WHO: 2020 ve 2021'de yaklaşık 15 milyon can kaybı Kovid-19 ile bağlantılı

Sayılmayan ölümlerin yaklaşık yarısı Hindistan'da (Reuters)
Sayılmayan ölümlerin yaklaşık yarısı Hindistan'da (Reuters)
TT

WHO: 2020 ve 2021'de yaklaşık 15 milyon can kaybı Kovid-19 ile bağlantılı

Sayılmayan ölümlerin yaklaşık yarısı Hindistan'da (Reuters)
Sayılmayan ölümlerin yaklaşık yarısı Hindistan'da (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü'nden (WHO) yapılan yazılı açıklamada, son iki yılda Kovid-19 kaynaklı "ek ölüm oranı" hesaplamasının sonuçları paylaşıldı.
Ek ölüm oranının, doğrudan Kovid-19 kaynaklı ölümlerin yanı sıra virüsün sağlık sistemi ve topluma olumsuz etkilerinden ötürü ağırlaşan veya tedavisi zorlaşan hastalıklardan kaynaklanan ölümlerin de dahil edilerek hesaplandığı bildirildi.
Hesaplamaya göre, 1 Ocak 2020'den 31 Aralık 2021'e kadar dünya genelinde Kovid-19, doğrudan ve dolaylı olarak toplam 13,3 milyon ile 16,6 milyon arasında ölüme yol açtı.

Ölümlerin yüzde 68'i sadece 10 ülkede
Ek ölümlerin yüzde 84'ü WHO'nun Güneydoğu Asya, Avrupa ve Amerika bölgelerinde saptanırken, toplam can kaybı sayısının yüzde 68'i sadece 10 ülkede görüldü.
Toplam ek ölüm sayısının yüzde 81'ini orta gelirli, yüzde 4'ünü düşük ve yüzde 15'ini yüksek gelirli ülkeler oluşturdu.
Can kayıplarının cinsiyet dağılımında erkekler toplam sayının yüzde 57'sine, kadınlar ise yüzde 43'üne tekabül etti.

Üye ülkeler nitelikli sağlık sistemine yatırım yapmalı
Açıklamada ifadelerine yer verilen WHO Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, bu çarpıcı verilerin küresel salgının etkisini açıkça gösterdiğini vurgulayarak, "Üye ülkelerin, kriz zamanlarında temel sağlık hizmetlerini sürdürebilecek nitelikli sağlık sistemine yatırım yapmaları gerekmektedir" ifadesini kullandı.
Ghebreyesus, sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi konusunda WHO'nun üye ülkelere desteğini sürdürmekte kararlı olduğunu vurguladı.



Vincent van Gogh'un Yıldızlı Gece'sinde gizlenen fizik kuralları ortaya çıktı

Bilim insanları, van Gogh'un Yıldızlı Gece tablosundaki fırça darbelerinin aralıklarını analiz etti (Yinxiang Ma)
Bilim insanları, van Gogh'un Yıldızlı Gece tablosundaki fırça darbelerinin aralıklarını analiz etti (Yinxiang Ma)
TT

Vincent van Gogh'un Yıldızlı Gece'sinde gizlenen fizik kuralları ortaya çıktı

Bilim insanları, van Gogh'un Yıldızlı Gece tablosundaki fırça darbelerinin aralıklarını analiz etti (Yinxiang Ma)
Bilim insanları, van Gogh'un Yıldızlı Gece tablosundaki fırça darbelerinin aralıklarını analiz etti (Yinxiang Ma)

Vincent van Gogh'un ikonik tablosu Yıldızlı Gece'nin gökyüzündeki bulut ve hava hareketlerinin ardındaki gerçek dünya fiziğini hassas bir şekilde tasvir ettiğini gösteren yeni bir araştırmaya göre, efsanevi ressam doğal dünya hakkında sezgisel bir anlayışa sahipti.

Haziran 1889'da yapılan tablo, girdap gibi dönen mavi gökyüzünü, sarı ay ve yıldızları, patlayan renk ve şekillerle betimlemesiyle 100 yılı aşkın süredir milyonları büyülüyor.

Efsanevi tablodaki her bir yıldız, su üzerindeki ışık benzeri yansımalarla parıldayan sarı dalgaların içine hapsedilmiş halde.

Sıkıntı içindeki sanatçının öncü fırça darbeleri, gökyüzünde bir hareket olduğu yanılsaması yaratıyor.

Bilim insanları, van Gogh'un tablosunu analiz ederek ressamın gökyüzü tasvirindeki "gizli türbülans" dedikleri şeyi ortaya çıkardı.

Çalışmanın ortak yazarı Yongxiang Huang şöyle açıklıyor:

Yüksek çözünürlüklü dijital bir resimle, fırça darbelerinin standart boyutunu tam olarak ölçmeyi başardık ve bunları türbülans teorilerinden beklenen ölçeklerle karşılaştırdık.

Akışkan hareketinde uzmanlaşmış araştırmacılar, resimdeki fırça darbelerini rüzgar bacalarında dönen yapraklarla karşılaştırdı.

Dönen fırça darbelerinin göreceli ölçeğini ve aralığını inceleyerek değişen boya renklerinin göreceli parlaklığını hesapladılar.

Araştırmacılar özellikle tablodaki 14 ana girdap şeklinin uzamsal ölçeğini inceledi.

Bu dikkatli gözlemlerden yola çıkarak resimde tasvir edilen atmosferin şeklini, enerjisini ve ölçeğini tahmin ettiler.

Çalışma, tablonun atmosferik hareketi öngören ve Kolmogorov yasası diye bilinen fizik kuralıyla uyumlu olduğunu ortaya koydu.

Bilim insanları, ressamın ölçek ve parlaklığı dikkatli bir şekilde kullanmasının genel olarak atmosfer türbülansının ardındaki kuralları ve hava hareketindeki enerjinin küçükten büyük ölçeklere doğru kademeli bir şekilde akmasını "isabetli bir şekilde yakaladığını" söylüyor.

Gerçek gökyüzü fiziğinde geçerli olan bazı yasaların sanatçının tasvirinde de geçerli olduğu saptandı.

cd
Bilim insanları, van Gogh'un Yıldızlı Gece'sindeki fırça darbelerini inceledi (Yinxiang Ma)

Araştırmacılara göre efsanevi ressam, fiziğin çeşitli boyutlarını "şaşırtıcı bir doğrulukla" yakalamış görünüyor.

Dr. Huang, "Van Gogh'un türbülansı hassas bir şekilde betimlemesi, bulutların ve atmosferin hareketini incelemekten ya da gökyüzünün dinamizmini nasıl yakalayacağına dair doğuştan gelen bir histen kaynaklanıyor olabilir" diyor.

Bu, doğa olaylarına dair derin ve sezgisel bir anlayışı ortaya koyuyor.

Independent Türkçe