Yemen nadir barış fırsatını değerlendirebilecek mi?

Yemen, Husi uzlaşmazlığı karşısında Başkanlık Konseyi’nin uyumuna bel bağlamış durumda

Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreterliği himayesinde ve Riyad ev sahipliğinde bu ayın başında düzenlenen Yemen- Yemen istişareleri sonunda oluşumu açıklanan yeni Yemen Başkanlık Konseyi üyeleri (AFP)
Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreterliği himayesinde ve Riyad ev sahipliğinde bu ayın başında düzenlenen Yemen- Yemen istişareleri sonunda oluşumu açıklanan yeni Yemen Başkanlık Konseyi üyeleri (AFP)
TT

Yemen nadir barış fırsatını değerlendirebilecek mi?

Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreterliği himayesinde ve Riyad ev sahipliğinde bu ayın başında düzenlenen Yemen- Yemen istişareleri sonunda oluşumu açıklanan yeni Yemen Başkanlık Konseyi üyeleri (AFP)
Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreterliği himayesinde ve Riyad ev sahipliğinde bu ayın başında düzenlenen Yemen- Yemen istişareleri sonunda oluşumu açıklanan yeni Yemen Başkanlık Konseyi üyeleri (AFP)

Yemen kaynakları, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada eski Yemen Devlet Başkanı Abdurabbu Mansur el-Hadi’nin 7 Nisan’da yetkilerini Başkanlık Konseyi’ne devretmesinin son saatlerinde yaşanan olaylara değindi.
Kimliklerini açıklamayı kabul etmeyen kaynaklar, Eski Devlet Başkanı Hadi’nin Başkanlık Konseyi Başkanı ve üyelerine hitaben bir konuşma yaparak, “Yemen, boynunuzda bir emanettir” dediğini belirtti.
Hadi, bir başkanlık kararnamesi yayınlayarak, yetkilerinin tamamını Reşad el-Uleymi başkanlığındaki ve Sultan el-Arada, Aidarus ez-Zubeydi, Tarık Salih, Ebu Zeraa el-Muharrami, Farac el-Bahsani ve Abdullah Bavazir’in üyeliğindeki Başkanlık Konseyi’ne devretmişti.
Kaynaklar, yeni konseyin ülkenin yüksek çıkarlarına öncelik vermeyi kabul ettiğini söyledi. Kaynaklar ayrıca, “Herkes sahnenin ciddiyetinin ve anlaşmazlıkları aşmanın öneminin farkında. Eski Devlet Başkanı Hadi, onlarla yaptığı son görüşmede Yemen’i koruma görevini onlara emanet etti” ifadelerini kullandı.
Darbeci Husiler, Birleşmiş Milletler (BM) ateşkesini ihlal etmeye ve başta Marib cepheleri olmak üzere çeşitli cephelerde unsurlarını, teçhizatını ve mekanizmalarını seferber etmeye devam ederken, Batılı bir diplomat ise “tüm hareketliliğin takip edildiğini” belirtti.
BM, Ramazan ayının başlarında Yemenli tarafların iki aylık bir ateşkes ve Yemen’deki askeri operasyonların kapsamlı bir şekilde durdurulması konusunda uzlaşı sağladıklarını açıklamıştı. Ayrıca aktarılana göre taraflar, akaryakıt gemilerinin Hudeyde Limanı’na girmesi ve Sana Havalimanı’ndan bölgede önceden belirlenmiş noktalara ticari uçuşlar yapılması konusunda da anlaşmıştı.
İsmini vermeyi kabul etmeyen bir kaynak, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, “BM ateşkesinin ilanından sonra meydana gelen Husi seferberliği takip edildi ve tüm gelişmeler de takip ediliyor. Herkes, hala barış umudu taşıyor ve buna destek veriyor. Gelişmeleri önümüzdeki günlerde göreceğiz” dedi.
17 Nisan’da meclis başkanı ve üyeleri, geçici başkent Aden’e ulaştı. Aynı şekilde Başkanlık Konseyi ve hükümet liderlerinin de şehre gelmesi bekleniyor. Yeni Başkanlık Konseyi başkanı ve üyelerinin Temsilciler Meclisi önünde anayasa yemini etmesi ve faaliyetlerine başlaması bekleniyor.
Yeni Başkanlık Konseyi’nin şekli ve işleyişi, henüz netlik kazanmasa da bilgi sahibi kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada Şeyh Sultan el-Arada’nın Başkanlık Konseyi üyeliğinin yanı sıra Marib valisi olarak görevini sürdürmesinin beklendiğini söyledi. Vilayetteki olağanüstü koşullar ve devam eden Husi tehdidi göz önüne alındığında Arada’nın, görevini Marib’deb yürüteceği belirtildi.
Başkanlık Konseyi, gelecek iki ay boyunca bir öncelik olarak, 7 yıllık savaşı sona erdirmek için BM liderliğindeki barış sürecine katılmaya odaklanacak. Aynı kaynaklara göre bu durum, Husileri zor seçimlerle karşı karşıya bırakıyor.
Kaynaklar, yaptıkları açıklamada “Yemen meşruiyetinin yapılandırılmasına dair gerçekleşen reform sürecini, ateşkesin ilan edilmesini, Sana Havalimanı’nın açılmasını ve petrol türevlerinin Hudeyde Limanı’na girmesine izin verilmesini görmezden gelemeyiz. Tüm bu adımlar, barışın sağlanması ve Yemenlilerin acılarının sona erdirilmesi içindir” dedi.
Kaynaklara göre Husi grup, barışın tarafı olmak ve savaşı bitirmek için nadir bir fırsata sahip. Ayrıca kaynaklar, “Savaşı durdurmak ve kapsamlı bir siyasi sürece ulaşmak için uluslararası bir fikir birliği var. Başkanlık Konseyi, barış için elini uzattı ve topun artık Husi milislerin oyun sahasında olduğuna inanıyoruz” dedi.
Buna rağmen kaynaklar, tüm bu uluslararası çabalar ve meşruiyet adına verilen tavizlerden sonra Husilerin barışı reddetmesi halinde oluşacak diğer seçeneklerden bahsetmeyi reddetti. Bu çerçevede kaynaklar, “Eğer bu olursa, o zaman buna dair konuşmalar olur” dedi.
Yemenli yazar ve politikacı Lutfi Numan ise “Kendisini koruyan bir güç olmadan barış olmaz. Her ikisi de birbirini güçlendiren, barıştan yana olmayan güçlerin hiçbir anlamı yoktur” şeklinde konuştu. Şarku’l Avsat’a konuşan Numan, “Denklem, güç olmadan barış yönünde hiçbir baskı olmadığını ve siyasi ve gerçekçi olarak aktif güçlerin anlayışı olmadan barış olmadığını söylüyor” ifadelerini kullandı.
Lutfi Numan, “Yemen istişarelerine dair açıklamalarına göre çözüm olarak başarısızlıkla sonuçlansa bile askeri seçeneği kullanmak, barış müzakerelerini yeniden başlatma seçeneklerini artırmanın bir yoludur ve biz bunu, gönüllü olarak yapmayı tercih ediyoruz” dedi.
Yemenli gözlemciler, yeni Başkanlık Konseyi’nin yapısının sahadaki güç dengesini değiştirebilecek bir gücü temsil ettiğine dikkati çekti. Gözlemciler ayrıca, Husilerin her zaman meşru tarafların dağılmasından ve anlaşmazlıklarından yararlandıklarını söylerken, Suudi Arabistan- Körfez himayesinde birleşmelerinden sonra Husilerin düşünce şekillerini değiştirmenin faydalı olduğunu vurguladı.
Başkanlık Konseyi, hükümet ve valilerle yaptığı ilk toplantıda ‘kararlarında ortak sorumluluğa bağlı kalma’ taahhüdünde bulundu. Konsey, ekonomik istikrarın ve vatandaşların acılarının hafifletilmesinin en önemli ulusal öncelik olduğunu ve ilerleyen dönemin öncelikleri arasında yer aldığını kaydetti.
Başkanlık Konseyi, adil ve kapsamlı bir barış için elini uzattığını söylerken, Yemen’in ve halkının güvenliğini savunmaktan ve Arap kimliğine yönelik her türlü yabancı projeyi yenilgiye uğratmaktan çekinmeyeceklerini dile getirdi.



İşgal altındaki Batı Şeria'da üç Filistinli ve bir İsrailli öldürüldü

İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)
İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)
TT

İşgal altındaki Batı Şeria'da üç Filistinli ve bir İsrailli öldürüldü

İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)
İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)

İsrail makamları ve Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre, dün işgal altındaki Batı Şeria'da şiddet tırmanırken, El Halil (güney) yakınlarındaki bir yerleşim yerine düzenlenen saldırıda, 2 Filistinli ve bir İsrailli öldürüldü. Cenin (kuzey) yakınlarındaki ayrı bir olayda ise başka bir Filistinli ordu tarafından vurularak öldürüldü.

İsrail ordusu askerlerinin, İsrailli yetkililere göre 22 yaşındaki bir İsraillinin ölümüne neden olan “silahlı ve bıçaklı saldırının” faillerini öldürdüğünü açıkladı.

Ordudan yapılan açıklamada, "Batı Şeria'nın güneyindeki "Gush Etzion" yerleşim biriminin kavşağında meydana gelen saldırının ardından olay yerine giden askerler ve güvenlik personeli iki saldırganı vurarak etkisiz hale getirdi.

İsrail polisi yaptığı ayrı bir açıklamada, saldırganların Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil vilayetinin kuzeyinden geldiklerini ve Filistinli olduklarını belirtti.

İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'un doğusundaki Balata mülteci kampına baskın düzenledi (AFP)İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'un doğusundaki Balata mülteci kampına baskın düzenledi (AFP)

İsrail ordusu daha önce, kuvvetlerinin Halhul kasabasını kordon altına aldığını ve bölgede askeri kontrol noktaları kurduğunu bildirdi.

İsrail ulusal acil yardım servisi sözcüsü “Gush Etzion” kavşağındaki terörist saldırının ardından... "Sağlık görevlileri 22 yaşında bir erkeğin öldüğünü duyurdu.

Filistin Sağlık Bakanlığı dün, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde bir “faaliyet” sırasında askerlerinden birinin bıçaklanmasının ardından ateş açtığını söyleyen İsrail ordusu tarafından bir kişinin vurularak öldürüldüğünü duyurdu.

Sağlık Bakanlığı yaptığı açıklamada olayı doğruladı: “Ahmed Ali al-Amur (55 yaşında) dün sabah Cenin'in Rummana beldesinde işgalciler tarafından şehit edildi” dedi ve daha fazla ayrıntı vermedi.

İsrail ordusu, Rummana kasabasında konuşlandıkları sırada bir “silahlı kişinin” askerlerinden birini bıçakladığını belirtti ve yaralanmayı “orta”  derece olarak nitelendirdi.

Filistin Sağlık Bakanlığı, çarşamba günü İsrail ordusunun geçen hafta Batı Şeria'nın kuzeyindeki Nablus'ta bulunan Askar el-Cedid mülteci kampına düzenlediği baskın sırasında 12 yaşındaki Iyad Abdil Muti Şalaksi'nin aldığı “kritik yaralar” nedeniyle öldüğünü duyurdu.

İsrail'in 1967'den bu yana işgal altında tuttuğu Batı Şeria'da, Gazze savaşını başlatan Ekim 2023 Hamas saldırısından bu yana geçen iki yıl boyunca çok sayıda ölümcül olayın ardından şiddet olaylarında dramatik bir tırmanış yaşandı.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Filistinli Mahkumlar Kulübü dün yaptığı açıklamada, İsrail güçlerinin son 48 saat içinde Batı Şeria'da en az 52 Filistinliyi tutukladığını duyurdu.

İşgal ordusundan tutuklamaların koşulları hakkında herhangi bir açıklama gelmedi.

Mahkumlar Kulübü sözcüsü Amani Sarahne'ye göre, tutuklular arasında daha önce Hamas ve İsrail arasındaki altı haftalık ateşkes sırasında yapılan takas anlaşmasında serbest bırakılan Saca Daraghmeh de bulunuyor.

Filistin Yönetimi verilerine göre Gazze'deki savaşın başlamasından bu yana Batı Şeria'da aralarında militanların ve çok sayıda sivilin de bulunduğu en az 953 Filistinli, İsrail askerleri ya da yerleşimciler tarafından öldürüldü.

Aynı dönemde, İsrail'in resmi verilerine göre, aralarında sivil ve askerlerin de bulunduğu en az 36 İsrailli, Filistinlilerin saldırılarında ya da İsrail askeri operasyonları sırasında öldürüldü.