Yurtdışındaki Lübnanlılar ‘değişim’ talebiyle sandık başına gitti

Dubai’deki Lübnan Konsolosluğu’nda oy kullanan Lübnanlılar (AFP)
Dubai’deki Lübnan Konsolosluğu’nda oy kullanan Lübnanlılar (AFP)
TT

Yurtdışındaki Lübnanlılar ‘değişim’ talebiyle sandık başına gitti

Dubai’deki Lübnan Konsolosluğu’nda oy kullanan Lübnanlılar (AFP)
Dubai’deki Lübnan Konsolosluğu’nda oy kullanan Lübnanlılar (AFP)

40’tan fazla ülkede yaşayan Lübnanlılar, 15 Mayıs’ta ülkerinde yapılacak parlamento seçimleri için oy kullanmaya başladı.
Lübnan’da yaygın yoksulluğa ve göç dalgasına yol açan 1975-1990 arasındaki iç savaştan bu yana en kötü krizin yaşanmasının ardından pek çok seçmen yeni yüzleri desteklemeye niyetli görünüyor.
2019 yılında başlayan ekonomik krize ek olarak, Ağustos 2020’de 215’ten fazla insanın ölümüne neden olan ve başkentin büyük bir bölümünü harap eden Beyrut Limanı’ndaki patlamadan bu yana yapılan ilk parlamento seçimlerinde yurtdışında 200 bini aşkın Lübnanlı oy kullanacak.
Gözlemciler, yurtdışında yaşayan çok sayıda Lübnanlının, on yıllardır iktidarı elinde tutan siyasi elitlere karşı 2019 protestoları sırasında ün kazanan aktivist ve bağımsız isimlerden oluşan koalisyondan adaylara oy vermesini bekliyor.
Avustralya’nın başkenti Sidney’de kamyon şoförlüğü yapan Lübnanlı Samer Sabi, “Değişim istiyorum. 4 yılda bir aynı insanların seçilmesini istemiyorum, onlar olmasa çocukları geldi, çocukları gelmediyse akrabaları geldi. Peki ya biz?” diye sordu.
1970’lerde Lübnan’dan ayrılmasından bu yana yalnızca ikinci kez oy kullanan, Sidney’de yaşayan inşaat işçisi Anton Wahb, değişim coşkusunu dile getirenler arasındaydı.
Lübnanlı, “İlk defa bu kadar çok sayıda kişinin oy vermeye geldiğini gördük. Çünkü yeni ve genç insanlarla değişim istiyoruz. Yeni insanlar, yeni kan. Git oy ver, hepsi bu. Sizden yapmanızı istediğimiz şey bu” dedi.
Ancak yine de mevcut partilere verilen destek hala aşikar.
Avustralya, Kanada, ABD, Fransa, Almanya ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) en fazla Lübnanlı gurbetçinin yaşadığı ülkeler arasında yer alıyor.
Lübnan Dışişleri Bakanı Abdallah Buhabib dün yerel medyaya yaptığı açıklamada, Dubai’deki katılımın sadece iki saat içinde yüzde 15’e ulaştığını ve Lübnan konsolosluğu dışındaki seçmen kuyruğunun bunaltıcı sıcağa rağmen yaklaşık bir kilometre uzadığını söyledi.
Bakan, çoğu Arap ülkesi olan 10 ülkedeki katılım oranının ise yüzde 60 civarında olduğu bilgisini verdi.
Seçimde, 128 sandalyeli Meclis’te yer alabilmek için 15 seçim bölgesinde toplam bin 2 aday yarışıyor.
Lübnan’da 1989’da yapılan Taif Anlaşması’na göre Meclis’teki milletvekili dağılımı, 28 Sünni, 28 Şii, 8 Dürzi, 34 Maruni Hristiyan, 14 Ortodoks, 8 Katolik, 5 Ermeni, 2 Alevi, 1 milletvekili de Hristiyanlar içerisindeki azınlıklar şeklinde gerçekleşiyor.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.