عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Moritanya: Siyasi istişareler için hazırlık oturumları başlıyor

Oturumları Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri denetleyecek ve muhalif partiler de yer alacak

Moritanya Başbakanı Muhammed Veled Bilal (AFP)
Moritanya Başbakanı Muhammed Veled Bilal (AFP)
    Nuakşot/Şeyh Muhammed
TT
TT

Moritanya: Siyasi istişareler için hazırlık oturumları başlıyor

Moritanya Başbakanı Muhammed Veled Bilal (AFP)
Moritanya Başbakanı Muhammed Veled Bilal (AFP)

Moritanya Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, ulusal istişare için bugün (Cumartesi) tarafları, hazırlık toplantısı düzenlemek amacıyla, iktidar ve muhalefet partilerinin çoğunun yer aldığı komitenin ilk toplantısına davet etti. Toplantının, siyasi istişarenin başlaması, istişarelerin mekanizmaları ve ele alınacak konuların kararlaştırılması için bir tarih belirlemesi ile sonuçlanması bekleniyor.
Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled eş-Şeyh el-Gazvani, ulusal istişare hazırlıklarını denetleyecek komiteye başkanlık etmek üzere Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Yahya Veled Ahmed el-Vakf’ı görevlendirdi. Komite iktidardan 9, muhalefetten 9 üyeden oluşuyor ve birkaç ay önce üyelerinin isimlerinin açıklanmasından bu yana hiç bir toplantı yapılmadı.
Veled Ahmed el-Vakf, komite üyelerini başkent Nuakşot’taki diplomatik akademi binalarında ‘Komite Çalışması’ olarak adlandırdığı bir toplantıya katılmaları için davet gönderdi. Yerel basında yayınlanan mesajda “Ulusal istişare hazırlıklarını koordine etmek üzere Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilmem sebebiyle, sizleri cumartesi günü yapılacak açılış oturumu ile başlayacak hazırlık komitesi çalışmalarına katılmaya davet etmekten memnuniyet duyuyorum” ifadelerine yer verildi.
Toplantıda ulusal istişarede ele alınması gereken konular, istişarenin mekanizması ve verilen tavsiyelerin nasıl uygulanacağı ile ilgili istişare tarafları arasındaki anlaşmazlıkların ele alınacağı söylense de, mektupta Komite Çalışmaları açılış oturumunda tartışılacak konular hakkında herhangi bir ayrıntı açıklanmadı.
Muhalefetten bir kaynak, hazırlık oturumlarında, istişarelerde ele alınacak konular, bu konuların nasıl tartışılacağı, tartışma sırasında sunulacak öneri ve fikirleri formüle edecek karar vericilerin isimlerinin belirlenmesi ve birçok teknik ve biçimsel nokta gibi önemli anlaşmazlıkların çözülmesi gerektiğini belirtti.
2009-2019 yılları arasında 10 yıllık iktidarı boyunca muhalefetle ilişkileri kesen önceki Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdul Aziz dönemindeki durumun aksine, Veled eş-Şeyh el-Gazvani 2019 yılının ortalarında iktidara gelmesinden bu yana, ülkedeki siyasi ortamı sakinleştirmeyi başardı ve muhalefet partilerinin liderleriyle iyi ilişkiler kurdu ve muhalefetle düzenli toplantılar gerçekleştirdi. Muhalefet, el-Gazvani’den siyasi bir diyalog düzenlemesini istedi. El-Gazvani ilk başta bu talebi parti liderleriyle düzenli olarak istişarelerde bulunduğunu ve ülkede siyasi bir kriz olmadığı için diyaloğa gerek olmadığını vurgulayarak reddetti. Ancak daha sonra muhalefetin ısrarı üzerine, ‘ulusal istişare’ olarak adlandırdığı bir toplantı düzenlemeyi kabul etti.
Bununla birlikte söz konusu istişare konusunda, bazı muhalefet partilerinin el-Gazvani ciddiyetini sorgulamasına neden olacak kadar uzun bir süre ilerleme kaydedilmedi. Diğer yandan, iktidardaki Cumhuriyet İçin Birlik Partisi, istişarelerin başlamasındaki gecikmenin nedeninin muhalefetteki iç anlaşmazlıklar olduğunu söyledi.
İstişare için hazırlık oturumlarının (bugün) yeniden başlaması, yeni bir hükümetin atanması ve Moritanya’nın sosyal ve politik yansımaları olabilecek yüksek fiyat dalgası sebebiyle duyduğu endişe sonrasında geliyor.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Bağdat'taki durum: Irak’ın başkenti daha güvenli hale geldi mi?

Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)
Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)
TT
TT

Bağdat'taki durum: Irak’ın başkenti daha güvenli hale geldi mi?

Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)
Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)

Cabbar Zeydan

Medeniyetlerin buluştuğu ve zorlukların çekiştiği Irak'ın kalbinde, Bağdat bugün önceki nesillerin alıştıklarından neredeyse tamamen farklı, yeni bir sahneyle karşı karşıya. Yakın zamana kadar günlük yaşanan patlamalar ve sürekli kaygılarla boğuşan Irak’ın başkenti, sakinleri ve ziyaretçileri tarafından gözlemlenildiği üzere, güvenlik durumunda somut bir değişime sahne oluyor. Bağdat sakinlerinin birçoğu yıllar öncesine göre alışılmadık olan bir güven duygusundan bahsediyor. Patlama sesleri artık her gün şehrin her yerinde yankılanmıyor ve güvenlik kontrol noktaları eskisi kadar çok değil. Başkentin birçok bölgesine ticari faaliyet geri döndü, kafeler ve restoranlar gece geç saatlere kadar müşterilerle dolu. Bir zamanlar güvenlik açısından “sıcak noktalar” olarak bilinen bölgeler, sakinlerinin ifadelerine göre artık daha istikrarlı.

Güncel durum

Karrada bölgesindeki bir dükkan sahibi, “eskiden bombalı saldırılar korkusuyla dükkanlarımızı gün batımından önce kapatırdık. Şimdi gece yarısına kadar, dahası özel günlerde ve bayramlarda bazen sabahın erken saatlerine kadar açık kalıyoruz. Bir zamanlar şüpheli görülen köşelerde bile kendimizi güvende hissediyoruz” diyor.

Sadr bölgesinde yaşayan bir kadın, “Çocuklarım pazara veya okula gittiklerinde artık endişelenmiyorum. Her gün hissettiğimiz gerçek bir değişim var” diye ekliyor.

Bu güvenlik hissi sadece bölge sakinleriyle sınırlı değil; ziyaretçiler de bunun farkında. Mutenebbi Caddesi'nde dolaşan, müzeleri ve kültür kafelerini ziyaret eden Arap ve yabancı turistler görüntüsü artık alışıldık. Oysa birkaç yıl öncesine kadar ender görülen bir şeydi.

Güvenlik araştırmacıları, Bağdat'taki iyileşen güvenlik durumunun, iç içe geçmiş faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığına inanıyorlar. Faktörlerin en önemlisi, yıllarca başkentin güvenliği için sürekli bir tehdit oluşturan radikal silahlı grupların faaliyetlerindeki gerileme.

cdfgthy
Bağdat artık güvenli mi?

Güvenlik uzmanı Tarık Abdulvahid, “Bağdat, radikal gruplar için sembolik ve stratejik bir hedefti. Ancak, bu gruplara batı ve kuzey Irak'ta indirilen yoğun darbelerden sonra, başkentte yüksek profilli saldırılar gerçekleştirme güçleri azaldı” diyor ve ekliyor: “Bugün, istihbarat koordinasyonunun ve entegre saha çalışmalarının gelişmesi sayesinde Bağdat, önceki dönemlerde olduğu gibi terörist faaliyetler için bir kuluçka makinesi veya uygun ortam değil.” Abdulvahid ayrıca, güvenlik tehditleriyle başa çıkma yöntemlerinde niteliksel bir değişime de işaret ediyor. Bu yöntemler artık yalnızca askeri müdahaleye dayanmıyor, bunun yerine çeşitli güvenlik kurumları arasındaki koordinasyonun yanı sıra önleyici eylemler ve elektronik gözetimi de içerecek şekilde genişledi.

Militarizasyondan sivil istikrara

Gözlemcilere göre, Bağdat'ın tanık olduğu en dikkat çekici dönüşümlerden biri, şehir içinde militarizasyonun kademeli olarak azalması. Sokaklarda artık sabit güvenlik kontrol noktaları yok ve silahlar ile silahlıların görüntüleri artık son on yılda olduğu kadar yaygın değil. Güvenlik araştırmacısı Ali el-Hüseyni, “Bağdat'taki güvenlik durumu, kalıcı bir olağanüstü halden göreceli istikrar haline geçişe tanık oluyor. Normal yaşamı yeniden tesis etme ve yerleşim bölgelerindeki gereksiz askeri varlığı azaltma çabaları var. Bu, güvenlikten vazgeçme anlamına gelmiyor, daha ziyade onu rasyonel bir şekilde organize etmek anlamına geliyor” diyor. Şarku'l Avsat'ın  Indepenedent Arabia'dan çevirdiği analize göre Hüseyni, “bu değişimin birdenbire ortaya çıkmadığını, daha ziyade güvenlik çabalarını birleştirmeye ve devlet çerçevesi dışındaki silahlı grupların etkisini azaltmaya yardımcı olan sistematik çalışma ve göreceli siyasi istikrarın bir sonucu olduğunu” düşünüyor.

Geride kalan meydan okumalar

Olumlu göstergelere rağmen, Bağdat güvenlik konusunda bomba yüklü araçlar veya bombalı saldırılarla ilgili olmayan, daha çok denetimsiz silah, aşiretler arası çekişmeler ve organize suç gibi sorunlarla ilgili farklı türde meydan okumalarla yüzleşmeye devam ediyor. Güvenlik analisti Nasır el-Kenani, “genel bir güvenlik duygusuna tamamen teslim olmaya” karşı uyarıyor ve “günlük sahneden kanlı şiddet belirtilerinin kaybolmasına rağmen, devlet kontrolü dışındaki yaygın silahlar, bazı silahlı gruplar üzerindeki kontrol eksikliği gibi diğer meydan okumalar varlığını sürdürüyor. Bu, ciddi bir şekilde ele alınmazsa her an güvenlik durumunun istikrarsızlaşmasına yol açabilir” diye açıklıyor. “Güvenliğin ölçüsü yalnızca patlamaların gerçekleşmemesine değil, aynı zamanda vatandaşların gasp edilmekten veya hukuktan daha üstün ve etkili gruplar veya bireyler tarafından haklarının ihlal edilmesinden korkmamalarına, kendilerini ne kadar güvende hissettiklerine bağlıdır” diye ifade ediyor.

Toplumun güvenliği sağlamadaki rolü

Bağdat'taki güvenlik sahnesinde netleşmeye başlayan önemli yönlerden biri, yerel toplumun kendi güvenliğine katkıda bulunma ve güvenlik servisleriyle iş birliğini teşvik etme rolüdür. Sivil aktivist Mustafa Fazıl, “İnsanlar güvenliğin sadece devletin değil, herkesin sorumluluğu olduğunu fark etmeye başladı. Gençler arasında onları sokaklarını korumaya, şiddet döneminde hakim olandan tamamen farklı bir ortam yaratan kültürel ve sportif etkinlikler düzenleyerek, istikrar ortamını teşvik etmeye iten yeni bir bilinç var.”

Güven durumu devam edecek mi?

Gözlemciler, Bağdat'ta güvenliğin devam etmesinin birkaç faktöre bağlı olduğuna inanıyor. Bunların en başında siyasi istikrar, güvenlik servislerini teknoloji ve eğitimler ile sürekli desteklemek ve silahın sadece devletin elinde olması geliyor. Bu konular hâlâ güçlü bir irade ve titiz bir takip gerektiriyor. Tarık Abdulvahid, “Bağdat güvenlik konusunda iyileşme yolunda uzun bir yol kat etti, ancak bu yol hâlâ tehlikelerle dolu. Umut verici işaretler var, ancak asıl zorluk bunları sürdürmek ve siyasi çekişmeler veya silahlı çatışmalar nedeniyle kaosun geri dönmesini önlemek” diyor. Ayrıca, “gerçek barışın yalnızca şiddetin yokluğuyla değil, aynı zamanda herkesi kapsayan yasaların ve bunları adalet ve şeffaflıkla uygulayabilen kurumların varlığıyla sağlanacağını” vurguluyor.

Korkudan umuda

Bağdat değişti ve belki de onlarca yıldır ilk kez, şehirden yansıyan görüntü daha parlak. Irak başkentinde güvenlik ideal durumda ve meydan okumalardan uzak değil, ancak yalnızca vaatler veya siyasi söylemlerden ibaret kalmayıp, elle tutulur bir gerçeklik haline geldi.

Şehir iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu kazanımı koruma ve daha istikrarlı ve müreffeh bir gelecek için geliştirme becerisine bağlı kalmaya devam ediyor. Sonuç olarak, Bağdat'ın güvenliği sadece Irak'ta barışın anahtarı değil, aynı zamanda ülkenin tüm evlatlarını kucaklayan, haklarını ve hayallerini koruyan güçlü bir devlet olarak geri dönüşünün de temel taşıdır.