5+5 Ortak Askeri Komite’den Hafter’e petrol ihracatını durdurması talebi

5+5 Ortak Askeri Komite’de yer alan Libya Ulusal Ordusu heyeti (LUO Genel Komutanlığı)
5+5 Ortak Askeri Komite’de yer alan Libya Ulusal Ordusu heyeti (LUO Genel Komutanlığı)
TT

5+5 Ortak Askeri Komite’den Hafter’e petrol ihracatını durdurması talebi

5+5 Ortak Askeri Komite’de yer alan Libya Ulusal Ordusu heyeti (LUO Genel Komutanlığı)
5+5 Ortak Askeri Komite’de yer alan Libya Ulusal Ordusu heyeti (LUO Genel Komutanlığı)

Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutanlığı’nın 5 + 5 Ortak Askeri Komite’de yer alan heyeti, Mareşal Halife Hafter'den petrol ve doğalgaz ihracatını durdurmasını ve Libya'nın doğusu ile batısını birbirine bağlayan sahil yolunu kapatmasını istedi. Heyet bu taleplerini, Abdulhamid ed-Dibeybe’nin başbakanı olduğu Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) meşru kararlara riayet etmemesi ve iktidarı Temsilciler Meclisi (TM) tarafından atanan Fethi Başağa hükümetine devretmeyi reddetmesi ile gerekçelendirdi.
Dün akşam bir toplantı yapan Genel Komutanlığa bağlı 5+5 Ortak Askeri Komite heyeti, Ekim 2020'de Cenevre'de ateşkes anlaşmasının imzalanmasından bu yana Komite'nin yaptığı çalışmalardan bahsetti. UBH’nin ‘Libya’nın fonlarını, bu fonların sistematik olarak yağmalanması, hükümet kurumları ve bakanlarda yaşanan yolsuzluklar ve adam kayırmacılıkla çarçur ettiğini’ söyleyen heyet, Dibeybe hükümetini 5+5 Ortak Askeri Komite’nin çalışmalarını engellemek ve Libya'nın ulusal güvenliği için bir tehdit oluşturmakla suçladı.
Başbakan Dibeybe’nin sözünden dönerek daha önce düzenlenmesi planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olduğunu, kişisel amaçlar ve kazanımlar için bir savunma bakanı atamayı reddettiğini belirten 5+5 Ortak Askeri Komite’nin LUO Heyeti, Dibeybe’nin ordu mensuplarının maaşlarını birçok kez kesintiye uğrattığını ve son dört aydır maaşların ödenmediğini söyledi. Dibeybe’nin, ordunun terörle mücadelede ve organize suçların yuvası haline gelen petrol sahalarını ve ülke sınırlarını güvence altına almadaki önemli milli rolünü görmezden geldiğini öne süren heyet, “Tüm bu suistimaller, siyasi anlaşmanın yanı sıra uluslararası ve ulusal ilkeler ve tüzükler çerçevesinde insan haklarının açıkça ihlal edilmesidir” ifadelerini kullandı.
Heyet, ayrıca LUO lideri Mareşal Halife Hafter’i, talepleri karşılanana kadar Libya’nın doğu ile batısı arasındaki uçak seferlerini askıya almaya ve tüm faaliyetleri durdurmaya çağırdı.
Libya'nın doğusu ile batısını birbirine bağlayan sahil yolu, LUO’nun Nisan 2019'da başkent Trablus'a karşı başlattığı savaş nedeniyle kapatıldıktan iki yıl sonra geçtiğimiz yıl Haziran ayında yeniden açılmıştı.
Libya'da daha önce bir ateşkes anlaşması imzalandı. Anlaşmada, tüm paralı askerlerin ve yabancı savaşçıların Libya topraklarından kara, deniz ve hava yoluyla çıkarılmalarının yanı sıra askeri birliklerin ve silahlı grupların ateşkesin imzalandığı tarihten itibaren en fazla 3 ay içinde kışlalarına dönmeleri dahil olmak üzere beş madde yer aldı.
5+5 Ortak Askeri Komite’nin LUO heyeti ayrıca, komite tarafından oluşturulacak bir hücreye bağlı, sınırlı sayıda askerden oluşan bir askeri birlik kurulması, olası ihlallerin sınırlandırılmasına ve Libya'da basında yer alan haberlerdeki gerginliğin ve nefret söyleminin daha fazla yaygınlaşmasının durdurulmasına katkı sağlayacak bir güç olarak çalışması kararı aldı. Heyet, söz konusu askeri gücün ihtiyaç duyduğu malzemelerin tüm taraflar ve yetkililer tarafından temin edilmesini şart koştu.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.