İran, ABD yaptırımlarını etkisiz hale getirmek için Nikaragua’ya yardım edecek

Tahran’da bir çarşı. İran halkı ülkeye yönelik ekonomik yaptırımlardan olumsuz etkileniyor (Reuters)
Tahran’da bir çarşı. İran halkı ülkeye yönelik ekonomik yaptırımlardan olumsuz etkileniyor (Reuters)
TT

İran, ABD yaptırımlarını etkisiz hale getirmek için Nikaragua’ya yardım edecek

Tahran’da bir çarşı. İran halkı ülkeye yönelik ekonomik yaptırımlardan olumsuz etkileniyor (Reuters)
Tahran’da bir çarşı. İran halkı ülkeye yönelik ekonomik yaptırımlardan olumsuz etkileniyor (Reuters)

İran Nikaragua’ya, ABD ve Avrupa “yaptırımlarının ve ihlallerinin etkilerini ortadan kaldırmak” amacıyla yakıt yardımı, petrol arama çalışmalarına katılma ve rafineri yatırımı yapma imkanını inceleme sözü verdi.
AFP’nin haberine göre, İran hükümet heyetinin Nikaragua ziyaretinin sona ermesinin ardından açıklamalarda bulunan İran Petrol Bakanı Cevad Uci, “Nikaragua'ya yakıt teslimatını sağlamak için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Nikaragua, ekonomik ve sosyal kriz yaşayan müttefiki Venezuela'dan yakıt ithal ediyor. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile birlikte akaryakıt fiyatlarının artması, ABD yaptırımları çerçevesinde bu ülkedeki durumu daha da kötüleştirdi ve bazı işlemlerini zorlaştırdı.
Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega, İran heyetinin ziyareti sırasında, "petrokimya ve petrol projeleri" önerisinin yanı sıra rafinerilerin geliştirilmesi ve modernizasyonu, petrol ve gaz sahalarındaki üretimin geliştirilmesi ve "önemli petrol konularının" ele alındığını söyledi.
İki hükümet, petrol borsalarının geliştirilmesi için bir anlaşma ve değeri belirtilmeyen petrol türevi ürünler elde etmek için bir sözleşme imzaladı. İranlı bakan, projelerin Ortega hükümeti tarafından 2007 yılında başlatılan Venezuela’ya yatırımını öngören “Bolivar’ın Yüce Rüyası” sanayi kompleksine ait bir rafineri yatırımını içerdiğini fakat Karakas'ın karşı karşıya olduğu ekonomik sıkıntılar nedeniyle projelerin yarım kaldığını ifade etti.
Uci, bu projenin “İran, Nikaragua ve Venezuela arasında ortak bir yatırım” yoluyla sürdürülmesini ümit ettiğini belirtti. Nikaragua hükümeti, kompleksin içinde 432 milyon dolarlık bir yatırımla tamamlanan bir akaryakıt depolama ve dağıtım tesisi bulunduğunu açıkladı. Projenin ikinci etabında ise 3,6 milyar doların üzerinde yatırım gerektiren bir rafineri inşası yer alıyor.
İranlı Bakan, Ortega’nın karşı karşıya olduğu ABD ve Avrupa Birliği (AB) gibi “güçlerin” yaptırımlarını ve ihlallerini eleştirdi. Yolsuzluk ve insan hakları ihlalleri suçlamalarının ardından gelen bu yaptırımlar, Nikaragua Devlet Başkanı’nı ve çevresindeki onlarca devlet yetkilisini hedef alıyor. Washington ve Brüksel, Ortega’nın dördüncü dönem devlet başkanlığını kazandığı Kasım 2021 seçimlerinden önce tutuklanan 7 devlet başkanı adayının da aralarında bulundu 40’tan fazla muhalif ismin serbest bırakılmasını talep ediyor. Venezuela'dan Nikaragua'ya geçen Uci, “İhlallerin ve yaptırımların etkilerini birlikte etkisiz hale getirebiliriz” dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre, Venezuela ve İran arasındaki ilişkiler, Washington'ın iki ülkeden petrol ihracatı ve bu ülkelerdeki bazı hükümet yetkililerine yaptırımlar uygulamasının ardından güçlendi.



Yabancı kuruluşlar, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yardım ulaştırılmasını engelleyen yeni düzenlemelerinden şikayetçi

Gazze Şeridi üzerine havadan bırakılan yardım paketleri (Reuters)
Gazze Şeridi üzerine havadan bırakılan yardım paketleri (Reuters)
TT

Yabancı kuruluşlar, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yardım ulaştırılmasını engelleyen yeni düzenlemelerinden şikayetçi

Gazze Şeridi üzerine havadan bırakılan yardım paketleri (Reuters)
Gazze Şeridi üzerine havadan bırakılan yardım paketleri (Reuters)

Yüzden fazla sivil toplum kuruluşu bugün yayınlanan ortak bir mektupta, yabancı yardım kuruluşlarının çalışmalarını düzenleyen yeni İsrail kurallarının, Gazze Şeridi'ne yardım malzemesi sokma taleplerini reddetmek için giderek daha fazla kullanıldığını belirtti.

Yurtdışı destekli yardım kuruluşları ile İsrail hükümeti arasındaki ilişkiler her zaman gergin olmuştur; yetkililer sık sık bu kuruluşların önyargılı olduğundan şikâyet ederler. Bu ilişkiler, Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırmasının ardından daha da kötüleşti.

erf
Gazze Şeridi üzerine havadan bırakılan yardım paketleri, 13 Temmuz (Reuters)

Mektupta, “İsrail yetkilileri, onlarca sivil toplum kuruluşunun hayat kurtaran yardım malzemelerini Gazze Şeridi'ne sokma taleplerini, bu kuruluşların yardım malzemelerini teslim etme yetkisi olmadığı gerekçesiyle reddetti” ifadesi yer aldı.

Oxfam ve Sınır Tanımayan Doktorlar gibi kuruluşların imzaladığı mektuba göre, sadece temmuz ayında Gazze Şeridi'ne yardım malzemesi sokmak için yapılan en az 60 talep reddedildi.

gth
Aldıkları yardım kolisini inceleyen Filistinli bir aile (Reuters)

İsrail hükümeti geçtiğimiz mart ayında, Filistinlilerle çalışan yabancı sivil toplum kuruluşlarına yönelik yeni bir dizi kuralı kabul etti.

Yeni yasa, kuruluşların İsrail'deki statülerini korumak için kayıt yaptırmaları gereken çerçeveyi ve başvurularının reddedilmesi veya kayıtlarının iptal edilmesi durumlarını belirleyen hükümleri güncelliyor.

İsrail makamları, bir kuruluşun İsrail'in demokratik yapısını reddettiğini veya ülkeye karşı ‘gayri meşruiyet kampanyaları yürüttüğünü’ düşünürse, kayıt başvurusu reddedilebilir.

cdfvb
Mısır'ın el-Ariş kentinin dışında Mısır Kızılayı tarafından yönetilen bir lojistik merkezinde Gazze Şeridi'ne teslim edilmek üzere bekleyen insani yardım malzemeleri (Reuters)

İsrail Diaspora Bakanı Amichai Chikli AFP’ye yaptığı açıklamada, “Maalesef, birçok yardım kuruluşu bazen düşmanca ve şiddet içeren faaliyetlerin örtüsü olarak kullanılıyor” dedi.

Yeni kılavuz ilkelerin kabul edilmesi için çabaları yöneten Chikli, “Düşmanca veya şiddet içeren faaliyetlerle ilgisi olmayan ve boykot hareketiyle bağlantısı olmayan kuruluşlara çalışma izni verilecek” ifadesini kullandı.

Ancak yardım kuruluşları, yeni kuralların Gazze Şeridi sakinlerini yardımsız bırakacağını söylüyor.

xcdfg
Mısır ile Gazze Şeridi arasındaki Refah Sınır Kapısı yakınında bekleyen insani yardım malzemesi yüklü tırlar (Reuters)

Gazze Şeridi’ne yönelik insani yardım faaliyetlerinde bulunan CARE Filistin Ülke Direktörü Jolien Veldwijk, “Görevimiz hayat kurtarmak, ancak kayıt kısıtlamaları nedeniyle siviller acil olarak ihtiyaç duydukları gıda, ilaç ve korumadan mahrum kalıyor” dedi.

Veldwijk, İsrail'in mart ayında Gazze Şeridi’ne uyguladığı ablukayı mayıs ayında kısmen hafifletmesine rağmen, CARE'in Gazze Şeridi'ne herhangi bir yardım ulaştıramadığını bildirdi.

İsrail, Hamas'ı bölgeye giren yardımları çalmakla suçluyor ve mayıs ayından bu yana hükümet, gıda dağıtım merkezlerini yönetmek için ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı’na güveniyor.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü’ne göre bu kuruluşun faaliyetleri kaotik bir hal aldı. Her gün binlerce Gazzeli yardım dağıtım noktalarına akın ederken, bazıları İsrail askerleri tarafından vuruluyor.