Belarus’un ilk devlet başkanı Stanislav Shushkevich hayatını kaybetti

Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk (solda), Belarus Devlet Başkanı Stanislav Shushkevich (ortada) ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (sağda) 1991'de Minsk'te (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk (solda), Belarus Devlet Başkanı Stanislav Shushkevich (ortada) ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (sağda) 1991'de Minsk'te (AFP)
TT

Belarus’un ilk devlet başkanı Stanislav Shushkevich hayatını kaybetti

Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk (solda), Belarus Devlet Başkanı Stanislav Shushkevich (ortada) ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (sağda) 1991'de Minsk'te (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk (solda), Belarus Devlet Başkanı Stanislav Shushkevich (ortada) ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (sağda) 1991'de Minsk'te (AFP)

1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasına katkıda bulunan Belarus’un ilk Devlet Başkanı Stanislav Shushkevich, yeni tip koronavirüs kaynaklı komplikasyonlar nedeniyle 87 yaşında hayatını kaybetti.
Eşi Irina Shushkevich, RIA Novosti’ye yaptığı açıklamada, eşinin dün akşam öldüğünü söyledi. Haber Belarus medyası tarafından da doğrulandı.
Eski Belarus Yüksek Sovyeti Başkanı Mikalai Dzymantsi, 25 Ağustos darbe girişimini desteklediği için görevden alındığında, Shushkevich halefi olarak seçildi ve Belarus'un Sovyetler Birliği'nden ayrılma oylamasına başkanlık etti. Böylece Şuşkeviç, 25 Eylül'de adını Belarus olarak değiştiren yeni ülkenin ilk lideri oldu.
1993 yılında Belarus Parlamentosu Yolsuzlukla Mücadele Komitesi başkanı Aleksander Lukaşenko, Shushkevich de dahil olmak üzere 70 üst düzey hükümet yetkilisini, kişisel amaçlar için devlet fonlarını çalma bahanesiyle yolsuzlukla suçladı. Bazı Belaruslular ise Shushkevich’e yönelik iddiaların doğru olmadığını iddia ediyor.
2002 yılında ise dünya ilginç bir olaya tanıklık etti. Shushkevich, 1,8 dolarlık emekli maaşı dolayısıyla Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nı mahkemeye verdi.
Shushkevich, Polonya, ABD ve Asya ülkeleri de dahil olmak üzere yabancı üniversitelerde konferanslar verdi. 2004 yılında ise seçimlere katılmaya çalıştı ancak seçim komisyonu tarafından bu talebi reddedildi.



Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
TT

Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)

Reuters’a konuşan bilgi sahibi beş kaynak, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Azerbaycan ve Orta Asya'daki bazı müttefiklerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etme olasılığını aktif olarak müzakere ettiğini ve bununla mevcut İsrail ile ilişkileri güçlendirmeyi umduğunu bildirdi.

Trump'ın ilk başkanlık döneminde, 2020 ve 2021 yıllarında imzalanan İbrahim Anlaşmaları uyarınca, Müslüman çoğunluğa sahip dört ülke, ABD'nin arabuluculuğuyla İsrail ile diplomatik ilişkilerini normalleştirmeyi kabul etti.

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerinin İsrail ile zaten uzun süredir ilişki içinde olduğunu belirtti. Bu da, anlaşmaların bu ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesinin büyük ölçüde sembolik bir adım olacağı, ticaret ve askeri iş birliği gibi alanlarda ilişkilerin güçlendirilmesine odaklanılacağı anlamına geliyor.

Gazze Şeridi'nde artan vefat sayısı, bölgeye yardım girişinin engellenmesi ve İsrail'in askeri operasyonları nedeniyle bölgede yaşanan kıtlık, Arap öfkesini daha da artırdı. Bu durum, İbrahim Anlaşmaları’na daha fazla Müslüman çoğunluklu ülke ekleme çabalarının aksamasını beraberinde getirdi.

Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkilileri, Gazze savaşının on binlerce kadın ve çocuk dahil olmak üzere 60 binden fazla kişinin hayatına mal olduğunu ve bunun dünya çapında öfkeye yol açtığını belirtti. Kanada, Fransa ve Birleşik Krallık son zamanlarda bağımsız bir Filistin devletini tanıma niyetlerini açıkladı.

Üç kaynak, diğer bir ana anlaşmazlık noktasının Azerbaycan'ın komşusu Ermenistan ile olan çatışması olduğunu söyledi. Trump yönetimi, Kafkasya bölgesinde bulunan iki ülke arasındaki barış anlaşmasını İbrahim Anlaşmaları’na katılmak için ön koşul olarak görüyor.

Trump yönetimi yetkilileri, anlaşmaya katılabilecek birkaç ülkenin adını kamuoyuna açıklarken, kaynaklar Azerbaycan'a odaklanan görüşmelerin en organize ve ciddi olanlar arasında olduğunu belirtti. İki kaynak, birkaç ay hatta birkaç hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, mart ayında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye giderek Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Üç kaynak, Witkoff'un en önemli yardımcılarından biri olan Aryeh Lightstone'un bahar aylarında Aliyev ile bir araya gelerek İbrahim Anlaşmaları’nı görüştüğünü belirtti.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre aynı kaynaklar, bu görüşmeler kapsamında Azerbaycanlı yetkililerin komşu Kazakistan da dahil olmak üzere Orta Asya ülkelerindeki muhataplarıyla temasa geçerek, İbrahim Anlaşmaları'nın kapsamının genişletilmesine ne kadar ilgi duyduklarını ölçtüler.

Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Kırgızistan'ı içeren Orta Asya'da diğer hangi ülkelerle iletişime geçildiği henüz belli değil.

ABD Dışişleri Bakanlığı, yorum istendiğinde belirli ülkelere değinmedi, ancak anlaşmaların kapsamının genişletilmesinin Trump'ın ana hedeflerinden biri olduğunu bildirdi. Bir ABD'li yetkili, “Daha fazla ülkeyi dahil etmek için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan hükümeti ise yorum yapmaktan kaçındı. Beyaz Saray, İsrail Dışişleri Bakanlığı ve Kazakistan'ın Washington Büyükelçiliği de yorum taleplerine yanıt vermedi.