Fransa'da halk cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gidiyor

Seçimin ikinci turunda Fransız seçmenlerin büyük bölümü Le Pen'in iktidarını engellemek için Macron'a oy vereceğini söylüyor.

Fransa cumhurbaşkanı adayları,  Emmanuel Macron ve Marine Le Pen (AFP)
Fransa cumhurbaşkanı adayları, Emmanuel Macron ve Marine Le Pen (AFP)
TT

Fransa'da halk cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gidiyor

Fransa cumhurbaşkanı adayları,  Emmanuel Macron ve Marine Le Pen (AFP)
Fransa cumhurbaşkanı adayları, Emmanuel Macron ve Marine Le Pen (AFP)

Fransa'da yarın yapılacak cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turu için geri sayım başladı.
Seçmen sayısının 48,7 milyon olduğu ülkede cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda, mevcut Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile aşırı sağcı aday Marine Le Pen yarışacak. Seçimin galibi, 5 yıl boyunca Fransa'yı yönetecek yeni cumhurbaşkanı olacak.
Oy kullanma işlemi Fransa'nın ana kara topraklarında, yerel saatle 08.00'de başlayacak ve 19.00'da sona erecek. Büyük kentlerde yerel saatle 20.00'ye kadar oy kullanılabilecek.
Araştırma şirketleri sandıkların kapanmasından itibaren seçimin tahmini sonuçlarını vermeye başlayabilecek. Resmi sonuçlar ise Anayasa Mahkemesi tarafından 27 Nisan'da açıklanacak.
Seçimi kazanan aday 13 Mayıs'a kadar cumhurbaşkanlığı görevini devralacak.

Mevcut Cumhurbaşkanı Macron
Fransa'da 2017'de ülke tarihindeki en genç cumhurbaşkanı olarak iktidara gelen Macron'un dönemine, sarı yelekliler hareketi ve Müslümanları hedef alan yasa damga vurdu.
Macron'un vaatleri arasında, cumhurbaşkanı seçilmesi halinde yeni başbakanının iklim konularından doğrudan sorumlu olması yer alıyor. Macron ayrıca emeklilik maaşının en az 1100 avro olması gerektiğini belirtiyor.

Üçüncü kez cumhurbaşkanı adayı olan Le Pen
Cumhurbaşkanı seçiminde 3. kez aday olan Le Pen, seçilirse göç konusunda yeni bir yasa çıkarmayı ve bunun için referandum düzenlemeyi hedefliyor.
Aşırı sağcı aday Le Pen, ayrıca kamuya açık alanlarda başörtüsünü yasaklamayı vadediyor.

"2017'deki cumhurbaşkanı seçiminin tekrarı" yorumu
AA muhabiri yarın sandığa gidecek ülkede, başkent ve banliyösünde seçmene mikrofon uzattı.
60 yaşındaki Tunus asıllı Fransız vatandaşı Abbes Lamjed, Le Pen ve Macron'un ikinci tura kalmasının öngörülür bir şey olduğuna değindi.
Lamjed, anketlerin, Le Pen'in cumhurbaşkanı seçiminde yüzde 50'yi geçemeyeceğini ortaya koyduğunu belirterek, "Bu ülkede, genel siyasi düşünce aşırıcı değil." dedi.
24 yaşındaki Anne Flavie, seçimin ikinci turunu, 2017'de Le Pen ve Macron'un yarıştığı cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turuna benzeterek, "Sorun şu ki, Le Pen'in seçmeni, Macron'unkinden daha kararlı." ifadesini kullandı.
Flavie, Macron'un Le Pen'e oy vermek istemeyen seçmenin oyunu toplayacağını ancak Macron seçilirse insanların çok memnun olmayacağı yorumunu yaptı.
Le Pen'e atfen "En kötüsünden kaçınıyoruz." diyen Flavie, ikinci tura başka adayların kalmış olmasını arzu ettiğini ifade etti.
Paris'in banliyölerinden Epinay-sur-Seine'de lise öğretmenliği yapan Juliette Pengam de aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa Hareketinin lideri Jean-Luc Melenchon ikinci tura kalsaydı, bunun ilgi çekici olabileceğini söyledi.

İkinci turda "aşırı sağın" iktidarını engellemek için Macron'a oy verecekler
Pengam, seçimi büyük farkla Macron'un kazanacağını ve çoğu insanın "aşırı sağın" iktidara gelmesini engellemek adına Macron'a oy vereceğini düşündüğünü dile getirdi.
Macron'un ikinci kez iktidar olması fikri karşısında insanların usandıklarını, okul, hastane gibi tüm kamusal alanlarda olanaksızlıkların yaşandığını belirten Pengam, Macron'un özellikle aralarında memurların da yer aldığı toplumun bir kesimini çok tatmin etmemiş olduğunu kaydetti.
Paris'in banliyösü Saint-Denis'de yaşayan müzisyen Automne Lajeat, ilk turda Melenchon'a oy verdiğini ancak Le Pen'i cumhurbaşkanı olarak hayal edemediği için ikinci turda Macron'dan yana oy kullanacağını bildirdi.
Lajeat, Macron cumhurbaşkanı seçilirse bunun, Le Pen'in olası iktidarından daha az şiddetli olacağını belirtti.
"(Le Pen) nefret ettiğim her şeyi normalleştirmeye çalışıyor, İslamofobi ve ırkçılığı." diyen Lajeat, çok farklı topluluklardan insanların bir arada yaşadığı bir Fransa'da büyüdüğünü, Le Pen'in bu ortamı muhafaza edemeyeceğini düşündüğünü aktardı.
25 yaşındaki Caroline Sourimant, bu seçimde 2017'den farklı olarak ikinci tura, Le Pen ve Macron'dan başka adayların kalmış olmasını istediğini dile getirdi.
"Keşke oy vermeye gitmesem" diye konuşan Sourimant, iki adayın da görüşlerine uymadığını söyledi.
​​​​​​​Sourimant, birçok insanın oy kullanmayacağı veya boş pusula atacağı öngörüsünde bulunarak, bu nedenle sandıktan Le Pen'i çıkmasının da bir olasılık olduğunu anlattı.



Trump'la bozuşan Musk 20, yatırımcılarıysa 100 milyar dolar kaybetti

Musk ve Trump son haftalarda yönetimin harcama paketi konusunda tartışıyor (AP)
Musk ve Trump son haftalarda yönetimin harcama paketi konusunda tartışıyor (AP)
TT

Trump'la bozuşan Musk 20, yatırımcılarıysa 100 milyar dolar kaybetti

Musk ve Trump son haftalarda yönetimin harcama paketi konusunda tartışıyor (AP)
Musk ve Trump son haftalarda yönetimin harcama paketi konusunda tartışıyor (AP)

Axios'un analizine göre Elon Musk, geçen ay eski müttefiki ABD Başkanı Donald Trump'la kamuoyu önünde yaşadığı sert ayrılıktan bu yana 20 milyar dolar kaybetti ve Tesla milyarderinin yatırımcılarının 100 milyar dolardan fazla parası buhar oldu.

Kısa süre önce Tesla hisselerini satan yatırımcı Ivana Delevska, Musk'ın yönetimle olan karmaşık ilişkisi hakkında "Fırsat çok büyük olsa da riskler de öyle" dedi.

Düşüş, Tesla'nın pazartesi günü yaklaşık yüzde 7 hisse senedi fiyat düşüşü de dahil son günlerde hayal kırıklığı yaratan mali raporlar bildirmesi ve geçen hafta otomobil üreticisinin elektrikli araç satışlarında Çinli rakibi BYD'nin gerisinde kaldığı ikinci çeyrek teslimatlarının yüzde 14 düştüğünün açıklanmasıyla geldi. Axios analizine göre Tesla hisseleri haziran başından bu yana yaklaşık yüzde 14 düştü.

frgty
Teksas'ın Austin kentindeki bir Tesla yetkili servisi ve galerisinin önünde Tesla ve CEO'su Elon Musk'ı protesto eden bir gösterici (Reuters)

Musk'ın yönetimin "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı" diye adlandırılan harcama paketine karşı çıkmasından kaynaklanan bu ayrılık, Musk-Trump ilişkisinin finansal hikayesinde kayda değer bir değişim.

Teknoloji girişimcisi, Trump'ın seçilmesi için 250 milyon dolardan fazla para harcamıştı ve desteği başlangıçta finansal bir usta işi gibi görünüyordu. Kendisi ve şirketlerinin yeni yönetim altındaki geleceğine dair yatırımcı coşkusu, 2024 Aralık'ta onu 400 milyar dolar değerinde olan ilk kişi haline getirmişti.

Teknoloji milyarderi ayrıca, kendi şirketleri üzerinde etkisi olanlar da dahil çok sayıda ABD devlet kurumunun mali durumunu, verilerini ve personelini inceleyen Hükümet Verimliliği Bakanlığı girişiminin fiili başkanı olarak da nüfuzlu bir konuma gelmişti.

Bu kazanımlara rağmen ocak ayında Vegas'taki bir Trump otelinin önünde bir adamın Tesla'yı havaya uçurması ve Tesla bayii ve şarj istasyonlarının bir dizi vandalizm ve kundaklama şüphesi bulunan saldırılarla karşı karşıya kalmasıyla Musk'ın Trump ilişkisine dair uyarı işaretleri erkenden ortaya çıkmıştı.

Milyarderin yeni bir siyasi parti kurup eski Cumhuriyetçi müttefiklerini bu partiye meydan okumakla tehdit etmesi, Musk'la Trump'ın kavgasını daha da büyütüyor. Bu da SpaceX patronunun şirketlerini daha fazla riskle karşı karşıya bırakabilir.

Geçen ay Tesla, Musk'ın önemli bir öncelik diye tanımladığı ve yeni federal düzenlemelerden derinden etkilenebilecek yeni iş kolunu, uzun zamandır beklenen robot taksi filosunu kamuoyuna tanıttı.

Öte yandan SpaceX, büyük ölçüde federal hükümetten gelen sözleşmelere bel bağlıyor ve gelecekteki bir Mars görevi için uzay aracı tedarik etmek üzere önemli ölçüde yatırım yaptı.

Yakın zamanda Truth Social'da yayımlanan bir gönderide Trump, Musk'ın arkadaşlarından birini NASA'nın başına getirme talebini "daha önce hiçbir Cumhuriyetçiye katkıda bulunmamış elit bir Demokrat" olduğu için reddettiğini söyledi ve Musk hakkında da benzer çekinceleri olduğunu öne sürdü.

Independent Türkçe