İsrail Yüksek Mahkemesi’nden el-Halil’de Yahudi mahallesi inşasına onay

20 yıl sonra ilk kez bir Filistin şehrinin kalbinde yerleşim birimi yapılmasında inşaatına izin verildi

Filistinlilerin Batı Şeria’daki Beyt Dacan’da kendi topraklarında karakol kurulmasına karşı düzenlediği gösteri için bölgeye güvenlik güçleri konuşlandırıldı. (AFP)
Filistinlilerin Batı Şeria’daki Beyt Dacan’da kendi topraklarında karakol kurulmasına karşı düzenlediği gösteri için bölgeye güvenlik güçleri konuşlandırıldı. (AFP)
TT

İsrail Yüksek Mahkemesi’nden el-Halil’de Yahudi mahallesi inşasına onay

Filistinlilerin Batı Şeria’daki Beyt Dacan’da kendi topraklarında karakol kurulmasına karşı düzenlediği gösteri için bölgeye güvenlik güçleri konuşlandırıldı. (AFP)
Filistinlilerin Batı Şeria’daki Beyt Dacan’da kendi topraklarında karakol kurulmasına karşı düzenlediği gösteri için bölgeye güvenlik güçleri konuşlandırıldı. (AFP)

İsrail merkezli sivil toplum kuruluşu Peace Now (Barış Hemen Şimdi) Hareketi dün, Batı Kudüs’teki Yüksek Mahkeme’nin el-Halil’in merkezinde 31 yerleşim biriminin inşasını onaylamasını kınadı.
Hareket tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Bu bir değişim hükümeti değil, bir ilhak hükümeti gibi davranıyor. 1980’lerden bu yana, Binyamin Netanyahu’nunkiler de dahil olmak üzere hiçbir hükümet, 2001’deki İkinci İntifada sırasındaki bir bina istisna olmak üzere, Batı Şeria’nın en büyük Filistin şehrinin kalbinde yeni bir yerleşim birimi inşa etmeye cesaret edemedi.”
Peace Now Hareketi, İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz’a yetkilerini kullanma ve bu yerleşim birimi inşaatı durdurma çağrısında bulundu. Açıklamada “El-Halil’deki yerleşimler, İsrail’in işgal altındaki topraklardaki kontrolünün çirkin yüzünü temsil ediyor” denildi.
Hareket bu planı, yerleşimcilerin “Hezekiah Mahallesi” adını verdikleri bir mahalle inşa etmek için adımlar atmaya başladıkları sırada, ekim ayında ortaya çıkarmıştı. El-Halil Şehri’nin kalbindeki pazar alanında, iki aşamada 60 konut inşa etmeye yönelik plan olduğunu ve bunlardan ilkinin 31 konuttan oluştuğu belirtildi.
Hareket, İsrail’in planlarını gerçekleştirmek amacıyla Ürdün hükümetinden el-Halil Belediyesi’ne koruma alanı olarak kiralanan, eski bir istasyon arazini ele geçirdiğini belirtti. Ayrıca işgalin, yerleşimci Baruch Goldstein’ın İbrahimi Camii katliamını yaptığı şehrin, 1994’ten bu şehirde yaşanan trajik bir olaydan yararlandığını ve ordunun Filistinli vatandaşlar tarafından belediyeden kiralanan eski pazar yeri ve 25 dükkanı kapatarak geçim kaynakları kestiğini vurguladı.  
Hareket, işgal güçleri şehirdeki yetkilerini aştığını, inşa etme ve organize etme yetkisine el-Halil belediyesinin sahip olduğunu bildirdi.
Peace Now, söz konusu inşaatın şehrin mirasını ve antik yapısını korumayı amaçlayan ve iki kattan yüksek yapılara izin vermeyen belediyenin programına aykırı olduğuna dikkat çekerek yerleşim birimleri planının 24 metre yüksekliğinde 6 katlı binaları kapsadığını belirtti.
El-Halil belediyesi ve Peace Now, İsrail mahkemesinin inşaatın durdurulmasına yönelik açılan bir davayı reddetmesinin ardından perşembe günü, temyizi reddeden Yüksek Adalet Divanı kararına itiraz etti. El-Halil belediyesinin Yahudilere inşaat izni vermeyi reddettiğini ve inşaat projelerini onaylama yetkisine ordunun sahip olduğunu bildirdi. Üç yargıç, yerleşimcilere devredilmek üzere, davacıların her birine 10 bin şekel (3 bin dolar) para cezası verdi.
Peace Now bu karara, el-Halil’in merkezinde yeni bir yerleşim biriminin kurulmasının İsrail’e ciddi zararlar vereceğini ileterek yanıt verdi.
El-Halil’deki yerleşimciler kararı memnuniyetle karşılarken yerleşimcilerin liderlerinden Noam Arnon konuya dair şu açıklamada bulundu:
“Bu, yerleşimciler için adaleti yerine getirmek üzere küçük bir girişimdir. El-Halil’deki Yahudilerin inşaatlarının dondurulması sebebiyle 15 yılı aşkın bir süredir sıkıntı çekiyoruz. Bu utanca bir son vermenin zamanı geldi. El-Halil, Yahudilerin anne ve babalarının şehridir.”



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.