Ukrayna taarruza geçti: Harkiv cephesi savaşın seyrini değiştirebilir

ABD’nin Kiev’e istihbarat desteği, Ukraynalıların Rus generalleri öldürmesine yardım etti

Ukrayna taarruza geçti: Harkiv cephesi savaşın seyrini değiştirebilir
TT

Ukrayna taarruza geçti: Harkiv cephesi savaşın seyrini değiştirebilir

Ukrayna taarruza geçti: Harkiv cephesi savaşın seyrini değiştirebilir

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson, Rusya'nın Ukrayna’ya sağlanan silah tedarik hatlarını bozmayı başaramadığını ve Rus ordusunun, Donbass çevresindeki hareket kabiliyetinin halen kısıtlı olduğunu açıkladı.  
Rus ordusunun saldırılarını Lviv çevresine yoğunlaştırdığını ve bölgedeki demiryolu hattını bombaladığını aktaran yetkili, “Demiryolları tedarik hattı olarak iki taraf için de oldukça hayati, ABD ve diğer ülkelerin sağladığı silah sevkiyatları şu ana kadar Rus saldırılarından ciddi bir zarar görmüş değil” dedi. Rusya daha önce Batılı ülkelerden Kiev yönetimine sağlanan silah yüklü konvoyları hedef aldığını ve hedef almaya devam edeceğini açıklamıştı.  
ABD’nin, Başkan Joe Biden’ın söz verdiği üzere Ukrayna’ya Sovyet yapımı 5 helikopter gönderdiğini açıklayan askeri yetkili, Rus ordusunun saldırılarını değerlendirdi. Rusların Donets Nehri civarını kontrol etmeye odaklandığını belirten yetkili, “Güçlerinin çoğunu Mariupol’dan çektiler, şehrin bazı bölgelerini uzaktan bombalıyorlar ve burada sadece iki bin kadar asker bıraktılar. Rusların güney cephelerinde ciddi bir ilerleme kaydedemediklerini gözlemledik, ağır ve düzensiz olarak ilerliyorlar. Rus kuvvetlerinin, cephe hattına yakın olan Lyman civarında konumlandığını gördük, bu bölgeye yakın bir zamanda saldırı başlatabilirler” diye konuştu.  
Rusların İzyum'dan, ilki Lyman'a, ikincisi Sloviansk'a, üçüncüsü Kramatorsk'a olmak üzere 3 eksende ilerlemeye çalıştıklarını belirten Adrienne Watson, Rus savaş uçaklarının son yirmi dört saat içinde yaklaşık 250 sorti gerçekleştirdiğini ve özellikle Donbass ile Mariupol'un kuzeyinin bombalandığını aktardı. Ukrayna güçlerinin Harkiv’i (Harkov) kontrol altında tuttuğuna değinen yetkili, Rusların bu bölgede ilerleme kaydedemediğini ancak Harkiv’i ele geçirme noktasında kararlı bir duruş sergilediklerini ifade etti.
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujniy ise Ukrayna ordusunun Harkiv ve İzyum istikametlerinde karşı saldırıya geçtiğini bildirdi. Washington merkezli Savaş Araştırmaları Enstitüsü, Ukrayna ordusunun Rus güçlerini Harkiv’in yaklaşık 40 kilometre doğusuna püskürten "büyük bir karşı saldırı" başlattığını duyurdu. Enstitüye göre, söz konusu karşı saldırı, Harkiv’in kuzeydoğusundaki Rus mevzilerini istikrarsızlaştırabilir ve Rusların bölgedeki konumlarını terk etmesini sağlayacak daha geniş çaplı bir operasyona zemin hazırlayabilir. Enstitünün raporuna göre, Rusların bu aşamada, daha geniş bir Ukrayna operasyonunu önlemek için Harkiv yakınlarındaki mevzilerini takviye etmek ya da Ukrayna topçu menzilinde yer alan mevzilerinin çoğunu kaybetme riskini göze alması gerekiyor. Bu bağlamda askeri yetkili, Ukrayna'ya gönderilen obüslerin yüzde 90'ından fazlasının Ukrayna kuvvetlerine ulaştığını ve şimdiden çatışmalara katıldığını söyledi. 
Bu arada New York Times gazetesi, üst düzey ABD yetkililerine dayandırdığı haberinde, ABD'nin, savaş başladığından bu yana Ukraynalılara sağladığı ‘gerçek zamanlı çok değerli istihbaratın’, Ukrayna güçlerinin çok sayıda Rus generalini öldürmesine yardımcı olduğunu kaydetti. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson, haberin yayımlanmasından sonra, Ukraynalılara sağladıkları istihbaratı, ülkelerini savunmaları için yaptıklarını, ancak Rus generallerin öldürülmesi hedefiyle istihbarat paylaşmadıklarını söyledi. Beyaz Saray ya da Pentagon açıkça ifade etmese de Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby daha önce yaptığı bir açıklamada, ABD'nin "Ukrayna'ya kendisini savunmasını sağlayan istihbarat sağladığını" kabul etmişti. New York Times’a göre Washington, Kiev'e Rus kuvvetlerinin gerçek zamanlı hareketlerinin ve konumlarının yanı sıra askeri karargahlarına dair ayrıntıları da paylaşıyor. Ukrayna bu bilgileri kendi istihbaratı ile yorumlayarak Rus generalleri öldürmeyi başardı. Ukraynalı yetkililere göre bugüne kadar savaş cephelerinde 12 Rus general öldürüldü. Ukrayna geçtiğimiz günlerde, Rusya'nın İzyum komuta merkezini vurduğunu, saldırıda 200'ün üzerinde askerin öldüğünü açıkladı. Rusya Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov'un da bölgede olduğu iddia edildi. Medya raporları, İzyum saldırısında Rus ordusunun üst düzey isimlerinden Tümgeneral Andrei Simonov'un öldürüldüğünü aktardı.  
Pek çok askeri uzman, Rusya'nın Ukrayna savaşında başarısız olmasına yol açan üç hatadan söz ediyor. Bunlar özetle şöyle; Rus ordusunun üstünlüğüne olan aşırı güven ve Ukrayna ordusunun yeteneklerini küçümseme, elektronik savaş alanında beklenmedik başarısızlık ve Ukrayna ordusunun 2015'ten beri NATO'dan aldığı destek ve nitelikli eğitimin hafife alınması. Şarku’l Avsat’ın Washington Post’tan aktardığı habere göre, Ukrayna Rus ‘elektronik ağlarına’ sızmayı başardı ve Rusya’nın en gelişmiş elektronik savaş sistemlerinden bazılarını ele geçirdi. ABD ve NATO, Ukrayna ordusuna kritik elektronik harp ekipmanları sağladı ve ‘elektronik savaş’ konusunda eğitim verdi. Habere göre, ABD 2015’ten sonra Ukrayna’ya, gelişmiş güvenli iletişim ekipmanı L3-Harris'i sağlamaya başladı. Ukraynalılar, 2015 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve bazı NATO müttefikleri tarafından Lviv kenti yakınlarında kurulan bir eğitim üssünde bu modern savaş araçlarını kullanmayı öğrendiler. Ukraynalılar ayrıca Rus iletişim sistemlerini bozmayı başardılar, böylece Ruslar cephe hatlarında mobil telefonlar kullanmak zorunda kaldı. Bu durum sadece Rusların harekât planlarının değil konumlarının da ifşa olmasıyla sonuçlandı ve Ukraynalıların hassas saldırılar gerçekleştirmesine olanak sağladı. Ukraynalılar bu süreçte, Rusya’ya ait Krasukha 4 Elektronik Harp Sistemi’nin kontrol ünitesini ele geçirdi ve tersine mühendislik ile yeniden programlayarak Rus ordusuna karşı kullandı.  



Abu Dabi’de sürpriz temas: ABD ve Rusya barış müzakerelerini hızlandırıyor mu?

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sürerken bugün Kiev'e düzenlenen hava saldırısı sonrası binalarından üzerinden yükselen dumanlar (AFP)
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sürerken bugün Kiev'e düzenlenen hava saldırısı sonrası binalarından üzerinden yükselen dumanlar (AFP)
TT

Abu Dabi’de sürpriz temas: ABD ve Rusya barış müzakerelerini hızlandırıyor mu?

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sürerken bugün Kiev'e düzenlenen hava saldırısı sonrası binalarından üzerinden yükselen dumanlar (AFP)
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sürerken bugün Kiev'e düzenlenen hava saldırısı sonrası binalarından üzerinden yükselen dumanlar (AFP)

ABD merkezli haber kanalı CBS News bugün, ABD'li yetkililer ve diplomatik kaynaklara dayandığı haberde, ABD Kara Kuvvetleri Bakanı Dan Driscoll’un şu anda Rus yetkililerle görüşmek üzere Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) başkenti Abu Dabi'de bulunduğunu bildirdi.

CBS News’e konuşan ABD’li bir yetkili, Bakan Driscoll’un dün akşam Abu Dabi’de Rus heyetiyle birkaç saat süren bir görüşme gerçekleştirdiğini ve bugün de heyetle tekrar bir araya gelerek barış sürecini görüşmesi ve müzakereleri hızla ilerletmesinin beklendiğini söyledi.

Öte yandan İngiltere merkezli günlük gazete Financial Times, iki kaynağa dayandırdığı haberinde Driscoll'un Rus heyetinin yanı sıra Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Başkanı Kirilo Budanov ile de Abu Dabi’de görüşmelerde bulunacağını bildirdi.

Bu toplantılar, ABD Başkanı Donald Trump'ın yaklaşık dört yıldır süren Rusya-Ukrayna savaşında ateşkes sağlanması için artan baskısı ve ABD’li yetkililerin her iki ülkenin temsilcileriyle yaptığı görüşmelerle eş zamanlı gerçekleşiyor.

Bakan Driscoll, geçtiğimiz hafta sonu ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Başkan Donald Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner ile Ukrayna ve müttefiki Avrupa ülkelerinden diplomatlar arasında İsviçre'nin Cenevre kentinde düzenlenen görüşmelere katıldı. Driscoll, Rus yetkililerle görüşmesi öncesinde geçtiğimiz hafta Ukrayna'nın başkenti Kiev’i ziyaret etmişti.

CBS'nin pazar günü yayınladığı bir habere göre ABD’li ve Ukraynalı yetkililer, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’nin bu hafta ABD’yi ziyaret etme olasılığını görüştü, ancak henüz böyle bir ziyaret için kesinleşmiş bir plan yok. Rusya ve Ukrayna’nın bir anlaşmaya ne kadar yakın olduğu hala belirsizliğini koruyor.

Trump yönetiminin savaşı sona erdirmek için desteklediği taslak öneri, Zelenskiy'nin zaten reddettiği birkaç madde içeriyor. Bunlar arasında Ukrayna'nın Donetsk bölgesinin tamamını (Rusya’nın işgali altında olmayan kısımlar dahil) teslim etmesi ve ülkenin NATO'ya üye olma çabalarını durdurması da bulunuyor.

ABD’li ve Ukraynalı yetkililere göre güvenlik garantileriyle ilgili başka bir taslak metin daha var.

Ukrayna'nın Washington Büyükelçisi Olha Stefanishyna pazar günü bir televizyon kanalına verdiği röportajda, taslak metinin ABD'nin NATO tüzüğünün 5. maddesine benzer ‘güvenlik garantileri’ verme niyetinde olduğunu açıkça ortaya koyduğunu söyledi. Söz konusu 5. Madde, NATO üyelerine saldırıya uğrayan herhangi bir üye devleti savunma yükümlülüğü getiriyor.

Bazı NATO üyeleri ve diğer ABD müttefikleri, cumartesi günü, öneriyi ‘daha fazla çalışma gerektiren bir temel’ olarak nitelendiren ortak bir bildiri yayınlamışlardı.


Rosneft CEO'su: Batı'nın Rusya yaptırımları ekonomik kriz şeklinde geri tepebilir

Rosneft’e ait bir ham petrol tankeri İstanbul Boğazı’nı geçerken (Arşiv - Reuters)
Rosneft’e ait bir ham petrol tankeri İstanbul Boğazı’nı geçerken (Arşiv - Reuters)
TT

Rosneft CEO'su: Batı'nın Rusya yaptırımları ekonomik kriz şeklinde geri tepebilir

Rosneft’e ait bir ham petrol tankeri İstanbul Boğazı’nı geçerken (Arşiv - Reuters)
Rosneft’e ait bir ham petrol tankeri İstanbul Boğazı’nı geçerken (Arşiv - Reuters)

Rusya’nın petrol devi Rosneft'in CEO’su İgor İvanoviç Seçin salı günü yaptığı açıklamada, Batı'nın Rusya ve Çin'e uyguladığı yaptırımların Batı ülkelerini ekonomik krize sürükleyebileceğini söyledi.

Pekin'de düzenlenen Rusya-Çin Enerji İş Forumu'nda konuşan, Rusya’nın enerji sektörünün en etkili isimlerinden biri olan Seçin, Batı ülkelerindeki tüketicilerin enerji için zaten yüksek bir bedel ödediğini açıkladı. Batı'nın hem Rusya hem de Çin'e karşı düşmanca yaptırım politikasını sürdürmesinin, Batı ülkelerinde şüphesiz başka bir ekonomik krize yol açacağını belirten Seçin, Batılı politikacıların hepsi karşı karşıya oldukları risklerin farkında olmadıklarını öne sürdü.

Öte yandan Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak bugün yaptığı açıklamada, Moskova ve Pekin'in Rusya'nın Çin'e petrol ihracatını artırmanın yollarını görüştüğünü söyledi. Çin ve Hindistan, 2022 yılının şubat ayında Rusya'nın Ukrayna'da özel askeri harekât başlatmasından bu yana Rusya'nın petrolünün en büyük alıcıları haline geldiler. Çin, Rusya’dan deniz yoluyla günde yaklaşık 1,4 milyon varil, boru hatları yoluyla ise günlük yaklaşık 900 bin varil petrol ithal ediyor.

ABD geçtiğimiz ay Rusya'nın en büyük iki petrol üreticisi olan Rosneft ve Lukoil'e yaptırım uyguladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptırımları ‘dostça olmayan bir hareket’ olarak nitelendirirken bunların Rusya ekonomisini önemli ölçüde etkilemeyeceğini söyleyerek Rusya'nın küresel pazardaki önemini vurguladı. Rusya'nın Çin ve Hindistan'a petrol tedarikinin geleceği konusunda çelişkili haberler basında yer alırken, Rusya'nın toplam ham petrol ihracatı şu ana kadar nispeten istikrarlı seyretti.

Pekin'de düzenlenen forumda, Rusya'nın Çinli ortaklarıyla Çin'e petrol ihracatını artırma olasılığını görüştüğünü söyleyen Başbakan Yardımcısı Novak, hükümetler arasında yapılan anlaşmaların, Kazakistan üzerinden Çin'e petrol tedarikinin 2033 yılına kadar on yıl uzatılması olasılığını öngördüğünü belirtti.

Ukrayna’daki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan müzakereleri bekleyen piyasalarda müzakerelerden kesin sonuç alınamaması nedeniyle Rusya'ya yönelik yaptırımların devam edeceği endişesinin hakim olmasından dolayı, gelecek yıl arzın talebi aşacağına dair kaygıları daha da tırmandırırken bugün petrol fiyatları düştü.

Brent ham petrol vadeli işlemleri, dünya saatiyle 05:00'da 27 sent yani yüzde 0,4 düşüşle varil başına 63,10 dolara, Batı Teksas Orta Kalite (WTI) ham petrolü ise 23 sent yani yüzde 0,4 düşüşle 58,61 dolara geriledi.

Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirecek bir barış anlaşmasına ilişkin şüphelerin artması, Batı ülkeleri tarafından yaptırım uygulanan Rusya’nın ham petrol arzına ilişkin beklentileri zayıflatırken, hem brent hem de WTI ham petrolü fiyatı dün yüzde 1,3 artış gösterdi.

Piyasa katılımcıları Rusya’nın petrol sevkiyatları konusunda endişeli olsa da arz artışının gelecek yıl talep artışını geçeceği yönündeki tahminler nedeniyle 2026 yılındaki ham petrol arz ve talep dengesine ilişkin genel görünüm iyimser değil.

Phillip Nova kıdemli piyasa analisti Priyanka Sachdeva, bugün yaptığı değerlendirmede, “Kısa vadede başlıca risk arz fazlası ve mevcut fiyat seviyeleri kırılgan görünüyor” dedi.

Rusya’nın petrol devleri Rosneft ve Lukoil'e uygulanan yeni yaptırımlar ve Rusya'dan Avrupa'ya rafine petrol ürünleri satışına getirilen yasaklar nedeniyle, Hindistan’daki bazı rafineriler, özellikle de özel şirket Reliance, Rusya’dan hem petrol alımlarını azalttı.

Sınırlı satış seçenekleriyle Rusya, Çin'e ihracatını artırmayı hedefliyor. Ancak piyasa analistleri, arz ve talep dengesizliğinin artma olasılığına odaklanmaya devam ediyor.

Almanya merkezli Deutsche Bank (DB), 2026 yılında günlük en az 2 milyon varil ham petrol fazlası olacağını ve 2027 yılına kadar bu fazlanın azalacağına dair net bir işaret olmadığını açıkladı.

Mulholland Capital Advisors analisti Michael Hsu ise “2026'ya kadar olan süreçte düşüş eğilimi devam edecek” değerlendirmesinde bulundu.


Beyaz Saray: Amerika ve Ukrayna'nın barış anlaşması konusunda iki noktada anlaşamadığı belirtiliyor

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt, gazetecilere yaptığı açıklamadan bir kare (EPA)
Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt, gazetecilere yaptığı açıklamadan bir kare (EPA)
TT

Beyaz Saray: Amerika ve Ukrayna'nın barış anlaşması konusunda iki noktada anlaşamadığı belirtiliyor

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt, gazetecilere yaptığı açıklamadan bir kare (EPA)
Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt, gazetecilere yaptığı açıklamadan bir kare (EPA)

Beyaz Saray Sözcüsü Karolyn Leavitt, dün yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ile Ukraynalı mevkidaşı Volodimir Zelenskiy arasında bu hafta herhangi bir görüşme planlanmadığını söyledi.

Reuters'a konuşan kaynaklar, Zelenskiy'nin bu hafta Trump ile Ukrayna'daki savaşı sona erdirme planının hassas yönlerini görüşmek üzere Amerika Birleşik Devletleri'ne gidebileceğini söyledi.

Leavitt, Washington ve Kiev'in Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını sona erdirme amaçlı olası bir anlaşma konusunda verimli görüşmelerde bulunduğunu ve hâlâ "sadece iki anlaşmazlık noktası" olduğunu ifade etti.

Fox News'in The Story programına verdiği röportajda, ABD Başkanı Donald Trump'ın savaşı sona erdirmek için bir anlaşmaya varma olasılığı konusunda iyimser olduğunu belirtti.

Leavitt, özellikle Cumhuriyetçi Parti içinden Başkan Donald Trump'a yöneltilen, Trump'ın Ukrayna'daki çatışmayı sona erdirme çabalarında Rusya'ya karşı taraflı davrandığını eleştirilerine yanıt verdi.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Beyaz Saray sözcüsü, "Amerika Birleşik Devletleri'nin bu savaşı sona erdirmek için her iki tarafla da eşit şartlarda çalışmadığı" fikrinin tamamen yanlış olduğunu belirtti.

Levitt, Trump'ın, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle başlayan savaşı sona erdirmek için bir plan üzerinde çalışma olasılığı konusunda "iyimserlik ve umut" ifade ettiğini söyledi.

Benzer bir bağlamda, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün yaptığı açıklamada, ABD ve Avrupa ile görüşülen önerilen barış planının "doğru" noktalar içerdiğini, ancak Amerikalı mevkidaşı Donald Trump ile görüşeceği hassas konular olduğunu söyledi.

Zelenskiy, dün akşam televizyonda yaptığı konuşmada, "Cenevre görüşmelerinin ardından, şu an itibarıyla daha az madde var- artık 28 değil- ve bu çerçeveye önemli sayıda doğru unsur dahil edildi" dedi.

Zelenskiy, "Ekibimiz bugün yeni taslak adımlar hakkında bir rapor sundu ve bu gerçekten doğru bir yaklaşım. Hassas konular ve en hassas noktalara gelince, bunları Başkan Trump ile görüşeceğim" ifadesini kullandı.

ABD yönetiminin önerdiği plana göre Moskova'nın hak iddia ettiği doğu Ukrayna'daki Donetsk ve Luhansk bölgeleri ile Rusya'nın 2014'te ilhak ettiği Kırım Yarımadası, ABD de dahil olmak üzere "fiilen Rus toprağı olarak tanınacak".

28 maddelik Amerikan planı, iki güney bölgesinin, Herson ve Zaporijya'nın bölünmesini öngörüyor. Kiev mevcut formülü kabul ederse, NATO'ya katılma hedefinden de vazgeçmeli ve bunu anayasasına dahil etmelidir.

Planda ayrıca Ukrayna ordusunun 600 bin askerle sınırlandırılması, NATO'nun Ukrayna'ya asker konuşlandırmaması, ancak Avrupa savaş uçaklarının Kiev'i korumak için Polonya'da konuşlandırılması öngörülüyor.