Dünya Gıda Programı: Ukrayna’da 4,5 milyon ton tahıl bloke edilmiş durumda

Ukrayna’nın güneyindeki Mıkolayiv şehrinde bir tahıl kargo terminalinde çalışan bir işçi (Reuters-Arşiv)
Ukrayna’nın güneyindeki Mıkolayiv şehrinde bir tahıl kargo terminalinde çalışan bir işçi (Reuters-Arşiv)
TT

Dünya Gıda Programı: Ukrayna’da 4,5 milyon ton tahıl bloke edilmiş durumda

Ukrayna’nın güneyindeki Mıkolayiv şehrinde bir tahıl kargo terminalinde çalışan bir işçi (Reuters-Arşiv)
Ukrayna’nın güneyindeki Mıkolayiv şehrinde bir tahıl kargo terminalinde çalışan bir işçi (Reuters-Arşiv)

Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı (WFP), Ukrayna’daki savaşın, Kiev’in diğer ülkelere acilen ihtiyaç duyulan gıdaları ulaştırma kabiliyeti üzerinde ciddi bir etkisi olduğu konusunda uyardı.
WFP Almanya Direktörü Martin Frick bugün DPA’ya yaptığı açıklamada, “Şu anda yaklaşık 4,5 milyon ton tahıl Ukrayna limanları ve gemilerde sıkışmış durumda ve kullanılamıyor” dedi.
Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü işgal sırasında limanlar ve deniz yolları tıkandığı için şu anda gıda ihracatında sorunlar var.
Ukrayna, savaş başlayana kadar dünyanın en büyük mısır ve buğday üreticilerinden biriydi.
Başta Kuzey Afrika olmak üzere birçok ülke Ukrayna’dan gelen ucuz buğdaya bağımlı durumda. Tahıl, küresel gıda yardımı için de çok önemlidir.
Frick, “Ukrayna’da kuşatılmış ve acı çeken vatandaşlara gıda ulaştırmak gerekiyor. Aynı zamanda küresel gıda krizini hafifletmek için ülkede üretilen gıdaları bölgeden çıkarmak ve dünyaya dağıtmak da gerekiyor” diye konuştu.



Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
TT

Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), üretim ve ihracatı artıran Çin'in yeni bir "ticaret savaşı" başlattığını yazıyor. 

Analizde, Çin'in zayıflayan ekonomisini canlandırmak için "fabrikalara steroid bastığı" ve yabancı ülkelerdeki işletmeleri sıkıştırarak yeni bir küresel ticaret savaşı başlattığı savunuluyor. 

Avrupa Birliği, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere sağlanan sübvansiyonlar nedeniyle başlatılan soruşturma kapsamında, ülkeden ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 38,1'e varan ilave vergi uygulama kararını temmuzda yürürlüğe koymuştu. 

ABD de Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin yanı sıra alüminyum ve güneş panellerine ek vergi uygulama kararı almıştı. 

WSJ, Pekin'in stratejisinin yalnızca Batı ülkelerini değil, Türkiye ve Pakistan'ı da tedbir almaya ittiğini hatırlatıyor. Türkiye, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan ek vergileri yüzde 40'a yükseltmişti. 

Analizde, Çin'in "üretime yatırımı artırarak ekonomiyi canlandırıp, uluslararası alanda fazla tepki çekmeden endüstriyel direncini artırmayı hedeflediği" yorumu yapılıyor.

Haberde, Pekin yönetimine danışmanlık yapan bazı kişilerin, ülkenin üretim ve inşaat sektörüne yatırımından ziyade iç tüketimi öncelendirmesi gerektiğini söylediği aktarılıyor. 

Bunun yerinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in "Eskiyi yıkmadan önce yeniyi kurun" anlayışıyla hareket ederek sübvansiyonlu üretime yatırımların artırılması talimatını verdiği bildiriliyor.

Şi'nin bu politikayı izlemesinin iki nedeni olduğuna dikkat çekiliyor. Analize göre bunlardan ilki, Çin'in ABD ve diğer Batılı ülkelerin ağır yaptırımları karşısında ülke ekonomisini ayakta tutabilecek endüstriyel tedarik zinciri oluşturulmasıyla ilgili. İkinci sebepse Pekin'in "savurganlık" diye nitelediği ABD tarzı tüketime kökten itiraz etmesi.

Diğer yandan analizde, Şi'nin bu stratejisinin Pekin'in kapasite fazlasını azaltmaya çalıştığı eski politikalarına kıyasla bir değişime işaret ettiğine dikkat çekiliyor. 

2015'te Şi'nin, Çin Komünist Partisi'nin eski Merkezi Mali ve Ekonomik İşler Komisyonu Direktörü Liu He'ye, özel sektördeki birçok küçük çelik fabrikasını ve diğer işletmeleri kapatma talimatı verdiği hatırlatılıyor. 

Ancak Çin'in "ABD ve AB'ye ek vergi hamlelerini gerekçelendirme fırsatı vermek istemediği" için üretim fazlasını düşürmeye yönelik bu tür politikaları etkili şekilde uygulamadığı savunuluyor.

Pekin Üniversitesi'nden finans uzmanı Michael Pettis, Çin'in halihazırda küresel üretimin üçte birine sahip olduğuna dikkat çekerek, böyle bir durumda üretimi tekrar iki katına çıkararak yabancı ülkelerin üretimdeki payını azaltmayı istediğini savunuyor ve ekliyor: 

Dünyanın geri kalanı bunun tam tersini istiyor. Kimse buna uyum sağlayamaz.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC