Fransa'da cumhurbaşkanının ikinci dönemi kazanması neden alışılmadık bir durum?

Chirac’tan bu yana hiçbir Fransız cumhurbaşkanı ikinci kez seçilmedi

Eski Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac (Reuters)
Eski Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac (Reuters)
TT

Fransa'da cumhurbaşkanının ikinci dönemi kazanması neden alışılmadık bir durum?

Eski Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac (Reuters)
Eski Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac (Reuters)

Bazı ülkeler liderlerine bağlı kalma eğilimi gösteriyor. Örneğin Ronald Reagan, Bill Clinton, George W. Bush ve Barack Obama gibi bazı eski ABD başkanları Beyaz Saray’da ikinci bir dönem için seçimleri kazanmışlardı.
Bunların yanı sıra, Eski Almanya Başbakanı Angela Merkel üç kez, İngiltere’den ise Margaret Thatcher ve Tony Blair ikişer kez yeniden seçildiler.
Ancak, 1958’de Charles de Gaulle tarafından kurulan Fransız Beşinci Cumhuriyeti’nde, Fransızlar, parlamento çoğunluğuna sahip olan bir cumhurbaşkanını ikinci kez seçemedi.
The Economist tarafından yayınlanan bir haberde, ‘Fransa cumhurbaşkanının ikinci bir dönemi kazanması neden alışılmadık?’ sorusu ele alındı.
İngiltere merkezli dergi, Fransa’nın 2000 yılı referandumunda cumhurbaşkanlığı süresinin 7 yıldan 5 yıla indirildiğini, 2008’deki anayasa reformundan sonra ise cumhurbaşkanlarının arka arkaya sadece iki dönem görev yapabildiklerine dikkati çekti.
De Gaulle, 1958’de ilk kez seçilmesinin ardından 1965’te halk tarafından değil, bir grup parlamenter, belediye başkanı ve belediye meclisi üyesi tarafından oylanarak yeniden cumhurbaşkanlığı pozisyonuna geldi. Ülke tarihinde ikinci kez seçilen iki cumhurbaşkanı, 1988’de seçilen Sosyalist François Mitterrand ve 2002’de Gaullist Jacques Chirac’tı.
Her ikisi de bunu, ‘birlikte yaşama’ (cohabitation) olarak bilinen bir güç paylaşımı düzenlemesi kapsamında, muhalefet partilerinden oluşan bir hükümete başkanlık ederken gerçekleştirdi ve bu da suçlamalarda bulunulmasını kolay bir hale getirdi.
Bunun yanı sıra, ilk turda şok edici bir sonuçla Chirac, Ulusal Cephe Partisi lideri ve günümüzde cumhurbaşkanı adayı olan Marine Le Pen’in babası Jean-Marie Le Pen’e karşı ikinci tura kaldı.
Bu rekabet, Chirac’ın şansını artırdı ancak o zamandan bu yana hiçbir Fransız cumhurbaşkanı yeniden seçilmedi.
Rapora göre, Fransızların cumhurbaşkanlığı görevinden ayrılmak istemesinin nedenlerinden biri, seçmenler ile bağın giderek daha fazla kopması olabilir.
Seçimlere katılımın azalması, seçmen memnuniyetsizliğinin bir ölçüsü olarak görülüyor. Örneğin, 2007 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda çekimser kalma oranı yüzde 16 iken bu yıl 10 Nisan’da bu oran yüzde 26’ya yükseldi.
Ancak İngiltere’de durum tam tersi yönde gelişti ve genel seçimlere katılım 2005’te yüzde 61 iken 2019’da yüzde 67’ye yükseldi.
Seçmenlerin hayal kırıklığını ölçülmesinin bir yolu daha var ve bu da aşırıcılığın yükselmesi olarak karşımıza çıkıyor. Şu anki cumhurbaşkanı Macron popülerliğini 4 puan artırarak yüzde 28'e çıkarmış olsa da, bu yılki seçimlerin ilk turunda, seçmenlerin yüzde 58’i aşırılıkçı veya popülist bir adayı destekledi. 2017’de bu oran yarısından daha azdı.
Haberde, Fransızların hayal kırıklığının doğrudan cumhurbaşkanının kişiliğine yönelik gibi göründüğü belirtiliyor. Fransız Kamuoyu Kurumu anketine göre, insanların neredeyse dörtte üçü yerel belediye başkanına güvenirken, cumhurbaşkanına olan güven oranı sadece yüzde 41’e ulaşıyor.



Trump, Murdoch ve Wall Street Journal'a 10 milyar dolarlık tazminat davası açtı

Aktivistler, Londra'daki ABD Büyükelçiliği yakınlarında Trump ve Epstein'ın resminin yer aldığı bir afiş asıyor (AP)
Aktivistler, Londra'daki ABD Büyükelçiliği yakınlarında Trump ve Epstein'ın resminin yer aldığı bir afiş asıyor (AP)
TT

Trump, Murdoch ve Wall Street Journal'a 10 milyar dolarlık tazminat davası açtı

Aktivistler, Londra'daki ABD Büyükelçiliği yakınlarında Trump ve Epstein'ın resminin yer aldığı bir afiş asıyor (AP)
Aktivistler, Londra'daki ABD Büyükelçiliği yakınlarında Trump ve Epstein'ın resminin yer aldığı bir afiş asıyor (AP)

ABD Başkanı Donald Trump, medya patronu Rupert Murdoch ve Wall Street Journal gazetesine karşı dava açtı. Trump, cinsel suçlar nedeniyle hüküm giymiş Jeffrey Epstein ile dostluğuna dair bir haber yayınladıkları gerekçesiyle en az 10 milyar dolar tazminat talep ediyor.

79 yaşındaki Trump, kendisine ciddi siyasi zarar verebilecek bir skandala yanıt olarak Miami'deki federal mahkemeye hakaret davası açtı.

Trump, dün geç saatlerde “Truth Social” platformunda yaptığı açıklamada, “Yalan, kötü niyetli, iftira niteliğinde ve sahte haberleri yayınlayan Wall Street Journal gazetesi ve bu gazetede yer alan herkese karşı çok güçlü bir dava açtık” ifadesini kullandı.

Wall Street Journal perşembe günü, Trump'ın 2003 yılında Jeffrey Epstein'ın doğum gününde, çıplak bir kadın resmi ve ikisinin ortak “sırrı”na atıfta bulunan heyecan verici bir mektup yazdığını bildirdi.

Davada, Murdoch'un sahibi olduğu News Corp şirketi ve iki gazeteci de davalı olarak gösterildi. Davada, böyle bir mektubun var olmadığı ve gazetenin milyonlarca kişinin okuduğu bir haberle Trump'ın itibarını kasten zedelediği iddia edildi.

Davada, “Davalıların haberin yayınlanma zamanlaması, ardındaki kötü niyetini ortaya koymaktadır. Başkan Trump'ın hem mali hem de kişisel itibarı açısından uğradığı büyük zarar, katlanarak artmaya devam edecektir” ifadesi yer aldı.

Jeffrey Epstein'in kaldığı hücre ve intihar etmek için kullandığı iddia edilen çarşafları (New York Daily News)Jeffrey Epstein'in kaldığı hücre ve intihar etmek için kullandığı iddia edilen çarşafları (New York Daily News)

"Örtmek"

Trump, Epstein'ın faaliyetleri ve 2019'daki ölümüyle ilgili hükümetin örtbas ettiği iddiaları nedeniyle destekçilerinin öfkesini yatıştırmak için bir başka girişimde bulunarak, Adalet Bakanı Pam Bondi'ye davada büyük jüriye verilen ifadelerin yayınlanmasını talep etmesini emretti.

Bondi'nin New York'ta sunduğu mektupta, bu alışılmadık talebin "önemli bir kamu yararı" içerdiği belirtildi.

Amerikan yargı sisteminde, soruşturma sırasında rastgele seçilen vatandaşlardan oluşan bir jüri heyeti devreye girer ve delilleri ve tanık ifadelerini inceleyerek suçlamada bulunup bulunmama kararını verir.

Mahkemenin jüri önünde verilen ifadelere yayın izni verip vermeyeceği henüz belli değil.

Trump, dün Beyaz Saray'da gazetecilerin Epstein davasıyla ilgili daha fazla belge yayınlanmasını isteyip istemeyeceği sorusuna yanıt vermedi.

Jeffrey Epstein, Temmuz 2019'da tutuklandı ve reşit olmayan kızları cinsel istismara maruz bırakmak ve reşit olmayan kızları cinsel istismara maruz bırakmak için komplo kurmakla suçlandı.

Ölümü, önemli şahsiyetlerle ilgili bilgilerin ortaya çıkmasını engellemek için öldürüldüğü iddiasını içeren bir dizi doğrulanmamış teoriyi alevlendirdi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Epstein, 2008 yılında, aralarında küçük kızların da bulunduğu fahişelerle ilişkiye girdiğini itiraf ettikten sonra kısa süreli hapis cezasına çarptırılmıştı.

Yıllardır, Trump'ın liderliğindeki “Amerika'yı Yeniden Büyük Yap” (MAGA) hareketine yakın isimler, Jeffrey Epstein ile bağlantılı kişilerin isimlerinin yer aldığı gizli bir listenin yayınlanmasını talep ediyor.

Ancak yaklaşık on gün önce, Adalet Bakanlığı ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ortak bir raporda, böyle bir listenin varlığına veya belirli kişilere şantaj yapıldığına dair herhangi bir kanıt bulunmadığını vurguladı.

Bu durum, sosyal medyada “Maga” hareketinin destekçileri arasında öfke dalgasına yol açtı.

Çıplak bir kadın ve imza

Trump, Epstein'ın arkadaşıydı ve yıllar boyunca onunla birlikte partilerde çekilmiş fotoğraf ve videolar yayınladı, ancak herhangi bir suç işlediğine dair kanıt ortaya çıkmadı.

Ancak perşembe akşamı Wall Street Journal gazetesinde yayınlanan haber, bu konunun kapanmasının olası olmadığını gösteriyor.

Gazeteye göre, Jeffrey Epstein'ın ortağı Ghislaine Maxwell, aralarında o zamanlar emlak kralı olan Trump'ın da bulunduğu onlarca yakın arkadaşından, ortağına 50. doğum günü hediyesi olarak hazırlanacak bir ziyaretçi defteri için katkı sağlamalarını istedi.

Gazeteye göre Trump, o gün kitapta yer alan diğer mesajlar gibi müstehcen bir mesajla katkıda bulundu.

Wall Street Journal'a göre Trump'ın mektubu daktiloyla yazılmış birkaç satırlık bir metin ve etrafında çıplak bir kadın resmi bulunuyor.

Gazete, Trump'ın mektubu kadının belinin altına kendi el yazısıyla imzaladığını ve imzasının “Donald” olarak kasık kılları gibi göründüğünü belirtti. Wall Street Journal, mektubu gördüğünü ancak yayınlamadığını belirtti.

Trump, gazetenin, uyarılarına rağmen “yalan, iftira ve karalama amaçlı bir haber yayınlamakta ısrar etmesinden” duyduğu üzüntüyü dile getirerek, “Epstein'ın aldatmacasında zerre kadar doğruluk payı olsaydı, bu bilgi siyasi rakiplerim tarafından çoktan ifşa edilmiş olurdu" dedi.

ABD Başkanı, “Truth Social” üzerinden yaptığı açıklamada, “Bunlar benim sözlerim değil... Robert Murdoch'a bunun bir aldatmaca olduğunu ve bu yalan haberi yayınlamaması gerektiğini söyledim. Ama o yayınladı ve şimdi onu dava edeceğim” ifadelerini kullandı.