Irak’tan İran’a diyalog çağrısı

Irak İran’a ‘güvenlik sorunlarını diplomasi yoluyla çözme’ çağrısı yaptı

Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)
Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)
TT

Irak’tan İran’a diyalog çağrısı

Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)
Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Tahran’da İranlı mevkidaşı Hüseyin Emir Abdullahiyan’a ‘iki ülke arasında meydana gelen güvenlik sorunlarını diyalog yoluyla çözme’ çağrısında bulundu.
Hüseyin, Abdullahiyan ile düzenlediği basın toplantısında önemli ve açık görüşmelerde bulunduklarını söylerken, iki ülkenin güvenliğinin bölgenin güvenliğiyle bağlantılı olduğunu vurguladı.
“Güvenlik sorunu olduğunda çözüm yolu diyalogdur” diyen Fuad Hüseyin, ‘bu sorunların diplomatik yollarla ve diyalog yoluyla ele alınması’ çağrısında bulundu. Irak Dışişleri Bakanı ayrıca, Bağdat’ta diyalog yollarının açık olduğuna dikkati çekerken, “Tahran’da da olacağını umuyoruz” dedi. Bakan Hüseyin, “İranlı kardeşlerin bazı güvenlik meseleleri ve görüşlerden şikayetleri olduğu açık. Bu konuyu açıkça konuşmamız ve diplomatik yollarla çözmemiz gerekiyor. Bunun çözümü mümkün” ifadelerini kullandı.
13 Mart’ta Devrim Muhafızları’nın Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil’de ‘İsrail stratejik merkezi’ olarak nitelendirdiği bir alanı ‘Fateh 110’ balistik füzeleriyle hedef alması sonrasında toplantı, Hüseyin ve Abdullahiyan arasındaki ilk görüşme oldu. İran’dan gelen onlarca füze, Kürdistan hükümetinin ‘yerleşim alanları’ olarak tanımladığı alanlara düştü.
Öte yandan Şarku’l Avsat’ın Irak Haber Ajansı’ndan aktarılan haber göre Hüseyin, “Bölgesel ilişkilere ve İran- Suudi Arabistan diyaloğuna değindik” dedi. İran - Suudi Arabistan diyaloğunun devam ettiğini ve hala uluslararası temsilciler çerçevesinde sürdüğünü belirten Fuad Hüseyin, Irak’ın İran ve Suudi Arabistan arasındaki vizyonları yakınlaştırmadaki rolüne dikkati çekti.
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na (ISNA) göre Fuad Hüseyin, ‘İran ile Suudi Arabistan arasındaki diyaloğun yakında yeniden başlayacağı’ yönündeki umudunu dile getirdi.
Diğer taraftan Abdullahiyan ise İran’ın yurt dışındaki bir bankada dondurulmuş varlıklarının serbest bırakılması konusunda bir anlaşmaya varıldığını açıkladı.
Hüseyin Emir Abdullahiyan, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile düzenlediği ortak basın toplantısında, ‘ülkelerin birinden bir heyetin, bu anlaşmayı takip etmek üzere salı günü Tahran’ı ziyaret ettiğini’ dile getirdi. Abdullahiyan, heyetin Merkez Bankası, Ekonomi Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı ile istişarelerde bulunduğunu söyledi. Bakan ayrıca, “Dondurulmuş varlıkların nasıl ve ne zaman serbest bırakılacağı konusunda ilkesel bir anlaşmaya vardık” dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, ‘7 milyar doların yakın zamanda serbest bırakılacağı’ hususunda IRNA tarafından yayınlanan haberi yalanladığı açıklamasından geri adım attı. Basın toplantısından bir saat sonra yayınlanan bir açıklamada Hatipzade, İran’ın dondurulan varlıklarının bir kısmının yakında serbest bırakılacağını söylerken, dondurulmuş varlıkların önemli bir kısmının alıkoyulması eylemini sonlandırmak için gerekli çerçevenin belirlendiğine dikkati çekti.
IRNA, ‘İran’ın dondurulan varlıklarının serbest bırakılması sürecini tamamlamak için’ salı günü üst düzey bir bölgesel yetkilinin İran’ı ziyaret ettiğini duyurmuştu. Aynı şekilde Devrim Muhafızları’na bağlı Tesnim haber ajansı ise İran varlıklarının ‘muhtemelen İran Merkez Bankası’nın Umman’daki (şube) hesabına aktarılacağını’ öne sürdü.
Bu çerçevede İran’daki bazı internet siteleri, Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi’nin Tahran’ı ziyaret edebileceğini belirtti.
Geçen perşembe günü İran rejim lideri Ali Hamaney’in uluslararası ilişkiler danışmanı Ali Ekber Velayeti’nin ofisine bağlı ‘Farheekhtegan’ gazetesi, 3 İran asıllı ABD’li mahkûm olan Siamak Namazi, babası Muhammed Bakır Namazi ve çevre uzmanı Murad Tahbaz karşılığında 7 milyarın serbest bırakılması için müzakereler yapıldığını duyurdu.



HRW: İsrail’in İran’daki Evin Hapishanesi’ne saldırısı savaş suçudur

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

HRW: İsrail’in İran’daki Evin Hapishanesi’ne saldırısı savaş suçudur

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), İsrail'in İran'daki Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıyı savaş suçu saydı.

HRW'nin uydu görüntüleri, video kayıtları ve tanık ifadelerine dayanarak yaptığı araştırmaya göre İsrail ordusunun 23 Haziran'da düzenlediği saldırıda cezaevindeki ziyaret salonları, koğuşlar, mutfaklar, sağlık kliniği ve idari ofisler hasar aldı.

İncelemede, yaklaşık 80 mahkumun hayatını kaybettiği hapishanede "askeri hedef tespit edilemediği" belirtildi.

Raporda, saldırının cezaevine ziyaret saatinde gerçekleştirildiğine dikkat çekildi. HRW'nin Ortadoğu direktör yardımcısı Michael Page şu değerlendirmeleri yaptı:

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırılarda, savaş hukuk ihlal edildi ve açık bir savaş suçu işlendi. Belirgin bir askeri hedef olmaksızın yapılan saldırılarda çok sayıda sivili öldü ve yaralandı. İsrail'in saldırısı, çoğu haksız yere tutuklanan muhalif ve aktivistlerden oluşan Evin Hapishanesi'ndeki mahkumların zaten risk altındaki yaşamlarını daha da tehlikeye attı.

Evin'e düzenlenen saldırı, İsrail ve İran arasında 12 gün süren çatışmalar sırasında gerçekleşmişti. ABD merkezli İran'daki İnsan Hakları Aktivistleri'ne (HRAI) göre İsrail'in İran'a saldırılarında 1190 kişi ölürken, 4 bin 475 kişi de yaralandı.

HRAI ayrıca İran güvenlik güçlerinin 12 günlük savaş boyunca 1596 kişiyi tutukladığı bilgisini de paylaştı.

HRW, saldırının ardından kadın mahkumların Karçak Hapishanesi'ne, erkeklerinse Büyük Tahran Merkezi Cezaevi'ne transfer edildiğini aktardı. Hak örgütü, sözkonusu hapishanelerde mahkumların çok kötü koşullarda tutulduğunu, transfer sürecinde şiddet gördüklerini savundu. Bazı mahkumların daha sonra Evin'e tekrar geri gönderildiği fakat bazılarından haber alınamadığı ifade edildi.

İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

"Gazze'de yardım silah olarak kullanılmamalı"

Diğer yandan İsrail ordusu, Gazze'ye yönelik saldırı ve ablukayı sürdürüyor. Aralarında Oxfam ve Sınır Tanımayan Doktorlar'ın (MSF) da bulunduğu 100'den fazla yardım örgütü, Tel Aviv yönetimine gönderdikleri ortak mektupta bölgede yaşanan kıtlığın sonlandırılmasını istedi.

Yardım grupları, Gazze'de faaliyet göstermelerinin İsrail hükümeti tarafından engellendiğini belirtiyor. Amerika Yakındoğu Mülteci Yardımı'nın (Anera) CEO'su Sean Carroll, "Gazze'ye gönderilmeye hazır 7 milyon dolar değerinde hayat kurtarıcı yardım malzemesi var. Sadece birkaç kilometre ötedeki Aşdod'da bloke edilmiş durumda" dedi.

Tel Aviv yönetimi, yardım kuruluşlarının faaliyetlerini kısıtlayan düzenlemeleri martta yürürlüğe koymuştu.

Independent Türkçe, BBC, Guardian