عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Prof. Dr. Zekeriya Beyaz hayatını kaybetti

Prof. Dr. Zekeriya Beyaz, bir süredir tedavi gördüğü hastanede 84 yaşında hayatını kaybetti / Fotoğraf: Facebook
Prof. Dr. Zekeriya Beyaz, bir süredir tedavi gördüğü hastanede 84 yaşında hayatını kaybetti / Fotoğraf: Facebook
    İstanbul/AA
TT
TT

Prof. Dr. Zekeriya Beyaz hayatını kaybetti

Prof. Dr. Zekeriya Beyaz, bir süredir tedavi gördüğü hastanede 84 yaşında hayatını kaybetti / Fotoğraf: Facebook
Prof. Dr. Zekeriya Beyaz, bir süredir tedavi gördüğü hastanede 84 yaşında hayatını kaybetti / Fotoğraf: Facebook

Prof. Dr. Zekeriya Beyaz, bir süredir tedavi gördüğü hastanede 84 yaşında hayatını kaybetti.
Beyaz, Esenler'deki Özel Güney Hastanesi'nin yoğun bakım servisinde aspirasyon pnömonisi nedeniyle 18 Mart'ta tedavi altına alındı.
Alzaymır hastası da olan Beyaz, tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.
Zekeriya Beyaz'ın cenazesi, yarın öğle namazını müteakip Esenler Merkez Camisi'nde kılınacak cenaze namazının ardından Kozlu Mezarlığı'na defnedilecek.

Zekeriya Beyaz kimdir?
Gaziantep'te 1 Mart 1938'de dünyaya gelen Beyaz, ilkokulu burada, ortaokulu ise Kahramanmaraş İmam Hatip Lisesi'nde okudu.
Nizip Ulu Camisi'nde imam hatip olarak 1 Mart 1963'te memurluk görevine başlayan Beyaz, 1972'de İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü'nden mezun oldu. Beyaz, Diyanet İşleri Başkanlığında 14 yıl imam-hatiplik, vaizlik ve müftülük yaptı.
Beyaz, "İslam Hukuku ve Türk Medeni Hukukuna Göre Evlenme" konulu teziyle yüksek lisans ve "İslam Hukukuna ve Türk Medeni Hukukuna Göre Aile Hayatı" konulu teziyle doktora diploması aldı.
Yazarlık ve köşe yazarlığı yapan Zekeriya Beyaz, 1991'de sosyoloji alanında doçent, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Din Sosyolojisi Bölümünde profesör unvanı aldı.
Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde 2000-2003'te dekanlık yapan Beyaz, o dönemin ünlü ekran yüzlerinden biriydi.
2005'te yaş haddinden emekli olan Prof. Dr. Beyaz, evli ve 5 çocuk babasıydı.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Üç boyutlu yazıcıyla insan sinir dokusu modeli üretildi

Nörodejeneratif hastalıklarda, hastanın hücrelerinden üretilecek modeller, kişiye özel etkili tedavileri mümkün kılabilir (Pixabay)
Nörodejeneratif hastalıklarda, hastanın hücrelerinden üretilecek modeller, kişiye özel etkili tedavileri mümkün kılabilir (Pixabay)
TT
TT

Üç boyutlu yazıcıyla insan sinir dokusu modeli üretildi

Nörodejeneratif hastalıklarda, hastanın hücrelerinden üretilecek modeller, kişiye özel etkili tedavileri mümkün kılabilir (Pixabay)
Nörodejeneratif hastalıklarda, hastanın hücrelerinden üretilecek modeller, kişiye özel etkili tedavileri mümkün kılabilir (Pixabay)

Araştırmacılar üç boyutlu yazıcıyla insan sinir dokusuna benzeyen bir model üretmeyi başardı. Kritik gelişmenin, ALS gibi hastalıklara yönelik tedavilerde yeni bir sayfa açması bekleniyor.

Motor nöronlar, beyin ve omurilikten vücuda sinyaller göndererek kasları kontrol eden sinir hücrelerini ifade ediyor. Amyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi hastalıklarda bu hücreler zarar görerek kas zayıflığı ve felce yol açabiliyor.

ALS hastalarının hareket ve nefes alma kabiliyetleri giderek kötüleştiğinden, teşhisten sonraki ortalama yaşam süresi 4 yıl. Henüz kesin bir tedavisi olmasa da hastalığın seyrini yavaşlatabilen ilaçlar mevcut. 

Uppsala Üniversitesi'nden araştırmacılar yeni çalışmalarında, ALS hastalarına yönelik daha etkili ilaçların üretilmesini sağlayabilecek önemli bir gelişme kaydetti.

Araştırmacılar, üç boyutlu yazıcılar kullanarak insan sinir dokusuna benzeyen organoid adlı modeller üretti. Bu motor nöron organoidleri, araştırmalarda veya kişiye özel yeni ilaçların test edilmesinde kullanılabilir.

Bulguları hakemli dergi International Journal of Bioprinting'de yayımlanan çalışmada deriden elde edilen insan kök hücreleri kullanıldı. Bu hücreler, motor nöron öncüllerine (yani ileride olgun motor sinir hücrelerine dönüşebilecek genç sinir hücrelerine) dönüşecek şekilde programlandı.

Bilim insanları bu hücreleri yumuşak bir jelatinle karıştırdıktan sonra üç boyutlu yazıcıyla katman katman basarak dokuyu ve onun yapısını oluşturdu. Biyomürekkepteki hücrelerin üç boyutlu olarak dağılmasının, hücrelerin hayatta kalmasına ve sinir liflerinin büyümesine katkı sağladığını söylüyorlar.

Araştırmacılar ayrıca büyüme faktörleriyle aşılanmış, gözenekli yapıya sahip küçük parçacıkları biyomürekkeple karıştırarak hücrelerin olgunlaşıp gelişmesini sağladı.

İnsan vücudu dışında sinir hücrelerinin modellerinin oluşturulması, kritik testlerin hastayı riske atmadan gerçekleştirilmesinin önünü açıyor.

Makalenin başyazarı Elena Kozlova "Motor nöronlar omuriliğin ortasında bulunuduğu için ALS gibi nörodejeneratif bir hastalıktan muzdarip kişilerde tedavileri doğrudan test etmek mümkün değil" diyerek ekliyor: 

Yöntemimiz, hastanın deri hücrelerinden doğrudan motor nöron organoidleri oluşturmayı ve bunlardan omurilik organoidleri inşa etmeyi mümkün kılıyor. Bu organoidler daha sonra yeni tedavileri test etmek için kullanılabilir.

Araştırmacılar makalede, başka türden sinir hücrelerinin de üç boyutlu olarak nasıl üretileceğini detaylandırıyor. 

Kozlova "Araştırma ve ilaç testlerinde organoidleri büyük miktarlarda basabilmek önemli" ifadelerini kullanıyor. 

Independent Türkçe, EurekAlert, Medical News, International Journal of Bioprinting