Libya Temsilciler Meclisi Cezayir’e tepkili

Libya Temsilciler Meclisi Cezayir'in Başağa hükümetini tanımamasını eleştirdi

Tebbun geçtiğimiz Nisan ayında Dibeybe'yi ağırladı (Reuters)
Tebbun geçtiğimiz Nisan ayında Dibeybe'yi ağırladı (Reuters)
TT

Libya Temsilciler Meclisi Cezayir’e tepkili

Tebbun geçtiğimiz Nisan ayında Dibeybe'yi ağırladı (Reuters)
Tebbun geçtiğimiz Nisan ayında Dibeybe'yi ağırladı (Reuters)

Libya Temsilciler Meclisi (TM) Başkanlığı, Fethi Başağa Başbakanlığındaki Libya İstikrar Hükümeti’ni (LİH) tanımaması ve rakibi Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe'ye desteğini sürdürmesi nedeniyle Cezayir hükümetini eleştirdi.
Ülkenin doğusundaki Tobruk kentinde oturumlarını gerçekleştiren TM, Mart ayı başında meşruiyetini onayladığı LİH’yi savunmak amacıyla Cezayir'i ilk kez kamuoyu önünde eleştirdi.
TM Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Yusuf el-Akuri, “Cezayir hükümetinin Dibeybe hükümetini tanıma konusundaki ısrarı ve TM tarafından seçilen yeni hükümeti reddetmesi, Libya’nın içişlerine müdahale ve seçilmiş otoritenin kararlarına ve ülkenin milli birliğine saygısızlıktır” dedi.
Cezayir hükümetinin Dibeybe'ye verdiği destekten duyduğu memnuniyetsizliği dile getiren Akuri, Cezayir'in tutumunun "Libya halkının istikrarını desteklemediğini" söyledi.
"Kardeş Cezayir halkıyla olan sosyal ve tarihi bağların derinliğine" vurgu yapan Akuri, "ülkesinin, kardeş Cezayir halkının yanında olduğunu" hatırlattı.
Akuri, “Kardeşlik, komşuluk hakkı ve Libya devletinin egemenliğine saygı konusundaki tüm düşünceleri göz ardı eden Cezayir hükümetinin tutumuna şaşırdık" dedi.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, geçen Nisan ayının on sekizinde Dibeybe'yi kabul etmişti. Uluslararası meşruiyete verdiği destek nedeniyle ülkesinin Dibeybe hükümetini desteklediğini vurgulayan Tebbun, söz konusu görüşmede şunları söyledi: "Libya'da uluslararası meşruiyetle yürüyoruz. Halka başvurmadan çözüm yok. Meşruiyetin halka geri dönmesi için yasama seçimlerinin olması gerekiyor ve yeni hükümetin yapısına Parlamento karar verecek”.
TM bu açıklamaları tepkiyle karşıladı. Akuri, “Dibeybe hükümetinin meşruiyetinin düştüğünü, güven oyu geri çekilir çekilmez görevinin sona erdiğini ve yerine başka bir alternatif atandığını” söyledi.
Akuri, “Bazı ülkeler petrol ve maden kaynaklarını yağmalayarak Libya'daki kaostan yararlandı. Ülke içindeki kaynaklara musallat oldular. Sadece, bu taraflar, kendi dar ticari çıkarlarına ulaşmak için Libya krizinin devam etmesini istiyorlar” dedi.
Akuri, Cezayir'deki kanaat önderlerine ve siyasilere, “aklın sesine öncelik verme ve zor dönemlerinde Libya halkının yararına olumlu rol oynama” çağrısında bulundu.
Akuri, “Tarih Libya'da istikrar ve barışın dönüşüne katkıda bulunan herkesi yazacak” dedi.
Doğu Libya çevrelerinde öfkeye neden olan Dibeybe'nin Cezayir ziyaretinin ardından açıklamalarda bulunan Tebbun, ülkesinin Libya krizindeki tutumunun bazı ülkelerin tutumlarıyla neredeyse taban tabana zıt olduğunu söyledi. Cezayir Cumhurbaşkanı, “Biz tek bir pozisyonda yürüyorduk; ancak Temsilciler Meclisi kararıyla başka bir hükümet atandı. Bölmek için müdahil olmayacağız, uzlaşma arayacağız; çünkü çözümün Libya mutabakatının dışında olmayacağına inanıyoruz” dedi.
Libya şu anda Dibeybe liderliğindeki UBH ile Başağa liderliğindeki LİH arasındaki güç mücadelesinin zemininde bir bölünme durumuna tanık oluyor.



Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
TT

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)

Şam ve Tel Aviv'den Bakü'de yapılacak Suriye-İsrail görüşmesi hakkında çelişkili haberler çıkarken, Şarku’l Avsat’a konuşan siyasi kaynaklar, iki ülke arasındaki ön görüşmelerin pozisyonlar arasında “büyük bir uçurum” olduğunu ve Şam'ın İsrail’in işgali altındaki Suriye toprakları Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmesi talebinden vazgeçmediği sürece İsrail'in derin bir normalleşme konusunda istekli olmadığını ortaya koyduğunu söyledi.

Aynı kaynaklar, İsrail'in Suriye’nin normalleşmenin ‘bir miktar’ olması ve Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra işgal ettiği bölgelerden çekilmesiyle sınırlı kalması yönündeki tutumunu reddettiğini ve bu bölgelerin büyük bir kısmında kalmak karşılığında daha fazla normalleşme istediğini söyledi. Kaynaklar, İsrail'in Şeyh dağlarının zirvelerinde ve Golan Tepeleri’nin doğusunda işgal ettiği 9 bölgede kalmakta ısrar ettiğini vurguladı.

İsrail, Suriye'deki birçok tarafın Golan Tepeleri’ndeki Yahudi yerleşimlerine saldırı düzenleme niyetinde olduğuna dair bilgilere sahip olduğunu iddia etti. Bu bilginin, İsrail ordusunun geçtiğimiz haftalarda Suriye'nin iç kesimlerinde gerçekleştirdiği tutuklamalarla doğrulandığını ve İran'a bağlı milis güçlerin üyelerinin, Suriye'nin güneyinde faaliyet gösteren cihatçı gruplarla iş birliği içinde yerleşim yerlerine saldırı düzenlemeyi planladıklarını itiraf ettiklerini öne sürdü.

cvfgh
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri eğitim sırasında ilk yardım eğitimi alan İsrail askerleri (AFP)

İsrailli bir yetkili, hükümetinin Suriye yönetimine güvenmediğini ve onun vaatlerine güvenemeyeceğini belirterek, İsrail ordusunun sadece İsraillilerin güvenliğini sağlayacak savunma önlemleri almakta kararlı olduğunu, bu nedenle sıkı güvenlik garantileri içeren tam bir barış anlaşmasının imzalanmasının bu güvenliği sağlamanın tek yolu olduğunu düşündüğünü söyledi.

İsrailli kaynaklar, Suriye yönetiminin şu aşamada İsrail ile ‘karşılıklı olarak saldırganlığı durdurma’ garantisi veren bir güvenlik anlaşması yapmakla ilgilendiğini doğruladı. Bu anlaşma, 1974 yılında imzalanan iki ülke arasındaki kuvvetlerin ayrılması anlaşmasına ve İsrail'in bu anlaşmada kabul edilen sınır hattına çekilmesine dayanıyor.

Ancak İsrail, ilişkilerin bir miktar normalleşmesi ile bağlantılı olsa bile geri çekilmeyi reddediyor. İsrail ordusu, Suriye ile birincisi İsrail sınırları içinde (yani İsrail'in Golan Tepeleri’nde işgal ettiği bölge) olup, burada İsrail ordusu büyük bir kuvvet ve ağır tahkimatlarla konuşlanacağı, ikincisi, sınır boyunca 3-5 kilometre genişliğinde bir güvenlik kuşağı oluşturulması ve bu kuşağın içinde silahlı kişilerin bulunmasının yasaklanacağı, üçüncü ise Şam'dan güney ve güneybatıya kadar silahsızlandırılacak üç bölge oluşturulmasını öngören ‘yeni bir güvenlik doktrini’ belirlemişti. Söz konusu güvenlik kuşağında 9 adet müstahkem askeri üs kuran İsrail, bu üsleri kalıcı olmasında ısrar ediyor.

vfbghyj
İsrail ordusuna ait Hummer araçları, 8 Temmuz'da işgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri tatbikat sırasında (AFP)

İsrail'in Arapça, İbranice, İngilizce ve Fransızca yayın yapan haber sitesi I24 dün, ‘Suriyeli bir kaynağa’ dayandırdığı haberinde Şara'nın ‘cumartesi günü Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de İsrailli yetkililerle en az bir kez yüz yüze görüşme yaptığını’ bildirdi.

I24, Şara’ya yakın olduğu belirtilen kaynağın, görüşmenin iki taraf arasında Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ve Suriye hükümetinin İsrail ile güvenlik toplantılarını koordine eden Ahmed ed-Dalati'nin de katıldığı iki veya üç toplantılık görüşmelerde yer aldığını açıkladığını iddia etti.

vfgbhy
İşgal altındaki Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınır yakınlarında bir İsrail askeri aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)

İsrail heyetinin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun özel temsilcisinin yanı sıra üst düzey güvenlik ve askeri yetkililerden oluştuğunu söyleyen aynı kaynağa göre toplantılar, Suriye ve İsrail arasında olası bir güvenlik anlaşmasını görüşmek ve İran'ın Suriye ve Lübnan’daki varlığı, Hizbullah'ın silahları, Filistinli silahlı gruplar, Lübnan'daki kamplar, Gazze'den gelen Filistinli mültecilerin geleceği ve Şam’da diplomatik nitelikte olmayan bir İsrail koordinasyon ofisi açılması olasılığını ele almak amacıyla gerçekleştirildi.

İsrail televizyonu KAN, cumartesi günü Bakü'de Suriye ve İsrail yetkilileri arasında bir toplantı yapıldığını ve bu toplantıda tarafların Suriye'nin güneyinden İsrail güçlerinin çekilmesi talebini ve iki taraf arasında çok sayıda ‘koordinasyon’ konusunu görüştüğünü bildirdi. KAN ayrıca Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile İsrailli mevkidaşı Gidon Sa'ar'ın bugün Brüksel'deki Avrupa Birliği (AB) merkezinde bir araya geleceğini, ancak ayrı bir ikili toplantı konusunda kesin bir bilgi olmadığını aktardı.