Mısır ve Rusya nükleer yakıt satın alma sözleşmelerinin uygulanmasını görüştü

Kahire, ikinci nükleer araştırma reaktörünü 2030 yılına kadar işletmek istiyor

Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
TT

Mısır ve Rusya nükleer yakıt satın alma sözleşmelerinin uygulanmasını görüştü

Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)

Mısır ve Rusya'dan yetkililer, Mısır’daki ikinci nükleer araştırma reaktörünün (ETRR-2) 2030 yılına kadar işletilmesi için ihtiyaç duyulan nükleer yakıtın satın alım sözleşmelerinin uygulanmasını ele aldılar.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu’na (ROSATOM) ait TVEL Akaryakıt Şirketi ve Novosibirsk Nükleer Yakıt Kimyasal Konsantratörleri Fabrikası yetkililerinden oluşan bir heyet, iki ülke arasında 2017 yılında imzalanan ve ROSATOM’un nükleer yakıt tedarik etmeyi taahhüt ettiği sözleşmeler çerçevesinde Mısır’daki nükleer projeyi desteklemek amacıyla Kahire’ye geldi.
Mısır Atom Enerjisi Kurumu (EAEA) tarafından dün yapılan açıklamaya göre, EAEA Başkanı Dr. Amr el-Hac, Rusya’dan gelen heyet ile ETRR-2 için yeni bir nükleer yakıt bileşenleri paketi, alüminyum alaşımları ve alüminyum tozundan yapılmış bazı ürünlerin tedariki için EAEA ile imzalanan sözleşmelerin uygulanmasını görüştü.
EAEA’nın açıklamasına göre Dr. Hac ziyaretin EAEA ve ROSATOM arasındaki yapıcı iş birliğinin yanı sıra 2017 yılında imzalanan ve ROSATOM’un ETRR-2’yi 2030 yılına kadar işletilmesi için gereken nükleer yakıtı sağlamayı taahhüt ettiği sözleşmeler çerçevesinde gerçekleştiğini söyledi. Dr. Hac, EAEA’nın nükleer enerjinin barışçıl kullanımı alanlarında nitelikli insan kadrosuna, gerekli laboratuarlara ve çeşitli araştırma faaliyetlerinin yanı sıra radyoaktif izotoplar üreten ve Mısır iç pazarını da kapsayan ETRR-2 için nükleer yakıt üretimindeki uzmanlığına sahip olduğunu vurguladı.
ETRR-2, Kahire’nin 60 kilometre kuzeydoğusundaki İnşas köyündeki Nükleer Araştırma Merkezi'nde bulunuyor ve parçacık fiziği araştırmalarında, madde araştırmalarında ve ayrıca radyoaktif izotopların üretiminde kullanılıyor.
Novosibirsk Nükleer Yakıt Kimyasal Konsantratörleri Fabrikası, Rusya'da ve yurtdışında nükleer santraller ve araştırma reaktörleri için yakıt üreten dünyanın önde gelen nükleer yakıt üreticilerinden biridir. ROSATOM'un yakıt şirketi TVEL'in iştiraki olan fabrika, Rusya'daki nükleer santraller için tek nükleer yakıt tedarikçisidir. Fabrika aynı zamanda, dünyanın dört bir yanında 30 araştırma reaktörünün yanı sıra elektrik üreten 78 reaktöre yakıt sağlamaktadır.
ROSATOM ayrıca Mısır'ın ed-Daba şehrindeki (başkent Kahire'nin 130 kilometre kuzeybatısında) ilk nükleer santralin açılışını yapma çalışmalarını sürdürüyor. Söz konusu nükleer santralde her biri bin 200 megawattlık toplam 4 bin 800 megawatt kapasiteli 4 nükleer reaktörden oluşuyor.
Mısır’ı ziyaret eden Rus heyette yer alan ROSATOM’un Operasyonel Yönetimi Birinci Genel Müdür Yardımcısı Alexander Lokshin, birinci ve ikinci birimlerinin hafriyatının hazır olup olmadığını, temel inşaat ve kurulum tesislerini ve beton karıştırma tesislerini yerinde görmek üzere ed-Daba Nükleer Santrali şantiyesini ziyaret etti.
EAEA’dan yapılan açıklamada, ed-Daba Nükleer Santrali’nin birinci biriminin hafriyatının temel seviyesine ulaşıldığı ve yakında başlayacak olan nükleer santralin binaları için beton hazırlama çalışmalarına hazır olduğu belirtildi. Tüm bunlar ilk adımın atılması için birer ön koşulu temsil ediyor. Açıklamaya göre ayrıca, sahadaki hazırlık çalışmaları devam ederken altyapı tesislerinin inşaatı ile büyük ve ağır ekipmanların alınacağı bir rıhtımın inşaatı da sürüyor.



ABD-Rusya çekişmesi Çin'e yaradı: "Uranyum ithalatı üç katına çıktı"

Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)
Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)
TT

ABD-Rusya çekişmesi Çin'e yaradı: "Uranyum ithalatı üç katına çıktı"

Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)
Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)

Washington ve Moskova arasındaki karşılıklı yaptırımların ardından Çin, Rusya'dan uranyum ithalatını üç katına çıkardı.

Rus devletine ait haber ajansı RIA Novosti'nin incelediği gümrük verilerine göre Çin, son 10 ayda Rusya'dan 849 milyon dolar değerinde zenginleştirilmiş uranyum satın aldı. Bu da geçen yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık üç katlık bir artışa denk geliyor. 

Çin'in sadece ekimde Rusya'dan aldığı zenginleştirilmiş uranyumun değeri, 216 milyon doları buldu. Bir önceki aya göre neredeyse iki kat artış kaydedildi. 

Güney Kore de yılın ilk 10 ayında Rusya'dan 650 milyon dolar değerinde uranyum satın aldı. Böylelikle Güney Kore, Rus uranyumunun ikinci büyük ithalatçısı konumuna geldi. ABD ise üçüncü sıraya geriledi.

ABD Enerji Enformasyon İdaresi'ne göre 2022'de Rusya, ABD'nin ticari nükleer reaktörlerine yakıt sağlayan zenginleştirilmiş uranyumun neredeyse 4'te birini ihraç ediyordu. Ancak aynı yıl başlayan Ukrayna savaşıyla ikili ilişkiler kötüleşti. 

Kongre, Rusya'dan zenginleştirilmiş uranyum ithalatını yasaklayan yasa tasarısını Aralık 2023'te onaylamıştı. Başkan Joe Biden da tasarıyı mayısta imzalamıştı. 

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, bu adımla sivil nükleer enerji konusunda Rusya'ya bağımlılığı azaltmayı, enerji ve ekonomi güvenliğini güçlendirmeyi amaçladıklarını bildirmişti. 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de bu yıl eylülde bu adıma karşılık belirli kısıtlamalar getirileceğini açıklamıştı. Rusya, kasımda ABD'ye zenginleştirilmiş uranyum ihracatının kısıtlandığını duyurmuştu.  

Diğer yandan Çin'in, Rusya'dan ithal ettiği zenginleştirilmiş uranyumu ABD'ye ihraç ederek Washington'ın Moskova'ya uyguladığı yaptırımı deldiği öne sürülmüştü. Washington, bu yıl eylülde konuyla ilgili inceleme başlatıldığını bildirmişti. 

ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu verilerine göre, Kongre'nin Rusya'dan ithalat yasağını onayladığı Aralık 2023'te Çin'den ABD'ye 242 bin 990 kilogram zenginleştirilmiş uranyum sevkiyatı gerçekleştirilmişti. Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Washington'ın başlattığı incelemeyle ilgili analizinde, 2020-2022'de Çin'in ABD'ye hiç zenginleştirilmiş uranyum göndermediğine dikkat çekmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, iddialar doğrudan reddedilmezken, "Çin ve Rusya arasındaki işbirliğinin iki egemen ülkenin kendi kararları doğrultusunda yürütüldüğü ve üçüncü bir ülkenin hedef alınmadığı" belirtilmişti.

Independent Türkçe, RT, Reuters