Washington, Moskova’nın başarısız olduğu görüşünde

Blinken ve Austin, Kiev’de Zelenskiy ile görüştü.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Savunma Bakanı Austin ile Kiev’de bir araya geldi. (EPA) 
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Savunma Bakanı Austin ile Kiev’de bir araya geldi. (EPA) 
TT

Washington, Moskova’nın başarısız olduğu görüşünde

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Savunma Bakanı Austin ile Kiev’de bir araya geldi. (EPA) 
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Savunma Bakanı Austin ile Kiev’de bir araya geldi. (EPA) 

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin, Kiev'de Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüştü. Bu, Rusya’nın saldırılarının başlamasının ardından Ukrayna’yı ziyaret eden en üst düzey ABD heyeti oldu. Blinken, ziyaretin ardından yaptığı açıklamada "Rusya askeri hedeflerine ulaşmakta başarısız oldu, Ukrayna başarılı oluyor" dedi. Savunma Bakanı Austin de  ABD’nin Rusya’yı ‘Ukrayna’ya yaptığını tekrarlayamayacak kadar zayıf düştüğünü görmek istediğini’ söyledi.  
 Blinken ve Austin, ciddi güvenlik sorunlarını aşarak pazar günü Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gittiler. Kiev’e nasıl ulaştıkları sorulan Blinken, güneybatı Polonya'dan Kiev'e giden bir trene bindiklerini ve Zelenskiy ve diğer üst düzey Ukraynalı yetkililerle cumhurbaşkanlığı sarayında üç saat görüştüklerini söyledi. Blinken, ziyaret esnasında vatandaşlarla temasta bulunmadıklarını ve ülkenin savaştan zarar görmüş bölgelerini gezmediklerini kaydetti. Blinken ve Austin’in, iki ayrı uçakla Polonya’ya geldikleri ve ziyaretin gizli tutulmasına özen gösterildiği öğrenildi. Joe Biden yönetimi, ziyaret sona erene ve iki bakan güvenli bir şekilde Ukrayna’yı terk edene kadar söz konusu görüşmeyi doğrulamadı.  
Zelenskiy, Blinken ve Auistin’den ‘elleri boş’ gelmemelerini istemiş, ülkenin doğusunda ve güneyinde oluşan yeni cephe hatlarında kullanmak üzere daha ağır, daha gelişmiş ve daha modern silahlara ihtiyaç duyduklarını bildirmişti. Blinken’e Zelenskiy’nin söz konusu talebi sorulduğunda,  “Elbette elimiz boş gelmedik” cevabını verdi. Ukrayna’ya 700 milyon dolardan fazla ek doğrudan ve dolaylı askeri yardım sözü verdiklerini belirtti. ABD’li diplomatların gelecek haftadan itibaren Ukrayna’ya döneceğini ifade eden Blinken şu açıklamada blundu:
“Diplomatlar, Kiev'deki büyükelçiliğin yeniden açılma sürecine başlayacaklar. Sanırım bu birkaç hafta içinde gerçekleşecek. Bunu en başta personelimizin güvenliğini göz önünde bulundurarak dikkatli bir şekilde yapıyoruz.” 
ABD ile Batılı müttefiklerinin, Ukrayna'yı desteklemek ve Rusya'ya baskı yapmak için koordineli çabalarının ‘somut sonuçlar doğurduğunu’ vurgulayan Blinken sözlerini şöyle sürdürdü:
‘'Savaş hedefleri söz konusu olduğunda Rusya'nın başarısız olduğunu görüyoruz. Ukrayna ise başarılı. Rusya, Ukrayna'yı tamamen boyun eğdirmek, egemenliğini ve bağımsızlığını elinden almak için çalıştı ama başarısız oldu. Savaşın seyri nasıl olur bilemiyoruz ancak egemen ve bağımsız Ukrayna’nın, Vladimir Putin’in görev süresinden çok daha uzun süre ayakta kalacağını biliyoruz.” 
Nihai başarı sağlanana kadar Ukrayna’ya yapılan desteklerin sürdürüleceğinin altını çizen Blinken açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Zelenskiy ve danışmanlarına yapacağımız ek askeri destekleri ilettik. Bu görüşmeyle Ukrayna hükümetine ve halkına devam eden güçlü desteğimizi doğrudan gösterme fırsatı bulduk. Bu desteği yüz yüze görüşmede ifade etmek önemliydi. Ukrayna’yı destekleme ve Rusya’ya baskı kurma noktasında uyguladığımız strateji gerçek sonuçlar doğurdu.”  
Üst düzey bir ABD’li yetkili şu an Polonya’da olan ABD’li diplomatların, ilk etapta Ukrayna’ya günübirlik ziyaretler gerçekleştireceklerini, sonraki aşamada Kiev’deki büyükelçiliğin açılmasının ardından, bazı diplomatların kalıcı olarak Ukrayna’nın başkentinde faaliyetlerine başlayacağını kaydetti.  

Ukrayna'nın kazanması mümkün 
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin Polonya'da basına yaptığı açıklamada, Zelenskiy ile gerçekleştirilen görüşmenin 'son derece verimli' olduğunu belirttiği açıklamasında şunları söyledi:
“Zelenskiy kazanmak istediklerini gösterdi. Biz de kazanmalarına yardımcı olmak istiyoruz. Rusya’nın odak noktası kısmen ülkenin doğusuna kaydığı için gelişen şartlarda Ukrayna’nın ihtiyaçları değişti. Ukraynalılar uzun menzilli silahlara tanklara ihtiyaç duyuyor. Onlara ihtiyaçları doğrultusunda destek olacak mühimmatları sağlamak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Zaferin ilk adımı zafer kazanacağınıza inanmanızdır. Doğru ekipman ve uygun destek olursa kazanabilirler. Bunun sağlanması için elimizden geleni yapacağız.”
Austin, ABD için ‘zaferin’ ne anlama geldiği sorusuna şu cevabı verdi:
“Ukrayna’nın bağımsız egemen bir devlet olarak, demokratik bir devlet olarak topraklarını koruyabildiğini görmek istiyoruz. Rusya'nın ise Ukrayna işgal girişimi gibi şeyler yapamayacak kadar zayıfladığını görmeyi hedefliyoruz.” 

Daha fazla yardım 
Blinken ve Austin, Ukrayna ve 15 müttefik ve ortak ülke için toplamda 713 milyon dolar ek askeri yardım yapacaklarını açıkladı. Bu meblağın 322 milyonu Kiev'e, kalan kısmı ise NATO ülkeleri ile savaşın başlamasından bu yana Ukrayna’ya teçhizat ve mühimmat tedariki sağlayan ülkelere yapılacağı kaydedildi. Ayrıca ABD’de üretilmeyen ve Sovyetler Birliği döneminden kalma silahlarla uyumlu mühimmat alımı için de 165 milyon dolarlık bir fon tahsis edildiği belirtildi. Rusya’nın işgal girişiminden bu yana ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı askeri destekler 3,7 milyar dolara ulaştı.
ABD Başkanı Joe Biden perşembe günü yaptığı açıklamada, Ukrayna‘ya 800 milyon dolar savunma yardımı yapacaklarını duyurmuştu. Bu paketin, SİHA, obüs top sistemi, tanksavar ve mermileri içerdiğini belirtmişti. ABD Kongresi daha önce, Ukrayna'ya 13,6 milyar dolarlık acil yardım paketi sağlanması için anlaşmaya varmıştı. Kongre geçen ay 6,5 milyar dolarlık askeri desteğin aşamalı olarak yapılmasını onayladı.  
 
Hiçbir şey yeterli değildir 
Bu arada Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin'in kritik dönemde gerçekleştirdiği Ukrayna ziyaretine vgüde bulunarak onları, Ukrayna için ‘dünyadaki herhangi bir ülkeden daha fazlasını yapan ülkenin’ temsilcileri olarak nitelendirdi. Askeri yardımların yeterli olup olmadığı sorulan Kuleba şu cevabı verdi:
"Rus askerleri Ukrayna topraklarında olduğu sürece hiçbir şey yeterli değildir. Biz yapılanları elbette takdir ediyoruz, bazıları için bu yardımlar devrim niteliğindedir. Bunu anlıyoruz ancak savaş devam ettiği sürece bu yeterli olmayacaktır.”  
Kuleba, Batılı güçler, Ukrayna'nın savaşı kazanmasını ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ‘Avrupa'nın derinliklerine’ girmesini engellemek istiyorlarsa, Ukrayna’nın talep ettiği silahların teslimatını bir an önce yapmaları gerektiğini söyledi. ABD’nin Ukrayna’ya modern silahların sağlanması çabalarına öncülük ettiğini belirten Kuleba, bu silahların kullanımının öğrenilmesi için de bir ya da iki ay gibi ciddi bir zamana ihtiyaç duyulacağını hatırlattı.  
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, NATO savunma bakanlarının ve ABD müttefiklerinin bugün gerçekleştireceği toplantıya katılmak üzere Polonya’dan Almanya’ya hareket etti. Yirmiden fazla ülkenin temsilcilerinin katılacağı toplantıda, Ukrayna’daki savaşın son durumunun ele alınması bekleniyor.



Suudi Arabistan'ın ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ olarak tanımlanması ne anlama geliyor?

Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
TT

Suudi Arabistan'ın ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ olarak tanımlanması ne anlama geliyor?

Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)

ABD ile Suudi Arabistan arasındaki stratejik ilişkinin derinliğini yansıtan bir adım olarak, ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan’ı ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ (Major Non-NATO Ally – MNNA) ilan etti. Bu kararla Suudi Arabistan, Arjantin, Avustralya, Bahreyn, Brezilya, Kolombiya, Mısır, İsrail, Japonya, Ürdün, Kenya, Kuveyt, Fas, Yeni Zelanda, Pakistan, Filipinler, Katar, Güney Kore, Tayland ve Tunus gibi ülkelerin bulunduğu bu statüyü resmen alan yirminci ülke oldu.

Bu statü, ABD’nin NATO üyesi olmayan bir ülkeye verebildiği en yüksek askeri ve güvenlik iş birliği seviyesini ifade ediyor. ABD Kongresi bu unvanı 1987 yılından bu yana, ABD Yasası’nın 22. maddesi uyarınca tanımlıyor.

NATO üyesi olmayan müttefik olmanın avantajları

NATO üyesi olmayan müttefikler, gelişmiş ABD silahlarına ve askeri teknolojisine öncelikli erişim ve ABD askeri teçhizatını indirimli fiyatlarla veya uygun koşullarda satın alma veya kiralama imkânı gibi birçok önemli avantajdan yararlanıyor. Bu sınıflandırma, NATO üyesi olmayan müttefiklerin ABD ile ortak silah geliştirme programlarına katılmalarına ve askeri araştırma ve geliştirme projeleri için ABD'den finansman almalarına da olanak tanıyor.

Söz konusu sınıflandırma, ortak askeri eğitim ve istihbarat iş birliğini kolaylaştırmanın yanı sıra, müttefik ülkenin topraklarında acil durumlarda kullanılmak üzere ABD askeri teçhizatının depolanmasına izin verdiği için ABD'ye de belirli avantajlar sağlıyor.

Suudi Arabistan, ABD ile uzun süredir devam eden stratejik ortaklığı nedeniyle bu ayrıcalıkların çoğundan onlarca yıldır fiilen yararlanıyor. Ancak resmi olarak bu statüye sahip olması, bu ayrıcalıkların yasal olarak garanti altına alınmasını ve ABD yönetimlerinin keyfi kararlarına tabi olmamasını sağlıyor.

‘Karşılıklı savunma anlaşmasından’ farkı

‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ statüsü ile ‘karşılıklı savunma anlaşması kapsamındaki müttefiklik’ kavramları benzer ifadeler taşısa da aralarında önemli bir fark bulunuyor. NATO dışı müttefik statüsünde ABD’nin söz konusu ülkeyi savunma yükümlülüğü bulunmazken, karşılıklı savunma anlaşmaları taraflara karşılıklı ve açık bir yasal savunma taahhüdü getiriyor. Bu yükümlülük, NATO Anlaşması’nın beşinci maddesinde yer alan ve üye ülkelerin herhangi bir saldırıya uğrayan üye devleti savunmasını şart koşan maddeyle benzerlik gösteriyor.

‘NATO dışı müttefik’ sınıflandırmasındaki taahhütlerin niteliği, yakın askeri iş birliğinin ötesine geçmez, ancak karşılıklı savunma anlaşması kapsamında, imzacı devleti savunmak için ABD kuvvetleri gönderme taahhüdüne eşdeğerdir.

Bu nedenle aradaki fark, ‘NATO dışı müttefik’ sınıflandırmasının silahlanma, eğitim ve iş birliği alanlarında ‘çok ileri düzeyde stratejik ortaklık’ olması, ancak ‘savunma ittifakı’ olmamasıdır. ‘Karşılıklı savunma anlaşması’ ise imzacı devlete yönelik herhangi bir saldırının ABD'ye yönelik bir saldırı olarak kabul edilmesi ve ABD'nin yasal olarak askeri müdahalede bulunma yükümlülüğü anlamına gelir.

Suudi yetkililer bu tanımlamanın “kapsamlı bir stratejik ortaklığa doğru atılmış önemli bir adım” olduğunu söylerken, ABD Dışişleri Bakanlığı ise bunun ‘bölgedeki ortak güvenliğe yönelik uzun süredir devam eden taahhüdü yansıttığını’ doğruladı.


BM, Trump’ın Gazze planına ilişkin karar taslağını büyük çoğunlukla onayladı

ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
TT

BM, Trump’ın Gazze planına ilişkin karar taslağını büyük çoğunlukla onayladı

ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze için hazırladığı yol haritasını büyük çoğunlukla onaylayarak, 20 maddelik planına uluslararası meşruiyet kazandırdı.

Taslak karar, Rusya ve Çin'in çekimser kalmasına rağmen, pazartesi akşamı BMGK’da 15’e 13'lük çoğunlukla kabul edildi. Bu gelişme, Trump yönetimi için önemli bir diplomatik zafer oldu.

Filistin Yönetimi, kararın onaylanmasını memnuniyetle karşılarken, Hamas ve diğer Filistinli gruplar, bunu ‘Filistin’in milli iradesinin dışında sahada düzenlemeler yapılmasının önünü açan bir karar’ olarak değerlendirerek, ortak ve ayrı ayrı açıklamalarla kararı reddettiklerini bildirdiler. Ayrıca Gazze'ye konuşlandırılacak herhangi bir uluslararası gücün ‘bir tür vesayet veya dayatılan yönetim’ haline geleceğini söylediler. Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli gruplardan kaynaklar, söz konusu uluslararası gücün rolü ve bu grupların üyelerini takip etmek ve tutuklamak için potansiyel olarak kullanılabileceği konusundaki endişeleri dile getirdiler.

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İngilizce olarak Trump ve Gazze planını öven bir blog yazısı yayınlarken, hükümet üyeleri sessizliğini korudu. Bu durum, İsrail'de Trump'ın planından duyulan memnuniyetsizlik ile onu kızdırmamak arasındaki ikilem arasında gerçek bir krizin yaşandığını gösterdi. İsrail televizyonu Kanal 12 muhabiri Barak Ravid, “İsrail-Filistin çatışmasının bir daha asla eskisi gibi olmayacağını söylemek mümkün” ifadelerini kullandı.


ABD, Tayvan'a 700 milyon dolar değerinde hava savunma füzesi satışını doğruladı

Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
TT

ABD, Tayvan'a 700 milyon dolar değerinde hava savunma füzesi satışını doğruladı

Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)

Amerika Birleşik Devletleri, Ukrayna'da test edilen yaklaşık 700 milyon dolar değerindeki gelişmiş bir hava savunma füze sisteminin Tayvan'a satışını onayladı. Bu, ABD'nin Taipei ile bir hafta içinde yaptığı ikinci silah anlaşması.

ABD, geçen yıl Tayvan'ın 2 milyar dolarlık bir silah anlaşması kapsamında RTX tarafından üretilen üç orta menzilli karadan havaya füze (NASAMS) alacağını duyurmuştu. Bu, Tayvan için yeni bir silah, çünkü şu anda bölgede yalnızca Avustralya ve Endonezya kullanıyor.   

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) pazartesi günü yaptığı açıklamada, şirketin NASAMS üniteleri satın almak için sabit fiyatlı bir sözleşme imzaladığını ve tahminlere göre çalışmanın Şubat 2031'de tamamlanacağını belirtti. RTX henüz yorum talebine yanıt vermedi. 

Ukrayna'da Rus saldırılarını püskürtmek için kullanılan NASAMS sistemi, ABD'nin talebin arttığı Tayvan'a ihraç ettiği hava savunma kabiliyetlerine önemli bir katkı sağlıyor.

ABD, perşembe günü Tayvan'a 330 milyon dolarlık savaş uçağı ve diğer uçak parçaları satışını onayladı. Bu, Başkan Donald Trump'ın ocak ayında göreve gelmesinden bu yana yapılan ilk anlaşmaydı. Bu hamle Pekin'i öfkelendirdi.

Tayvan ordusu, adayı kendi toprağı olarak gören Çin'den gelebilecek herhangi bir saldırıya karşı daha iyi savunma sağlamak için hayati önem taşıyan deniz ikmal hatlarını savunmak üzere, özel olarak tasarlanmış denizaltılar inşa etmek gibi çabalarla yeteneklerini güçlendiriyor.

Resmi diplomatik ilişkilerin olmamasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tayvan'a kendini savunması için gerekli araçları sağlamakla yasal olarak yükümlü olması, Pekin'in tepkisini çekmeye devam eden bir tartışma konusu. Tayvan hükümeti, Pekin'in ada üzerindeki egemenlik iddialarını reddediyor.