Mısır’dan Nahda Barajı’nın üçüncü dolum aşamasına yönelik önlem

Yetkililer, Nil’deki ihlaller ile dijital bir sistem aracılığıyla mücadele edecek.

Abdulati, Sulama Bakanlığı’nın dijital dönüşüm çabalarındaki ilerlemeye yönelik toplantı gerçekleştirdi. (Mısır Hükümeti)
Abdulati, Sulama Bakanlığı’nın dijital dönüşüm çabalarındaki ilerlemeye yönelik toplantı gerçekleştirdi. (Mısır Hükümeti)
TT

Mısır’dan Nahda Barajı’nın üçüncü dolum aşamasına yönelik önlem

Abdulati, Sulama Bakanlığı’nın dijital dönüşüm çabalarındaki ilerlemeye yönelik toplantı gerçekleştirdi. (Mısır Hükümeti)
Abdulati, Sulama Bakanlığı’nın dijital dönüşüm çabalarındaki ilerlemeye yönelik toplantı gerçekleştirdi. (Mısır Hükümeti)

Mısır yeni bir dijital sistem vasıtasıyla Nil Nehri üzerindeki ihlallerle mücadele etmeye yönelik çabalarına hız verdi. Bu adım, Mısır’ın su kaynaklarından en iyi şekilde faydalanma çabaları kapsamında atıldı. Mısırlı uzmanlar, Etiyopya’daki Nahda Barajı’nın üçüncü dolum aşaması için betonarme çalışmalarının başladığını belirtti. Mısır, su ihtiyacının yüzde 90’ında Nil nehrindeki 55,5 milyar metreküplük su payına güveniyor. Ancak Nahda Barajı’nın tam kapasiteyle işletilmeye başlanmasına yaklaşırken su payında bir azalma olması öngörülüyor. Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı’na göre Mısır, su kaynakları konusunda sıkıntı yaşıyor. Zira Mısır’ın su ihtiyacı yaklaşık 114 milyar metreküp iken su kaynaklarının 74 milyar metreküp olması sebebiyle ciddi sıkıntı yaşıyor.
Mısırlı su kaynakları uzmanı Abbas Şaraki yaptığı açıklamada “Özellikle barajın batı tarafında betonarme çalışmalarının başladığına yönelik raporlar var” dedi. Uzman, inşaat işlerindeki ilerleme hakkında doğrulanmış ayrıntılı bir veri bulunmadığını vurguladı. Şaraki, Facebook hesabında yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kulandı:
“Uydulara göre barajın mevcut su miktarı, deniz seviyesinden 575 metre yükseklikte, yaklaşık 7 milyar metreküpe ulaşıyor. Bu, 12 martta drenaj kapısının açılmasından bu yana bir milyar metreküp, ekimdeki selden sonra 580 metreye ulaşan en yüksek seviyesine göre 3 milyar metreküplük bir düşüş anlamına geliyor. Selin sona ermesinden sonra su miktarı 576 metre yükseklik ile yapılan 8 milyar metreküplük dolumla istikrarlı bir hal aldı. Bu miktar, geçtiğimiz iki yılda yapılan birinci ve ikinci dolumun toplamına denk geliyor. Barajın bir önceki gün çekilen uydu görüntüsü, 10 numaralı tribünün çalıştığını, drenaj deliklerinden birinden sürekli su akışı olduğunu ve barajdaki suyun azalması sonucunda bazı adaların ortaya çıktığını gösterdi. Etiyopya, baraj yüksekliğini yaklaşık 1,3 milyon metreküp betona eşdeğer olan 20 metre kadar yükselterek yaklaşık 10 milyar metreküplük üçüncü bir dolum yapmayı hedefliyor. Bu yeni bir sele kalan süre (üç aydan kısa bir süre) içerisinde imkansız bir durum.”
Nil Nehri suyunun paydaşları olan Kahire ve Hartum, Addis Ababa’ya barajın beklenen olumsuz etkilerinin sınırlanmasını garanti eden bağlayıcı bir yasal anlaşma imzalanmadan önce, baraj havuzunun doldurulması veya işletilmesine yönelik tek taraflı herhangi bir önlem almaktan kaçınılması çağrısında bulunuyor. Baraj krizi 10 yıldan uzun bir süredir kesintilerle de olsa sürüyor. Ancak henüz bir sonuç alınamadı.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Mısır Bakanlar Kurulu’nun aktardığına göre bakanlığın ‘dijital dönüşüm’ alanındaki çalışmalarındaki ilerlemenin ele alındığı toplantıda şu açıklamada bulundu:
“Bakanlıkta dijital dönüşümden sorumlu olan, iş otomasyon programının tasarımı ve uygulanması ile belgelerin dijitalleştirilmesi üzerinde çalışacak olan merkezi bir birim oluşturuldu. Su kanalı ve bakım çalışmaları veri sistemi, Nil Nehri üzerindeki adaları, nehir çapalarını ve ihlaller takip sistemi, su kanalı ağları ve tarım arazileri üzerindeki ihlalleri tespit etme sisteminin yanı sıra Mısır şehirleri düzeyinde sel tehlikelerinden korunma tesisleri sistemi gibi uygulamalar hazırlandı.”
Abdulati bu adımın, Mısır’ın 2030 Vizyonu’nun yanı sıra devlet kurum ve kuruluşlarına yönelik ‘dijital dönüşüm’ kapsamında atıldığını vurguladı.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.