World Vision: Suriyeli dul kadınlar kaldıkları kamplarda hayatta kalabilmek için cinsel ilişkiye zorlanıyor

Uluslararası bir rapor, dul kamplarındaki bazı Suriyeli kadınların hayatta kalmak için cinsel ilişkiye zorlandıklarını ortaya koyarken yardım görevlilerinden hesap vermeleri bekleniyor
Kadınların iş aramalarını önlemek için kamplardan çıkmalarına izin verilmiyor (Independent Arabian)
Uluslararası bir rapor, dul kamplarındaki bazı Suriyeli kadınların hayatta kalmak için cinsel ilişkiye zorlandıklarını ortaya koyarken yardım görevlilerinden hesap vermeleri bekleniyor Kadınların iş aramalarını önlemek için kamplardan çıkmalarına izin verilmiyor (Independent Arabian)
TT

World Vision: Suriyeli dul kadınlar kaldıkları kamplarda hayatta kalabilmek için cinsel ilişkiye zorlanıyor

Uluslararası bir rapor, dul kamplarındaki bazı Suriyeli kadınların hayatta kalmak için cinsel ilişkiye zorlandıklarını ortaya koyarken yardım görevlilerinden hesap vermeleri bekleniyor
Kadınların iş aramalarını önlemek için kamplardan çıkmalarına izin verilmiyor (Independent Arabian)
Uluslararası bir rapor, dul kamplarındaki bazı Suriyeli kadınların hayatta kalmak için cinsel ilişkiye zorlandıklarını ortaya koyarken yardım görevlilerinden hesap vermeleri bekleniyor Kadınların iş aramalarını önlemek için kamplardan çıkmalarına izin verilmiyor (Independent Arabian)

Mustafa Rüstem
Suriye'de İdlib'in kuzey kırsalındaki Meşhed Ruhin Kampı’nda dört kadının insani yardım görevlileri tarafından taciz edilmesiyle ilgili skandalın üzerinden bir yıl geçti. Yaşananların ardından World Vision International (Dünya Vizyonu) adlı sivil toplum kuruluşu, Suriye’nin kuzey batısındaki dul kadınların kaldığı kamplarda incelemelerde bulundu. Söz konusu kuruluşun hazırladığı şok edici raporda, dul kadınlar arasında yüksek düzeyde şiddet ve depresyon görüldüğü kaydedildi.
Bazı kadınlar, ‘dul kampları’ olarak tanımlanan yerlerde hayatta kalabilmek için cinsel ilişkiye girmek durumunda kalıyor.
 
Cinsel ilişki ve hayatta kalma
Sivil toplum kuruluşu dul kadınlar ile yaptığı görüşmenin ardından uyarıda bulunarak raporunda şu ifadelere yer verdi:
“Çok sayıda dul kadın ile yapılan görüşmenin ardından, bazılarının hayatta kalabilmek için cinsel ilişkiye girmek durumunda kaldığı görüldü. Kadınların yüzde 80'inden fazlası yeterli sağlık hizmeti alamadığını, yüzde 95'i ise umutsuzluk duygularını ifade etti.”
Eşini kaybedip veya boşanıp çocuklarıyla bir başına kalmış dul kadınların yer aldığı 28 kampta 419 kadınla görüşen kuruluş, neredeyse her dört kadından birinin kamplarda günlük, haftalık veya aylık olarak cinsel tacizlere maruz kaldığını kaydetti.
Rapor, kamplarda yaşayan kadınların cinsel istismara uğradığını ortaya koyarken aynı zamanda dul kadınların kamplardan özgürce çıkamadığı ifade edildi. Böylece ücret karşılığında çalışabilecekleri bir iş bulmaları ve ailelerine bakmaları engelleniyor. Bazıları, hayatta kalmak için cinsel ilişkiye girmekten başka seçeneklerinin olmadığını düşünüyor.

Acil soruşturma
Öte yandan insan hakları aktivisti Rıdvan el-Ali, The Independent Arabia’ya yaptığı açıklamalarda, “World Vision tarafından yayınlanan raporda belirtilenler doğruysa, o zaman insani bir felaketle karşı karşıyayız” dedi.
Suriye'nin kuzeybatısında bin 300 kampta yaklaşık üç milyon yerinden edilmiş insanın bulunduğu bölgeyi kontrol eden makamların acil bir soruşturma yapması çağrısında bulunan Ali, “Bu korkunç verilerin üzerine perde indirilmemeli. Failler cezalandırılmalı. Raporda kadınların özgürlüklerini kısıtlamak için kamp dışına çıkmalarına izin verilmemesi bilgisi dikkat çekici. Yani para kazanmayıp çadırlarda daha çok tutsak konumunda kalıyorlar” dedi.
Suriyeli muhalif gruplar, ‘dul kamplarının’ bulunduğu bölgeleri kontrol ediyor. Muhalefetin önde gelen isimleri konu hakkında konuşmayı reddederken, Suriye'nin kuzeyinde insani yardım alanında çalışan aktivistlerden biri, şunları kaydetti:
“Bazı ihlaller var, ancak insani yardım çalışmaları kapsamlı, bunlar nadir vakalar. Bu suçlamalar, ‘insanları kurtarmak, onlara yardım etmek, fiziksel ve manevi yaralarını sarmak’ için gece gündüz çalışan yardım çalışanlarını ve gönüllüleri rahatsız ediyor.”
Adını açıklamamayı tercih eden aktivist, söz konusu iddiaların gerçek olması durumunda, kuruluşun bu kişileri işten çıkarma kararı alacağını kaydederek, “Bir yandan tacizcilerin cezalandırılması gerekirken bir yandan da bu kadar çok özverili ve dürüst çalışanın hakkını yememeliyiz. Lütfen genelleme yapmayın ki, sessiz ve özverili çalışan bir gruba haksızlık dokunmasın” dedi.
 
İnsanlık dışı insanlar
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia kaynaklı haberine göre, 2018'de yer değiştirme kamplarında çalışan bir insani yardım çalışanı, "Gizlenen daha büyük" diyerek başladığı konuşmasında şunları söyledi: “İddialarda belirtilenler insanlık dışı ve yüreksizce. Bazı insani yardım görevlilerinin ihlallerinin yanı sıra, birçok kadın ve çocuğun eksik sağlık hizmetleri ve yetersiz beslenmeleri nedeniyle yaşadığı acıların boyutunu bilmek gerekir. Az sayıda doktor bu kamplarda çalışıyor. Çok zor. Yiyecek, bebek maması ve un kıtlığı bir yana, hayatlarında meyvenin tadını hiç tatmamış birçok çocukta bir çaresizlik duygusu hakim.”
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), bir yıl önce, İdlib’in Dana ilçesinde bulunan dul kampında mağdurlar ile konuşarak insani yardım alanındaki çalışanların cinsel taciz ve cinsel şantaj skandalını ortaya çıkardı. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), Mart 2020'den bu yana, ülkenin kuzeybatısında kadın ve kız çocukların durumuyla ilgili artan endişelerini dile getirdi. UNFPA yerinden edilenlerin %80'inin kadın ve çocuk olduğunu ve bunlar arasında yaklaşık 25 bin hamile kadının bulunduğunu kaydetti.
Suriye’nin kuzeyinde savaş ve siyasi krizin devam etmesi ile insani durum, yardımların ulaşmasındaki gecikme sorunu da eklenerek kötü bir hal alıyor. Yerinden edilmiş kişilerin sayısının artmasının yanı sıra, insan hakları ihlalleri durumu daha da kötüleştirdi. İstismarcıların cezalandırılması için acil soruşturma açılması talepleri ise yanıt bulamıyor.



Hamideti uzun bir aradan sonra ortaya çıktı… Savaşı mı genişletiyor yoksa Ensar'ı mı destekliyor?

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) 2 Haziran Pazartesi günü yaptığı konuşmadan (Videodan alınan ekran görüntüsü)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) 2 Haziran Pazartesi günü yaptığı konuşmadan (Videodan alınan ekran görüntüsü)
TT

Hamideti uzun bir aradan sonra ortaya çıktı… Savaşı mı genişletiyor yoksa Ensar'ı mı destekliyor?

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) 2 Haziran Pazartesi günü yaptığı konuşmadan (Videodan alınan ekran görüntüsü)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) 2 Haziran Pazartesi günü yaptığı konuşmadan (Videodan alınan ekran görüntüsü)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti), kuvvetlerinin ülkenin merkezini ve başkent Hartum'u kaybetmesinden ve ordunun mart ayında Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı geri almasından bu yana süren sessizliğini bozdu.

Hamideti, pazartesi akşamı yayınlanan konuşmasında, savaşın ‘yeni aşamasının’ başladığını duyurdu. Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd şehri ve Beşir rejiminin ‘İslamcı’ destekçileri için bir kuluçka merkezi olarak tanımladığı Kuzey Eyaleti de dahil olmak üzere Sudan'ın orta ve kuzeyindeki yeni şehir ve bölgelere saldırmakla tehdit etti. Ayrıca ordunun, güçlerine karşı ‘kimyasal silah’ kullandığı yönündeki suçlamalarını tekrarladı.

hjukı
Sudan ordusunun Kuzey Eyaleti'ndeki Özel Görev Güçleri Taburu üyeleri (AFP)

Konuşma, bir yandan ordu ve müttefikleri, diğer yandan HDK arasında Kuzey, Güney ve Batı Kordofan eyaletlerinde yaşanan şiddetli çatışmalardan sadece birkaç gün sonra geldi. Bu çatışmalar sırasında HDK, en-Nahud, el-Havi, ed-Dibeybat, Ummu Sumeyme, el-Hammadi ve Kazgil gibi önemli kasabaları ordudan geri aldı.

Stratejik bir şehre yaklaşmak

Analistlere göre bu bölgelerin ele geçirilmesi HDK'nin önünü açtı ve onu, ordunun savaşın başladığı 15 Nisan 2023'ten bu yana kontrol altında tuttuğu stratejik el-Ubeyd şehri ile kuzey ve orta bölgelere ‘çok daha fazla yaklaştırdı’.

Hamideti’nin konuşması, zamanlaması ve içeriğiyle ilgili olarak önemli bir tartışma yarattı. Bazıları bunu, güçlerinin moralini yükseltmek için basit bir savaş propagandası ve güçlerinin son zamanlarda elde ettiği kazanımlara dayanarak orduya ve müttefiklerine karşı psikolojik savaş olarak gördü. Diğerleri ise ‘tehlikeli bir tırmanış’ olarak değerlendirilen tehditleri, batıya doğru geri çekildikten sonra savaşın kapsamını bir kez daha genişletme potansiyeli olarak değerlendirdi.

Konuşma aynı zamanda HDK'nin arka arkaya aldığı bir dizi yenilginin yanı sıra, Kordofan eyaletlerinde elde ettiği önemli zaferleri de takip ederek, kayıplar için bir gerekçe ve aynı zamanda bir güç gösterisi gibi göründü.

fgthyu
Sudan ordusu 21 Mart'ta Hartum'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı geri aldıktan sonra kutlama yaptı. (AP)

Hamideti konuşmasında savaşı yeni alanlara yaymak ve güçleri geçici başkent Port Sudan'a ulaşana kadar savaşmaya devam etmekle tehdit etti.

HDK Komutanı, Mısır'ın Sudan ordusunu desteklediği ve ona silah ve mühimmat sağladığı yönündeki suçlamalarını yineledi. Ayrıca, Sudanlı İslamcıların ordunun kilit destekçisi olan Devlet Başkanı Isaias Afwerki rejimine karşı çıkan Eritreli İslamcıları desteklediği bir zamanda Eritre'nin orduyu destekleyen bir rolü olduğunu ima etti.

Hamideti'nin orduyla yeni müzakerelere dönmeyi reddetme ısrarı, savaşın kendi lehine sona ermekte olduğu görüşü ve geçici başkent Port Sudan'a gelişi konuşmanın en önemli bölümleriydi.

İnisiyatifi yeniden ele geçirme çabası

Orduya sadık olanlar konuşmayı küçümseyerek, ‘inisiyatifi yeniden ele geçirme çabası’, ‘kontrol ettiği bölgelerin çoğundan çekilmek zorunda kalan yenilgiye uğramış güçleri için psikolojik bir hamle’ ve ‘kafa karışıklığı’ olarak nitelendirdi.

Siyasi analist Muhammed Latif ise “Belirli bölgeleri tehdit eden ve buralara girme tehdidinde bulunan açık ton, Hamideti’nin güçlü bir konumdan yola çıkıyor olabileceğini gösteriyor” dedi.

dfgt
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından dün Telegram üzerinden yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsü

Latif'e göre Hamideti'nin konuşmasındaki gücün kaynağı, ‘ordu ve müttefiklerine karşı üç büyük zafer elde ederek ilk kez batı, orta ve kuzey Sudan arasındaki bağlantı noktasını kontrol etmesi’.

“Hamideti'nin güçlerinin bu stratejik noktayı kontrol edememesi, onu merkezden çekilmeye zorlayan ana nedenlerden biriydi” diyen Latif, “Şimdi Kordofan üzerinde neredeyse tam kontrol sağladı ve ikmal hatları birbirine bağlandı. Bu askerî harekât açısından önemli ve stratejik bir durum” değerlendirmesinde bulundu.

Hamideti'nin ‘merkez noktayı’ kontrol etmesinin, merkez ve kuzeydeki birçok bölgeye ulaşmasını sağladığını belirten Latif, “Hamideti'nin konuşması, içeriğiyle birlikte, bu bölgeler için gerçek bir tehdit oluşturuyor” dedi.

Latif, Hamideti'nin güçlerinin hedef alabileceği bölgelerdeki vatandaşlara vermeye çalıştığı güvenceleri, HDK'nin gerçek bir kontrol, güvenlik ve yönetim modeli sağlamasına bağlayarak şunları söyledi: “Hamideti'nin güçlerinin gerçekleştirdiği büyük ve çok sayıda ihlal, bu ihlalleri durduracak gerçek bir deneyim sağlamadığı sürece, vatandaşları girebilecekleri bölgelerden kaçmaya itecektir.”

Kesilmiş ifadeler

İslamcı yazar İbrahim es-Sıddık, Facebook sayfasında yaptığı birden fazla paylaşımda konuşmayı küçümseyerek ‘kesik, tutarsız ve hakaretlerle dolu’ olarak nitelendirdi.

Es-Sıddık, Hamideti'nin, ordu güçlerinin yüzde 70'ini yok ettiği iddiasıyla da alay etti.

Araştırmacı es-Sir es-Seyyid, konuşmanın daha önce söyledikleriyle uyumlu olduğunu belirterek, konuşmanın taşıdığı ‘dini retoriğe’ dikkat çekti. Es-Seyyid, “Konuşmayla ilgili en önemli şey, ordunun silahları, yetenekleri, kadroları ve işbirlikçileri hakkında bilgi vermek de dahil olmak üzere psikolojik savaş mesajları içermesidir” dedi.

xcvfg
Sudan Ordusunun Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan daha önce Hartum'a yaptığı bir ziyaret sırasında askerlerle birlikte (Sudan Ordusu)

Es-Seyyid, Hamideti'nin konuşmasının bölgesel ya da kabilesel bir boyut içermediğine ve güçlerinin hedef alabileceği bölgelerdeki, özellikle de kuzey eyaletindeki vatandaşlara hayatlarının tehdit altında olmayacağına dair güvence verdiğine dikkat çekerek, “İroni şu ki, Hamideti halen Kuzey Eyaleti’nin merkeze eşdeğer bir hedef ve ordu için bir kuluçka makinesi olduğuna inanıyor” ifadesini kullandı.

“Konuşma, ordunun ve müttefiklerinin gücüne ve orduyu yenmenin karmaşıklığına işaret ediyor” diyen es-Seyyid, konuşmanın ‘ordu destekli hükümet tarafından yeni bir başbakan atanmasını’ görmezden gelmesine şaşırdığını ifade etti.