Zaviye’deki çatışmaları önemsiz gören Dibeybe’den İçişleri Bakanlığı’na eleştiri

Başağa, petrol bölgelerine yöneldi

Dibeybe’nin Trablus’taki İçişleri Bakanlığı binasına yönelik ziyaretine dair Birlik Hükümeti tarafından dağıtılan bir fotoğraf
Dibeybe’nin Trablus’taki İçişleri Bakanlığı binasına yönelik ziyaretine dair Birlik Hükümeti tarafından dağıtılan bir fotoğraf
TT

Zaviye’deki çatışmaları önemsiz gören Dibeybe’den İçişleri Bakanlığı’na eleştiri

Dibeybe’nin Trablus’taki İçişleri Bakanlığı binasına yönelik ziyaretine dair Birlik Hükümeti tarafından dağıtılan bir fotoğraf
Dibeybe’nin Trablus’taki İçişleri Bakanlığı binasına yönelik ziyaretine dair Birlik Hükümeti tarafından dağıtılan bir fotoğraf

Libya’daki yeni İstikrar Hükümeti’nin başkanı Fethi Başağa, Libya’daki petrol bölgelerine ziyaretlerini sürdürüyor. Rakibi, Birlik Hükümeti’nin başkanı Abdulhamid Dibeybe ise son iki gün içerisinde başkent Trablus’un batısındaki ez-Zaviye şehrinde meydana gelen şiddetli çatışmaları önemsemezken, “Silahlı gruplar arasında değildi, sadece bir aile davasıydı” dedi. Dibeybe, İçişleri Bakanlığı binasına sürpriz bir teftiş ziyareti düzenleyerek, burada bir basın toplantısı yaptı. Bu çerçevede Abdulhamid Dibeybe, “Bakanlık, Zaviye’de yaşananlar hususunda endişelenen bir numaralı taraf” diyerek, bakanlığın ‘bölgede yaşananların bir aile tartışması olduğunu’ açıkladığına dikkati çekti.
İçişleri Bakanlığı’nın rolüne yönelik aleni bir eleştiride de bulunan Dibeybe, “Bu tür silahlı çatışmalara başından sonuna kadar müdahale etmesi gerekiyordu” dedi. Müdahale konusunda gecikme yaşanmaması gerektiğini belirten Dibeybe, güvenlik makamlarına da ‘sonuncusu Zaviye’de yaşananlar olmak üzere’ birçok şehirde meydana gelen sorunların çözümü için müdahale etmesi çağrısı yaptı. Dibeybe ayrıca, halkın gözünü korkutan eylemlere karışmış herkesin yakalanması çağrısında da bulundu.
Abdulhamid Dibeybe, İçişleri Bakanlığı’nın önceki yıllarda onayladığı ‘kaynakların harcanması’ yolunun bir kez daha gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca seçim idaresini desteklemenin, kendisine verilen rolü yerine getirebilmesi için imkanlar sağlamanın ve seçimleri gerçekleştirmek amacıyla Yüksek Seçim Komisyonu ile iletişimi yoğunlaştırmanın gerekli olduğunu vurguladı. Dibeybe, seçimleri ise ‘ulusal düğün’ olarak nitelendirdi. Ayrıca Libyalıların Ramazan ayını kutlayan Dibeybe, hükümetinin bu yıl içinde vatandaşların maaşlarına ilişkin olarak 6 sayılı kanunu uygulayacağı sözü verdi. Birlik Hükümeti Başbakanı ayrıca, herkesin polis kuvvetlerinin yanında durması ve onlara gerekli desteği sağlaması gerektiğine dikkati çekti.
Öte yandan Ulusal Petrol Şirketi, geçen cuma günü akşamı meydana gelen silahlı çatışmalar nedeniyle Zaviye rafinerisindeki birçok tesisin hasar gördüğünü açıkladı. Şirket, depolar da dahil olmak üzere 29 bölgenin hasar görmesinin ardından bakım ve güvenlik ekiplerinin, hala değerlendirme ve oranım faaliyetlerini yürüttüğüne dikkati çekti.
Şirket tarafından yapılan açıklamada, herkese ‘temkinli davranma’ ve ‘petrol tesislerini ve işçilerin hayatını tehlikeye atacak ve petrol sektörünün zaten harap olmuş altyapısına zarar verecek her türlü silahlı eylemden uzak durma’ çağrısı yaptı. Zaviye petrol kompleksinin, geçmiş yıllarda ‘kompleks yakınlarda meydana gelen silahlı çatışmalar nedeniyle’ ağır hasarlara maruz kaldığını hatırlatan şirket, bu durumun personellerin hayatlarını tehlikeye attığını ve tesisteki faaliyetleri ve tesislerin güvenliğini tehdit ettiğini vurguladı.
Öte yandan Temsilciler Meclisi tarafından 10 Şubat’ta yeni başbakan olarak seçilen Fethi Başağa, faaliyetleri durdurulan petrol limanlarını ve sahalarını teftiş için Petrol Hilali Bölgesi’ne ziyaretlerini sürdürüyor. Yerel kaynaklar, Başağa’nın Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Ulusal Ordu (LUO) güçlerinin kontrolündeki bölgeyi ziyaret etmesinin ardından petrol ihracatının kademeli olarak yeniden başladığını ifade etti. Geçen cumartesi akşamı Sirte şehrine yönelik ziyareti sırasında Başağa, hükümetinin çeşitli alanlarda hizmetleri iyileştirmek için tüm zorlukların üstesinden geleceğini vurgularken, farklı şehir ve belediyelere gerekli tüm ihtiyaçları sağlama sözü verdi.
Diğer taraftan İstikrar Hükümeti’nde Savunma Bakanı Ahmid Huma, Şati kasabasında LUO’ya ait Barak Üssü’ne ziyarette bulunarak, Güney Operasyon Odası ve Sebha Askeri Bölgesi yetkilileriyle bir araya geldi. Huma, bölgedeki tüm ordu birliklerine gerekli tüm desteği sağlama, ordunun çalışmalarının karşılaştığı sorunları çözme, Libya’yı, güvenliğini ve bütünlüğünü korumak için kendisine verilen görevleri yerine getirme taahhüdünde bulundu. LUO’nun Sebha Askeri Bölgesi Komutanı Tümgeneral Fevzi el-Mansuri ise Dibeybe hükümetini, orduyu zayıflatmak ve parçalamak amacıyla savaş için bir politika benimsemekle suçladı. Mansuri, Dibeybe’nin ülkeyi, halkına bırakması ve kamu malını tahrif etmekten vazgeçmesi gerektiğini vurguladı.
Aynı şekilde Başsavcı Sıddık el-Sur, bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada Sahil Güvenlik ile işbirliği içinde bir akaryakıt kaçakçılığı vakasıyla ilgili soruşturma başlattığını söyledi. Tanker, Ebu Kamaş kıyılarından yakıt kaçırıp Trablus limanına nakletmeye çalışırken yakalanmıştı.



Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
TT

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)

Şam ve Tel Aviv'den Bakü'de yapılacak Suriye-İsrail görüşmesi hakkında çelişkili haberler çıkarken, Şarku’l Avsat’a konuşan siyasi kaynaklar, iki ülke arasındaki ön görüşmelerin pozisyonlar arasında “büyük bir uçurum” olduğunu ve Şam'ın İsrail’in işgali altındaki Suriye toprakları Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmesi talebinden vazgeçmediği sürece İsrail'in derin bir normalleşme konusunda istekli olmadığını ortaya koyduğunu söyledi.

Aynı kaynaklar, İsrail'in Suriye’nin normalleşmenin ‘bir miktar’ olması ve Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra işgal ettiği bölgelerden çekilmesiyle sınırlı kalması yönündeki tutumunu reddettiğini ve bu bölgelerin büyük bir kısmında kalmak karşılığında daha fazla normalleşme istediğini söyledi. Kaynaklar, İsrail'in Şeyh dağlarının zirvelerinde ve Golan Tepeleri’nin doğusunda işgal ettiği 9 bölgede kalmakta ısrar ettiğini vurguladı.

İsrail, Suriye'deki birçok tarafın Golan Tepeleri’ndeki Yahudi yerleşimlerine saldırı düzenleme niyetinde olduğuna dair bilgilere sahip olduğunu iddia etti. Bu bilginin, İsrail ordusunun geçtiğimiz haftalarda Suriye'nin iç kesimlerinde gerçekleştirdiği tutuklamalarla doğrulandığını ve İran'a bağlı milis güçlerin üyelerinin, Suriye'nin güneyinde faaliyet gösteren cihatçı gruplarla iş birliği içinde yerleşim yerlerine saldırı düzenlemeyi planladıklarını itiraf ettiklerini öne sürdü.

cvfgh
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri eğitim sırasında ilk yardım eğitimi alan İsrail askerleri (AFP)

İsrailli bir yetkili, hükümetinin Suriye yönetimine güvenmediğini ve onun vaatlerine güvenemeyeceğini belirterek, İsrail ordusunun sadece İsraillilerin güvenliğini sağlayacak savunma önlemleri almakta kararlı olduğunu, bu nedenle sıkı güvenlik garantileri içeren tam bir barış anlaşmasının imzalanmasının bu güvenliği sağlamanın tek yolu olduğunu düşündüğünü söyledi.

İsrailli kaynaklar, Suriye yönetiminin şu aşamada İsrail ile ‘karşılıklı olarak saldırganlığı durdurma’ garantisi veren bir güvenlik anlaşması yapmakla ilgilendiğini doğruladı. Bu anlaşma, 1974 yılında imzalanan iki ülke arasındaki kuvvetlerin ayrılması anlaşmasına ve İsrail'in bu anlaşmada kabul edilen sınır hattına çekilmesine dayanıyor.

Ancak İsrail, ilişkilerin bir miktar normalleşmesi ile bağlantılı olsa bile geri çekilmeyi reddediyor. İsrail ordusu, Suriye ile birincisi İsrail sınırları içinde (yani İsrail'in Golan Tepeleri’nde işgal ettiği bölge) olup, burada İsrail ordusu büyük bir kuvvet ve ağır tahkimatlarla konuşlanacağı, ikincisi, sınır boyunca 3-5 kilometre genişliğinde bir güvenlik kuşağı oluşturulması ve bu kuşağın içinde silahlı kişilerin bulunmasının yasaklanacağı, üçüncü ise Şam'dan güney ve güneybatıya kadar silahsızlandırılacak üç bölge oluşturulmasını öngören ‘yeni bir güvenlik doktrini’ belirlemişti. Söz konusu güvenlik kuşağında 9 adet müstahkem askeri üs kuran İsrail, bu üsleri kalıcı olmasında ısrar ediyor.

vfbghyj
İsrail ordusuna ait Hummer araçları, 8 Temmuz'da işgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri tatbikat sırasında (AFP)

İsrail'in Arapça, İbranice, İngilizce ve Fransızca yayın yapan haber sitesi I24 dün, ‘Suriyeli bir kaynağa’ dayandırdığı haberinde Şara'nın ‘cumartesi günü Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de İsrailli yetkililerle en az bir kez yüz yüze görüşme yaptığını’ bildirdi.

I24, Şara’ya yakın olduğu belirtilen kaynağın, görüşmenin iki taraf arasında Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ve Suriye hükümetinin İsrail ile güvenlik toplantılarını koordine eden Ahmed ed-Dalati'nin de katıldığı iki veya üç toplantılık görüşmelerde yer aldığını açıkladığını iddia etti.

vfgbhy
İşgal altındaki Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınır yakınlarında bir İsrail askeri aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)

İsrail heyetinin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun özel temsilcisinin yanı sıra üst düzey güvenlik ve askeri yetkililerden oluştuğunu söyleyen aynı kaynağa göre toplantılar, Suriye ve İsrail arasında olası bir güvenlik anlaşmasını görüşmek ve İran'ın Suriye ve Lübnan’daki varlığı, Hizbullah'ın silahları, Filistinli silahlı gruplar, Lübnan'daki kamplar, Gazze'den gelen Filistinli mültecilerin geleceği ve Şam’da diplomatik nitelikte olmayan bir İsrail koordinasyon ofisi açılması olasılığını ele almak amacıyla gerçekleştirildi.

İsrail televizyonu KAN, cumartesi günü Bakü'de Suriye ve İsrail yetkilileri arasında bir toplantı yapıldığını ve bu toplantıda tarafların Suriye'nin güneyinden İsrail güçlerinin çekilmesi talebini ve iki taraf arasında çok sayıda ‘koordinasyon’ konusunu görüştüğünü bildirdi. KAN ayrıca Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile İsrailli mevkidaşı Gidon Sa'ar'ın bugün Brüksel'deki Avrupa Birliği (AB) merkezinde bir araya geleceğini, ancak ayrı bir ikili toplantı konusunda kesin bir bilgi olmadığını aktardı.