Kahire toplantısı Libya’da seçim uzlaşısını sağlamaya çalışıyor

BM heyetinin Kahire’deki toplantısının tek gündemi: seçim uzlaşısının sağlanması

BM heyeti ve Libya temsilcilerinin Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlediği toplantıdan bir kare (BM Heyeti)
BM heyeti ve Libya temsilcilerinin Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlediği toplantıdan bir kare (BM Heyeti)
TT

Kahire toplantısı Libya’da seçim uzlaşısını sağlamaya çalışıyor

BM heyeti ve Libya temsilcilerinin Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlediği toplantıdan bir kare (BM Heyeti)
BM heyeti ve Libya temsilcilerinin Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlediği toplantıdan bir kare (BM Heyeti)

Birleşmiş Milletler Heyeti, Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen, Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi temsilcilerinin katıldığı toplantının amacının, parlamento seçimlerinin gerçekleştirilmesine yönelik, anayasal zeminde bir anlaşma sağlanması olduğunu teyit etti. BM Libya Koordinatör Vekili Risdon Zninga, Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter’in temsilcilerini, 5+5 Askeri Komite’den çekilmemeleri yönünde ikna girişiminde bulundu.  
Zninga, Ortak Askeri Komite'deki LUO temsilcilerini, Birleşmiş Milletler'in Sirte'deki ateşkes izleme biriminin çalışmalarını kolaylaştırmak da dahil olmak üzere, Birleşmiş Milletler ile işbirliğini sürdürmeye çağırdı. BM heyetinden yapılan açıklamada, Zninga’nın, Libya’nın doğusundaki Bingazi’de LUO yetkilileri ile görüştüğü ve ‘askeri komiteden çekilebilecekleri’ yönündeki açıklamayı değerlendirdiği ifade edildi. Zninga LUO yetkililerine, Birleşmiş Milletler’in ülkedeki ‘çözüm çabalarını’ destekleme taahhüdünü yineledi ve anlaşmazlıkların ‘diyalog yoluyla’ çözülmesinin önemini vurguladı. LUO temsilcileri ise Doğu Libya’daki mevcut belirsizlikleri ve bunun vatandaşların yaşam koşulları üzerindeki olumsuz etkilerini aktardı, askıda olan acil sorunların, 5+5 Askeri Komite’nin çalışmalarına ve güvenliği sağlamadaki olumsuz etkileri üzerinde durdu. Ayrıca Abdulhamid Dibeybe hükümetinin, önemli petrol üretiminin gerçekleştiği Doğu Libya’ya yönelik sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğine işaret etti.  
LUO komuta kademesi, Dibeybe’nin hükümeti Fethi Başağa’ya devretmemesi ve ordu personelinin maaşlarını ödememesi nedeniyle, Halife Hafter’den, merkezi hükümete petrol ve gaz gönderimini durdurmasını ve Trablus-Bingazi Akdeniz sahil karayolunu kapatmasını talep etmişti.  
Bu arada, Kahire’deki Birleşmiş Milletler heyeti dün, Libya’da ‘genel seçimlerin’ gerçekleştirilebilmesi için anayasal zemin bulmak amacıyla düzenlenen toplantının ikinci gününde fotoğraflar paylaşmakla yetindi. BM heyetinden yapılan kısa açıklamada, Birleşmiş MilletlerLibya Özel Temsilcisi Stephanie Williams tarafından Kahire’de başlatılan ‘istişare toplantılarının’, "güvenilirlik, şeffaflık ve kapsayıcılık ile karakterize edilen özgür seçimler için anayasal bir temel oluşturmayı amaçladığı’’ belirtildi. Açıklamada Willams’ın şu sözlerine yer verildi: ‘’Tüm Libya halkı, ülkeyi etkileyen sorunların nihai çözümünün, sağlam bir anayasal temele ve seçim sürecinin korunmasını temsil eden bir seçim çerçevesine dayanan seçimlerden geçtiğine inanıyor. Temsilciler Meclisi ve Devlet Konseyi’nin tutumu, Libya’da oy kullanmak için kayıt yaptıran 2,8 milyon vatandaşı desteklemek için son derece önemlidir. Ayrıca Mısır hükümetine, iki konsey arasındaki mevcut diyalog turuna ev sahipliği yaptığı ve Birleşmiş Milletlerin Libya’da istikrarlı bir gelecek sağlama çabalarını desteklediği için teşekkür ediyorum”.  
Öte yandan, görevden alınan Libya Müftüsü Sadık el-Giryani, Kahire’de düzenlenen istişare toplantısını eleştirdi. Ulusal bir televizyona açıklama yapan Giryani, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi’nden hala istifa etmemiş kişileri tanımadığını belirtti ve medya kuruluşlarından bu kişileri konuk almamalarını istedi.  
Bu arada, Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, ‘Hayat Dönüş’ kalkınma projesi kapsamında, Trablus eski kentteki çalışmaları denetledi. Dibeybe burada yaptığı konuşmada, kalkınma ajansına verdikleri destekleri sürdüreceklerini ve ajansın çalışmalarını tamamlayabilmesi için belirlenen mali ödeneklerin aktarıldığını belirtti.



Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Şarku’l Avsat’a konuşan iki kaynak, Hamas’ın Gazze Şeridi'nde yeni bir ateşkes için girişimde bulunmaya çalıştığını ve ateşkes önerisini ABD Başkanı Donald Trump yönetimine iletmek için Türkiye'den destek talep ettiğini söyledi.

Kimliklerinin gizli kalması koşuluyla ayrı ayrı konuşan iki kaynak, Hamas yönetiminin, Hamas Hareketi tarafından önerilen ‘kapsamlı anlaşma’ ya da diğer adıyla ‘paket anlaşmasının’ Türkiye ile ABD arasındaki ’iyi ilişkilerden’ dolayı Türk yetkililer tarafından Trump yönetimine iletilebileceğine inandığını söyledi.

Hamas'ın önerisi, üzerinde mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkûmun salıverilmesi karşılığında tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını, savaşın durdurulmasını ve İsrail'in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden çekilmesini öngörüyor.

Hamas Liderlik Konseyi Başkanı Muhammed Derviş başkanlığındaki heyet, pazar günü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüştü. Derviş, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ile de bir araya gelerek savaşın durdurulmasıyla ilgili görüşün yanı sıra, Filistin'in iç durumuna ve diğer konulara değindi.

Kaynaklardan biri Hamas'ın Türkiye'nin desteğini istemesiyle ilgili tutumunu, Hamas'ın tüm İsrailli rehineleri teslim etmesi halinde savaşın durmasını garanti edeceğini söyleyen ABD Rehine İşleri Özel Temsilcisi Adam Boehler’in açıklamalarına dayandırdığını, ancak İsrail'in bu girişimi reddettiğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve hükümetindeki bazı bakanlar tarafından yapılan açıklamalar da bu tutumu teyit ediyor.

Kaynaklardan diğeri ise şunları söyledi:

“Türkiye'deki görüşmeler, Türk yetkililere, Hamas’ın vizyonunu Washington'a iletmek için mevcut ABD yönetimiyle olan iyi ilişkilerini kullanmaları gerektiği mesajını vermeyi amaçlıyordu.”

İki kaynak da ABD'nin bu öneriyi kabul etmesi için İsrail'e baskı yapılmasında daha büyük bir rol oynaması amacıyla, arabulucu Katar da dahil olmak üzere Donald Trump yönetimindeki yetkililere mesajın iletilmesi için şimdiye kadar başka araçların da kullanıldığı konusunda hemfikir.

Kaynakların aktardıklarına göre Hamas, Gazze'deki savaş devam ederken gerçekleşmesini istediği anlaşılan Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde bir anlaşmaya varılması için ABD’nin tutumuna güveniyor. Kaynaklardan biri Trump'ın İran ile nükleer programı konusunda geçici de olsa bir çözüme ulaşmayı istediğini söyledi.

Hamas’tan kaynakların birkaç gün önce Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Hamas’ın vizyonu ‘bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıl sürecek uzun bir ateşkese’ hazır ve açık olmasına dayanıyor.

Hamas, herhangi bir ateşkes anlaşmasının İsrail güçlerinin Gazze'den çekilmesini ve belirli bir insani protokol uyarınca insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişini de kapsamasını istiyor. Hamas ayrıca Arap, Müslüman ve Avrupa ülkelerinin desteğini alan Mısır'ın önerisi doğrultusunda, Gazze'yi tam yetki ile yönetecek, bağımsız ve fraksiyona bağlı olmayan kişilerden oluşan bir Filistin komitesinin kurulmasını kabul ettiğini de açıkladı.