasını gerektiriyor ancak çoğu kişide bulunmuyor. Allah şartları düzeltsin, eski günlerdeki gibi bayramlarda neşeyi geri getirsin...

Ebu Yusuf, yüzünde üzüntü ile ‘lanetli savaştan’ önceki yıllardaki bayramların sevincini hatırlayarak, aile fertlerinin bayram namazından hemen sonra en büyüğün evinde toplandıklarını ve ardından diğer akrabalarıyla bayramlaşmak için yola çıktıklarını, Şam sokaklarının bayramlaşmak için dışarı çıkan insanlarla dolduğunu anlattı. “Şimdi sokaklara bakın, çocuklar dışında neredeyse boş” dedi. Halkın büyük çoğunluğu, Suriye hükümetinin, yoksulluk sınırının altında olan bölgelerinde yaşıyor. Devlet sektörü çalışanlarının aylık maaşı 150 bin lirayı geçmiyor. Beş kişilik bir aile, özellikle gıda maddelerindeki fiyatlardaki çılgın artış nedeniyle ayda dört milyon liradan fazlasına ihtiyacı duyuyor.

sdgf — *Şam’da şeker satan bir dükkan. (AFP)*

Şam sakinlerinin Kurban Bayramı kutlamaları için yaptıkları hazırlıklar, orta sınıfın yok olmasının ardından sınıf farklılıklarının ve geçim eşitsizliklerinin artan boyutunu gösterdi. Şarku’l Avsat, bayramdan önceki birkaç gün boyunca, bayram ihtiyaçlarını satın alındığı Şam pazarlarının kalabalık hali yerinde gözlemledi. Hazırlıklar vatandaşların maddi imkanlarına göre değişiklik gösteriyordu. Ebu Muhammed’in anlattıklarını, Şam’ın güneyinde tek oğluyla birlikte yaşayan yaşlı kadın Ümmü Samir de doğruladı. Gözyaşlarını tutmaya çalışan kadın, Şarku’l Avsat’a bayramın ilk üç gününde kapısını sadece üç kızının çaldığını belirterek şunları söyledi:

Bayramlar, maddi durumdan dolayı sıkıcı hale geldi. Komşular sessiz, kapılar çalınmıyor ve kimse kimsenin bayramını kutlamıyor. Bina girişinde veya asansörde birbirlerini görürlerse selam verirler ama ziyafet hazırlıkları çok az olduğu için nadiren biri diğerini davet eder.

Yaşlı kadın, yoksulluğun birçok aile reisi için psikolojik bir baskı oluşturduğunu vurgulayarak pek çok kişinin artık bir fincan kahve ya da bir bardak meyve suyu ikram edemediğini kaydetti. “Böyleyken, bayramdan nasıl mutlu olacaksınız?” diye sordu.

sde — *Şam’da bayramın ilk gününde çocukların sevinci. (AFP)*

Bu zor şartların gölgesinde bazıları, lise öğretmeni Mahmud’un da yaptığı gibi sosyal medya aracılığıyla akraba ve komşularının bayramını kutlamakla yetindi. Mahmud, Şarku’l Avsat’a şunları aktardı:

Bu daha iyi, çünkü durum çok zor. Birine giderseniz ve onun mali gücünün olmadığını biliyorsanız, utanmasına neden olabilirsiniz.

Ancak tüm bunlar yine de Şam sakinlerinin hepsinde bayram sevincinin tamamen kaybolduğu anlamına gelmiyor. Zira sayıca çok az da olsa varlıklı kişiler ve zenginler, bayram geleneklerini yeniden canlandırmak için çalışıyor. İsmini vermek istemeyen bir toplum araştırmacısı, Şarku’l Avsat’a, Suriyelilerin büyük çoğunluğunun her geçen gün daha da kötüleşen yaşam koşulları nedeniyle yorgun hissettiğini ve sürekli endişe içerisinde yaşadığını belirtti. Bunun her geçen gün daha da kötüleşen psikolojik durumlarını etkilediğini, sadece ziyafetlerle değil, ruhları neşelendirecek her şeyden mahrum kalmalarına neden olduğunu vurgulayan araştırmacı, bu dayanılmaz durum nedeniyle birçok Suriyelinin psikolojik tedaviye ihtiyaç duyduğuna dikkat çekti. Hükümete bu duruma acilen bir çözüm bulma çağrısında bulundu.

SDG Fırat’ın doğusunda vergileri artırdı… Halep’teki Kürtler gösteri düzenledi