Mısır ve Rusya nükleer yakıt satın alma sözleşmelerinin uygulanmasını görüştü

Kahire, ikinci nükleer araştırma reaktörünü 2030 yılına kadar işletmek istiyor

Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
TT

Mısır ve Rusya nükleer yakıt satın alma sözleşmelerinin uygulanmasını görüştü

Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)

Mısır ve Rusya'dan yetkililer, Mısır’daki ikinci nükleer araştırma reaktörünün (ETRR-2) 2030 yılına kadar işletilmesi için ihtiyaç duyulan nükleer yakıtın satın alım sözleşmelerinin uygulanmasını ele aldılar.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu’na (ROSATOM) ait TVEL Akaryakıt Şirketi ve Novosibirsk Nükleer Yakıt Kimyasal Konsantratörleri Fabrikası yetkililerinden oluşan bir heyet, iki ülke arasında 2017 yılında imzalanan ve ROSATOM’un nükleer yakıt tedarik etmeyi taahhüt ettiği sözleşmeler çerçevesinde Mısır’daki nükleer projeyi desteklemek amacıyla Kahire’ye geldi.
Mısır Atom Enerjisi Kurumu (EAEA) tarafından dün yapılan açıklamaya göre, EAEA Başkanı Dr. Amr el-Hac, Rusya’dan gelen heyet ile ETRR-2 için yeni bir nükleer yakıt bileşenleri paketi, alüminyum alaşımları ve alüminyum tozundan yapılmış bazı ürünlerin tedariki için EAEA ile imzalanan sözleşmelerin uygulanmasını görüştü.
EAEA’nın açıklamasına göre Dr. Hac ziyaretin EAEA ve ROSATOM arasındaki yapıcı iş birliğinin yanı sıra 2017 yılında imzalanan ve ROSATOM’un ETRR-2’yi 2030 yılına kadar işletilmesi için gereken nükleer yakıtı sağlamayı taahhüt ettiği sözleşmeler çerçevesinde gerçekleştiğini söyledi. Dr. Hac, EAEA’nın nükleer enerjinin barışçıl kullanımı alanlarında nitelikli insan kadrosuna, gerekli laboratuarlara ve çeşitli araştırma faaliyetlerinin yanı sıra radyoaktif izotoplar üreten ve Mısır iç pazarını da kapsayan ETRR-2 için nükleer yakıt üretimindeki uzmanlığına sahip olduğunu vurguladı.
ETRR-2, Kahire’nin 60 kilometre kuzeydoğusundaki İnşas köyündeki Nükleer Araştırma Merkezi'nde bulunuyor ve parçacık fiziği araştırmalarında, madde araştırmalarında ve ayrıca radyoaktif izotopların üretiminde kullanılıyor.
Novosibirsk Nükleer Yakıt Kimyasal Konsantratörleri Fabrikası, Rusya'da ve yurtdışında nükleer santraller ve araştırma reaktörleri için yakıt üreten dünyanın önde gelen nükleer yakıt üreticilerinden biridir. ROSATOM'un yakıt şirketi TVEL'in iştiraki olan fabrika, Rusya'daki nükleer santraller için tek nükleer yakıt tedarikçisidir. Fabrika aynı zamanda, dünyanın dört bir yanında 30 araştırma reaktörünün yanı sıra elektrik üreten 78 reaktöre yakıt sağlamaktadır.
ROSATOM ayrıca Mısır'ın ed-Daba şehrindeki (başkent Kahire'nin 130 kilometre kuzeybatısında) ilk nükleer santralin açılışını yapma çalışmalarını sürdürüyor. Söz konusu nükleer santralde her biri bin 200 megawattlık toplam 4 bin 800 megawatt kapasiteli 4 nükleer reaktörden oluşuyor.
Mısır’ı ziyaret eden Rus heyette yer alan ROSATOM’un Operasyonel Yönetimi Birinci Genel Müdür Yardımcısı Alexander Lokshin, birinci ve ikinci birimlerinin hafriyatının hazır olup olmadığını, temel inşaat ve kurulum tesislerini ve beton karıştırma tesislerini yerinde görmek üzere ed-Daba Nükleer Santrali şantiyesini ziyaret etti.
EAEA’dan yapılan açıklamada, ed-Daba Nükleer Santrali’nin birinci biriminin hafriyatının temel seviyesine ulaşıldığı ve yakında başlayacak olan nükleer santralin binaları için beton hazırlama çalışmalarına hazır olduğu belirtildi. Tüm bunlar ilk adımın atılması için birer ön koşulu temsil ediyor. Açıklamaya göre ayrıca, sahadaki hazırlık çalışmaları devam ederken altyapı tesislerinin inşaatı ile büyük ve ağır ekipmanların alınacağı bir rıhtımın inşaatı da sürüyor.



Mega liman atılımı: Çin'in Peru çıkarması ticareti nasıl şekillendirecek?

Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)
Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)
TT

Mega liman atılımı: Çin'in Peru çıkarması ticareti nasıl şekillendirecek?

Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)
Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)

Donald Trump'ın başkanlık seçimlerini kazanmasıyla ABD-Çin ilişkilerinin nasıl şekilleneceği belirsizliğini korurken Pekin, Washington'ın "arka bahçesi" Güney Amerika'daki yatırımlarına devam ediyor. Çin'in finansmanıyla Peru'da inşa edilen mega liman da Washington'ın radarında. 

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Peru Devlet Başkanı Dina Boluarte, Chancay Limanı'nın açılışını 14 Kasım'da gerçekleştirdi. 

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC'nin analizinde, Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında inşa edilen mega limanın "Kuzey Amerika'yı devre dışı bırakacak yeni ticaret rotaları oluşturabileceği" ifade ediliyor. 

Şi'nin açılışa katılmasının, Pekin'in bu limana ne kadar değer verdiğinin göstergesi olduğu yorumu da yapılıyor. Boluarte ve Şi, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi kapsamında bir araya gelmişti. Chancay Limanı'nın açılışı da zirveye damga vurdu. 

Şi, Çin ve Latin Amerika ülkeleri arasındaki ekonomik bağları güçlendirmeyi hedeflediklerini belirtirken, Boluarte de limanın açılışını "Peruluların gurur duyduğu tarihi bir an" diye niteledi.

BBC'nin analizinde, ABD'nin Güney Amerika'daki "komşularına ve onların ihtiyaçlarına kayıtsız kalmasının bedelini ödediği" değerlendirmesi paylaşılıyor. Washington merkezli düşünce kuruluşu Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nden Monica de Bolle, Pekin'in hamlesine ilişkin şu yorumu yapıyor: 

ABD, Latin Amerika'da uzun süredir etkin değil, Çin de çok hızlı adımlar attı, son 10 yılda bölgedeki durumu gerçekten yeniden şekillendirdi. Amerika'nın arka bahçesinde doğrudan Çin'le ilişki kuruluyor. Bu sorun yaratacak bir durum.

Çin devletine ait Cosco Shipping'in yürüttüğü 3,5 milyar dolarlık proje, Peru'nun Pasifik kıyısındaki balıkçı kasabası Chancay'ı devasa bir lojistik merkezine dönüştürdü. Peru'nun başkenti Lima'nın yaklaşık 70 kilometre kuzeyindeki mega liman, iki ülke arasındaki tek yönlü nakliye süresini 35 günden 23 güne indirdiği gibi, lojistik maliyetlerinde de yüzde 20'den fazla tasarruf sağlayacak. 

Ayrıca Peru'da her yıl 8 binden fazla kişinin doğrudan istihdama katılmasına ek olarak yıllık 4,5 milyar dolar gelir yaratması öngörülüyor. 

"Şanghay'dan Chancay'a" sloganıyla inşa edilen mega liman, 15 güvertesiyle Latin Amerika'nın en büyük derin deniz limanı olacak. Tüm aşamaları tamamlandığında bu mega liman sadece Peru'nun değil Şili, Ekvador, Kolombiya ve Brezilya'nın ürünlerinin de Asya'ya ulaşmasını sağlayacak.

ABD'li yetkililer, bu limanın askeri amaçlarla kullanılabileceğini de öne sürüyor. Britanya gazetesi Financial Times'ın (FT) görüştüğü ABD Güney Komutanlığı'ndan emekli General Laura Richardson, Çin donanmasının buraya gemi konuşlandırarak limanı "çift fonksiyonlu" şekilde kullanabileceğini savunuyor. 

Amerikan gazetesi Wall Street Journal, Çin'in Arjantin'den lityum, Venezuela'dan ham petrol ve Brezilya'dan demir cevheriyle soya satın aldığını hatırlatarak, Pekin'in Güney Amerika'daki projelerinin toplam değerinin 286 milyar doları bulduğuna işaret ediyor. 

ABD'nin Güney Amerika ülkelerini "ikinci plana atması" sebebiyle Pekin yönetiminden birçok diplomat ve bürokratın bölgede yoğun faaliyet gösterdiğine dikkat çekiliyor. WSJ'ye konuşan Washington'ın eski Panama Büyükelçisi John Feeley, ABD'nin bölgeye yönelik politikasını değiştirmesi gerektiğini belirterek şunları söylüyor: 

ABD, Latin Amerika'ya bir fırsat gözüyle değil bir sorun olarak bakıyor.

Independent Türkçe, BBC, Wall Street Journal, Financial Times, RT