Yemen ateşkesinde ihlaller tırmanırken hükümet uluslararası baskı çağrısı yapıyor

Yemen Genelkurmay Başkanı geçen Perşembe akşamı düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Saba)
Yemen Genelkurmay Başkanı geçen Perşembe akşamı düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Saba)
TT

Yemen ateşkesinde ihlaller tırmanırken hükümet uluslararası baskı çağrısı yapıyor

Yemen Genelkurmay Başkanı geçen Perşembe akşamı düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Saba)
Yemen Genelkurmay Başkanı geçen Perşembe akşamı düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Saba)

Yemen'de BM ateşkesinin yürürlüğe girmesinden yaklaşık bir ay sonra, Husiler’in saha ihlalleri arttı. Yemen hükümeti bu ihlallerin durdurulması, ateşkes hükümlerinin uygulanması, özellikle geçişlerin açılması ve Taiz'deki kuşatmanın kaldırılması için uluslararası baskı çağrısı yapıyor.
Bu bağlamda askeri medya, Husi milislerinin Ma'rib, El-Cevf, Saada, Hacca, Taiz ve Ed-Dali valiliklerinde çeşitli cephelerde BM askeri ve insani ateşkes ihlallerini sürdürdüklerini bildirdi.
Yemen ordusunun son raporu, milislerin geçen Çarşamba ve Perşembe günleri 131 ateşkes ihlali yaptıklarını ortaya koydu. Bunlardan 49'u Taiz cephelerinde kaydedildi. Hacca’nın batı cephelerinde 34, Marib'in güney, batı ve kuzeybatı cephelerinde 28 ihlal yapıldı. El-Cevf'e bağlı  Hazm şehrinin doğusunda ve kuzeyinde 13, Ed-Dali ekseninde 6 ve Saada'nın batısında Razih cephesinde bir ihlal kaydedildi.
Rapor, ihlallerin silahlı Husi grupları Marib'in güneyindeki ordu güçlerinin mevzilerine sızma, tüm cephelerde ordu mevzilerine topçu ve çeşitli kalibrelerin sürekli ateşlenmesi ve milislerin yol inşa etme, siteler tahkimatlar oluşturma, takviye kuvvet getirme ve keşif uçağı uçurma faaliyetleri arasında değişiklik gösterdiğine dikkat çekti.
Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-İryani, Husi milislerinin Birleşmiş Milletler himayesinde ateşkesin ilan edildiği ilk andan itibaren çeşitli cephelerde ihlaller yapmaya devam ettiğini söyledi.
Yemen ordusu tarafından kaydedilen raporda, geçtiğimiz 2 Nisan’da ateşkes başladığından bu yana Husi milislerin Hudeyde, Taiz, ed-Dali, Hacca, Saada, el-Cevf, Marib, Abyan ve Lehic cephelerinde bin 924 farklı ihlalde bulunduğu belirtildi. Taiz eksenindeki cephelerde 573, Hacca’da 406, Marib’de 399, Hudeyde’de 330, el-Cevf’de 152, ed-Dali’de 49, Saada’da 9, Lehic’deki Abyan ve Hargin cephelerinde ise 4 ihlalin kaydedildiği ifade edildi.
 Husilerin 967 kez çeşitli el silahları ile hedef alma, 264 kez top atışı ile hedef alma, 305 kez takviye gerçekleştirme, 59 kez sızıntı ve saldırıda bulunma, 178 kez drone ve keşif uçuşu gerçekleştirme, 105 kez yeni hendekler ve tahkimatlar oluşturma operasyonları düzenleme, 20 kez mayın döşeme 19 kez ise keskin nişancı operasyonu yapma ihlalinde bulunduğu vurgulandı. Aynı zamanda Hudeyde, Taiz’in Batısı ve Marib’de 7 kez sivil varlıkların hedef alındığı da belirtildi.
İryani uluslararası toplumu, Birleşmiş Milletleri ve BM elçisini Husi milislerinin ateşkes ihlallerini devam ettirmesini kınamaya çağırdı. İryani, “Husi milisleri taahhütlerini yerine getirmeme ve ateşkes çabalarını baltalama yaklaşımına sahip. Milisler barışı tesis etmek için önemli bir adım olan ateşkesi sahada kazanımlar elde etmek için kullanıyor.” dedi.
Yemen Genelkurmay Başkanı Korgeneral Sağir bin Aziz, cephelerde konuşlanmış askerlere hizmet etmek için çabaların iki katına çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Yemen Genelkurmay Başkanı, “Ülkeyi güvenliğe kavuşturmak ve İran tarafından desteklenen terörist, baskıcı hizip karşısında zafere ulaşmak için tüm güç ve kararlılıkla ulusal liderliğin arkasında birlikte durmak önemli. Bugün aramızda bölgecilik yok, uğursuz darbe milisleri bertaraf edilene kadar hepimiz Büyük Yemen şemsiyesi altındayız. Geleceğe bakmalı, geçmişi ve onun trajedilerini unutmalı ve sadece geçmişten geleceğe ve ulusun güvenliğine, istikrarına ve kalkınmasına hizmet eden şeyleri hatırlamalıyız. Barışın yanındayız, barış için elimizi uzatıyoruz, ancak bu sapkın grupla barış ancak zor kullanılarak olur. Onlarla geçmişten acı tecrübelerimiz var. Husi milisleri BM ateşkesine uymadı.”
Birleşmiş Milletler, ateşkesin kararlılığı ve uzatma olasılığı konusunda iyimserken, ancak sınır kapılarının açılması ve Taiz'deki kuşatmanın kaldırılması dahil insani hükümlerin bir kısmı yerine getirilmedi.



Husiler, Batılı büyükelçilere saldırdı

Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
TT

Husiler, Batılı büyükelçilere saldırdı

Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)

Husi milisleri, grubun özellikle Taiz cephelerine yönelik hareketlerine dayalı saha saldırılarının geri döneceğine dair korkuların arttığı bir dönemde İngiltere, Fransa ve ABD'nin Yemen büyükelçilerine, grubun uzlaşmazlığını eleştirdikleri ve askeri gerilimi artırmayı seçmesi halinde uluslararası alanda tecrit etmekle tehdit ettikleri bir açıklamanın ardından saldırı düzenledi

Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmasını yenilemek ve genişletmek veya barışa yönelik kapsamlı müzakereleri başlatmak için yakında bir uzlaşıya varılacağına dair ise herhangi bir işaret görünmüyor. Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, uluslararası ve bölgesel çabalar sonucunda herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini belirterek grubu insani yardım dosyalarına karşı çıkmak, tüm bölgelerde kaosu sürdürmek ve Yemenlileri aç bırakmakla suçladı.

Üç büyükelçiye yönelik Husi saldırısı, grubun Sana'daki Yüksek Ekonomi Komitesi ve darbe hükümetindeki İnsan Hakları Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara ek olarak Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin el-Ezzi'nin duyurularında da dile getirildi.

Husi Yüksek Ekonomi Komitesi'nden yapılan açıklamada, büyükelçilerin sözleri ile ‘ABD, İngiltere ve Fransa'nın düşmanca eylemlerini örtbas etmek için safsatalara ve gerçekleri çarpıtmaya devam ettiğini gösterdiği’ iddia edildi. Husilere göre bu ülkeler, gruba karşı savaşın ‘öncüsü ve beyni’ olmanın yanı sıra maaşları dağıtmaya yönelik her türlü çabayı açıkça engellemek için çalışıyor.

Görsel kaldırıldı.
Husiler, ölen unsurları için Sana'da yas tutuyor. (Reuters)

Grup, Hadramut ve Şebve'deki petrol ihracat limanlarına yönelik terörist saldırılarını haklı çıkarmaya çalışırken, söz konusu saldırıların ‘milli servetin yağmalanmasını’ önlemek için düzenlendiğini iddia etti. Bu söylem, Husilerin yaklaşık dokuz aydır ham petrol ihracatının durdurulması nedeniyle ağır ekonomik koşullarla karşı karşıya kalan meşru hükümet pahasına, petrol ve gaz gelirlerinden aslan payını elde etme çabalarının reklamını yaptığı kılıft olarak nitelendiriliyor.

Grubun ‘dış işlerini’ denetleyen Husi lideri Hüseyin el-Ezzi, büyükelçilerin sözlerine şu yanıtı vererek onları ‘Yemen servetini çalmak için uğraştıkları ve paylarını alamamaktan rahatsız oldukları’ suçlamasında bulundu. El-Ezzi, meşru hükümet tarafından petrol ihracatının yeniden başlaması durumunda grubunun terör saldırılarını tekrarlayacağını ima etti.

El-Ezzi, Twitter'dan paylaştığı mesajda Fransa, İngiltere ve ABD büyükelçilerinin grubun petrol ve gaz ihracatını engellediği için üzgün olduğunu iddia etti. Grubun, gelirlerden en büyük payı milislerin almasını sağlamaya atıfta bulunarak ‘gelirlerini Yemen halkının yararına garanti altına alan bir mekanizma olur olmaz’ ihracata izin verileceğini iddia etti.

‘Çatışmanın askeri bir çözümü olmadığını ve şimdi siyasi bir süreç için müzakerelere başlama zamanının geldiğini’ vurgulayan üç büyükelçi yaptıkları açıklamada, ‘karmaşık ve önemli bir mesele olan kamu maaşları konusunda çözüm sağlamanın gerekliliğinin farkında olduklarını’ yineledi.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Genelkurmay Başkanı, Marib'teki ordu kuvvetlerini teftiş etti. (SABA)

Büyükelçiler yaptıkları açıklamada Husileri her türlü askeri seçeneği tamamen terk etmeye çağırdı. ‘Çatışmaya herhangi bir dönüşün, (Husilerin) uluslararası toplum tarafından tamamen tecrit edilmelerine yol açacağını’ ifade eden büyükelçiler, ‘Husi kontrolündeki bölgelerde kadınların, özellikle de insani yardım ve kalkınma alanındaki işçilerin hareketine ilişkin kısıtlamaların kaldırılması gerektiğini’ vurguladı.

Büyükelçiler, ülkelerinin Yemen'deki ihtilafa kapsamlı bir siyasi çözüm bulma taahhüdünü, BM Özel Temsilcisi ve Yemen hükümetine tam desteklerini ve Yemen-Yemen görüşmelerinin BM himayesi altında yapılmasına yönelik çabalara ve kapsamlı bir ateşkese desteklerini yinelediler.

Bocalayan çabalar

Husilerin uzlaşmazlığına dair tepki, Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi tarafından Suudi Arabistan tarafından finanse edilen yaklaşık 20 projenin açılışını yaptıktan sonra, cuma günü ilk ziyaretini tamamladığı Hadramut'ta Kurban Bayramı münasebetiyle yaptığı son açıklamalarda da ifade edildi.

Alimi, Suudi Arabistan ile BM ve ABD elçilerinin büyük ve samimi çabalarına rağmen ‘barış sürecinde şimdiye kadar herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini’ vurguladı.

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı, İran destekli Husileri ‘yurt içinde ve dışında milyonlarca Yemenlinin çektiği acılara aldırış etmeden sadece kendi çıkarlarını düşünmekle’ suçladı. El-Alimi, Husi milislerin yıllık gelirlerinin meşru hükümetin bir milyar 200 milyon dolarına kıyasla dört milyar dolardan fazla olduğu bilgisini paylaştı.  Ayrıca, Husi milislerin, kontrolleri altındaki bölgelerdeki çalışanların acı çekmesi pahasına liderlerinin çıkarlarına hizmet etmek için bu büyük miktarda parayı israf etmeye devam ettiğini söyledi.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Hadramut'taki projelerin temelini attı. (SABA)

Alimi, Husi milislerinin ‘tüm çalışanların maaşlarının ödenmesi durana ve kapsamlı insani kriz kaosa sürüklenene kadar dinlenmeyeceğini’ iddia etti. “Ancak bu kötü niyetlerin akıbeti kaçınılmaz olarak başarısızlıktır” ifadesini kullandı.

Alimi’nin açıklamaları, grubun geçen ekim ayından bu yana yenilemeyi reddettiği süresi dolmuş BM ateşkesinden önce durumu bozmaya ve meydana geri dönmeye çalıştığına dair korkular arasında, Yemen saha kaynaklarının Husi milislerinin son günlerde binlerce savaşçısını Taiz cephelerine doğru yönelttiği bir zamanda yapıldı.