Fransa’da ikinci dönemi kazanan Macron için ‘balayı’ yok

Fransız gazetelerinin manşetlerinde seçim gündemi (AFP)
Fransız gazetelerinin manşetlerinde seçim gündemi (AFP)
TT

Fransa’da ikinci dönemi kazanan Macron için ‘balayı’ yok

Fransız gazetelerinin manşetlerinde seçim gündemi (AFP)
Fransız gazetelerinin manşetlerinde seçim gündemi (AFP)

Fransa’da dün düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron oyların yüzde 58.2’sini, rakibi aşırı sağcı Marine Le Pen ise 41.8’ini aldı.
Macron seçimi kazandı, ancak cumhurbaşkanlığındaki ikinci dönemi, yükselen siyasi muhalefet ve toplumsal karışıklık nedeniyle daha karmaşık olabilir.
Destekçileri Pazar günü Eyfel Kulesi yakınlarında seçim zaferini kutlarken, Macron yaptığı konuşmada, “Birçok yurttaşım beni desteklemek için değil, aşırı sağı engellemek için bana oy verdi. Şu andan itibaren, artık bir tarafın adayı değil, tüm tarafların başkanıyım” dedi.
Macron’un aşması gereken bir sonraki engel çok uzakta değil.
Haziran ayında yapılacak parlamento seçimleri, Fransa’nın sosyal refah programlarında büyük değişikliğe işaret edecek reform planları için hangi hükümet biçimine güveneceğini belirleyecek.
Genelde yeni seçilen cumhurbaşkanın partisinin, yasama seçimleri geldiğinde mecliste çoğunluğu elde etmesi beklenir.
Le Pen ise, yenilgiyi kabul ederken meydan okuyan bir tavırla parlamentoda güçlü bir muhalefet bloğu kurma sözü verdi.
Bu arada aşırı solcu Jean-Luc Melenchon, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda sol oylarının büyük bir kısmını elde ettikten sonra başbakan olmayı kafasına koymuş durumda.
Melenchon, parlamento seçimlerinde bu ivmeden yararlanmayı umuyor.

Topal ördek
Macron’un müttefikleri çoğunluğu sağlasa veya etkili bir koalisyon kurmak için bir anlaşmaya varsa bile, başta asgari yaşı 62’den 65’e kademeli olarak yükseltecek emeklilik reformu ve emekli maaşları olmak üzere reformlara karşı sokaklarda yaşanacak direnişle uğraşmak zorunda kalacak.
20 yıl içinde ikinci dönem kazanan tek Fransız cumhurbaşkanı olmasına rağmen, Macron’un Le Pen karşısında 2017 seçimlerine kıyasla daha düşük oy alması, reformları uygulamak için beş yıl önce sahip olduğu yetkiye sahip olmayacağı anlamına geliyor.
Saxo Bank ekonomisti Christopher Dembik, Reuters’e verdiği demeçte, “Emekli maaşı gibi hassas reformları uygularsa, cumhurbaşkanı büyük toplumsal hoşnutsuzluklar karşısında topal bir ördeğe dönüşebilir” dedi.
Fransa’nın en büyük sendikalarından biri olan Genel İş Konfederasyonu (CGT) Başkanı Philippe Martinez, Macron’un ‘balayı’ beklememesi gerektiğini ve bu konuda tamamen geri adım atmazsa gösteriler patlak vereceği konusunda uyardı.
Seçimlerin ardından Macron’un uğraşması gereken bir diğer çetrefilli konu da enerji fiyatlarındaki büyük artış.
Macron hükümeti elektrik fiyatlarını sınırladı ve seçim sonrasına kadar tüketici fiyatlarında indirim teklif etti. 
Macron, seçim kampanyası sırasında seçmenleri gerektiği kadar koruyacağını söyledi, ancak bir zaman çizelgesi sunmadı.
Açık olan şu ki, bu maliyetli önlemlerin bir noktada kaldırılması gerekecek. 
Bu arada milletvekilleri, seçmenlerin Ukrayna menşeili ayçiçek yağı, pirinç ve ekmek gibi her türlü temel gıda maddesinde fiyatların artmasından şikayet ettiklerini söylüyor.
2018’de yükselen akaryakıt fiyatları, Paris ve Fransa genelinde yollarda aylarca aksamalara neden olan Sarı Yelekliler protestolarıyla, 1968’de öğrenci ayaklanmasından bu yana Fransa’nın en kötü toplumsal huzursuzluğunu tetikledi.
Dolayısıyla Macron, aynı huzursuzluğun patlak vermemesi için dikkatli davranmak zorunda kalacak.
Macron’un ilk dönemi, kendisini kibirli biri gibi gösteren halkla ilişkiler hatalarıyla doluydu.
Cumhurbaşkanı birçok Fransız tarafından sevilmiyor. Seçim kampanyası sırasında bir vatandaş Macron’un yüzüne ‘Beşinci Cumhuriyet’in en kötü başkanı’ olduğunu söyledi.
Siyasi müttefikleri, ilk dönemindeki yukarıdan aşağıya yönetim tarzını ortadan kaldırması, milletvekilleri, sendikalar ve sivil topluma ile daha fazla istişare yapması gerekeceği konusunda uyarıyor.
Milletvekili Patrick Vignal Reuters’a verdiği demeçte, “Emmanuel Macron şu mesajı aldı: Her şeye tepeden karar veremez. O bir şirketin başkanı değil. Müzakere ve istişare fikrini kabul etmesi gerekiyor” diye konuştu.



Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
TT

Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)

Temmuz 2021'de Havana yönetimine karşı düzenlenen büyük protesto eylemlerinin yankıları sürüyor.

ABD, Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'in de aralarında bulunduğu Kübalı yetkilileri insan haklarını ihlal ettikleri gerekçesiyle yaptırım listesine aldı. 

Karayipler'deki ada ülkesinin üst düzey yöneticilerine vize kısıtlamaları uygulanacağı da duyuruldu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X hesabından yaptığı açıklamada "Temmuz 2021'deki protestolara katılanların haksız bir şekilde gözaltına alınıp işkenceye tabi tutulmasından sorumlu olan ya da bu olaylarda suç ortaklığı yapan" yargı ve cezaevi çalışanlarının da vize kısıtlamalarıyla karşı karşıya kalacağını söyledi. 

54 yaşındaki siyasetçi şu ifadeleri kullandı:

ABD, Küba halkının insan hakları ve temel özgürlüklerini desteklemeyi ve gayri meşru, dikta rejimlerinin yarıküremizde hoş karşılanmadığını net bir şekilde ortaya koymayı sürdürecek.

Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'le birlikte Küba Savunma Bakanı Álvaro López Miera ve İçişleri Bakanı Lázaro Álvarez Casas'ın da yaptırım listesine alınmasına Havana'dan tepki geldi. 

Dışişleri Bakanı Bruno Rodriguez de X'te açıklama yaparak ABD'nin Küba halkının ya da liderlerinin iradesini ipotek altına alamayacağını vurguladı. 

Küba Dışişleri Bakanlığı'nın ABD'den sorumlu yetkililerinden Johana Tablada ise Rubio'yu "soykırım ve toplu sınırdışı savunucusu" diye niteledi. 

Elektrik kesintileri yüzünden Havana'nın defalarca karanlığa gömülmesinin ardından 11-12 Temmuz 2021'de patlak veren protestolar, tüm dünyanın dikkatini çekmişti. 

Bir kişinin öldüğü eylemlerin bazılarında protestocular devlet binalarına ve kamu malına zarar vermiş, güvenlik görevlilerine ve mağazalara taş atarak saldırmıştı.

Batı medyası, eylemlerin herhangi bir muhalif örgüt tarafından organize edilmediğini bildirirken Küba yönetimi, onlarca yıldır süren ABD yaptırımları ve propagandasını sorumlu tutmuştu.

Yönetim destekçileri, yetkililerle birlikte tepki göstererek muhalif eylemleri bastırmaya çalışmıştı. 

Ekonomik kriz, gıda ve ilaç kıtlığına karşı başlayan gösterilerin ardından ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün aktardığına göre en az 1400 kişi gözaltına alınırken, yaklaşık 700 kişi hapse atılmıştı. 

2022'de Kübalı savcılar, 790 civarında kişinin bu eylemlerle ilgili olarak soruşturulduğunu açıklamıştı.

Davaları takip eden 11J adlı hak örgütü, 554 kişinin protesto gösterileriyle ilgili olarak aldıkları cezayı çektiği bilgisini 2024 sonunda vermişti. Bunlardan bazıları Papa Francis'in talebiyle şartlı tahliyeden faydalandı. Halihazırda hapiste kalan eylemci sayısının 360'la 420 arasında olduğu tahmin ediliyor.  

Independent Türkçe, France 24, AFP, AP