Sisi’den siyasi diyalog girişimleri

Dün Kahire’deki Mısır Aile İftarı etkinlikleri sırasında Cumhurbaşkanı Sisi (Mısır TV)
Dün Kahire’deki Mısır Aile İftarı etkinlikleri sırasında Cumhurbaşkanı Sisi (Mısır TV)
TT

Sisi’den siyasi diyalog girişimleri

Dün Kahire’deki Mısır Aile İftarı etkinlikleri sırasında Cumhurbaşkanı Sisi (Mısır TV)
Dün Kahire’deki Mısır Aile İftarı etkinlikleri sırasında Cumhurbaşkanı Sisi (Mısır TV)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Ulusal Gençlik Kongresi İdaresi’nin tüm siyasi akımlar, partiler ve gençlik akımları ile siyasi diyalog yürütmek üzere koordinasyon sağlamakla görevlendirildiğini duyurdu. Cumhurbaşkanı bu adımın, mevcut durumda ulusal eylemin önceliklerinin tartışılmasını hedeflediğini söyledi.
Sisi’nin açıklamaları, dün Kahire’de üst düzey hükümet yetkilileri, bir dizi politikacı ve parti mensubunun yanı sıra silahlı kuvvetlerin ve emniyet güçlerinin şehitlerinin ailelerinin katılımıyla düzenlenen Mısır Aile İftarı adı altında her yıl düzenlenen bir etkinlik sırasında geldi.
Sisi dün, Cumhurbaşkanlığı Af Komisyonu’nun yeniden faaliyete geçirileceğini ve yetkili kurumlar ve sivil toplum örgütleriyle iş birliği içerisinde komisyonunun çalışma tabanının genişletileceğini duyurdu.
Geçtiğimiz yıllarda, yerel ve uluslararası siyasi aktörler, partiler ve sivil toplum örgütleri, Mısır yetkililerine çeşitli davalarda suçlanan aktivistleri ve insan hakları savunucularını serbest bırakma çağrısında bulundu.
İki gün önce çok sayıda aktivist ve insan hakları savunucusu serbest bırakıldı. Parlamento üyeleri, bu adımın ardından benzer adımların da yakında geleceğini belirtti.
Eski cumhurbaşkanı adayı Hamdin Sabahi ve aylar önce serbest bırakılan siyasi aktivist Halid Davud da dahil olmak üzere, son dönemde resmi toplantılara katılmayan Mısırlı siyasetçilerin de iftara katılması dikkat çekti.
Sisi’nin katılımcılara yaptığı konuşmanın büyük kısmında ekonomiye değindi. Cumhurbaşkanı, hükümeti ve tüm kurumlarını, devletin küresel ekonomik krizle başa çıkma planını duyurmak için uluslararası bir basın toplantısı düzenlemekle görevlendirdiğini aynı zamanda, bu yılın sonuna kadar vatandaşlara devlet destekli tüm temel ürünlerin sağlanmaya devam etmesi yönünde direktif verdiğini belirtti.
Mısır, Uluslararası Para Fonu’ndan yeniden borç almak için girişimlerde bulundu. Artan borca yönelik  eleştirilere üstü kapalı bir yanıt veren Sisi, kamu borcunu milli hasılayı dikkate alarak azaltmak için uygulanacak net bir plan hazırlanması için hükümete talimat verdiğini söyledi.
Mısır Cumhurbaşkanı yatırımcılara seslenerek, ekonominin kalkınmasında özel sektörün rolünü artırmak için desteğin ikiye katlanacağını ve tüm imkanların ortaya konacağını söyledi. Sisi, büyük ve orta ölçekli sanayilerin sanayi tabanını genişletme konusunda, özel sektörün rolünü artırarak, ulusal sanayilerin yerel ürünlere dayanmasını desteklemek ve yerelleşmeyi sağlamak için bir girişim başlatılacağını da sözlerine ekledi. Sisi, silahlı kuvvetlere ait şirketlerin Mısır Borsası’na kote edilmesi için son tarih olarak bu yıl sonunu belirledi.



Hamas nakit krizi yaşıyor, savaşçılara ödeme yapılamıyor

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
TT

Hamas nakit krizi yaşıyor, savaşçılara ödeme yapılamıyor

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)

Gazze'de nakit sıkıntısı çeken Hamas'ın savaşçılarına ödeme yapamadığı iddia ediliyor.

Wall Street Journal (WSJ), İsrail’in saldırılarını tekrar başlatması ve Gazze’deki bazı bölgelerde işgalini genişletmesi nedeniyle Hamas’ın nakit para sorunu yaşadığını yazıyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Arap istihbarat yetkilileri, Hamas’a bağlı birçok memurun maaşının kesildiğini söylüyor. Ayrıca geçen aydan beri çok sayıda savaşçı ve siyasetçinin normal maaşlarının sadece yarısını alabildiği aktarılıyor.

Gazze ekonomisiyle ilgili araştırmalar yapan Eyal Ofer şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

Büyük miktarda nakit paraya sahip olsalar bile bunu dağıtma kabiliyetleri çok sınırlı hale geldi.

Araştırmacı, Hamas’ın nakitleri kuryeler aracılığıyla taşıdığını veya Gazze’de belirli yerlere ödeme noktaları kurduğunu belirtiyor. İsrail askerlerinin yürüttüğü kara operasyonları nedeniyle iki yöntemin de etkili şekilde kullanılamadığı ifade ediliyor.

Haberde, Gazze'deki sivil hükümeti kontrol eden Hamas’ın savaştan önce Katar'dan aylık 15 milyon dolar nakit transferi aldığı bilgisi paylaşılıyor. Batılı ve Arap yetkililer, Hamas’ın Batı Afrika, Güney Asya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerden de fon topladığını, çoğu Türkiye’de olmak üzere yaklaşık 500 milyon dolarlık bir nakit stoku oluşturduğunu ileri sürüyor.

Gazze’nin kuzeyindeki Eş-Şati mülteci kampından Filistinli avukat Mumen Natur, Hamas’ın nakit krizi yaşadığını savunarak şu iddiaları paylaşıyor:

Hamas para bulmakla ilgili ciddi bir kriz yaşıyor. Çoğunlukla karaborsada nakit karşılığı satılan insani yardımlara bağımlıydılar.

WSJ, nakit sıkıntısı nedeniyle Hamas’ın yeni savaşçıları safına katmakta güçlük yaşadığını da yazıyor.  

Gazze Şeridi’nde toplamda ne kadar nakit para kaldığı bilinmiyor. Ancak Ofer, toplamda 3 milyar dolarlık nakdin dolaşımda olabileceğini öngördüğünü söylüyor.

WSJ, Hamas’ın yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor.

19 Ocak 2024’te yürürlüğe giren ateşkes ve esir takası anlaşmasının 42 günlük birinci aşaması 2 Mart'ta sona ermişti. İsrail, 1700'den fazla Filistinli mahkumu salıvermiş, Hamas da 8’i ölü 33 İsrailli ve 5 Taylandlı rehineyi serbest bırakmıştı.

Taraflar arasında anlaşma sağlanamadığı için ikinci aşamaya geçilememişti. Tel Aviv yönetimi, 2 Mart'ta Gazze Şeridi'ne her türlü insani yardım malzemesinin girişini durdurmuş, 9 Mart'ta da bölgeye elektrik tedarikini kesmişti. Bunların ardından İsrail ordusu, 18 Mart’ta ateşkes sürecini bozarak Gazze’ye saldırıları yeniden başlatmıştı.

Tel Aviv yönetimi, Hamas’ın uluslararası yardımları çalarak karaborsada sattığını ileri sürüyor. Filistinli örgütse iddiaları defalarca yalanlamıştı.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Times of Israel