Batı’dan Sudan’a ‘güvenirlikten yoksun bir hükümet kurmama’ uyarısı

Üst düzey batılı temsilciler, Sudan’daki iktidarı, Sudan halkı ve uluslararası toplum nezdinde güvenirlikten yoksun önlemlerle bir hükümet kurmasının veya anlaşma imzalamasının sonuçlarına karşı uyararak, Birleşmiş Milletler'in (BM) Sudan'daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS), Afrika Birliği (AfB) ve Doğu Afrika'da Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi’nin (IGAD) desteklediği siyasi süreç aracılığıyla sivil bir geçiş hükümetinin kurulması yolunda acil ilerleme kaydetme çağrısında bulundu. Batılı temsilciler ayrıca eski rejimin sembol isimlerinin iktidara yeniden geri dönmesinden ‘son derece endişe duyduklarını’ belirterek, bu adımın Sudan toplumunda gerginliği artırdığını ve reformların hayata geçirilmesini zorlaştırdığını ifade ettiler.
Batılı yetkililerin Sudan’a gerçekleştirdiği ve birkaç gün süren ziyaret sona erdi. Yetkililer Sudan’daki temasları kapsamında Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulffetah el-Burhan ve konsey üyeleri de dahil olmak üzere siyasi liderler ve kanaat önderleriyle bir araya geldi. Başkent Hartum’u ziyaret eden heyette Fransa'nın Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Frederic Claver, Almanya'nın Doğu Afrika ve Afrika Boynuzu Yöneticisi Thorsten Hauter, Norveç Bölgesel İşler Direktörü May Ellen Steiner, İngiltere’nin Afrika Boynuzu ve Kızıldeniz Özel Temsilcisi Philip Parham, ABD’nin Doğu Afrika’dan Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Peter Lord ve Avrupa Birliği’nin (AB) Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Annette Webb yer aldı.
Ziyaretin tamamlanmasının ardından AB’nin internet sitesinde yayınlanan açıklamada, bu ziyaretle Sudan halkını ve demokrasiye doğru sivil bir geçişin desteklendiğinin gösterilmesi amaçlandığı belirtildi. Hartum’u ziyaret eden temsilcilerin hükümetlerinin ve AB’nin, Sudan halkının özgürlük, barış ve adalet beklentilerine yönelik daimi desteğine vurgu yapılan açıklamada, temsilcilerin UNITAMS, AfB ve IGAD’ın desteklediği siyasi süreç ve Sudanlı gruplar arasında diyaloğu kolaylaştırmak için 10-12 Mayıs tarihlerinde toplantılar düzenleme çabaları aracılığıyla sivil bir geçiş hükümetinin kurulması yolunda acil ilerleme kaydetme çağrısı yaptıkları kaydedildi. Sivil hükümet konusunda uzlaşının gecikmesinin risklerine işaret edilen açıklamada, çıkar sahiplerine söz konusu toplantılara katılma çağrısı yapıldı.
Açıklamaya göre, temsilciler ‘Sudan halkının ve uluslararası toplumun nezdinde güvenirlikten yoksun ve kapsamlı olmayan önlemlerle bir hükümet kurulmasına veya anlaşma yapılmasına’ karşı uyararak, siyasi süreci kolaylaştırmak için çalışan üçlü mekanizmanın (UNITAMS, AfB ve IGAD) görevinde başarılı olması için uygun bir ortam hazırlama çağrısında bulundu. Son günlerde tutuklu bazı siyasi liderlerin serbest bırakılmasını memnuniyetle karşılayan temsilciler, askeri liderlere geriye kalan tüm tutukluları ve siyasi aktivistleri serbest bırakma, ‘göstericilere yönelik cinsel ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet de dahil olmak üzere’ şiddeti sonlandırma ve sorumlulardan hesap sorulması çağrısında bulundu.
Heyet, hükümetin makamlarını kaybeden eski rejimin üyeleriyle ilgili yeniden oldu bitti yapması karşısında son derece endişeli olduğunu belirterek, bu girişimin sivil dönüşümü engellediğini, Sudan toplumu içinde gerginliği artırdığını ve reformların uygulanmasını zorlaştırdığını kaydetti. Ülkedeki olağanüstü hal durumuna derhal son verilmesi ve ‘barışçıl gösteri ile dernek kurma hakkı da dahil olmak üzere’ ifade özgürlüğünün güvence altına alınması çağrısında bulunan batılı temsilciler, ‘başarıya ulaşana kadar UNITAMS, AfB ve IGAD’nin desteklediği sürece tümüyle saygı duyulmasını’ istedi.
Sudan halkına yönelik insani yardımları ve diğer doğrudan yardımları sürdürme sözü veren temsilciler, Sudan ekonomisinin hızla kötüleşmesi ve bunun sonucunda halkın bu zor dönemde karşı karşıya kaldığı büyük zorluklar karşısında ciddi endişe duyduklarını dile getirdi. Temsilciler Sudan'a borç affı da dahil olmak üzere uluslararası finansal desteğin ancak güvenilir bir sivil hükümetin kurulmasıyla sağlanabileceğini belirtti. AB’nin açıklamasında, “Sudan, Dünya Bankasından milyarlarca dolarlık kalkınma yardımını kaybedebilir ve Sudan için IMF'nin 19 milyar dolarlık borç hafifletme programı tehlikeye girebilir” ifadesine yer verildi.
Son günlerde Batı Darfur’da 200’den fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan şiddet olaylarında görüldüğü üzere Sudan barış sürecinin kırılgan durumuna dikkati çeken heyet, sorumlulardan hesap sorulmasını ve şiddet olaylarının bir daha tekrarlanmamasını güvence altına almak için Cuba Barış Anlaşması’nda öngörülen güvenlik yapılanmalarının tamamlanmasını talep etti.

Suriye'deki Arap aşiretleri dün, Suriye'nin güneyindeki Süveyda vilayetindeki Bedevi aşiretlerinin yardımına koşmak üzere genel seferberlik ilan etti.

Alman Haber Ajansı DPA'da yer alan açıklamada, ”Suriyeli aşiretlerin üyeleri olarak bizler, el Hicri terörist milislerinin Süveyda vilayetindeki Bedevi aşiretlere karşı işlediği suçları ve masum insanların yerlerinden edilmesini büyük bir endişeyle takip ediyoruz. Ahlaki ve kabilevi görevimize dayanarak, Suriye hükümetini, ezilenleri savunmak, kadınlara, çocuklara ve yaşlılara yönelik saldırıyı püskürtmek için meşru haklarını kullanan Bedevi aşiretlerinden kardeşlerini desteklemek üzere bölge dışından gelen savaşçıların hareketine müdahale etmemeye ya da engellememeye çağırıyoruz" ifadeleri yer aldı.

Açıklamada, “Bu savaşçılara yönelik herhangi bir eylem, suçların faillerine yönelik açık bir önyargıdır ve katliamların devam etmesinden ahlaki ve tarihsel olarak arkasındakileri sorumlu tutar. Suriyeli aşiretler, savundukları evlatlarının arkasında birlik içinde durmaktadır ve onlara karşı herhangi bir önyargı, taviz verilmeyecek birleşik bir duruşla karşılanacaktır” denildi.

Aşiret savaşçıları Süveyda kentine saldırmaya başladı, başta el Mazraa kasabası olmak üzere bir dizi köy ve kasabayı kontrol altına aldı ve Şam yolunun kuzey tarafından Süveyda'ya yaklaştı. Şarku’l Avsat’ın DPA’dan aktardığına göre Aşiret güçlerinden bir kaynak, saldırıya katılan aşiret savaşçılarının sayısının 50 bini aştığını ve bugün (Cuma) şafak vakti Suriye'nin doğusundan, Halep vilayetinden ve kırsalından on binlerce kişinin daha gelmesinin beklendiğini ifade etti.

Kaynak, “41 aşiretin savaşlara katıldığını ve bu aşiretlerin Suriye nüfusunun %70'inden fazlasını oluşturduğunu” ve “aşiret mensuplarının Ürdün Kralı Abdullah II ve Irak'taki Anbar aşiretlerinin ileri gelenlerine başvurmasının ardından Irak, Ürdün ve Lübnan'daki Arap aşiretlerinin Süveyda'ya gitmeye hazırlandığını” belirtti.

Aşiret kaynaklarına göre dün Şeyh Hikmet el Hicri'ye bağlı gruplar tarafından düzenlenen saldırıda 100'den fazla kişi öldürüldü ve on binlerce kişi köylerinden sürüldü ve evleri yakıldı.

Batı’dan Sudan’a ‘güvenirlikten yoksun bir hükümet kurmama’ uyarısı

Ömer Beşir rejiminin sembol isimlerinin iktidara geri dönmesi tepki çekti.