Avrupa nükleer anlaşmayı kurtarmak için bir orta yol bulmaya çalışıyor  

Enrique Mora salı günü Tahran’da, müzakerelerdeki donukluğu aşmak için temaslarda bulunacak  

Avrupa Birliği’nin nükleer müzakere koordinatörü Enrique Mora. (AFP) 
Avrupa Birliği’nin nükleer müzakere koordinatörü Enrique Mora. (AFP) 
TT

Avrupa nükleer anlaşmayı kurtarmak için bir orta yol bulmaya çalışıyor  

Avrupa Birliği’nin nükleer müzakere koordinatörü Enrique Mora. (AFP) 
Avrupa Birliği’nin nükleer müzakere koordinatörü Enrique Mora. (AFP) 

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran ve küresel güçler arasında gerçekleşen ‘nükleer müzakereleri’ kurtarmak için bir ‘orta yol’ bulmaya çalıştığını söyledi. İngiliz Financial Times gazetesine açıklamada bulunan Borrell, Avrupa Birliği’nin İran’la olan ‘nükleer anlaşmayı’ canlandırma hedefiyle bir yıldan uzun süredir diplomatik çaba gösterdiğini hatırlatarak, ‘nükleer müzakereleri’ kurtarmak için bir uzlaşı ve orta yol bulunması için girişimde bulunduğunu kaydetti. Gazetenin haberine göre Borrell, İran Devrim Muhafızları’nın ABD’nin ‘terör listesinden’ kaldırılması ancak bazı organlarının listede kalmasını içeren bir öneride bulunmaya hazırlanıyor. Devrim Muhafızları’nın başta dış operasyonları yürüten Kudüs Gücü olmak üzere birçok kolu ve büyük bir finansal imparatorluğu bulunuyor.  
Borrell’in, yardımcısı olan ve nükleer müzakerelerin koordinatörlüğünü yapan Enrique Mora'dan, Tahran’a giderek bu teklifi sunmasını istediği belirtildi. İran’ın daha önce benzer tekliflere sıcak yaklaşmadığını ifade eden Borrell, söz konusu girişimin Avrupa Birliği’nin ‘son diplomatik kurşunu’ olduğunu kaydetti.  
Kapsamlı Ortak Eylem Planı olarak bilinen ‘2015 nükleer anlaşmasının’ yeniden tam anlamıyla uygulanmasını sağlama ve ABD'nin anlaşmaya dönüşünün ele alındığı nükleer görüşmeler, bir yılı aşkın süredir, Rusya, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere ve İran'dan üst düzey temsilcilerin katılımıyla Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılmaktaydı. Müzakereler geçen mart ayında, İran’ın Devrim Muhafızları’nın ABD’nin ‘yabancı terör listesinden’ çıkarılması talebinde ısrar etmesi ve askıda olan bazı diğer konular nedeniyle duraklatıldı.  
İran’ın yarı resmi haber ajansı Nour News, Avrupa Birliği’nin müzakere koordinatörü Enrique Mora’nın yarın Tahran’ı ziyaret edeceğini bildirdi. Şarku’l Avsat’ın geçtiğimiz hafta Reuters’tan akatrdığı habere göre, Ukrayna savaşı nedeniyle küresel petrol fiyatlarında artış yaşanmasının, İranlı dini liderlerin, ‘2015 nükleer anlaşmasını’ canlandırma hususunu ağırdan almalarına neden oldu. İran 2015 anlaşmasında, kendisine uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılması koşuluyla nükleer faaliyetlerini kısıtlamayı kabul etmişti.



Rubio: Avrupa, İran'a yaptırımların yeniden uygulanıp uygulanmayacağına karar vermeli

Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)
Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)
TT

Rubio: Avrupa, İran'a yaptırımların yeniden uygulanıp uygulanmayacağına karar vermeli

Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)
Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio bugün Washington ve Tahran arasında Tahran'ın nükleer programı konusunda yapılacak ikinci tur görüşmeler öncesinde yaptığı açıklamada, Avrupa'nın, nükleer silah geliştirmenin eşiğinde olduğu anlaşıldığında İran'a yeniden yaptırım uygulamaya hazır olup olmadığına karar vermesi gerektiğini söyledi.

Avrupalı liderlerle görüştükten sonra Paris'te konuşan Rubio; “Avrupalılar bir karar vermek zorundalar, çünkü Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'ndan İran'ın sadece uyumsuz değil, aynı zamanda tehlikeli bir şekilde silah sahibi olmaya her zamankinden daha yakın olduğuna dair bir rapor almak üzere olduklarını hepimizin beklemesi gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

ABD yönetiminin İran ile barışçıl bir çözüm arayışında olduğunu, ancak nükleer silah geliştirmesine asla müsamaha göstermeyeceğini kaydetti.

Rubio, olası bir anlaşmanın “İran'ın sadece şimdi değil, sadece 10 yıl için değil, gelecekte de nükleer silah edinmesini engelleyecek bir anlaşma olması gerektiğini” söyledi.

ABD'nin tek taraflı olarak çekildiği 2015 anlaşmasına atıfta bulunarak “İran açıkça mevcut anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmiyor” dedi.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Direktörü Rafael Grossi, ABD ve İran'ın yeni bir nükleer anlaşmaya varmak için çok az zamanları olduğunu vurgularken, İran Dışişleri Bakanlığı ajansın devam eden görüşmelere katılması önerisini “çok erken olduğu için” reddetti.

Şarku’l Avsat’ın UAEA'dan aktardığına göre İran, uranyumu yüzde 60 gibi yüksek bir seviyede zenginleştiren nükleer silah sahibi olmayan tek devlet; nükleer silah için gereken yüzde 90'a yakın ve büyük miktarlarda bölünebilir madde stoklamaya devam etmekte.