عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Yemen’deki ailelere 100 milyon doların üzerinde ek destek

Yemen’deki ailelere 100 milyon doların üzerinde ek destek
    Aden/Şarku’l Avsat
TT
TT

Yemen’deki ailelere 100 milyon doların üzerinde ek destek

Yemen’deki ailelere 100 milyon doların üzerinde ek destek

Yemen, Dünya Bankası'nın alt kuruluşu Uluslararası Kalkınma Birliği’nden (IDA) sosyal korumayı artırmaya, yeni tip koronavirüs pandemisi ve iklim değişikliğinden etkilenen Yemenli aileleri desteklemeye yönelik ek destek aldı. Yapılan açıklamalar Yemen’de beş yaş altı iki milyondan fazla çocuğun akut yetersiz beslenme nedeniyle acil tedavi görmesi gerektiği yönünde.  
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Yemen Ofisi, IDA’nın gıda güvenliği, çatışma, koronavirüs ve iklimle ilgili sorunlardan etkilenen Yemenli ailelere sosyal korumayı ve desteği artırmak için 108 milyon dolar ek destek sağladığını bildirdi.
UNDP tarafından yapılan açıklamada, IDA’nın Aralık 2020 de başlatılan Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın Acil Sosyal Korumayı Güçlendirme Projesi'ne yönelik 169,4 milyon dolarlık destek paketinden bir milyon Yemenli yararlanacağı kaydedildi.
Yemen'de yüksek düzeyde akut gıda güvensizliğinden mustarip 17 milyonu aşkın kişi bulunuyor. Yedi yıldan fazla süredir devam eden çatışma, yoksulluk ve yerinden edilme, önemli kamu sektörlerinde hizmetleri ciddi şekilde engelledi ve ekonominin çökmesine neden oldu. Açıklamada, Yemen'de çocukların yetersiz gelişimine dikkat çekilerek tükenmişlik oranının dünyanın en yüksek seviyeleri arasında yer aldığı vurgulandı. Yaklaşık 2,2 milyon çocuğun akut yetersiz beslenme nedeniyle acil tedaviye ihtiyacı olmasının Yemen’in gelişimi için uzun vadeli bir risk olduğu anlamına geldiği kaydedildi.
UNDP Yemen Mukim Temsilcisi Auke Lottsman açıklamasında “Yemenli çocukların güçlü sağlığı, uzun vadeli refah ve on yıllar boyunca daha parlak bir gelecek demek” ifadelerini kullanarak UNDP’nin beslenme için nakit destekte bulunarak sağlık ve beslenme eğitimi yoluyla Yemen'deki akut yetersiz beslenmedeki endişe verici artışa verilen yanıtın etkisini korumayı ve genişletmeyi amaçladığını belirtti. Lottsman ayrıca 153 binin üzerindeki yetersin beslenen kadın  ve çocuğun projenin gıda programından yararlanacağını söyledi.
Programda tarım arazisi, sulama sistemleri, kırsal bölgelerdeki yolların onarımı, su ve sanitasyon başlıklarda rehabilitasyona odaklanacak.
Program gıda güvencesi olmayan ailelerin geçim kaynaklarını destekleyerek, gıda masraflarını ve diğer temel ihtiyaçları karşılamak için yaklaşık 122 bin Yemenliye nakit para sağlayacak. Proje aynı zamanda selleri önleme, arazileri koruma, sulama kanalları ve su koruma alanlarındaki toplumsal yatırımlar yoluyla iklim değişikliğinin etkilerini azaltmayı da amaçlıyor.
Dünya Bankası Fonu ayrıca hibeler ve teknik yardım yoluyla finansmana erişimin artırılmasına ek olarak Yemen genelindeki yaklaşık 8 bin küçük işletmeye de ekonomik destek sağlayacak. Bu adım, yerel işletmelerin faaliyetlerine devam etmelerine, mal ve hizmetlerini sunmayı sürdürmelerine ve istihdam yaratmalarına yardımcı olacak.
Dünya Bankası’nın Uluslararası Kalkınma Birliği için 400 milyon dolarlık Yemen Acil Kriz Müdahale Projesi'nin başarısının üzerine BM’den yapılan açıklamada, IDA ile Dünya  Bankası'nın Yemen'de sosyal yaşamı korumaya, koronavirüs salgınına müdahale etmeye ve gıda güvenliğini güçlendirmeye yönelik bir projeye imza attığı belirtildi. Açıklamada ayrıca acil durum müdahalelerini artırmak ve sosyal yaşamı koruma çalışmalarında, nakit transferler yoluyla gıda güvenliği direnci, geçim kaynaklarının geri kazanılması ve temel hizmetlerin sağlanmasını desteklemek için mücadele ve dayanıklılık için yürütülen projelere değinildi.
BM Kalkınma Programı ile Yemen'deki Dünya Bankası arasındaki stratejik ortaklık, milyonlarca Yemenlinin savaş, iklim değişikliği ve Kovid-19 pandemisinin neden olduğu krizlerin üstesinden gelinmesine de yardımcı oluyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah savaşçılarını Lübnan ordusuna entegre etme fikri gerçeklerle çarpışıyor

21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
TT
TT

Hizbullah savaşçılarını Lübnan ordusuna entegre etme fikri gerçeklerle çarpışıyor

21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın Hizbullah savaşçılarının, 1990 iç savaşından sonra olduğu gibi Lübnan ordusuna entegre edilmesi önerisi siyasi çevrelerde ve uzmanlar arasında tartışma konusu oldu.

Ordunun çeşitli sebeplerle bu savaşçıları bünyesine katamaması nedeniyle öneri henüz yaygın kabul görmezken, uzmanlar bu meselenin doğuracağı sonuçlar konusunda uyarıda bulundu. Bunun ‘silahlarını devlete teslim etmesi karşılığında Hizbullah için bir teselli ödülü’ olduğunu belirten uzmanlar, ‘dini emir alan ve ideolojik inanca sahip olan unsurların orduda yer alamayacağını’ vurguladı.

Cumhurbaşkanı Avn basına verdiği demeçte, “Ordu içinde Hizbullah savaşçılarından oluşan bağımsız bir birim oluşturmak mümkün değil. Ancak 1990'ların başında Lübnan'daki iç savaşın sonunda çeşitli taraflarla olduğu gibi üyeleri orduya katılabilir ve kurslara tabi tutulabilir” ifadelerini kullandı.

Bu öneriyi yorumlayan Güçlü Cumhuriyet Bloğu Milletvekili Giyas Yazbek, ordunun ‘Hizbullah'ın dış uzantılarla ordusunu oluşturduğunu iddia ettiği 100 bin savaşçıyı absorbe edemeyeceğini’ söyledi. Şarku’l Avsat'a konuşan Yazbek, “Hizbullah'ın 25 bin savaşçısı olsa bile, şu anda subaylarının ve üyelerinin maaşlarını dış yardımlarla güvence altına almaya çalışan askeri kuruma bunları dahil etmek imkânsız” dedi.

Yazbek, ‘ordunun cumhurbaşkanı ve hükümetle birlikte geliştirdiği ulusal güvenlik stratejisinin henüz Lübnan'ın ordu ve güvenlik güçlerinin sayısına olan ihtiyacını belirlemediğini’ vurguladı. Yazbek, “Sınırlarımızı çizdiğimizde, savaşın nedenlerini ortadan kaldırdığımızda ve Lübnan'da siyasi bir çözüme doğru ilerlediğimizde, ordunun mevcut subay ve personel sayısı yeterli olacak ve artacaktır” şeklinde konuştu.

Hizbullah savaşçılarının durumu

Askeri uzman Halid Hamade'ye göre, ‘Taif Anlaşması'ndan sonra silahlı milislerin dağıtılmasında olduğu gibi bugün de Hizbullah savaşçılarının orduya alınması önerisi, Cumhurbaşkanı'nın Hizbullah'ı silahlarını devlete teslim etmeye ikna etme çabaları bağlamında Hizbullah için bir teselli ödülüdür.’

Hamade, ‘Hizbullah savaşçılarının orduya entegre edilmesinin, özellikle ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından yaşanan gelişmelerden sonra, birçok engelle karşı karşıya olduğunu’ savundu.

fvdgh
Hizbullah Genel Sekreteri Haşim Safiyuddin'in 24 Şubat 2025 tarihinde Lübnan'ın güneyindeki Deyr Kanun en-Nahr kasabasında düzenlenen cenaze töreni sırasında Hizbullah üyeleri (Reuters)

“İç savaşın sona ermesinin ardından Lübnan devletinin yüzlerce milisi orduya ve güvenlik güçlerine katmayı başardığı doğrudur, ancak Hizbullah'ın durumuyla karşılaştırma yapmak artık mümkün değildir” diyen Hamade, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Ulusal Mutabakat Belgesi imzalandığında milis liderleri belgeyi tanıdı, milislerin feshedildiğini duyurdu, silahlarını gönüllü olarak devlete teslim etti ve siyasi sürecin bir parçası oldu. Hizbullah ise ateşkes anlaşmasını tanımıyor ve silahlarını teslim etmeyi kabul etmiyor. Dolayısıyla siyasi sürecin bir parçası haline geldiğini ve artık askeri bir kanadı olmadığını kabul etmeden milislerini orduya dahil etmekten bahsetmek bağlamdan kopuktur.”

Hizbullah'ın ideolojisi

Yazbek'e göre Hizbullah'ın ideolojisi, savaşçılarının orduya entegrasyonunun önündeki en büyük engel. Yazbek, “Hizbullah, Lübnan'ı İran'ın uzantısı olan coğrafi bir nokta olarak görüyor. Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım'ın silahları teslim etmeyeceğini ve silahların devletin elinde olmasıyla ilgili konuşmalarla ilgilenmediğini açıklamasının da gösterdiği gibi bu doktrin halen varlığını sürdürüyor” ifadelerini kullandı.

ukıo
24 Şubat 2025 tarihinde düzenlenen cenaze töreninde eski Hizbullah Genel Sekreteri Haşim Safiyuddin'in tabutunu taşıyan Hizbullah savaşçıları (AP)

‘Lübnan iç savaşı sırasında milisleri olan ve devlet şemsiyesi altına giren liderlerin Lübnanlı liderler olduğunu, kararlarının Lübnanlıların kararı olduğunu’ hatırlatan Hamade, “Hizbullah ise organik olarak bölgesel bir otoriteye bağlıdır ve hem Lübnan içinde hem de dışında tehlikeli askeri ve güvenlik rolleri oynamıştır” dedi. Hizbullah'ın ‘Tahran'dan ayrıldığını, yerel bir siyasi bileşen olmayı kabul ettiğini ve askeri kolunu feshettiğini açıklamadığına, böylece savaşçılarının ordu içinde absorbe edilmesi konusunun tartışılabileceğine’ dikkat çeken Hamade sözlerini şöyle sürdürdü: “Veliyyül Fakih tarafından verilen ve uygulanması gereken meşru yetki çerçevesinde faaliyet gösteren askeri bir grup ile anayasal makamlar tarafından demokratik mekanizmalar çerçevesinde alınan siyasi bir karar çerçevesinde faaliyet gösteren başka bir grubu uzlaştırmak nasıl mümkün olabilir? İster sivil idarelerde ister güvenlik kurumlarında milislerin devlete entegre edilmesi deneyimi tekrarlanabilecek kadar başarılı oldu mu?”

Ordu disiplini

Bazılarının iddia ettiği gibi iç savaş sürecindeki milislerin orduya alınmadığını belirten Yazbek, ‘güvenlik ve askeri kurumlara alınanların Lübnan'ı yöneten Suriye rejimine yakın olduğunu, ülkenin egemenliği için savaşan ve Suriye işgaline karşı çıkanların ise kovalandığını, hapsedildiğini ve birçoğunun Lübnan'ı terk etmek zorunda kaldığını’ vurguladı. Yazbek ayrıca, ‘ordu personeli tarafından uygulanan disiplinin Hizbullah savaşçıları için geçerli olmadığını, çünkü milislerin orduyla, ordunun da onlarla uyumlu olmadığını’ belirtti.

Hamade, “Hizbullah savaşçılarının Lübnan ordusuna ve diğer devlet kurumlarına dahil edilmesinin artıları ve eksileri ne olursa olsun, doğru yol Hizbullah'ın silahlarını devlete teslim etmesiyle başlamalı. Hizbullah üyeleri Lübnan toplumundan izole edilmiş bir grup değildir ve topluma entegre edilmelidir. Ancak Hizbullah’ın silahlarını teslim etmesi için bir tür ayartma olarak özümsenmeleri konusunu gündeme getirmekte acele etmek hedefe ulaşılmasını sağlamayacaktır. Gerekli olan, Hizbullah’ın öncelikle devleti, silahların yalnızca devletin elinde olmasını, savaş ve barış kararının devletin elinde olduğunu ve bu konuda meydana gelebilecek herhangi bir düzenlemenin başlangıcı olarak uluslararası kararları uygulama ihtiyacını tanımasıdır” dedi.