Tunus Cumhurbaşkanı Said, yeni siyasi tedbir paketini duyurmaya hazırlanıyor

Cumhurbaşkanı Said, terör operasyonlarının kurbanlarının aileleriyle Kartaca Sarayı’nda düzenlenen iftar programına katıldı. (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Said, terör operasyonlarının kurbanlarının aileleriyle Kartaca Sarayı’nda düzenlenen iftar programına katıldı. (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
TT

Tunus Cumhurbaşkanı Said, yeni siyasi tedbir paketini duyurmaya hazırlanıyor

Cumhurbaşkanı Said, terör operasyonlarının kurbanlarının aileleriyle Kartaca Sarayı’nda düzenlenen iftar programına katıldı. (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Said, terör operasyonlarının kurbanlarının aileleriyle Kartaca Sarayı’nda düzenlenen iftar programına katıldı. (Tunus Cumhurbaşkanlığı)

Tunus siyaset sahnesi, Cumhurbaşkanı Kays Said’in ‘yalnızca reform yolunun kökünü kazımayı amaçlamayan, aynı zamanda cumhurbaşkanlığının seçeneklerine karşı çıkan bir cephe oluşturmuş siyasi partilerin önünü kesecek’ bir adım atarak açıklayacağı yeni karar paketini bekliyor.
Tunus’ta birden fazla siyasi parti, Ramazan Bayramı döneminde Cumhurbaşkanı Said’in parlamentonun çalışmalarının dondurulması da dahil yaklaşık dokuz ay önce açıkladığı ‘olağanüstü hal tedbirlerine’  eşlik eden birçok belirsizliği çözmeye çalışmasını bekliyordu.
Tunus Cumhurbaşkanı, bayram mesajında alacağı bu yeni kararlara atıfta bulunarak şunları söyledi:
“Bayramınız mübarek olsun. Bayram hilali doğacak ve Tunus’ta tam dolunaya ulaşacak. Hilal için mükemmel bir gece, aynı zamanda halkımızın iradesine ve taleplerine dayanarak uğraştığımız birçok mesele için mükemmel bir gece. Bayram geçmişi sürükleyerek gelmeyecek, Allah’ın izniyle ciddiyet ve yenilenmenin olduğu bir düzen ile gelecektir.”
Bu çerçevede birçok gözlemci, Cumhurbaşkanı’nın 25 Temmuz’da yapılması planlanan referandumun yanı sıra, bu yılın sonunda yapılması planlanan parlamento seçimleri öncesinde kesin uygulamalar gerektiren bir dizi konuyu çözmesini bekliyor.
Tunuslu siyasi kaynaklar ise Kays Said’in seçim yasasını ihlal eden, siyasi partilerden hesap sorma sürecini ve yabancı fon aldığı kanıtlanan partileri kapatmaya yönelik kademeli ilerlemeyi sürdüreceği kanaatinde. Kaynaklar, tahminlerini Cumhurbaşkanı’nın siyasi rakipleri karşısında dile getirdiği ‘üç hayıra’ ve Avrupa Birliği (AB) ve ABD’den gelen eleştirilere kayıtsız kalmasına dayandırıyor.
Aynı şekilde kaynaklar, Cumhurbaşkanı Said’in kendisini ‘iktidarı yalnız başına üstlenmekle’ suçlayanların önünü kesmek için şiddetle desteklediği ulusal diyaloğun başlangıç tarihini açıklayacağını öne sürdüler. Kaynaklara göre katılımcı listesi, 25 Temmuz 2021’de açıklanan olağanüstü hal tedbirleri anayasal kurumlara karşı bir darbe olarak gören partilerden arındırılacak.
Said’in, elektronik istişare sonuçlarını formüle etmek ve seçim tarihlerini resmi gazetede yayınlayarak belirlemekle görevlendirilecek bir komitenin oluşturulmasının yanı sıra seçim yasası ve siyasi sistemle ilgili daha fazla siyasi reform yönünde ilerlemesi bekleniyor.
Tunus Cumhurbaşkanı Said çarşamba akşamı Kartaca Sarayı’nda bir iftar programına ev sahipliği yaptı. Tunus Cumhurbaşkanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre iftar programı, terör operasyonlarında şehit olan ya da yaralanan askeri ve güvenlik güçlerinin ailelerinin ve devrim şehitlerinin ve yaralılarının ailelerinin katılımıyla düzenlendi.
Diğer yandan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tunus’taki duruma ilişkin açıklamada bulunurken ABD’nin ‘siyasi partileri, sendikaları ve sivil toplumu içermesi koşuluyla’ kapsamlı ve şeffaf bir reform sürecini desteklediğini vurguladı. Blinken, 2023 yılı bütçesini görüşmek üzere düzenlenen bir oturumda Tunus’un ABD’nin bölgede desteklediği başarı öyküleri arasında yer aldığını belirtti. ABD’li Bakan ayrıca, Washington’ın Tunus Cumhurbaşkanı’nın parlamentoyu ‘tek taraflı bir adımla feshetme’ kararından duyduğu endişeyi dile getirdi.
Blinken, ABD’nin ‘özellikle de ifade özgürlüğüyle ilgili davalar olmak üzere sivil davalar için’ askeri mahkemelerin kullanılmasına son vermek üzere baskı yaptığına dikkati çekti.
ABD Dışişleri Bakanı, Tunus makamlarının uluslararası finans kuruluşlarından yardım alabilmek amacıyla çalışması gerektiğini de vurgularken ancak şu anda sahada yaşananların, ülkenin bocaladığı ekonomik ve mali krizden kurtulmak için bu hedefe ulaşma yolundan saptığını belirtti. Antony Blinken ayrıca Washington’un ‘demokratik sürece’ geri dönmesi halinde Tunus’a destek vermeye hazır olduğunu da dile getirdi.



Lübnan hükümetindeki beş Şii bakan: Şii İkili çatısı altında ayrım

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri ve Bakan Fadi Mekki'yi ağırladı. (Lübnan Ulusal Haber Ajansı / NNA)
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri ve Bakan Fadi Mekki'yi ağırladı. (Lübnan Ulusal Haber Ajansı / NNA)
TT

Lübnan hükümetindeki beş Şii bakan: Şii İkili çatısı altında ayrım

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri ve Bakan Fadi Mekki'yi ağırladı. (Lübnan Ulusal Haber Ajansı / NNA)
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri ve Bakan Fadi Mekki'yi ağırladı. (Lübnan Ulusal Haber Ajansı / NNA)

Lübnan’da tüm gözler yarınki kabine toplantısına çevrildi. Toplantıda Lübnan ordusunun savunma planı dinlenecek. Bu toplantı, 5 Ağustos'taki toplantıda hükümetin silahların devletin elinde toplanmasını onaylamasının ardından, Şii bakanların olası geri çekilme veya boykot olasılığına dair yaygın siyasi tartışmaların ortasında gerçekleşiyor.

Başbakan Nevvaf Selam'ın hükümetinde beş Şii bakan bulunuyor: ikisi Emel Hareketi, ikisi Hizbullah ve beşincisi Selam ve Meclis Başkanı Nebih Berri tarafından atandı.

Yasin Cabir... Sessiz ayrım

Meclis Başkanı Berri ile yakınlığı ve Ekonomi Bakanlığı’nda uzun yıllara dayanan tecrübesiyle tanınan Maliye Bakanı Yasin Cabir, seyahat nedeniyle 5 Ağustos'taki oturuma katılmadı. Ancak onun yokluğu, utançtan kaçınmak için diğer Şii bakanlardan sessizce ayrıldığı şeklinde yorumlandı.

yu7
Lübnan Maliye Bakanı Yasin Cabir (Reuters)

Cabir daha sonra, “Silahların devletin elinde toplanması tartışmasız bir ilke olmaya devam ediyor” diyerek, ulusal sabitelere bağlılığı, Şii İkili’yle uzlaşma kapısını açık bırakmakla birleştirdi. Böylece, reform talebini mezhebin kısıtlamalarıyla uzlaştırabilen Emel Hareketi'nin ılımlı yüzü olarak kendini gösterdi.

Fadi Mekki... Beşinci bakan

Fadi Mekki'nin adı, ‘beşinci Şii bakan’ krizine uzlaşma çözümü olarak Selam ve Berri arasında yapılan bir anlaşma sonucunda ortaya çıktı. Mekki, davranışsal ekonomi ve kamu yönetimi alanlarında seçkin bir akademik ve mesleki geçmişe sahip. Bağımsız ve tarafsız bir isim olan Mekki, her iki gruba da örgütsel olarak bağlı olmadan Şii İkilisi için güven verici bir denge köprüsü görevi görmesi için konsensüsle aday gösterildi.

gft
Lübnan İdari Kalkınma Bakanı Fadi Mekki (Getty Images)

5 Ağustos oturumu sırasında Mekki, meslektaşlarıyla birlikte aceleyle çekilmedi; nihai bir karar almadan hedefleri tartışmaya dayalı bir uzlaşma önerisi sunmaya çalıştı. Sonunda oturumu terk ettiğinde, çekilmesinin ‘sadece o oturumla sınırlı’ olduğunu ve gelecekteki toplantılara katılmaya devam edeceğini açıkladı. Bu tutumuyla Mekki, Şii İkili’nin elinde bir engel aracı haline gelmeden, topluluğunun hassasiyetlerini dikkate alan sembolik bir itirazda bulundu ve bu da bağımsız bir figür olarak imajını pekiştirdi.

Muhammed Haydar... Hizbullah’ın açık sözlü sesi

Beyrut Amerikan Üniversitesi'nde akademisyen olan Çalışma Bakanı Muhammed Haydar, Hizbullah'ın çizgisine tam bağlılığını gizlemedi. 5 Ağustos'taki oturumda meslektaşlarına şöyle seslendi: “Ben bu insanların oğluyum. Onu koruyan tek garantiyi bıraktığımızı söylersek, bir şehidin annesinin karşısına nasıl çıkabilirim?”

yujı
Lübnan hükümetinde Hizbullah'ın temsilcilerinden biri olan Çalışma Bakan Muhammed Haydar (Lübnan Ulusal Haber Ajansı / NNA)

Haydar, İsrail saldırıları sona ermeden Hizbullah'ın silahlarını tartışmayı reddettiğini en yüksek sesle dile getiren Şii bakanlardan biriydi. Haydar oturumu, “Oturumdan çekildik, hükümetten çekilmedik” diyerek terk etti.

Tamara ez-Zeyn... Emel Hareketi’nin bilimsel yüzü

Ulusal Bilimsel Araştırma Konseyi'nin eski genel sekreteri olan Çevre Bakanı Tamara ez-Zeyn, Emel Hareketi'nin bilimsel yüzünü temsil ediyor. Ez-Zeyn, “Oturumu terk etmek itiraz etmekten daha güçlü bir tutumdur ve tutanaklara kaydedilir” diyerek meslektaşlarına katılmaktan çekinmedi.

ı8
Çevre Bakanı Tamara ez-Zeyn, Lübnan hükümetinde Emel Hareketi'ni temsil ediyor. (Lübnan Ulusal Haber Ajansı / NNA)

Ez-Zeyn, daha geniş bir konsensüsle tartışmayı yeniden açmanın gerekliliğini vurguladı, ancak esasen Şii topluluğunun katılımı olmadan alınan herhangi bir kararı reddetme konusunda iki partinin (Emel Hareketi ve Hizbullah) tutumuna katıldığını ifade etti.

Reken Nasreddin... Hizbullah’a bağlı doktor

Hizbullah'a bağlı bir doktor olan Sağlık Bakanı Reken Nasreddin, başlangıçta tartışmaya katıldı, ancak daha sonra meslektaşlarıyla birlikte sessizce çekildi. Nasreddin, sadece ‘açık fikirlilikle katıldıklarını, ancak fikir birliği olmadan devam etme konusunda ısrar edilmesinin şaşırtıcı olduğunu’ söyledi. Bu tutum, Hizbullah'ın tek taraflı kararları önlemek için taktiksel açıklık ve ardından koordineli çekilme stratejisini yansıtıyor.

frgthyuı
Hükümette Hizbullah'ı temsil eden Sağlık Bakanı Reken Nasreddin, ‘silahlar’ konusunun tartışıldığı oturuma katıldı. (Şarku’l Avsat)

 


Rehinelerin aileleri, Hamas'ın kabul ettiği anlaşmayı onaylaması için İsrail'e çağrıda bulundu

TT

Rehinelerin aileleri, Hamas'ın kabul ettiği anlaşmayı onaylaması için İsrail'e çağrıda bulundu

Rehinelerin aileleri, Hamas'ın kabul ettiği anlaşmayı onaylaması için İsrail'e çağrıda bulundu

Gazze Şeridi'nde kalan rehinelerin yakınları, Hamas'ın rehinelerin serbest bırakılması karşılığında kapsamlı bir ateşkes anlaşmasını kabul etmesinin ardından, İsrail hükümetine onları eve getirmek için bir anlaşmaya varmaları yönündeki çağrısını yineledi.

Rehineler ve Kayıp Aileleri Forumu tarafından bugün X platformu üzerinden yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “700 günün ardından, nihayet hem İsrail hem de Hamas'tan, hayatta olan tüm rehinelerin geri dönmesi ve ölenlerin uygun şekilde defnedilmesi için kapsamlı bir anlaşmaya varmak istediklerini duyuyoruz.”

dfv
Kudüs'teki protestocuları gözaltına alan polis memurları (Reuters)

Açıklamanın devamında, “Başbakan Binyamin Netanyahu, ABD yönetimi ve arabuluculara, derhal müzakere ekipleri kurmalarını ve bir anlaşmaya varılana kadar onları müzakere masasında tutmaları çağrısında bulunuyoruz” denildi.

Gazze Şeridi'nde kalan 48 rehinenin yakınları, onları İsrail'e geri getirmek için ‘zamanın azaldığını’ söyledi.

df
Rehinelerin yakınları Kudüs'te protesto gösterisi düzenledi. (Reuters)

7 Ekim 2023'ten bu yana Hamas ve diğer silahlı gruplar tarafından Gazze Şeridi'nde tutulan rehinelerin yaklaşık 20'sinin halen hayatta olduğu sanılıyor.

İsrailli rehinelerin aileleri, insanları ‘sokaklara çıkmaya, tüm rehinelerin geri dönmesini talep etmeye ve savaşı sona erdirmeye’ çağırdı.


Lübnan medyası: Ordunun silahlanmayı devletle sınırlama planı tamamlanmadı

Hizbullah destekçileri, Beyrut'un güney banliyölerinde hükümetin silahları geri çekme kararına karşı düzenlenen protesto yürüyüşünde (EPA)
Hizbullah destekçileri, Beyrut'un güney banliyölerinde hükümetin silahları geri çekme kararına karşı düzenlenen protesto yürüyüşünde (EPA)
TT

Lübnan medyası: Ordunun silahlanmayı devletle sınırlama planı tamamlanmadı

Hizbullah destekçileri, Beyrut'un güney banliyölerinde hükümetin silahları geri çekme kararına karşı düzenlenen protesto yürüyüşünde (EPA)
Hizbullah destekçileri, Beyrut'un güney banliyölerinde hükümetin silahları geri çekme kararına karşı düzenlenen protesto yürüyüşünde (EPA)

Lübnan medyası, dün diplomatik kaynaklara dayanarak, ordunun silah bulundurma hakkını devletle sınırlandırma planının tamamlanmadığını vurguladı. Planın bugün yapılacak kabine toplantısında sunulacağı, ancak hükümleri ve koşullarının daha derinlemesine incelenmesine olanak sağlamak için görüşülmesinin ileri bir tarihe erteleneceği belirtildi.

Diplomatik kaynaklar MTV televizyonuna, “Lübnan ordusunun planının uygulanması, ülkedeki Şii tarafını güvence altına almak için İsrail'in sınır noktalarından çekilmesine bağlıdır ve planın başarısı, Lübnan güvenlik güçlerinin kapasitesinin güçlendirilmesini gerektirir” açıklamasında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın MTV’den aktardığına göre kaynaklar, Amerikan tutumunun, silahların zorla geri çekilmesini savunanlar, yaptırımların uygulanmaması halinde Lübnanlı yetkililere veya ordu mensuplarına yaptırım uygulanmasını isteyenler ve İsrail'i çekilmeye ikna etmeye odaklananlar arasında bölünmüş durumda olduğunu belirtti.

Televizyon kanalı, Washington'daki kaynaklara dayandırdığı haberinde, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın, silah meselesinin yanı sıra Uluslararası Para Fonu ile yürütülen müzakereler kapsamında Lübnan'ın mali dengesinin yeniden sağlanmasına büyük önem verdiğini ifade etti.