Suriye’nin kuzeyinde güç ve nüfuz çatışmaları yaşanıyor

Muhalif gruplar arasındaki mücadele hız kazandı.

Suriye’nin kuzeybatısında silahlanma devam ediyor. (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeybatısında silahlanma devam ediyor. (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye’nin kuzeyinde güç ve nüfuz çatışmaları yaşanıyor

Suriye’nin kuzeybatısında silahlanma devam ediyor. (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeybatısında silahlanma devam ediyor. (Şarku’l Avsat)

Suriye’de güç, nüfuz mücadelesi ve kaçakçılık geçitlerinden kazanç sağlama mücadeleleri sürüyor. Çatışmalar ağırlıklı olarak Suriye Millî Ordusu’na bağlı gruplar arasında yaşanıyor.
Kanlı çatışmalar, genel olarak söz konusu grupların kontrolündeki bölgelerde sivillerin hayatlarını etkiliyor. Halep kırsalındaki aktivistlerden şu açıklamada bulunuldu:
“21 Nisan’da Halep’in kuzeyindeki Afrin kırsalında bulunan Cinderes kasabasında Suriye Millî Ordusu’na bağlı Süleyman Şah Tugayı’nın iki grubu arasında yaşanan silahlı çatışmada bir unsur öldü. Çatışma, iki taraftan da ağır yaralanmalara neden oldu. Gruplar ve askeri polisler bölgede alarm durumuna geçti. Çatışmanın nedeni bilinmiyor. Yollar trafiğe kapatıldı. Şiddetli çatışmalarda  bir unsurun ölmesi ve birinin de yaralanmasından birkaç gün sonra Afrin’de mahalle sakinleri arasında panik başladı. Çatışmalarda Mutasım Tugayı ve Dokuzuncu Tümen arasında ağır otomatik silahlar kullanıldı. Yerleşim alanlarına ve binaların balkonlarına mermiler isabet etti.”
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), 18 Nisan’da Afrin’in merkezindeki Kabban kavşağı yakınlarında, aynı tugaydan iki grup arasında yaşanan bir tartışma sonrasında Suriye Millî Ordusu’na bağlı Şam Cephesi’nin iki grubu arasında şiddetli çatışmaların başladığını bildirdi. SOHR’a göre iki taraf arasında başlayan tartışma şiddetli çatışmalara dönüştü ve bu durum Halep’in kuzeyindeki Afrin-Azez yolunun trafiğe kapanmasına yol açtı. Ölüm meydana gelip gelmediğine ilişkin ise bilgi verilmedi.
Halep kırsalındaki el-Bab şehrinden Hüsam eş-Şihabi’nin yaptığı açıklamalara göre Halep’in kuzeydoğu kırsalındaki ‘Fırat Kalkanı’ bölgesinde yer alan el-Bab şehri yakınlarında, 2 Nisan’da Ahrar uş-Şam ve Şam Cephesi grupları arasında şiddetli çatışmalar baş gösterdi. Çatışmalar, bir Ahrar uş-Şam liderinin muhalif Millî Ordu’ya bağlı Üçüncü Kolordu’daki görevinden vazgeçmeyi reddetmesi nedeniyle yaşandı. Çatışmalar, söz konusu grupların dört üyesinin ölümüne ve birçoğunun da yaralanmasına yol açarken El-Bab şehrine çıkan yolların da geçişlere kapatılmasına neden oldu. Bu durum, halkı El-Bab’da kitlesel bir gösteri düzenlemeye yöneltirken vatandaşlar, ‘çatışmaları durdurma, kan dökülmesini önleme ve Ramazan Ayı’nın kutsallığına saygı gösterme’ çağrısı yaptı.
Halep’in kuzey kırsalında (El-Bab, Afrin, Cinderes, Azez ve Çobanbey) 2022 yılının başından bu yana  Suriye Millî Ordusu’na bağlı gruplar arasında çıkan çatışmalarda yaklaşık 17 unsur öldü, 30’dan fazlası da yaralandı. Çatışmalar sırasında yollar ve çarşılar kapatıldı.

Şihabi duruma ilişkin şu açıklamada bulundu:
“Bazı tarafların Milli Ordu liderliğini takip eden silahlı oluşumlar çerçevesinde, birleşik askerî harekât odalarının oluşturulması ve askeri oluşumlara entegrasyon yoluyla, grupları birleştirme ve silahları kontrol etme yönündeki son çabalarına rağmen başarısızlık yaşandı ve amaca ulaşılamadı. Geçen şubat ayında Doğu Cephesi, Ahrar eş-Şarkiye, 20. Tümen ve Sukur eş-Şam’dan oluşan ‘Kurtuluş ve İnşa Cephesi’ adlı bir oluşumun kurulduğu ilan edildi. O dönemde ‘Sultan Murad Tümeni, Şam Lejyonu- Kuzey, Şam Devrimcileri, Muntasır Billah Tümeni, Birinci Tugay ve bileşenleri, Kuzey Tümeni, 112. Tugay, Azm Operasyon Odası’nı’ içeren ‘Sairun’ adlı başka bir askeri oluşum daha kuruldu. Daha önce açıklanan birleşme ve entegrasyon projeleri, silahların kontrolü ve partizan koşulları sona erdirme konusunda ilerleme sağlamadı. Her bir grup, mali ve askeri blok ve etki alanları ile bağımsız durumda.”
Şihabi’ye göre Suriye geçici hükümetindeki Savunma Bakanlığı, askeri kararlarını ve emirlerini herhangi bir grup veya lidere kabul ettirmeyi henüz başaramadı.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.