UAEA, İran’ın iş birliği yapmamasından endişe duyuyor

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi (Reuters)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi (Reuters)
TT

UAEA, İran’ın iş birliği yapmamasından endişe duyuyor

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi (Reuters)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi (Reuters)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Avrupa Birliği’nin (AB) Viyana müzakerelere devam etmeyi çalıştığı bir zamanda Tahran’ın iş birliği yapmamasından endişe duyduğunu açıkladı.
İran’a yönelik yaptırımların kaldırılması karşılığında İran nükleer programına kısıtlamalar getiren nükleer anlaşmanın yeniden yürürlüğe girmesi için gerçekleştirilen müzakereler, Mart ayında durdurulmuştu.
İran, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Direktörü Enrique Mora’nın 10 Mayıs’ta Tahran’ı ziyaret edeceğini açıklamıştı. Washington, 2018 yılında tek taraflı bir şekilde çekildiği anlaşmaya geri dönmek istediğini belirtmişti.
AB Parlamentosu’na konuşan Grossi, UAEA’nın İran hakkında çözülmesi gereken konular üzerinde çalıştığını açıkladı. Grossi, “Son aylarda İran’ın faaliyet göstermediğini belirttiği yerlerde zenginleştirilmiş uranyum izlerine rastladık. Durum pek iyi gözükmüyor. İran, şu anda ihtiyacımız olan bilgi konusunda iş birliği yapmadı. Bu konuda endişe duyuyoruz” dedi.


İran’daki Natanz Nükleer Tesisi (Reuters)

UAEA ve Tahran, 2015 nükleer anlaşmasının yeniden yürürlüğe girmesi için kritik olan konuların çözüme yaklaşık ortak bir tutum sergilediklerini belirtmişti. Grossi, UAEA ve İran’ın ‘bir dizi önemli konunun çözüme kavuşması için pratik bir yaklaşım denemeye karar verdiklerini’ açıklamıştı.
Tarafların 22 Mayıs tarihine kadar belge alışverişinde bulunması bekleniyor. Belgeler ile İran’ın daha önce faaliyet göstermediği alanlarda bulunan nükleer maddelere ilişkin soruların cevaba kavuşacak.
Grossi, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Ukrayna’da meydana gelen dramatik olaylara rağmen en büyük önceliğimiz İran olmalı. Nükleer anlaşmayı canlandırmak için yürüttüğümüz müzakerelerde bir duraklama var. Makul bir zaman çerçevesi içerisinde bir anlaşmaya varmayı umuyoruz ancak umutların her an bitebileceğini kabul etmeliyiz.”



Rubio: Avrupa, İran'a yaptırımların yeniden uygulanıp uygulanmayacağına karar vermeli

Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)
Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)
TT

Rubio: Avrupa, İran'a yaptırımların yeniden uygulanıp uygulanmayacağına karar vermeli

Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)
Dışişleri Bakanı Marco Rubio (DPA)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio bugün Washington ve Tahran arasında Tahran'ın nükleer programı konusunda yapılacak ikinci tur görüşmeler öncesinde yaptığı açıklamada, Avrupa'nın, nükleer silah geliştirmenin eşiğinde olduğu anlaşıldığında İran'a yeniden yaptırım uygulamaya hazır olup olmadığına karar vermesi gerektiğini söyledi.

Avrupalı liderlerle görüştükten sonra Paris'te konuşan Rubio; “Avrupalılar bir karar vermek zorundalar, çünkü Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'ndan İran'ın sadece uyumsuz değil, aynı zamanda tehlikeli bir şekilde silah sahibi olmaya her zamankinden daha yakın olduğuna dair bir rapor almak üzere olduklarını hepimizin beklemesi gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

ABD yönetiminin İran ile barışçıl bir çözüm arayışında olduğunu, ancak nükleer silah geliştirmesine asla müsamaha göstermeyeceğini kaydetti.

Rubio, olası bir anlaşmanın “İran'ın sadece şimdi değil, sadece 10 yıl için değil, gelecekte de nükleer silah edinmesini engelleyecek bir anlaşma olması gerektiğini” söyledi.

ABD'nin tek taraflı olarak çekildiği 2015 anlaşmasına atıfta bulunarak “İran açıkça mevcut anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmiyor” dedi.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Direktörü Rafael Grossi, ABD ve İran'ın yeni bir nükleer anlaşmaya varmak için çok az zamanları olduğunu vurgularken, İran Dışişleri Bakanlığı ajansın devam eden görüşmelere katılması önerisini “çok erken olduğu için” reddetti.

Şarku’l Avsat’ın UAEA'dan aktardığına göre İran, uranyumu yüzde 60 gibi yüksek bir seviyede zenginleştiren nükleer silah sahibi olmayan tek devlet; nükleer silah için gereken yüzde 90'a yakın ve büyük miktarlarda bölünebilir madde stoklamaya devam etmekte.