Iraklı Şii politikacı Ammar el-Hekim: Ülkedeki siyasi tıkanıklık karmaşayı ve kafa karışıklığını artıracak
Ammar el-Hekim (INA)
Bağdat/Şarku’l Avsat
TT
TT
Iraklı Şii politikacı Ammar el-Hekim: Ülkedeki siyasi tıkanıklık karmaşayı ve kafa karışıklığını artıracak
Ammar el-Hekim (INA)
Irak’taki Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim, ülkenin en büyük bileşeninin oluşturacağı en büyük meclis blokunun güçlü bir hükümet kurmasını talep etti.
Irak, Meclis’in yeni cumhurbaşkanı ve başbakanını seçememesi nedeniyle siyasi bir krizle karşı karşıya.
Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim, bayram namazı hutbesinde yaptığı konuşmada, “Irak’taki en büyük bileşenin (Şii) oluşturacağı en büyük bloktan doğacak bir hükümet kurulmalı” dedi.
En büyük bileşenin başbakan adayı gösterme hakkını baypas edecek veya Irak genelinde daha fazla karmaşa ve kafa karışıklığı yaratmaktan başka bir şey getirmeyen eski saflaşma tecrübelerini tekrarlayacak dengesiz ittifakları kabul ettirme girişimlerine karşı uyaran Hekim, siyasi durumun objektif ve hızlı bir şekilde gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi gerektiğini ifade etti.
Hekim açıklamasında şunları kaydetti:
“Irak’taki hassas siyasi durumlar, bizi tıkanıklık halinden atılıma, donukluktan hareketliliğe, çatışmadan uzlaşıya ve Irak’taki en büyük bileşenin oluşturacağı en büyük bloktan doğacak bir hükümet kurmaya götüren objektif ve hızlı bir gözden geçirme ve iyileşmeye ihtiyaç duyuyor. Siyasi güçler özel çıkarları aşmalı ve durgunluğu, gerginliği, hantallığı, siyasi tıkanıklığı ve endişe halini sona erdirmek için halka hizmet eden bir hükümetin kurulacağı anlaşmalarla sonuçlanacak ciddi ve hızlı diyaloglarla sorumluluk üstlenmeli. Çoğunluğu oluşturan bileşenlerin ortaklarını kırmasından uzak durmasını istiyoruz. Irak’taki siyasi arena yeni maceralar ve riskler kaldıramaz. Bileşenlerin çoğunluğunu dikkate almayan hiçbir siyasi çoğunluk başarılı olamaz. Ayrıca dengesiz ittifakları kabul ettirmeye karşı uyarıyoruz. Ülkedeki siyasi tıkanıklık karmaşayı ve kafa karışıklığını artıracaktır. Güçlü bir hükümet kurmak için Irak’ın çıkarını her şeyin üstünde tutmalıyız.”
Şiddetli su kıtlığı, yağışların az olduğu bir dönemin ardından Beyrut'un sıkıntılarını daha da artırıyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5175346-%C5%9Fiddetli-su-k%C4%B1tl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-ya%C4%9F%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1n-az-oldu%C4%9Fu-bir-d%C3%B6nemin-ard%C4%B1ndan-beyrutun
Şiddetli su kıtlığı, yağışların az olduğu bir dönemin ardından Beyrut'un sıkıntılarını daha da artırıyor
Beyrut sokaklarında su taşıyan bir tanker, 3 Temmuz 2025 (AFP)
Beyrut sokakları, Lübnanlıların yıllardır görmediği ciddi bir su kıtlığıyla başa çıkmak için halkın satın aldığı su depolarıyla dolup taşıyor. Bu kıtlık, yağışların rekor düzeyde azalması, kuyuların kuruması ve dağıtım şebekelerinin yıpranmasına bağlı.
Beyrut'un güney banliyösü Burc el-Baracne'deki evinde mutfak eşyalarını özenle yıkayan 50 yaşındaki Rima es-Seba, “Su eskiden her gün geliyordu, ama şimdi üç günde bir geliyor” diyor.
Resmi kurumun su tedarikini kesmesi durumunda es-Seba ailesi, yaşadıkları binanın su depolarına su pompalayan özel tankerlere başvuruyor. Rima, mutfak eşyalarını paslandıran tuzlu suyla depoyu doldurmak için 5 dolar ödediğini belirtiyor. İçme suyunu ise Lübnan'daki çoğu kişi gibi hazır şişelerde satın alıyor.
Ancak sosyal hizmet alanında çalışan Rima es-Seba, bu maliyetlerin sınırlı gelire sahip aile için çok ağır olduğunu belirtiyor. Rima, “Bu parayı nereden bulacağım?” diye soruyor. Ülke, Hizbullah ile İsrail arasındaki savaşın yanı sıra, birçok vatandaşını yoksullaştıran ağır bir ekonomik krizle boğuşuyor.
Lübnanlılar uzun yıllardır su kıtlığına alışkın. Enerji ve Su Bakanlığı'nın Ulusal Su Sektörü Stratejisi metninde belirtildiği gibi, ‘nüfusun yüzde 50'den fazlası düzenli olarak kamu su hizmetlerinden yararlanamıyor’.
Bakanlık, barajlar gibi yüzey depolamanın bu açığı kapatmak için yeterli olmadığını, hükümetin sağladığı suyun yarısının ulusal su şebekelerindeki sızıntılar veya hırsızlık nedeniyle ‘israf edildiğini’ belirtiyor.
Yağışların azalması, krizi daha da kötüleştirdi.
Meteoroloji İdaresi'nin yüzey tahminleri bölüm başkanı Muhammed Kenc, 2024-2025 kışında yağış miktarının ‘çok az’ olduğunu belirterek, bu miktarın gözlemlerin başladığı günden bu yana ‘80 yılın en düşük yağış miktarı’ olduğunu söyledi.
Beyrut'taki bir kuyu suyu dağıtım tesisinde tankerini dolduran bir adam, 3 Temmuz 2025 (AFP)
Ulusal Su Sektörü Stratejisi’ne göre iklim değişikliği su kıtlığını artıracak. Dünya Bankası ise yılın başında ‘iklim değişikliğinin 2040 yılına kadar kuraklık mevsiminde su miktarını yarı yarıya azaltacağı’ öngörüsünde bulundu.
Kısıtlama
Enerji ve Su Bakanı Joseph Saddi geçen hafta ‘mevcut durumun çok zor’ olduğunu bildirdi.
Su kıtlığı, Beyrut'un farklı bölgelerinde farklılık gösteriyor. Yollar, binaların çatılarında yoğun olarak bulunan su depolarını besleyen tankerlerle dolup taşıyor.
Hükümet geçen ay, su tüketimini azaltmaya teşvik etmek için bir kampanya başlattı ve ülke genelinde kurumuş kaynak ve göllerin fotoğraflarını yayınladı.
Beyrut Kuzey İstasyonları Bölümü Başkanı Zuheyr Kazzi, “33 yıldır buradayım ve bu, Beyrut'a pompaladığımız su miktarı açısından geçirdiğimiz en kötü yıl” dedi.
Beyrut ve Lübnan Dağı Su Tesisleri Teknik Uzmanı Antoine ez-Zağbi, geçtiğimiz temmuz ayında AFP ile yaptığı röportajda, başkentte su kısıtlamasının genellikle yaz mevsiminin bitiminden ve kış mevsiminin başlamasından önce, ekim ve kasım aylarında başladığını açıkladı.
Ancak ez-Zağbi'ye göre bu yıl su sıkıntısı erken başladı. Zira bazı kaynaklarda yağışların azalması nedeniyle su miktarının yüzde 50'si bitti. Ez-Zağbi, aşırı tüketim ve deniz suyunun sızma riskini azaltmak için bazı kuyularda kısıtlamanın haziran ayında başladığını belirtti.
Ez-Zağbi, barajlar da dahil olmak üzere daha fazla depolama tesisine ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Lübnan'ın Batroun kentindeki bir baraj, 10 Temmuz 2025... Lübnan, yağışların az olduğu bir mevsimden sonra bu yaz şiddetli su kıtlığı çekiyor. (Reuters)
Dünya Bankası geçtiğimiz ocak ayında, Beyrut ve çevresindeki bölgelerde su hizmetlerini iyileştirmek için 250 milyon dolardan fazla bir kredi onayladı.
2020 yılında ise çevre aktivistlerinin biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir vadiyi tahrip edebileceği gerekçesiyle, başkentin güneyinde bir baraj inşa etmek için verdiği krediyi iptal etti.
Kuyular
Beyrut'un güney banliyösünde yaşayan 66 yaşındaki emekli memur Ebu Ali Nasreddin, aylardır devletin su şebekesinden su alamadığını söyledi.
“Devletin suyu nerede? Nereye aktarılıyor? Kimse bilmiyor” diyen Nasreddin, yaşadığı binayı besleyen kuyunun da kuruduğunu belirtti. Nasreddin ayrıca, tankerlerin sağladığı suyun fiyatının da günden güne yükseldiğini ifade etti.
Bazı bölgelerde 2 bin litre kapasiteli su tankeri fiyatı 20 dolara ulaşıyor ve bu fiyat, tasarruflu kullanımla 5 kişilik bir ailenin bir haftalık ihtiyacını zar zor karşılıyor.
Küçük kamyonuyla su taşıyan 45 yaşındaki Bilal Selheb, suya olan talebin büyük ölçüde arttığını kaydetti.
“Su durumu çok kritik” diyen Selheb, kuyular kuruduğu veya tuzlu hale geldiği için su temininde zorluk yaşadığını belirtti.
Beyrut'un bazı bölgelerinde kuyular uzun zamandır devlet şebekesinin alternatifi veya tamamlayıcısı olarak kullanılıyordu. Ancak söz konusu kuyuların çoğu eskimiş durumda; bu da boruların hasar görmesine ve suyun tuzluluğunun artmasına neden oluyor.
Lübnan Amerikan Üniversitesi Sürdürülebilirlik Sorumlusu Nedim Faracallah, Beyrut'un iç savaşın (1975-1990) başlangıcından bu yana alan ve nüfus açısından büyük ölçüde genişlediğini, ancak su altyapısının bu büyümeye ayak uyduramadığını ifade etti.
Faracallah, birçok sakinin yasadışı olarak kuyular kazdığını, bunların arasında stratejik yeraltı su rezervlerine ulaşan kuyuların da olduğunu belirterek, “Kuyuların sayısını kimse bilmiyor” dedi.
Faracallah, mevcut krizle birlikte tasarruf ve farkındalık kampanyalarının daha erken başlaması gerektiğini düşünüyor.