Dibeybe, meşruluk tartışmalarının ortasında Tunus ziyaretine başladı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, bir hafta sürecek Tunus ziyaretine başladı (AP)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, bir hafta sürecek Tunus ziyaretine başladı (AP)
TT

Dibeybe, meşruluk tartışmalarının ortasında Tunus ziyaretine başladı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, bir hafta sürecek Tunus ziyaretine başladı (AP)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, bir hafta sürecek Tunus ziyaretine başladı (AP)

Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, ‘hükümetinin meşruluğu’ hususunda yaşanan tartışmaların ortasında bir haftalık Tunus ziyaretine başladı. Libya parlamentosunun Fethi Başağa başkanlığında yeni bir hükümet kurması sonrasında ülkede anlaşmazlık yaşanırken, Libya şu anda iki hükümet tarafından yönetiliyor.
Dibeybe’nin heyetinde Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad, Genel İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hüseyin el-Aib, İçişleri Bakanı Halid el-Mazin, Maliye Bakanı Muhammed eş-Şehubi, Deniz Kaynakları Bakanı Adil Sultan, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Ali el-Abid, İç Güvenlik Servisi Başkanı Lutfi el-Harari ve Terörle Mücadele Gücü komutanı Muhammed ez-Zeyn yer alıyor. Ziyarette siyasi, ekonomi ve güvenlik konularının ele alınması bekleniyor.
Dibeybe, daha önce Sağlık ve İçişleri Bakanları ile Kabine İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı eşliğinde 9 Eylül’de Tunus’u ziyaret etmişti.
Abdulhamid Dibeybe’ye yakın Libyalı kaynaklara göre Libyalı bakanlar ve Tunuslu mevkidaşları arasındaki ikili görüşmelerin yanı sıra Libya heyeti, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said ve Başbakan Necla Buden ile görüşecek.
Görüşmeler sırasında bazı meselelerin ele alınması bekleniyor. Bunların arasında parlamentonun ‘iktidarı yeni başbakana devretmeyi reddeden Abdulhamid Dibeybe’nin yerine yeni hükümetin başı olarak Fethi Başağa’yı’ seçmesi sonrasında Libya’daki siyasi koşullar da bulunuyor. Görüşmelerde ‘sınır geçişlerinin işleyişini düzenleme, ekonomik ilişkileri güçlendirme, karşılıklı ticareti destekleme ve Libya pazarlarını Tunus işgücüne açma’ konularına da odaklanması bekleniyor.
Gözlemciler, seçim dosyasının da bu ziyarete hâkim olacağına inanıyor. Abdulhamid Dibeybe, Tunus ziyaretinden birkaç gün önce de Cezayir’e benzer bir ziyarette bulunmuştu. Burada Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile bir araya geldi. Tebbun, görüşme sırasında Dibeybe’ye ‘Libya’da seçimlerin düzenlenmesine destek verdiğini’ söyledi. Geçmiş yıllarda tarafsızlığa olan bağlılığını, Libya’nın iç işlerine müdahale etmeme politikasını sürdüren Tunus,  Libya- Libya çözümü için çağrıda sürekli olarak dile getirmişti.



Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
TT

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)

Şam ve Tel Aviv'den Bakü'de yapılacak Suriye-İsrail görüşmesi hakkında çelişkili haberler çıkarken, Şarku’l Avsat’a konuşan siyasi kaynaklar, iki ülke arasındaki ön görüşmelerin pozisyonlar arasında “büyük bir uçurum” olduğunu ve Şam'ın İsrail’in işgali altındaki Suriye toprakları Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmesi talebinden vazgeçmediği sürece İsrail'in derin bir normalleşme konusunda istekli olmadığını ortaya koyduğunu söyledi.

Aynı kaynaklar, İsrail'in Suriye’nin normalleşmenin ‘bir miktar’ olması ve Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra işgal ettiği bölgelerden çekilmesiyle sınırlı kalması yönündeki tutumunu reddettiğini ve bu bölgelerin büyük bir kısmında kalmak karşılığında daha fazla normalleşme istediğini söyledi. Kaynaklar, İsrail'in Şeyh dağlarının zirvelerinde ve Golan Tepeleri’nin doğusunda işgal ettiği 9 bölgede kalmakta ısrar ettiğini vurguladı.

İsrail, Suriye'deki birçok tarafın Golan Tepeleri’ndeki Yahudi yerleşimlerine saldırı düzenleme niyetinde olduğuna dair bilgilere sahip olduğunu iddia etti. Bu bilginin, İsrail ordusunun geçtiğimiz haftalarda Suriye'nin iç kesimlerinde gerçekleştirdiği tutuklamalarla doğrulandığını ve İran'a bağlı milis güçlerin üyelerinin, Suriye'nin güneyinde faaliyet gösteren cihatçı gruplarla iş birliği içinde yerleşim yerlerine saldırı düzenlemeyi planladıklarını itiraf ettiklerini öne sürdü.

cvfgh
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri eğitim sırasında ilk yardım eğitimi alan İsrail askerleri (AFP)

İsrailli bir yetkili, hükümetinin Suriye yönetimine güvenmediğini ve onun vaatlerine güvenemeyeceğini belirterek, İsrail ordusunun sadece İsraillilerin güvenliğini sağlayacak savunma önlemleri almakta kararlı olduğunu, bu nedenle sıkı güvenlik garantileri içeren tam bir barış anlaşmasının imzalanmasının bu güvenliği sağlamanın tek yolu olduğunu düşündüğünü söyledi.

İsrailli kaynaklar, Suriye yönetiminin şu aşamada İsrail ile ‘karşılıklı olarak saldırganlığı durdurma’ garantisi veren bir güvenlik anlaşması yapmakla ilgilendiğini doğruladı. Bu anlaşma, 1974 yılında imzalanan iki ülke arasındaki kuvvetlerin ayrılması anlaşmasına ve İsrail'in bu anlaşmada kabul edilen sınır hattına çekilmesine dayanıyor.

Ancak İsrail, ilişkilerin bir miktar normalleşmesi ile bağlantılı olsa bile geri çekilmeyi reddediyor. İsrail ordusu, Suriye ile birincisi İsrail sınırları içinde (yani İsrail'in Golan Tepeleri’nde işgal ettiği bölge) olup, burada İsrail ordusu büyük bir kuvvet ve ağır tahkimatlarla konuşlanacağı, ikincisi, sınır boyunca 3-5 kilometre genişliğinde bir güvenlik kuşağı oluşturulması ve bu kuşağın içinde silahlı kişilerin bulunmasının yasaklanacağı, üçüncü ise Şam'dan güney ve güneybatıya kadar silahsızlandırılacak üç bölge oluşturulmasını öngören ‘yeni bir güvenlik doktrini’ belirlemişti. Söz konusu güvenlik kuşağında 9 adet müstahkem askeri üs kuran İsrail, bu üsleri kalıcı olmasında ısrar ediyor.

vfbghyj
İsrail ordusuna ait Hummer araçları, 8 Temmuz'da işgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri tatbikat sırasında (AFP)

İsrail'in Arapça, İbranice, İngilizce ve Fransızca yayın yapan haber sitesi I24 dün, ‘Suriyeli bir kaynağa’ dayandırdığı haberinde Şara'nın ‘cumartesi günü Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de İsrailli yetkililerle en az bir kez yüz yüze görüşme yaptığını’ bildirdi.

I24, Şara’ya yakın olduğu belirtilen kaynağın, görüşmenin iki taraf arasında Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ve Suriye hükümetinin İsrail ile güvenlik toplantılarını koordine eden Ahmed ed-Dalati'nin de katıldığı iki veya üç toplantılık görüşmelerde yer aldığını açıkladığını iddia etti.

vfgbhy
İşgal altındaki Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınır yakınlarında bir İsrail askeri aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)

İsrail heyetinin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun özel temsilcisinin yanı sıra üst düzey güvenlik ve askeri yetkililerden oluştuğunu söyleyen aynı kaynağa göre toplantılar, Suriye ve İsrail arasında olası bir güvenlik anlaşmasını görüşmek ve İran'ın Suriye ve Lübnan’daki varlığı, Hizbullah'ın silahları, Filistinli silahlı gruplar, Lübnan'daki kamplar, Gazze'den gelen Filistinli mültecilerin geleceği ve Şam’da diplomatik nitelikte olmayan bir İsrail koordinasyon ofisi açılması olasılığını ele almak amacıyla gerçekleştirildi.

İsrail televizyonu KAN, cumartesi günü Bakü'de Suriye ve İsrail yetkilileri arasında bir toplantı yapıldığını ve bu toplantıda tarafların Suriye'nin güneyinden İsrail güçlerinin çekilmesi talebini ve iki taraf arasında çok sayıda ‘koordinasyon’ konusunu görüştüğünü bildirdi. KAN ayrıca Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile İsrailli mevkidaşı Gidon Sa'ar'ın bugün Brüksel'deki Avrupa Birliği (AB) merkezinde bir araya geleceğini, ancak ayrı bir ikili toplantı konusunda kesin bir bilgi olmadığını aktardı.