BM, Darfur’daki şiddet olaylarının soruşturulmasını talep etti 

Darfur’da mülteci kampında yaşayan bir aile (Reuters)  
Darfur’da mülteci kampında yaşayan bir aile (Reuters)  
TT

BM, Darfur’daki şiddet olaylarının soruşturulmasını talep etti 

Darfur’da mülteci kampında yaşayan bir aile (Reuters)  
Darfur’da mülteci kampında yaşayan bir aile (Reuters)  

Sudan'ın Batı Darfur eyaletinin başkenti Cineyne’de üniformalı güçler ile kimliği henüz belirlenemeyen silahlı gruplar arasında şiddetli çatışmalar çıktı. Cineyne’ye (Geneina) seksen kilometre mesafede olan Kıreynik’te geçtiğimiz günlerde yaşanan şiddet olaylarında 170’e yakın insan hayatını kaybetmişti. Birleşmiş Milletler (BM), Darfur’daki olaylarda sivillerin öldürülmesini kınarken, şiddetin bir an önce sona ermesini ve şeffaf bir soruşturma açılmasını talep etti. Kıreynik’teki saldırılarda yaralananların tedavi edildiği Cineyne Hastanesi civarında, silahlı gruplar arasında hafif ve ağır silahların kullanıldığı şiddetli çatışmalar yaşandığı bildirildi.  
Kıreynik Direktörü Nasır ez-Zeyn Hasan, iki gün önce bölgede yaşanan şiddet olaylarında 151 kişinin öldüğünü ve 96 kişinin yaralandığını tespit ettiklerini söyledi. Hasan, yaşamını yitirenlerin 17’sin çocuk, 27’sinin kadın olduğunu belirtti. Şarku’l Avsat’a açıklamada bulunan Nasır Hasan, Kıreynik’teki güvenlik durumunun nispeten istikrarlı olduğunu ve Sudan ordusunun yaralıları Cineyne’deki hastanelere sevk ettiğini aktardı.  
Şarku’l Avsat’a bilgi veren yerel kaynaklar, Cineyne kentinin merkezinde dün sabah üniformalı askerler ile kimliği bilinmeyen silahlı gruplar arasında şiddetli çatışmalar yaşandığını bildirdi. Kaynaklar, çatışmaların bir tarafında, hükümete bağlı paramiliter bir güç olan Hızlı Destek Kuvvetleri’nin yer aldığı tahminini yürüttü. Şehirde hayat tamamen durdu ve can güvenliği olmayan siviller zorunlu durumlar dışında evlerinden çıkmamaya özen gösterdi. Birçok şehir sakininin can güvenliklerini sağlamak için, Sudan ordusunun ‘müşterek güçlerinin’ karargahlarına sığındığı öğrenildi. Kadınların ve çocukların korkulu bir bekleyiş içinde olduğunu aktaran kaynaklar, Kıreynik’teki olayların bu bölgeye de yansımasından endişe edildiğini söyledi. 
Batı Darfur Valisi Hamis Abdullah Ekber, şiddet olaylarını engellemek adına dün Cineyne’ye ulaştı. Hamis Ekber yurt dışında tedavi görmekteydi.   
Bu arada, Birleşmiş Milletler Sudan Temsilcisi Volker Peretz, Batı Darfur'un Kıreynik bölgesindeki sivil katliamını ve saldırıları kınadı. Peretz şiddetin derhal durdurulması ve soruşturma açılarak sonuçlarının şeffaf bir şekilde kamuoyuna açıklanması çağrısında bulundu. Birleşmiş Milletler Entegre Geçiş Yardım Misyonu UNITAMS’ın, olaylar ve Sudan ordusunun aldığı önlemler hakkında bilgilendirildiğini belirten Peretz, Cuba Barış Anlaşması uyarınca acil bir şekilde ‘ortak güvenlik güçlerinin’ bölgeye konuşlandırılması gerektiğini söyledi. BM’nin Sudan’daki yardıma muhtaç kesimlere insani destek sağlamaya devam edeceğini vurgulayan Volker Peretz, hükümet güçleri de dahil olmak üzere bölgedeki şiddet faillerinin yargılanması gerektiğini belirtti. Birleşmiş Milletler, Sudan makamlarını ve silahlı grupları, sivillerin ve sivil tesislerin korunmasıyla ilgili uluslararası yasalara uymaya çağırdı.   
Öte yandan Batı Darfur Eyaleti Doktorlar Sendikası, son olaylarda yaralananların sağlık durumunun oldukça kötü olduğunu ve hastanelerdeki ekipmanların eksik olduğunu bildirdi. Sendikadan yapılan açıklamada, Sudan ordusunun Kıreynik’teki yaralıları tahliye ettiğini ve daha fazla yaralının tahliye edileceğinin öngörüldüğü belirtilerek, temel tıbbi malzeme desteği istendi. Batı Darfur’da bu yıl yaşanan şiddet olaylarından kaçan 300 binden fazla sivil Çad’a sığındı. Bu yıl Batı Darfur’da 950 bin civarı insanın yerlerinden edildiği tahmin ediliyor.



Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
TT

Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa dün yaptığı açıklamada, İsrail'in bir Filistin devletinin kurulmasını ve Filistin Yönetimi’nin Gazze Şeridi’ne geri dönmesini engelleme planının başarılı olamayacağını belirtti.

Bakanlar Kurulu toplantısının başında yaptığı açıklamada Mustafa, “Kesin resmi pozisyonumuz, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza yardım sağlayabilmemiz ve uzun zamandır beklenen bağımsız Filistin devletinin somutlaşmasına yol açacak yeniden inşa sürecini kolaylaştırabilmemiz için tek bir siyasi sistem, birleşik ulusal kurumlar ve tek bir güvenlik kurumu altında herkesin iş birliğini gerektiren Filistin topraklarında Filistin devletinin somutlaştırılmasıdır” dedi.

Mustafa sözlerine şöyle devam etti: “İsrail tarafı bu vizyonla savaşıyor. Tüm kurum ve kuruluşları ulusal otoriteyi zayıflatmak, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza karşı sorumluluklarını yerine getirmemesi için mali abluka altına almak ve geniş bir uluslararası mutabakatın konusu haline gelen Filistin devletinin kurulmasını engellemek için çalışıyor… İsrail planının desteklenmesi başarılı olamayacak. Zira halkımızın iradesi güçlü. Tüm gücümüz ve kararlılığımızla ulusal görevlerimizi yerine getirmek için sorumluluklarımızı üstlenmeye kararlıyız.”

Mustafa, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi sırasında ‘bir Filistin devletinin kurulmasına izin vermeyeceğini’ açıklamasının ardından Filistin Yönetimi'nin bir Filistin devleti kurma ve Gazze Şeridi'ndeki sorumluluklarını üstlenme konusundaki ısrarından bahsetti. Mustafa ayrıca, Netanyahu’nun Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri kabul etmek için bir dizi ülkeyle iletişim halinde olduğunu ifade etti.

cdfgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'daki yemekte ABD Başkanı Donald Trump'ı Nobel Barış Ödülü'ne aday gösteren mektubun bir kopyasını elinde tutuyor. (DPA)

Netanyahu'ya Washington ziyaretinde eşlik eden üst düzey bir yetkili, İsrail'in bir süre daha Gazze Şeridi'nde kalabileceğini doğruladı. Yetkili, Netanyahu'ya eşlik eden gazetecilere yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde Filistin Yönetimi'nin olmayacağını söyledi.

‘Ertesi gün’ meselesi

Maariv gazetesi ve Walla internet sitesine göre Netanyahu ve Trump, ‘Gazze Şeridi'nde ertesi gün’ gibi merkezi ve karmaşık bir meseleyi görüştü. Görüşmenin ardından bir siyasi yetkili, “Ertesi gün elbette Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak” dedi.

Maariv, toplantının ardından yalnızca Amerikalı gazetecilerin içeri alınmasına izin verilmesinin ardından Netanyahu'nun, İsrailli gazetecilerin üst düzey bir yetkili tarafından brifing verilmek üzere çağrılmasını istediğini bildirdi.

scdfgrthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la yediği yemekte konuşuyor. (EPA)

Yetkili, ertesi gün ile ilgili olarak şu ifadeleri kullandı: “Ana ve gerekli koşul Gazze Şeridi'nde Hamas'ın olmamasıdır. Hamas silahsızlandırılmalı ve liderleri sürgün edilmeli. Başka bir güç Gazze Şeridi'ni kontrol etmeli ve silah kullanımını engellemeli.”

Hangi gücü kastettiği sorulduğunda ise “Bunu tartışıyoruz. İsrail ordusu her türlü tehdidi engellemek için her zaman hazır bulunacak. Gazze Şeridi'nde güvenlikten İsrail sorumlu olacak” yanıtını verdi.

Yetkili, Gazze Şeridi’nin sivil kontrolü konusunda şunları söyledi: “Gazze Şeridi'nde gündelik hayatı yöneten bir hükümet sistemi olmalı. Belki belli bir süre için orada olacağız ve bu konuda endişelenmemeliyiz. Eğer ilk aşamada orada olmazsak, iktidarı başka bir tarafa devredebileceğimizden emin olamayız. Gazze Şeridi'ndeki yönetim sistemi Filistinliler tarafından yürütülecek. Kesinlikle Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak. Filistin Yönetimi Gazze Şeridi'ni yönetmeyecek.”

Üçüncü görüşme

Trump ile Netanyahu arasında pazartesi akşamı Beyaz Saray'da gerçekleşen görüşme, Trump'ın geçtiğimiz ocak ayında başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana gerçekleşen üçüncü görüşmeydi.

Filistinlilerle barış istediğini ifade eden İsrail Başbakanı, Filistinlilerin gelecekte kuracakları bağımsız bir devleti İsrail'in yıkımı için bir platform olarak tanımladı ve bu nedenle egemen güvenlik yetkisinin İsrail'de kalması gerektiğini savundu.

dfrgty
ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi akşamı Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)

Trump, gazetecilerin iki devletli bir çözümün mümkün olup olmadığı sorusuna “Bilmiyorum” dedi ve soruyu Netanyahu'ya yönlendirdi.

Netanyahu soruyu, “Filistinlilerin kendi kendilerini yönetmek için tüm yetkilere sahip olmaları gerektiğine inanıyorum, ancak bizi tehdit edecek herhangi bir yetkiye değil” diye yanıtladı.

Netanyahu ayrıca, Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden çıkarılması konusuna da değinerek, İsrail ve ABD'nin, savaştan zarar gören Gazze Şeridi'nden ayrılmak isteyen Filistinlileri kabul edecek ‘birkaç ülke bulmaya yakın’ olduğunu söyledi.

Netanyahu, “Başkan Trump'ın seçim özgürlüğü diye harika bir vizyonu var. Eğer insanlar kalmak istiyorlarsa kalabilirler ama gitmek istiyorlarsa da gidebilmeliler” şeklinde konuştu.

Üst düzey bir İsrailli yetkili yemekten sonra yaptığı açıklamada, İsrail'in Trump'ın Gazzelileri gönüllü olarak göç etmeye teşvik etme konusunda ciddi olduğuna ikna olduğunu belirtti.

Söz konusu açıklamaların ardından Filistin Yönetimi'nden bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Onların tutumu biliniyor. Ancak biz siyasi bir süreç başlatmak için uğraşıyoruz. Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'ü kapsayan bir devlet kurma hakkımızdan taviz vermeyeceğiz.”