İran Afgan mülteci dalgasına karşı Taliban'ı uyardı

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade (AA)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade (AA)
TT

İran Afgan mülteci dalgasına karşı Taliban'ı uyardı

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade (AA)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade (AA)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, Afgan mülteciler konusunda Taliban yönetiminin sorumlu davranması gerektiğini belirterek, "İran'a mülteci dalgası devam edemez" dedi.
İran devlet televizyonuna göre, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hatibzade, başkent Tahran'da düzenlediği haftalık basın toplantısında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Avusturya'nın başkenti Viyana'daki nükleer müzakerelerde ilerleme kaydedilmesine rağmen ABD'nin tutumu nedeniyle nihai anlaşmaya varılamadığını söyleyen Hatibzade, "Bir anlaşmaya varıp varmayacağımızı bilmiyoruz çünkü ABD henüz bir anlaşmaya varma iradesini göstermedi" dedi.
Anlaşma için ABD'nin İran'a yönelik 'azami baskı' politikasının tüm bileşenlerini ortadan kaldırması gerektiğini belirten Hatibzade, nükleer anlaşmanın Avrupalı taraflarıyla her konuda uzlaşma sağladıklarını ve Washington'un tutumunun müzakerelerin sonucunu belirleyeceğini dile getirdi.
Hatibzade, Afganistan'da Taliban'ın iktidarı ele almasının ardından İran topraklarına giren Afgan mültecilerin sayısının arttığına ilişkin haberlerin hatırlatılması üzerine, "Afganistan yönetimi sorumlu davranmalıdır. İran'a mülteci akını devam edemez ve sorumluluk yalnızca İran'a bırakılamaz. Bizim kapasitemiz sınırlıdır" ifadelerini kullandı.
İran'da Afgan mültecilere yönelik kötü muamele iddialarını reddeden Hatibzade, İran'ın uzun yıllardır milyonlarca Afgan mülteciye ev sahipliği yaptığını söyledi. İranlı yetkili, "Ne yazık ki bazıları bunları görmezden geliyor ve Afganistan'da İranofobi, İran'da da Afganistan korkusu oluşturmaya çalışıyorlar" dedi.
İran'ın Suudi Arabistan ile ilişkileri normalleştirmek için Bağdat'ta yürüttüğü müzakerelere de değinen Hatibzade, bu konuda bir değişilik olmadığını, yeni müzakere tarihi belirlendiğinde kamuoyuna duyuracaklarını söyledi.

"İran-Türkiye ilişkileri istikrarlıdır"
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yakın zamanda yapması beklenen Tahran ziyaretle ilgili soru üzerine Türkiye ile ilişkilerin önemini vurguladı.
Hatibzade, "İran-Türkiye ilişkileri istikrarlıdır ve son yüz yılda en güvenli ve en istikrarlı sınırlar iki ülke arasındaki sınırlardır. Sayın Erdoğan'ın ziyareti belirlenen vakitte yapılacaktır" diye konuştu.
Said Hatibzade, basın toplantısında ayrıca İsrail hakkında şu ifadeleri kullandı:
"Kudüs'teki işgal rejimiyle (İsrail) ilgili birkaç şey söylemek isterim. Kudüs işgalcisi rejimle ilgili yanlış hesap yapan ülkeler bunun sonuçlarına defalarca tanık oldular. Bu rejim güvensizliği, terörü, komployu götürmediği müddetçe hiçbir yere adım atmaz."



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.