Lübnan’da ekmek krizi derinleşiyor

Lübnan'daki fırınlarda un tükenme noktasında (Şarku’l Avsat)
Lübnan'daki fırınlarda un tükenme noktasında (Şarku’l Avsat)
TT

Lübnan’da ekmek krizi derinleşiyor

Lübnan'daki fırınlarda un tükenme noktasında (Şarku’l Avsat)
Lübnan'daki fırınlarda un tükenme noktasında (Şarku’l Avsat)

Lübnanlılar, dün (Pazartesi) un temininde yaşanan kesintinin ardından yaşanan ekmek krizi nedeniyle ekmek aramak için fırın fırın dolaşmak zorunda kaldılar. Bu durum, halkı piyasada halen mevcut olan diğer ekmek türlerine başvurmaya sevk etti.
Bazı un fabrikalarının kapanmasının ardından kriz geçen hafta baş gösterdi. Sübvansiyonlu un miktarlarının tükendiğini açıklayan "Değirmenciler Sendikası", sübvansiyonlu buğdayın fiyatını güvence altına almada "Lübnan Merkez Bankası’nın" geciktiğini söyledi. Sendika bu durumun ekmek üretimini de geciktirdiğini bildirdi.
Lübnan Merkez Bankası, yurtdışından buğday ithal etmek için döviz sağlıyor. Buğday, halen Lübnan devleti tarafından resmi dolar kuru üzerinden (dolar başına 1500 pound) sübvanse edilen tek gıda ürünüdür. İthalatçılar, ithal edilen sevkiyatların değerine ilişkin “Lübnan Merkez Bankası” beyanlarını sunar ve “Merkez” onlar için kredi sağlar.
Fırınlar ve ekmek satış merkezleri dün sabah saatlerinde yoğun bir kalabalığa sahne oldu. Öğleden sonra ise fırınlarda ekmek kalmadı. Bazı fırınlar, yeni miktarları tekrar üretecek hammaddeye sahip olmadıklarını söyleyerek, halkı diğer, daha pahalı ekmek türlerine yönlendirdi. Diğer yandan çalışır durumda kalan ve müşterisi çok fazla kalabalık olan birkaç fırın olduğu da gözlendi.
Fırın sahipleri, fabrikaların kendilerine gerekli malzemeyi sağlamadığını, depolarından çıkan unların tükendiğini açıkladılar. Bağımsız Fırıncılar Odası Başkanı Riyad es-Seyyid, yaptığı açıklamada, “Lübnan Merkez Bankası tarafından ithal edilen buğdayın fiyatının ödenmemesi nedeniyle fırınlarda artık ekmek üretmeye devam edecek miktarda un kalmadı. Bazı fırınların kapatılması Lübnan topraklarındaki büyük fırınları etkileyecektir. Fırıncılık sektörü birçok zorluk ve sorunla karşı karşıya. Un krizinden sonra durum kötüden daha da kötüye gitti. Bütün yetkililer un teminini güvence altına almak üzere uygun çözümü en kısa sürede bulmak için çalışmalı”.
Ülkedeki buğday ambarlarının tahrip olmasına neden olan Beyrut limanının patlamasından bu yana Merkez Bankası buğday ithalatı için kredi sağlıyor. Yurt dışından ithal edilen buğday, değirmen depolarına yaklaşık bir buçuk ay pazara yetecek miktarda periyodik olarak giriyor.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.