Aden, Yemen’in geleceğine ilişkin çalışmalara tanıklık ediyor

Yemen halkı, Sana’da iftar yapıyor (EPA)
Yemen halkı, Sana’da iftar yapıyor (EPA)
TT

Aden, Yemen’in geleceğine ilişkin çalışmalara tanıklık ediyor

Yemen halkı, Sana’da iftar yapıyor (EPA)
Yemen halkı, Sana’da iftar yapıyor (EPA)

Riyad’da Yemen- Yemen istişarelerinin başarısının, yetki devri sürecinin tamamlanmasının, Yemen’in meşruiyetini oluşturan güçler arasındaki bölünmenin sona erdirilmesinin, ‘barışın tesis edilmesi, devlet kurumlarının yeniden inşası ve ekonomik ve hizmet koşullarının ele alınması’ aşamasının tamamlanmasının ardından hükümet, Temsilciler Meclisi, Şura Konseyi ve Başkanlık Konseyi üyeleri, Yemen’in geleceğini planlamak için ilk kez şehre geri döndü. Bu gelişmeyle birlikte Yemen’in geçici başkenti Aden, şehri yeniden üretim endüstrisinin ön saflarına getiren benzeri görülmemiş bir siyasi ve halk hareketine sahne oldu.
Yemenli liderlerin geri dönüşünün başlamasından iki gün sonra Aden Havalimanı ve Maaşık tepesindeki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı birbirine bağlayan bölge, Yemen Başkanlık Konseyi, hükümet, Temsilciler Meclisi, Şura Konseyi ve Danışma Kurulu üyelerini içeren sürekli bir siyasi çalıştaya dönüştü. Ayrıca bölge, hizmetlerin ve ekonomik koşulların iyileşeceği ve devlet inşasının tamamlanacağı farklı bir dönemin başlangıcının oluşacağına dair büyük bir iyimserlik alanı oldu. Bu mahalledeki oteller ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı, yemin törenini düzenlemek üzere tüm devlet kurumlarının sürekli toplantılarına ve ilk kez Aden’de Temsilciler Meclisi ve Şura Konseyi’nin toplanması için yapılan düzenlemelere tanık oldu.
Şehrin sokak ve kavşaklarında, devletin önde gelenlerini ve misafirlerini koruyan güvenlik birimleri konuşlandırıldı. Bölge sakinleri ise ‘barışı tesis etmek, hizmetleri iyileştirmek, ekonomik koşulları ele almak ve yeni bölünmelerden kaçınmak’ hususunda yeni Yemen liderliğinden ne umduklarına ve taleplerine odaklanmış durumda. Hor Maksar kentindeki dükkanında durup, şehre gelen Yemenli liderlerin geçit törenlerini izleyen Ammar, “Siyasi partiler arasındaki bölünme ve çekişmelerin ortadan kalkacağı güzel bir başlangıç ​​olacağı konusunda iyimseriz. Herkes, insanların ekonomik ve geçim zorluklarını ele almak, hizmetleri iyileştirmek ve bir barış anlaşmasına varmayı başarmak için bir ekip olarak çalışıyor” dedi.
Tarım Bakanlığı çalışanı olan Adil Abdullah, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Aden ve sakinleri çatışmalarda ağır bir bedel ödedi. Bunun, bu şehre ve sakinlerine yeniden saygı göstermek için iyi bir fırsat olduğuna inanıyorum. Aden, bir arada yaşamanın, nezaketin ve yasalara bağlılığın sembolü olarak kaldı. Hizmetlerin olduğu gibi kalması için artık hiçbir gerekçe yok. Yerel para biriminin çöküşünü ele almamak için hiçbir mazeret yok. Birleşik bir liderliğimiz, Yemen ekonomisine ve siyasi, askeri ve güvenlik yönlerine açık ve etkili bir Körfez desteği var” dedi.
Ülkenin tüm bölgelerindeki insanların barış ve savaşın sona ermesini istediğini ve yeni bir liderlik kurmaktan mutlu olduklarını söyleyen Abdullah, liderliğin yükü ağır olsa da ülkenin yeni bir dönemin başında olduğunun farkına varması gerektiğini vurguladı. Adil Abdullah ayrıca, Aden sakinleri ve kurtarılmış bölgeler için hizmetler veya ekonomik yönler açısından net bir iyileşme olmadan yılların boşa harcandığını dile getirdi.
Husi milislerden kurtarılmasından bu yana ilk kez bu kadar çok sayıda yetkiliyi ağırlayan şehir, bugün hala milisler tarafından başlatılan ve kamu binalarının tahrip edildiği savaşın yıkıcı etkilerinden mustarip. Başkanlık Konseyi üyelerinin, hükümetin bir kısmının, Temsilciler Meclisi ve Şura Konseyi’nin başkanlık organlarının yerleştiği Maaşık Sarayı dışında, gelenlerin çoğu otellerine dağıtıldı. Oluşan atmosfer, Temsilciler Meclisi’nin çalışmalarına ve anayasa yemin törenine ev sahipliği yapacak olan ana salonda etkisini gösterdi.
İlgili birimlerdeki çalışanlar, Maaşık Sarayı’nın girişinde bulunan salonu yeniden düzenlemek ve donatmak için birbirleriyle yarıştı. Konsey başkanlığındaki kaynaklara göre bu salon, Temsilciler Meclisi’nin daimî oturumları için kullanılacak. Yemen oturumu, Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, İsveç’in Yemen Temsilcisi ve diğer yetkililerle Körfez ve Avrupa diplomatik varlığına tanık oldu.
Yemen hükümetinin kontrolündeki bölgelere hâkim olan iyimserlik hali, Husi milislerin kontrolündeki bölgelere de sıçradı. Öyle ki halk, şehirler arası yolların trafiğe açılması, yurt dışına seyahat ederken yaşadıkları büyük acıların sona erdirilmesi, Hudeyde limanlarından yakıt akışının devam etmesi, devam eden akaryakıt ve tüp krizlerine son verilmesi ve Merkez Bankası’nın birleştirilmesi başta olmak üzere barışın sağlanması, savaşın sona erdirilmesi, ekonomik reformlar ve ateşkes anlaşmasının hükümlerinin uygulanmasına yönelik Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin alacağı önlemleri bekliyor.
Temsilciler Meclisi Başkanlığı belirlendiği andan itibaren görevine başladı. Meclis, parlamento bloklarının başkanlarıyla ulusal arenadaki genel durumu, mevcut aşamanın önceliklerini, ülkenin genel yönelimlerini ve parlamentonun gelecek döneme ilişkin çalışma planını ele aldığı bir toplantı gerçekleştirdi. Temsilciler Meclisi ayrıca, devletin restorasyonunu tamamlamak ve Yemenlilerin acılarını hafifletmek için ulusal birlik çerçevesinde çabaları birleştirme gerekliliğine vurgu yaptı.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.