Tel Aviv eylemini gerçekleştiren kişinin babası tutuklanamadı

Filistinli gencin öldüğü, İşgalciler tarafından düzenlenen baskın ‘devlet terörü’ olarak nitelendi.

Burkin köyünde Ahmed Massad için düzenlenen cenaze törenine büyük bir yas hakimdi. (AFP)
Burkin köyünde Ahmed Massad için düzenlenen cenaze törenine büyük bir yas hakimdi. (AFP)
TT

Tel Aviv eylemini gerçekleştiren kişinin babası tutuklanamadı

Burkin köyünde Ahmed Massad için düzenlenen cenaze törenine büyük bir yas hakimdi. (AFP)
Burkin köyünde Ahmed Massad için düzenlenen cenaze törenine büyük bir yas hakimdi. (AFP)

Gerilimin azaltılması amacıyla yaklaşık iki haftadır baskınları durduran İsrail, Cenin'de bir Filistinliyi öldürdü. Şehrin çeşitli bölgelerine düzenlenen baskınlarda birçok kişi yaralanırken birçoğu da tutuklandı.
Filistin Sağlık Bakanlığı, Burkin köyünden 21 yaşındaki Ahmed Muhammed Lutfi Massad'ın şehit olduğunu duyurdu. Bakanlık, İsrail işgal güçlerinin çarşamba günü şafak vakti Cenin’deki mülteci kampına düzenlen baskında üç kişinin de yaralandığını açıkladı. Cenin'deki İbn Sina Hastanesi Müdürü Cani Ebu Cevha, genç Massad'ın kafasına aldığı kurşun yarasıyla öldüğünü, üç kişinin de orta derecede yara aldığı bilgisini paylaştı.
Massad, İsrail ordusunun üç hafta önce Tel Aviv'de silahlı saldırı düzenleyen Raad Hazem'in ailesine ait olduğu düşünülen Cenin'in doğusundaki bir daireye düzenlediği baskın sırasında çıkan çatışmada yaşamını yitirdi.
Ordudan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"İsrail Savunma Kuvvetleri, Cenin'deki operasyon sırasında olay yerinde ateş açan, çöp yakan ve birliklere patlayıcı fırlatan onlarca Filistinli’nin bulunduğu olay yerindeki isyanı bastırmak için harekete geçti ve ateşle karşılık verdi."
İslami Cihad Hareketi ise yaptığı açıklamada  Massad’ın kanının yerde bırakılmayacağını ve akan bu kanın kutsal topraklarda işgalci İsrail’e musallat olan bir lanete dönüşeceğini vurguladı.
Bu, İsrail'in Tel Aviv eylemcisinin babasını tutuklamak için düzenlediği ilk başarısız operasyonu değil. Operasyonun hemen ardından işgal güçleri kampı bastı. Raad'ın emekli olmadan önce Filistin güvenlik güçlerinde görev yapan babasını tutuklamak için yürüttüğü operasyonlarda geniş çaplı çatışmalar yaşandı. Ancak işgal güçleri başarısız oldu. Ardından, istihbarat görevlileri telefonla arayarak teslim olmasını istediler.
Raad'ın babası Fethi dün teslim olmayacağını ve işgal güçlerinin oğullarını öldürmesine izin vermeyeceğini söyledi. Raad, oğlunun 7 Nisan 2022 akşamı Tel Aviv'deki Dizengoff Caddesi'ndeki operasyondan sonra aranan bir isme dönüştü. Bu nedenle Filistinli silahlı kişiler tarafından korunuyor. Raad, Tel Aviv'in merkezinde İsrail güvenliğinde utanca neden olan bir dizi operasyonda üç İsrailliyi öldürmüş ve birçoğunu da yaralamıştı.
Dünkü Cenin baskını, bir süredir devam eden sakinliğin ardından gerçekleşti. Taraflardan, gerilimin artmasına ve daha geniş çatışmalara girilmesine yönelik uyarılar yapıldı.
Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye bu ve benzeri suçlardan ve sonuçlarından işgal güçlerini sorumlu tuttuğu açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
"İsrail işgal askerlerinin 21 yaşındaki Ahmed Muhammed Lutfi Massad'ın Cenin şehri ve kampına düzenlenen baskın sırasında öldürülmesini kınıyorum. İşgal terörü çocuklarımızın canını almaktan vazgeçmiyor.”
Filistin Dışişleri Bakanlığı da İsrail'i Massad’ı infaz etmekle suçladı. Dışişleri Bakanlığı, söz konusu iğrenç suçun, işgal ordusunun eylemleri veya uygulamaları üzerinde herhangi bir kısıtlama veya kontrol olmadığını kanıtladığını vurguladı. Bunun, aşırılık yanlısı İsrail Başbakanı Naftali Bennett'in direktiflerinin pratik bir karşılığı olduğu değerlendirmesinde bulundu. Bakanlık, uluslararası topluma seslenerek "İnsanlarımıza karşı işlenen ihlaller ve suçlarla mücadelede çifte standart politikasına ve insan hakları ilkelerindeki çifte standarda son vermeye çağırıyoruz" açıklamasında bulundu.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.