Yemen hükümeti UNHCR’yi uyardı

Yemen hükümeti, yerinden edilmiş kişilerin verilerinin Husilere sızdırılmasına karşı uyarıda bulundu

Taiz’de yerinden edilenlere gıda yardımı dağıtma hazırlığı sürecinden bir kare (Reuters)
Taiz’de yerinden edilenlere gıda yardımı dağıtma hazırlığı sürecinden bir kare (Reuters)
TT

Yemen hükümeti UNHCR’yi uyardı

Taiz’de yerinden edilenlere gıda yardımı dağıtma hazırlığı sürecinden bir kare (Reuters)
Taiz’de yerinden edilenlere gıda yardımı dağıtma hazırlığı sürecinden bir kare (Reuters)

Yemen hükümeti, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) kimlerin yardım almayı hak ettiğini tespit etmek üzere yürüttüğü yeni bir anket çerçevesinde, Marib’teki yerinden edilmiş kişilere ilişkin toplanan verilerin, Husilere sızdırılmasına karşı UNHCR’yi uyardı. Milislerin yerinden edilmiş kişilere yönelik bu verileri, kontrolleri altındaki bölgelerde bulunan akrabalarına zarar vermek için kullanabileceğini söyledi.
Hükümetin bu uyarısı, yakın tarihli bir Birleşmiş Milletler istatistiğinin, Yemen’de ülke içinde yerinden edilme oranının geçen hafta, önceki haftalara özellikle de Milletler tarafından desteklenen ateşkesin bu ayın başından itibaren yürürlüğe girmesinden önceki döneme kıyasla, yarı yarıya düştüğü bir zamanda geldi.
Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) bir raporuna göre, Hızlı Yer Değiştirme İzleme Aracı (RDT), 17-23 Nisan döneminde 696 kişinin en az bir kez yerinden edildiğini gözlemledi. 27 Mart ve 2 Nisan tarihlerinde en az bir kez Marib, El-Hudeyde, Taiz, ed-Dali ve İbb vilayetlerinden yerlerinden edilen 780 kişi gözlemlendi. 3-9 Nisan tarihleri arasında yerinden edilenlerin sayısı bin 74 olarak kaydedilmişken, bu ayın 1-17 Ocak tarihleri ​​arasında sayıları 33 bin civarında kaydedildi.
Yemen hükümeti, UNHCR’nin yardım sağlanacak kişiler listesine eklemek için Marib’te yeni yerinden edilmiş kişilerin verilerini almaya yönelik taleplerini reddetti. Bilgilerin gizliliğinin korunması ve yerinden edilmiş kişilerin milislerin kontrolü altındaki bölgelerde yaşayan akrabalarına karşı kullanılmadığından emin olunması için,  verilerinin Husi milislerinin kontrolündeki bölgelerde faaliyet gösteren ofislerle paylaşılmaması gerektiğini vurguladı.
Marib temsilcisi Abdurabbu Muftah ve UNHCR ekibi, yerinden edilmiş kişilerin acılarını hafifletmeye yönelik insani yardımlar konusunda yerel yönetim ve UNHCR arasında iş birliği kurma yollarını ve insani müdahaleleri görüşmek üzere bir araya geldi. Yemenli yetkili görüşme sırasında, UNHCR yerinden edilmiş kişiler için uygulamak istediği saha araştırması projesine değindi. Konu ile ilgili olarak, çalışanların yerinden edilmiş insanların bilgilerinin ve kişisel verilerinin gizliliğinin sağlanması ve bunların terörist Husi milislerinin kontrolü altındaki bölgelerde gerilimi artırmak  ve yerinden edilmiş kişilere ve yakınlarına zarar vermek için kullanabilecek diğer taraflarla paylaşmamasının önemini vurguladı.
Marib şehri medyasına göre, Abdurabbu Muftah, UNHCR anketteki yer alan ve  yerinden edilmiş kişilerin mahremiyetine uymayan bazı sorularda değişiklik yapılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, yerel yönetimin yerinden edilmiş kişilere yönelik insani müdahale ve yardımlarını, bazı özel verilerinin ifşa edilmesine bağlanmasını reddettiğini zira bunun söz konusu insanların yerinden edildiği köy ve şehirlerdeki akrabalarına yönelik tacizlere veya tehlikelere maruz bırakabileceğini belirtti.
Muftah, göç eden ve zorla yerinden edilen insanların acılarının hafifletilmesinde ve onlara yardımların sağlanmasında büyük rol oynayan önemli kuruluşlarından biri olan UNHCR’nin çalışmalarının önemini vurguladı. Marib’in Yemen’de göç etmiş ve zorla yerinden edilmiş insanların yüzde 62’sinin en büyük insan kitlesine sahip olduğunu ve bu şehrin yerinden edilmiş kişilerin en büyük kamplarını barındırdığını söyledi. Muftah Marib’in, yerinden edilenler için güvenli bir sığınak olduğunu ve altyapılarının zayıflığına rağmen devlet kurumlarının hizmetlerinin yürütülmesi ve geliştirilmesinde önemli bir yer olduğunu belirtti.
Uluslararası raporlar, birçok ailenin 7 yıldan uzun bir süredir devam eden çatışma, kötü makroekonomik koşullar, yükselen fiyatlar, genel olarak daha satın alma gücünün düşmesinin ardından geçimlerini sağlama stratejilerini tükettiğini gösterdi. Raporlarda, söz konusu durumun, milyonlarca insanı, öğün atlama, öğünleri küçültme ve hatta yemek yemeden uyuma da dahil olmak üzere, azaltılmış gıda tüketimine dayalı daha agresif başa çıkma stratejileri benimseme zorunda bıraktığı belirtildi.
Diğer yandan, Dünya Gıda Programı, Şubat ayından bu yana, Yemen’de çeşitli bölgelerde gıda yardımlarını azalttı. Bu durum milyonlarca insanın, özellikle de ayni yardımlar veya kuponlar yolu ile, gıda ve gelir kaynağı olarak büyük ölçüde insani yardıma bağımlı olan ailelerin, gıda sıkıntısı ile yüzleşmesine neden olacak, zira uluslararası gıda güvensizliği sınıflandırmasının dördüncü aşamasına yer alanlarda dahil olmak üzere pek çok ailenin, gıda yardımlarında ve maddi yardımlardaki ani düşüşü telafi etmesi muhtemel görülmüyor.



İsrail'in gizli çalışmalar yürüten Birim 504’ü işte bunu yapıyor

Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
TT

İsrail'in gizli çalışmalar yürüten Birim 504’ü işte bunu yapıyor

Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)

Emel Şehade

İsrail, Aksa Tufanı Operasyonu’nun ilk gününden itibaren askeri ve istihbarat araçlarını kullanarak faaliyetlerini, özellikle istihbarat alanında, yoğunlaştırdı. Bilindiği üzere 7 Ekim 2023 tarihindeki olaylar, Gazze Şeridi’nin güneyine doğru en güvenli sınırların ihlal edilmesini engelleyemeyen büyük bir istihbarat başarısızlığıyla sonuçlanmış ve ardından henüz sona ermeyen bir savaş patlak vermişti.

Bu yılın başlarından bu yana, bir yandan Lübnan ile ateşkes anlaşmasına varılması ve diğer yandan Suriye’de Beşşar Esed rejiminin çöküşüyle İsrail'in kuzeyinde bulunan bu iki bölge, İsrail istihbarat teşkilatlarının hedefine girdi. Bu istihbarat teşkilatları, İsrail'in düşman olarak gördüğü ve halkının güvenliği ile sınırları için tehlike arz eden örgütlerin liderlerini ortadan kaldırmak ve bu örgütlerin kapasitelerini zayıflatmak ve yok etmek gibi hedeflerini gerçekleştirmek için çalışıyorlar.

Savaşın patlak vermesinden bu yana 21 aydan fazla bir süredir, bazıları açık, bazıları gizli olan birimler, belirli operasyonların, özellikle de İsrail'in gerçekleştirdiği suikastların yürütülmesini sağlamak için bilgi toplama, rapor hazırlama ve örgütlerin hareketlerini izleme çalışmaları yürütüyor. Bu birimlerin başında faaliyet gösterdiği yıllar boyunca ‘Birim 154’, ‘İstihbarat 10’, ‘Sessizlik Birimi’ ve ‘İnsan İstihbarat Grubu’ gibi çeşitli isimlerle anılan ‘İnsan ve İstihbarat Soruşturma Birimi - Birim 504’ (HUMINT 504) geliyor. Askeri istihbarat bölümünün seçkin birimi olarak kabul edilen bu birimin görevleri arasında İsrail dışında İsrail adına çalışacak gizli ajanlar bulunması ve çalıştırılması da bulunuyor.

Birim 504, son iki ayda, İsrail'in son derece başarılı bulduğu birçok operasyona imza attı. Bunların sonuncusu pazartesi gecesi Suriye'de gerçekleşti. İsrail ordusu, İran'a bağlı olduğunu ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) Kudüs Tugayı tarafından yönlendirildiğini iddia ettiği bir hücreyi çökertti.

Ayrıntılı araştırmada, Birim 504'ün bir süredir Suriye'nin güneyindeki çeşitli bölgelerde faaliyet gösterdiği ortaya çıktı. İsrail ordusu, bir yandan İsrail sınırlarını tehdit eden düşman örgütlerin bu bölgede faaliyet göstermesine izin vermeyeceğini, diğer yandan azınlıkları, özellikle de Dürzileri korumak için bu kararı aldığını açıkladı.

ghyjuıko
Birim 504, 300 Filistinlinin tutuklanmasında görev alırken sorguları sırasında tüneller, depolar ve askeri çalışma yöntemleri hakkında bilgi edindi (İsrail ordusu resmi internet sitesi)

Birim 504, görevleri kapsamında, hem güney Suriye'de saha araştırmacılarını görevlendirerek hem de ajanlarını çalıştırarak bu hücre hakkında bilgi ve ayrıntılar topladı. Uygulanan prosedüre göre birim çeşitli kaynaklardan bilgi toplar ve bu bilgileri Suriye, Lübnan veya diğer ülkelerde operasyonlar yürütecek askeri ekipler veya tugaylara yardımcı olmak için orduya aktarır.

Pazartesi Gecesi Operasyonu’nda, 210. Tümen komutasındaki Aleksandroni Tugayı, Birim 504 tarafından iki ayı aşkın bir süre boyunca toplanan bilgilere dayanarak harekete geçti.

Bu operasyon, diğer birimler gibi bilinmeyen istihbarat biriminin arkasında duran onlarca operasyondan biriydi. İsrail ordusu, bu birimin en doğru bilgileri sağladığını ve ajanların operasyonun başarısında büyük rol oynadığını belirtti.

Haganah’ın kökleri

Suriye'nin güneyindeki hücrenin çökertilmesi, bir haftadan kısa bir süre içinde gerçekleştirilen ve Birim 504’ün istihbarat raporlarına dayanan ikinci operasyondu. Birim 504, İsrail'e tehdit oluşturdukları gerekçesiyle aranan kişiler hakkında kesin bilgiler sağladı. İsrail ordusu, Birim 504’ün de katkıda bulunduğu ve farklı örgütlerin en fazla sayıda üyesine ulaşılmasının amaçlandığı bu operasyonlar sonucunda tutuklanan Suriyelilerin sayısını açıklamadı.

Birim 504, Lübnan ve Suriye'deki operasyonların yoğunlaşmasının ardından son aylarda İsrail manşetlerine taşındı. Bu süreçte İsrail, önemli askeri görevlerle görevlendirilmiş kişilerin yanı sıra İsrail ordusuna karşı savaşan hücrelerin de öldürüldüğünü duyurdu.

Birim 504, 30 Haziran 1948'de ordu istihbaratı bünyesinde kuruldu. Bir yıldan kısa bir süre sonra doğrudan askeri istihbarat bölümüne bağlı hale geldi ve ‘İstihbarat 10’ adını aldı. Çok önemli istihbarat bilgileri toplamayı başardı.

Şarku’l Avsat’ın Indpedent Arabia’dan akatardığı habere göre Birim 504, İsrail’in kurulmasından önce faaliyet gösteren paramiliter grup Haganah’ın (İbranice'de ‘savunma’ anlamına gelir) kökleri olarak kabul ediliyor. Haganah, İsrail'in kurulmasını engellemeye çalışan Filistinliler ve isyancılarla savaşmak için Yahudi gençleri silah altına alan bir örgüttü.

frgfr
İsrail ordusu, baskılar sonucu bu yılın başlarında bu birimde görev yapmak üzere kadın askerleri de kabul etmeye başladı (İsrail ordusu resmi internet sitesi)

Birim 504, diğer İsrail istihbarat kurumlarıyla koordineli olarak çalışır ve İsraillilerin “birimin saha araştırmacıları” olarak adlandırdıkları kişilerin faaliyetlerinin yanı sıra, çevre ülkelerde ve Batı Şeria'da ajanlar edinip, onları yönetiyor.

İsrail ordusuna göre birim gizli ajanları işe alıyor ve kendi elemanları ile buluşarak onlara bilgi edinme konusunda eğitim veriyor.  Ordunun verdiği bilgiye göre bu birimdeki subay ile ajan arasındaki ilişki, yıllarca süren güvene dayanıyor. İsrailli birçok subay, bu ilişkinin ordunun saha operasyonlarını destekleyen benzeri görülmemiş istihbarat başarılarına katkıda bulunduğunu vurguladı.

Bu birime katılmak için başvuran onlarca asker, birimlerinin seçiminin son derece özenli ve dikkatli bir şekilde yapıldığını vurgulayan ordu tarafından reddediliyor. Bu birime girenler, önce Golani Elit Tugayı'nda bir ön eğitimden geçiyor. Ardından bu eğitimler arasında ordunun terörle mücadele ve İsrail içinde ve dışında gizli operasyonlar olarak adlandırdığı faaliyetler de bulunuyor.

İstihbarat çalışmaları ve saha araştırmalarının yanı sıra, birim üyeleri sahadaki her istihbarat operasyonunun ilk aşamasını oluşturur. Öncelikle, operasyon için gerekli bilgileri toplamada en başarılı ajanlar aranır, ardından subaylar onlara eşlik ederek, ordunun operasyonu başlatmasından sonuna kadar konumun belirlenmesini ve iletişim araçlarının koordinasyonunu sağlarlar.

Bu yılın başlarında, askerlerin aylarca süren savaşın yarattığı baskıya maruz kalması nedeniyle, İsrail tarihinde daha önce görülmemiş bir durum yaşandı. İsrail ordusu, ilk kez bu birimde görev yapmak isteyen kadın askerleri kabul etti. Kadın askerler, subaylarla birlikte askeri istihbarat bölümündeki savaş birimleri ve araştırma bölümlerine, iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet’e ve hava ve deniz kuvvetlerinin istihbarat ekiplerine istihbarat sağlamada görev alıyor.

İzinsiz girişler ve belge toplama

Öte yandan Birim 504’ün saha çalışmalarının yanı sıra bir grup müfettiş, savaş sırasında esir alınan Filistinli, Lübnanlı ve Suriyelilerle ilgili soruşturmalarını yoğunlaştırarak, hedeflerine ulaşmak için hayati bir kaynak oluşturdu.

Bu birimin, İsrail dışındaki son derece hassas yerlerde gizli baskınlar ve belge toplama operasyonlarına da katkıda bulunduğu ve bunun ayrıntılarının askeri istihbaratın çok gizli dosyalarında saklandığı açıklandı.

İsrail ordusunun iddiasına göre 7 Ekim 2023'te Aksa Tufanı Operasyonu’yla savaşın patlak vermesinden bu yana Birim 504’ün en önemli operasyonlarını şöyle sıralayabiliriz:

- Hamas, Hizbullah ve Suriye'deki savaşçıların tutuklanması ve sorgulanması.

- Operasyon alanında yapılan doğrudan soruşturmalar, 300 Filistinlinin tutuklanmasındaki katkısı. Tutuklanan Filistinliler soruşturma sırasında tüneller, depolar ve çalışma yöntemleri hakkında bilgi verdiler.

- On yılı aşkın bir süre sonra Gazze'deki ajan ağının etkinleştirilmesine katkıda bulunmanın yanı sıra ajan edinme ve istihbarat çabalarının genişletilmesi.

Son olarak Birim 504’ün yöneticileri son dönemde tuğgeneral yardımcılığına terfi edilerek ödüllendirildi.