عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

AB’nin Filistin’e yardımı müfredatın değişmesi şartıyla yapacağı öne sürüldü

Macaristan, müfredatta değişim olmasında ısrarcı.

AB’nin Filistin’e yardımı müfredatın değişmesi şartıyla yapacağı öne sürüldü
    Ramallah/Şarku’l Avsat
TT
TT

AB’nin Filistin’e yardımı müfredatın değişmesi şartıyla yapacağı öne sürüldü

AB’nin Filistin’e yardımı müfredatın değişmesi şartıyla yapacağı öne sürüldü

Avrupa Birliği’nin, Filistin Otoritesi’ne verdiği mali desteğin devamı için eğitim müfredatının değişmesini şart koştuğu iddia edildi. Avrupa Birliği’nin Filistin yönetimine sağladığı yıllık yardımlara dair geçen ay birlik içinde bütçe tartışmaları yapılmış ancak bir sonuca varılamamıştı.  
İsrail Hayom gazetesi, Filistin Yönetimine yapılan 214 milyon avroluk yıllık yardımın, bu yılın başında ulaşması gerektiğini ancak ‘yardımların dondurulmuş’ olması nedeniyle söz konusu meblağın henüz ulaşmadığını bildirdi. Gazete, Filistin Yönetimi'nin son günlerde uluslararası alanla yürüttüğü temasların sadece bölgedeki gerilimle ilgili olmadığını, mevcut mali krizin aşılması için destek ve yardım alma olasılığına da odaklanıldığını vurguladı.  
Filistin Otoritesi, sağlanan yardımın mümkün olan en kısa sürede serbest bırakılması için Avrupa Birliği’ne baskı yaptı. Ancak Avrupa Birliği komisyonu, geçen ay ‘koşulsuz bir şekilde’ söz konusu yardımın sağlanması hususunu bir çözüme kavuşturamayarak konuyu Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e havale etmişti. Komisyondaki Macaristan üyesinin, yardımın yeniden başlamasını Filistin eğitim kurumlarındaki müfredatın değiştirilmesi koşuluna bağlaması nedeniyle komisyonda bir karar alınamadığı öğrenildi.  
Avrupa Birliği Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Komiseri ve aynı zamanda Macaristan temsilcisi olan Oliver Varhelyi geçtiğimiz ay Ramallah’ı ziyaret etmiş ve üst düzey Filistinli yetkililerle bir araya gelmişti. Varhelyi bu ziyaretinde, Avrupa Birliği’nin Akdeniz bölgesindeki planlarının uygulanmasını ele almanın yanı sıra Filistin eğitim müfredatındaki İsrail karşıtı içeriklerin kaldırılmasını ve eğitim sisteminde reform yapılmasını da talep etmişti.  
Filistin Otoritesi koşullu desteği kabul etmedi. Filistinli üst düzey bir yetkili açıklamasında "Koşullu yardım ve desteği kabul etmeyeceğiz. Avrupa Birliği Macaristan temsilcisinin ırkçı yaklaşımına karşı çıkmalı, yardımların aktarılmasına engel teşkil eden makul bir gerekçe bulunmuyor. Ancak yardımlar sağlanmazsa açlıktan ölecek değiliz" dedi. Filistinli üst düzey yetkililer son günlerde, Avrupa Birliği’nin üzerinde uzlaşılan yardımları göndermekte gecikmesini eleştiren mesajlar verdi. Filistin Otoritesi, mevcut ekonomik koşullarda Avrupa Birliği’nin desteğine acil bir şekilde ihtiyaç duyuyor. Filistin Otoritesi, İsrail’in vergi gelirlerinde kesinti uygulaması ve koronavirüs salgının doğurduğu şartlar nedeniyle mali olarak zorlu bir süreçten geçiyor. Yönetimin her ay 200 milyon şekel bütçe açığı verdiği değerlendiriliyor. Bu yıl yönetime dışarıdan yapılan destekler, önceki yıllara kıyasla henüz sadece yüzde 10 civarında gerçekleşti. Filistin Otoritesi altı aydır memur maaşlarında kesintiye gidiyor.  
Macaristan’ın AB temsilcisi, Filistin’e yapılan yardımların, müfredatın değiştirilmesi koşuluyla gerçekleşmesi gerektiğini savunuyor. Macar temsilcisinin değiştirilmesi gereken müfredat içeriği ile verdiği bazı örnekler şöyle:
Filistin’in tarihi topraklarının tümünde bir Filistin devleti kurulması, silahlı direnişin övülmesi, öğrencilerden, kanlarını ve canlarını Filistin’e feda etmelerinin istenmesi.
İsrail Filistin’in eğitim müfredatını ‘kışkırtıcı’ olarak nitelendiriyor. Filistin Yönetimi ise müfredatın milli anlatıyı yansıttığını savunuyor.  

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

İsrail, Filistin Yönetimi liderlerinin hareketlerine yönelik kısıtlamaları sıkılaştırıyor

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
TT
TT

İsrail, Filistin Yönetimi liderlerinin hareketlerine yönelik kısıtlamaları sıkılaştırıyor

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)

İsrail, sahada gerilimin arttığı ya da Filistin Yönetimi'nin çeşitli siyasi kazanımlar elde etmeye çalıştığı dönemlerde yıllardır sürdürdüğü bir politikanın parçası olarak Filistinli yetkililerin iç ve dış hareketlerini kısıtlamaya geri döndü.

Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail bu yaklaşımını yoğunlaştırdı. İsrail makamları dün Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa'nın Batı Şeria'daki Ramallah ve Nablus vilayetlerinde bir dizi kasaba ve köyü ziyaret etmesini engelledi.

Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu’nun Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “İsrail işgal yetkilileri, önceden uyarıda bulunmaksızın, Başbakan Muhammed Mustafa'nın Nablus vilayetindeki Duma ve Kusra kasabalarını, Ramallah vilayetindeki Berka ve Deyr Dibvan kasabalarını ziyaret etmesini engelledi” denildi.

Paylaşımın devamında, “Bu keyfi adım, işgal makamları tarafından Filistin hükümetine karşı alınan bir dizi ırkçı tedbirin devamı niteliğinde olup, hükümet ile Filistin vatandaşları arasındaki güveni sarsmaya yönelik umutsuz bir girişimdir” ifadesi yer aldı.

Abbas'ın seyahatinin engellenmesi

Geçtiğimiz günlerde İsrail, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Suriye'ye yapacağı ziyarete hazırlık amacıyla Ürdün'e gitmesini de engellemeye çalıştı. Ancak yoğun çabaların ve çeşitli tarafların temaslarının ardından Abbas, İsrail'in oyalamasının ardından Ürdün'e karayoluyla gitmek zorunda kaldı.

y6jukı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (Reuters)

Filistin Yönetimi bu konuda resmi bir açıklama yapmadı. Bazı yetkililer son dakikaya kadar ve birden fazla kez Abbas'ın hava yoluyla seyahat edeceğini teyit etmeye çalıştı, ancak sonunda yıllardır nadiren gerçekleşen bir şey olarak Abbas karayoluyla gitti.

İsrail'in bu kısıtlamasının, Filistin Devlet Başkanı'nın Suriye'yi ziyaret etme ve İsrail'in halen ‘terörist’ olarak tanımladığı ve ülkesinin topraklarına saldırdığı Suriyeli mevkidaşı Ahmed eş-Şera ile görüşme niyetinden mi yoksa Filistin'in ‘iki devletli çözüm’ çerçevesinde bir Filistin devletinin uluslararası alanda tanınması için başta Fransa olmak üzere Avrupa ülkeleriyle ve Suudi Arabistan'la koordinasyon içinde hareket etmesinden mi kaynaklandığı bilinmiyor.

Elbette bu tutum İsrail hükümetini ve Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu kızdırdı ve Fransa'nın çabalarına ve Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un açıklamalarına saldıran açıklamalar yapmasına neden oldu.

Sessiz kalmak

Filistin hükümeti Mustafa'nın Batı Şeria'daki bazı kasabaları ziyaret etmesinin engellenmesi konusunda sessiz kalırken, Filistin Devlet Başkanlığı da Suriye ziyareti öncesinde Başkan Abbas'a karşı İsrail tarafından yapılan girişimler konusunda sessiz kaldı.

dfrgthy
İsrail askerleri askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarında (İsrail ordusu)

İsrail'de hiçbir resmi kurum İsrail'in attığı bu adımlar hakkında yorum yapmazken, bazı medya kuruluşları Netanyahu hükümetinden resmi bir yorum almaksızın Filistin Devlet Başkanı'nın Suriye ziyaretini engelleme girişimlerini haber yaptı.

Gözlemciler, Filistinli yetkililerin hareketlerine getirilen bu kısıtlamanın, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria şehirlerine uyguladığı siyasi ve fiziki kuşatma çerçevesinde gerçekleştiğini düşünüyor.

Geçtiğimiz birkaç ay içinde Batı Şeria bir dizi yoğun askeri operasyona maruz kaldı. İsrail ordusu gece gündüz baskınlar düzenliyor, daha fazla kontrol noktası kuruyor, bölge sakinlerine yaptırımlar uyguluyor ve bir bölgeden diğerine veya bir vilayetten diğerine hareketlerini kısıtlıyor. İsrail polisi çeşitli yollarda konuşlanmış durumda ve Filistinlilere hiç de azımsanmayacak miktarlarda trafik cezaları uyguluyor.

Batı Şeria'nın coğrafi yapısının değiştirilmesi

İsrail askeri operasyonları üç aydır ağırlıklı olarak Cenin Mülteci Kampı’nda, aynı süre zarfında Tulkerim Mülteci Kampı’nda ve yaklaşık 70 gündür Tulkerim vilayetindeki Nur Şems Mülteci Kampı’nda yoğunlaştı. Bu operasyonlar, ‘silahlı terörizmin yuvası’ olarak tanımlanan bu kampların coğrafi yapısını değiştirmeye yönelik olarak evleri buldozerle yıkmayı ve yeni yollar inşa etmeyi içeriyor.

Söz konusu operasyonlar, yaklaşık 18 aydır acımasız bir savaşa maruz kalan Gazze Şeridi'nde yaşananların bir tekrarı olarak on binlerce Filistinlinin bu kamplardan göç etmesine neden oldu. Diğer vilayetlerdeki köyler, kasabalar ve kamplar da her gün daha fazla yerleşim karakolu kuran, yerleşim yolları inşa eden, Filistinli çiftçilere ait ekipmanlara el koyan ve onlara saldırarak aralarında çok sayıda kişinin yaralanmasına neden olan yerleşimcilerin saldırılarına maruz kalıyor.

DFRGTYH
Batı Şeria'nın El Halil kentinde Yahudi yerleşimine bakan bir tepede yürüyen Filistinli adam, 3 Nisan 2025. (AFP)

İsrailli yerleşimciler dün sabah Nablus'un doğusundaki Beyt Decen köyünde bir elektrik hattını uzatmak için çalışırken Filistinlilerin ekipmanlarına ve üç kamyona el koydu. Başka bir grup yerleşimci de Ürdün Vadisi'nin kuzeyinde mahsulleri sulamak için kullanılan su pompalarını çaldı.

Filistinlilere göre yerleşimciler tarafından gerçekleştirilen bu saldırıların çoğu İsrail ordusunun koruması altında gerçekleştiriliyor. Bu durum, Tel Aviv'de yerleşimi ve yerleşimcileri teşvik eden Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir gibi aşırılık yanlısı bakanların yer aldığı aşırı sağcı hükümet altında bu tür saldırıları meşrulaştırarak İsrail'de açık ve net bir yaklaşım değişikliğine işaret ediyor.