Dünya Sağlık Örgütü: 228 gizemli hepatit vakası bildirdi

Vakaların çoğu Avrupa’da görüldü, ilki ise İngiltere’de kaydedildi (Arşiv-Reuters)
Vakaların çoğu Avrupa’da görüldü, ilki ise İngiltere’de kaydedildi (Arşiv-Reuters)
TT

Dünya Sağlık Örgütü: 228 gizemli hepatit vakası bildirdi

Vakaların çoğu Avrupa’da görüldü, ilki ise İngiltere’de kaydedildi (Arşiv-Reuters)
Vakaların çoğu Avrupa’da görüldü, ilki ise İngiltere’de kaydedildi (Arşiv-Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bugün yaptığı açıklamada, dünya çapında 228 gizemli hepatit vakası bildirildiğini duyurdu.
WHO Sözcüsü Tarık Yaşareviç düzenlediği basın toplantısı açıklamasında, 1 Mayıs itibariyle örgüte bildirilen vaka sayısının 20 ülkede 228’e ulaştığını belirterek, 50’yi aşkın vakanın ise incelendiğini söyledi.
Yaşareviç, vakalara ilişkin raporların WHO’ya ait altı bölge ofisinin dördünden alındığını aktardı.
Karaciğerdeki bu ciddi enfeksiyonların nedeni henüz bilinmiyor.
Vakaların çoğu Avrupa’da görülürken, ilk görülen yer ise İngiltere.
5 Nisan'da Dünya Sağlık Örgütü, İskoçya’da 10 yaşın altındaki çocuklarda nedeni bilinmeyen 10 akut hepatit vakası bildirdi. 8 Nisan’da ise İngiltere’nin tamamında kaydedilen vaka sayısı 74’e ulaştı.
Genel olarak 10 yaşın altındaki çocukları etkileyen semptomlar arasında sarılık, ishal, kusma ve karın ağrısı bulunuyor.



Antik Mısır'dan kalma tuhaf koyun boynuzları, arkeologları şaşkına çevirdi

Fotoğraf: (B. De Cupere)
Fotoğraf: (B. De Cupere)
TT

Antik Mısır'dan kalma tuhaf koyun boynuzları, arkeologları şaşkına çevirdi

Fotoğraf: (B. De Cupere)
Fotoğraf: (B. De Cupere)

Antik Mısır'dan kalma bir mezarlıkta tuhaf bir şekilde deforme olmuş koyun kafatasları bulan arkeologlar, insanların çiftlik hayvanlarının boynuzlarını değiştirmesine dair bilinen en eski örneği ortaya koydu.

Araştırmacılar Yukarı Mısır'daki Hierakonpolis'te yer alan ve yaklaşık MÖ 3700'e tarihlenen mezarlıkta büyük ve hadım edilmiş en az 6 erkek koyun kalıntısı da buldu.

Bilim insanları, kalıntıları ortaya çıkarılan eski koyunların boynuzlarının doğal halindeki gibi yana dönük olmadığını söylüyor.

Araştırmada yer alan Belçikalı bilim insanları, bunun yerine boynuzların yukarı doğru baktığını, bazı koyunlardaysa boynuzların tamamen çıkarılmış gibi göründüğünü söylüyor.

dcev
Antik Mısır'da çiftlik hayvanı boynuzlarının deforme edildiğine dair en eski kanıt (Wim Van Neer et al., Journal of Archaeological Science (2024))

Journal of Archaeological Science'ta yayımlanan çalışmada araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Boynuzlar yukarı doğru büyümeleri için kasten yönlendirilmiş ve bu durum üç vakada dik, paralel boynuzlarla sonuçlanmış.

Çiftlik hayvanlarının boynuzları, hayvanların birbirine karşı güvenliğini sağlamak ve onları daha kolay idare etmek için bugün bile dünya genelinde değiştiriliyor.

Daha önceki çalışmalarda bu uygulamanın geçmişi Antik Mısır'a kadar dayandırılsa da tam kökeni gizemini korumaya devam ediyor.
 

erfvgt
MÖ 3700 civarına tarihlenen eski koyun kafatasında, değişiklik yapıldığına dair belirtiler görülüyor (Wim Van Neer et al., Journal of Archaeological Science (2024))

Antik Mısır bir tarım toplumuydu ve sığır, koyun gibi çiftlik hayvanları firavunlar dönemi boyunca ve hatta hanedan öncesi dönemde bile kullanılıyordu.

Et, kemik iliği, yağ ve süt ürünleri sağlayan sığırlar, nüfusun beslenme gereksinimlerinin çoğunu karşılıyordu.

Ancak bazı eski çiftlik hayvanlarının istenen görevleri yerine getirebilmesi için sadece idare edilmeleri değil, aynı zamanda vücutlarının da fiziksel olarak değiştirilmesi gerekiyordu.

Bu işlemlerden biri, hayvanın kasten veya istemeden bakıcısını yaralama ihtimalini azaltmak için sığır ve koyun boynuzlarının çıkarılması ya da değiştirilmesiydi.

Boynuzları deforme edilmiş sığırların bilinen en eski sanatsal tasvirleri, yaklaşık MÖ 2686'yla MÖ 2160 arasındaki Eski Krallık dönemine tarihlenen bir elitin mezarında bulunmuştu.
 

dc6u
Antik Mısır'dan kalma koyun kafatasında, üzerinde değişiklik yapıldığına dair işaretler var (Wim Van Neer et al., Journal of Archaeological Science (2024))

Son çalışmada saptanan değiştirilmiş koyun kafatasları çok daha eski görünüyor.

Araştırmacılara göre Hierakonpolis'teki bu koyun kalıntıları, insanların çiftlik hayvanlarının boynuzlarını değiştirdiği en eski vakayı ve bu işlemin koyunlara uygulanmasının ilk kanıtını sunuyor.

Kafatasları ve boynuz çekirdeği kalıntılarının analizi, boynuzları paralel, yukarı dönük bir hale getirmek için Antik Mısırlıların koyun boynuzlarını tabanlarından kırıp birbirine bağladığına işaret ediyor.

Bulgular, Antik Mısırlıların boynuzları şekillendirmeye çoktan aşina olduğunu gösteriyor ve uygulamanın Nil Vadisi'nde uzun bir geçmişi olduğunu doğruluyor.

Independent Türkçe