Antarktika deniz buzu 44 yılın en düşük seviyesinde

Bir araştırmaya göre, Antarktika’yı kaplayan buzullar, 44 yılın en düşük seviyesine geriledi

Antarktika kıtasındaki bir buzdağında görünen penguenler (Reuters)
Antarktika kıtasındaki bir buzdağında görünen penguenler (Reuters)
TT

Antarktika deniz buzu 44 yılın en düşük seviyesinde

Antarktika kıtasındaki bir buzdağında görünen penguenler (Reuters)
Antarktika kıtasındaki bir buzdağında görünen penguenler (Reuters)

Yakın tarihte yapılan bir araştırmaya göre, Antarktika kıtasını kaplayan buzullar, bir önceki rekor seviyeden beş yıl sonra son olarak 44 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Advances in the Atmospheric Sciences dergisinde yayınlanan bir araştırma, şubat ayı sonlarında, uydu kayıtlarının başladığı 1978’den bu yana okyanus buz tabakasının boyutunun ilk kez 2 milyon kilometrekarelik sembolik sınırın altına düştüğünü ortaya koydu.
Araştırmacılar, buz kütlesindeki değişiklikler daha küçük rol oynarken, buz kaybına neden olan ana faktörün, sıcaklık değişimi olduğunu belirtiyorlar. Kuzey Kutbu ve Güney Kutbundaki Antarktika kıtası, on dokuzuncu yüzyılın sonlarındaki seviyelere kıyasla, küresel ortalamanın üç katı yani yaklaşık üç santigrat derece ısındı.
Antarktika, kaydedilmiş ilk sıcaklık dalgasını 2020’de, maksimumun ortalamanın üzerinde 9,2 santigrat derece ile yaşadı. Mart ayında, Doğu Antarktika’daki bir araştırma merkezi, normalin üzerinde bir şekilde 30 derecelik bir sıcaklık artışı kaydetti. Ancak sıcaklık oranlarındaki bu tür aşırı sapmalar yeni bir durum.
1970'lerin sonlarından bu yana her yıl yüzde üç küçülen Arktik deniz buzunun aksine, Antarktika deniz buzu, önemli yıllık değişikliklerle birlikte aynı dönemde on yılda yüzde bir oranında genişledi.
Bu yılın yaz döneminde Antarktika buz örtüsü, ısınmaya, alan olarak çok büyük olan Doğu Antarktika’dan daha duyarlı olan Batı Antarktika çevresinde önemli ölçüde küçüldü. Deniz buzunun erimesinin deniz seviyeleri üzerinde belirgin bir etkisi yok çünkü buz zaten okyanus sularında mevcut.
Araştırmanın ortak yazarı ve Guangzhou'daki Sun Yat-sen Üniversitesi'nde profesör olan Chenghua Yang'a göre, ısınmayı hızlandırmaya yardımcı olduğu için, buz tabakasının küçülmesi yine de büyük bir endişe sebebi.



8 yaşındaki çocuk metal dedektörüyle 200 yıllık gemi enkazı keşfetti

Newfoundland'in Cape Ray bölgesindeki eski bir gemi enkazının havadan görünümü (AFP)
Newfoundland'in Cape Ray bölgesindeki eski bir gemi enkazının havadan görünümü (AFP)
TT

8 yaşındaki çocuk metal dedektörüyle 200 yıllık gemi enkazı keşfetti

Newfoundland'in Cape Ray bölgesindeki eski bir gemi enkazının havadan görünümü (AFP)
Newfoundland'in Cape Ray bölgesindeki eski bir gemi enkazının havadan görünümü (AFP)

Metal dedektörü kullanan 8 yaşındaki bir çocuk, Kanada'nın Ontario eyaletinde yaklaşık 200 yıllık bir gemi enkazı keşfetti.

Artık 10 yaşında olan Lucas Atchison, 2023'te Goderich yakınlarındaki Point Farms Provincial Park'a yaptığı bir aile gezisi sırasında, doğum günü hediyesi olan metal dedektörüyle küçük bir çelik çivi buldu ve daha fazla kazmaya karar verdi.

Çivinin bir tahta parçasına bağlı olduğu ve bu tahta parçasının üzerinde de birkaç tane daha çivi olduğu ortaya çıktı.

Daha detaylı bir incelemenin sonucunda, çivilerin ve tahtanın tamamen enkaz halindeki bir geminin parçası olduğu anlaşıldı.

CBC News'in haberine göre, çocuk ve ailesi keşfi park personeline ve Ontario Deniz Mirası Komitesi adlı gönüllü topluluğa bildirdi.

Arkeologlar geminin muhtemelen iki direkli, ahşap bir yelkenli türü olan eski bir uskuna olduğunu tespit etti. Çift iskeletli olması, mal taşıması için güçlü bir şekilde inşa edilmiş bir gemi olduğuna işaret ediyor.

Öte yandan geminin kesin kimliği belirsizliğini koruyor.

Araştırmacılar gemiyi tanımlamak için batığın farklı açılardan çizimlerini yapıyor. Ayrıca gemilerin sigorta gerekliliklerini detaylandıran 19. yüzyıl kataloglarını da inceliyorlar.

Bu gereklilikler arasında her gemi tipinin iskeletinde bulunması gereken bağlantı elemanı veya çivi sayısı da yer aldığından, katalogların incelenmesi geminin tipinin belirlenmesini sağlayabilir.

Halihazırda uskunanın St. Anthony olduğundan şüpheleniyorlar.

1856'da inşa edilen St. Anthony, Şikago'dan Buffalo'ya buğday taşırken Ontario'daki Huron Gölü'nde batmıştı.

Buffalo Daily Republic'in 1856'ya ait bir haber klibi, "Erie'den St. Anthony adlı uskunanın" Ontario'nun Goderich bölgesi yakınlarında bir buğday kargosu taşıdığına dikkat çekiyor. Aynı yılın kasım ayına ait bir başka görüntüyse 325 tonluk gövdeye sahip uskunanın Goderich yakınlarında karaya oturduğuna işaret ediyor.

Haber klibinde "Buğday yükünün tamamı dibe vurmuş durumda. Geminin çıkarılabileceği düşünülüyor" ifadeleri kullanılıyor.

Geminin en azından bir kısmı batmış ve 2023'e kadar gömülü kalmış gibi görünüyor. CBS News'e konuşan deniz tarihçisi Patrick Folkes şöyle diyor: 

Goderich'in 4 mil (yaklaşık 6,5 kilometre) kuzeyinde karaya oturduğu söyleniyor, bu da enkazın bulunduğu yere uyuyor ve sadece çok küçük bir parçayı temsil ediyor.

Independent Türkçe