Yemen’deki bazı ürünlerin fiyatı Ukrayna savaşı nedeniyle 7 katına çıktı

Fotoğraf  (AFP)
Fotoğraf (AFP)
TT

Yemen’deki bazı ürünlerin fiyatı Ukrayna savaşı nedeniyle 7 katına çıktı

Fotoğraf  (AFP)
Fotoğraf (AFP)

Dünya Gıda Programı (WFP), Ukrayna’daki savaşın Yemen’deki ürün fiyatlarının önemli ölçüde artmasına neden olduğunu, bazılarının fiyatının 7 katına çıktığını bildirdi. WFP açlık koşullarında yaşayanlarınsayısının, 31 bin olduğunu, bu yılın sonunda kadar 161 bine yükseleceğini ve Ukrayna’daki savaşın, küresel gıda arzını etkilemesi sebebiyle binlerce Yemenlinin açlıkla karşı karşıya kalacağını vurguladı.
WFP Genel Direktörü David Beasley konuya dair yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Yemen’deki krizin boyutu gerçekten şaşırtıcı. Çok geç olmadan, en fazla yardıma ihtiyaç duyan milyonlarca insana ulaşmak için acilen finansman sağlamaya ihtiyacımız var.”
Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana Yemen’deki bazı ürünlerin fiyatlarının 7 katına çıktığını belirten Beasley, bu durumu halihazırda uçurumun kenarında yaşayan aileler açısından ‘yıkıcı bir darbe’ olarak nitelendirdi.
WFP Genel Direktörü geri dönüşü olmayan noktaya gelme riskinin alınamayacağını belirttiği açıklamasında ayrıca Avrupa Birliği’nin (AB) Yemen’deki açlık kriziyle mücadele için 45 milyon euroluk yeni bir katkı da bulunmasını da memnuniyetle karşıladı. AB’nin bu adımının, WFP’nin milyonlarca Yemenlinin hayatını etkileyen gıda güvensizliğinin endişe verici artışına yanıt olarak acil yardım ve gıda desteği sağlamaya devam etmesine katkıda bulunacağını kaydetti.
Sanaa sakinlerinin Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalara göre esnafın çoğu gıda ürünü fiyatını önemli ölçüde artırdı. Geçen ayki fiyatı 850 riyal olan bir kilogram pirincin fiyatın bin riyal, 50 kg’lık bir çuval buğdayın fiyatı yılbaşında 16 bin iken şimdi 21 bin riyale yükseldi. Yemeklerde kullanılan 5 litrelik yağ fiyatı da 3 bin 800 riyalden 8 bin riyale (milis kontrolündeki bölgelerde bir dolar yaklaşık 600 riyale denk geliyor) ulaştı.
Şehirde yaşayanalar, meşru hükümetin kontrolünde olan bölgelerdeki fiyatlarda yüzde 50’ye varan düşüşler yaşanırken, Husi milislerin yönetiminin, fiyat artışlarını sadece satıcılara şantaj yapmak için kullandığını vuruladı. Özellikle de ABD dolarının fiyatı sabit olduğu ve değişmediği için etiketlerin eski eski haline döndürülmediğini kaydetti.
Aden’de ticaretle uğraşanların Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalara göre Yemen buğday ihtiyacının yaklaşık yüzde 28’ini Ukrayna’dan, yüzde 30’unu Rusya’dan, geri kalanını da Avustralya’dan ithal ediyor. Kaynaklar açıklamalarında alınan buğdayların maliyetinin çoğunun WFP tarafından ödendiğini aktardılar.
Aynı kaynaklara göre Yemen, Malezya’da paketlenen ve satılan bitkisel yağların yanı sıra komşu ülkelerden, özellikle Suudi Arabistan ve BAE’den de yağ ithal ediyor. Kaynaklar, fiyat artışının nedenlerini Ukrayna’daki üretimin durdurmasına ve diğer ihracatçı ülkelere yönelik küresel talebin artmasına bağladı.
WFP bu yıl Yemen’deki durumun daha da kötüleştiğini zira şu an gıda yardımına ihtiyaç duyan 17,4 milyon kişi olduğunu ve son tahminlere göre asgari düzeyde beslenme ihtiyacını karşılayamayanların sayısının 19 milyona ulaşacağını bildirdi.
Açlığa yakın koşullarla yüzleşen kişi sayısının bu yılın ikinci yarısında, 5 kat (31 bin kişiden 161 bin kişiye) artabileceğini dikkat çeken WFP’nin açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“Binlerce Yemenli halihazırda açlık sınırının eşiğinde bulunuyor. Birçoğu yoğun çatışma tehdidi altında. Ülke, küresel gıda arzını etkileyen Ukrayna’daki savaş sonucu gıda fiyatlarının artması sebebiyle de sıkıntı çekiyor.”
AB Kriz Yönetimi Komiseri Janez Lenarcic de duruma ilişkin şunları söyledi:
“AB, Yemen’i desteklemeye devam edecek. Yedi yıllık çatışmadan sonra ülkenin acısı tarif edilemez bir hale geldi. İnsani müdahalede finansman endişe verici bir seviyede yetersiz kalıyor.”
Lenarcic açıklamasında ayrıca uluslararası toplumun finansmanını artırması ve savaşan tarafların bu çatışmayı sona erdirmesi için zamanın uygun olduğunu belirtti. WFP ise AB’nin desteğini alarak, gıda yardımı sağlamak üzere nakit transferlerini kullanmaya devam edeceğini, bunun yardım alan kişilerin tercih ettikleri yiyeceğe karar vermelerini sağlayacağını bildirdi. Program tarafından yapılan açıklamada nakit transferlerinin sıkıntı çeken ailelere anında rahatlama sağlarken aynı zamanda yerel ekonomiye de dayanıklılık sağladığı kaydedildi.
AB son 7 yılda, insani ihtiyaçlar için sağladığı toplam 827 milyon euronun yaklaşık 300 milyon eurosunu, WFP’nin Yemen’deki çalışmalarına bağışladı. Küçük çocuklar ve anneler arasında akut yetersiz beslenme durumu artarken AB en son desteğinde, özellikle savunmasız Yemenlilere beslenme desteği için 45 milyon euro katkıda bulundu.
WFP, Yemen’de bu yıl sunacağı acil gıda yardımı ile 12,9 milyon kişiye ulaşmayı planlıyor. Bu bağlamda, yetersiz beslenme ve tedavi eksikliği sebebiyle sıkıntı çeken 3,7 milyon çocuk ve anneye, okul beslenme programlarında 2,4 milyon öğrenciye ve geçim programlarında 1,5 milyon kişiye yardım sağlanması bekleniyor.



Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
TT

Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)

Gazze'deki sağlık çalışanları, ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım noktalarında her gün Filistinlilerin öldürüldüğünü anlatıyor.

Han Yunus’taki Nasser Hastanesi’nden Dr. Muhammed Sakr, haftalardır yüzlerce kişinin acile getirildiğini belirterek şunları söylüyor: 

Görüntüler gerçekten şok edici, kıyamet gününün dehşetini andırıyor. Bazen yarım saat içinde 100 ila 150 arasında, ağır yaralanmalardan ölümlere kadar çeşitli vakalar geliyor. Bu yaralanma ve ölümlerin yaklaşık yüzde 95'i ‘Amerikan gıda dağıtım merkezleri’ olarak adlandırılan erzak noktalarından geliyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre, GHF’nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs’tan 2 Temmuz’a kadar en az 640 kişi erzak dağıtım merkezlerine giderken öldürüldü. 4 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı aktarılıyor. 

Guardian’a konuşan doktor, GHF’nin yarattığı kaosun halihazırda çökmenin eşiğindeki sağlık sistemine daha fazla yük bindirdiğini belirtiyor: 

Zaten her yatakta bir hasta var ve bu ek vakalar bize inanılmaz bir yük getiriyor. Hastaları acil servisin zemininde tedavi etmek zorunda kalıyoruz. Yaralanmaların çoğu göğüs ve kafaya ateşli silahla yapılan saldırılarla oluşmuş. Bazı hastalar bacakları ve kolları ampute edilmiş halde geliyor.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden yapılan açıklamada da doktorların büyük bir yük altında ve çok zor koşullarda çalıştığı ifade ediliyor. Özellikle yaralı sayısında ciddi artış olduğuna dikkat çekiliyor: 

Bir aydan biraz fazla bir sürede tedavi edilen hasta sayısı, önceki yıl boyunca meydana gelen tüm kazalarda tedavi edilen toplam hasta sayısını aştı. Yaralılar arasında bebekler, gençler, yaşlılar ve anneler var. Yaralıların çoğunu genç erkekler ve çocuklar oluşturuyor. Birçok kişi sadece aileleri için yiyecek veya yardım almaya çalıştıklarını söylüyor.

Komitenin Refah’taki hastanesinde çalışan sağlık görevlilerinden Haytam Hasan, günde 30 ya da 40 kişinin ameliyathaneye alındığını belirtiyor.

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’ten beri sürdürdüğü saldırılarda Gazze’deki 36 hastanenin neredeyse yarısını kullanılmaz hale getirdi. Kalan hastanelerse çok düşük kapasitede çalışıyor. Bunlara ek olarak Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre İsrail, savaşın başından bu yana en az 1580 doktoru ve sağlık görevlisini öldürdü.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Diğer yandan İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, pazartesi günü yaptığı açıklamada, orduya Gazze'nin güneyindeki Refah şehrinde "insani yardım kenti" kurulması talimatını verdiğini duyurmuştu. Gazze'deki tüm sivillerin kademeli olarak bu bölgeye toplanması, daha sonra da başka ülkelere sürülmesi hedefleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi "Ortadoğu'nun Rivierasına" çevirme planı da tepki çekmişti. Trump, Filistinlilerin çevre ülkelere yerleştirilmesiyle bölgenin kontrolünün ABD'ye geçmesini ve Gazze'nin turizm merkezine dönüştürülmesini önermişti. 

Reuters’ın görüştüğü Gazzeliler, ABD ve İsrail’in sürgün planını kabul etmeyeceklerini söylüyor. Filistinli Mansur Ebu Hayer, şu ifadeleri kullanıyor: 

Burası bizim toprağımız. Kime bırakacağız, nereye gideceğiz?

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, Reuters