عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Hol Kampı’ndaki uluslararası yardım kuruluşları, silahlı saldırının ardından faaliyetlerini askıya aldı  

Suriyeli ve Kürt dernekler Suriye Halkına Destek Konferansı’nda bazı taleplerde bulundu  

Suriye'nin Haseke ilindeki Hol Kampı’nın arşiv görüntüsü. (Şarku’l Avsat)  
Suriye'nin Haseke ilindeki Hol Kampı’nın arşiv görüntüsü. (Şarku’l Avsat)  
    Kamışlı/Kemal Şeyho 
TT
TT

Hol Kampı’ndaki uluslararası yardım kuruluşları, silahlı saldırının ardından faaliyetlerini askıya aldı  

Suriye'nin Haseke ilindeki Hol Kampı’nın arşiv görüntüsü. (Şarku’l Avsat)  
Suriye'nin Haseke ilindeki Hol Kampı’nın arşiv görüntüsü. (Şarku’l Avsat)  

Norveç Mülteci Konseyi (NRC), ofisinin saldırıya uğramasının ardından, Suriye'nin Haseke ilinde DEAŞ'lı teröristler ve aileleri ile çatışmalardan kaçan sivillerin tutulduğu Hol Kampı'ndaki insani faaliyetlerini askıya aldı. Güvenlik kaynaklarından alınan bilgiye göre, maskeli silahlı kişiler gündüz vakti NRC’nin Hol Kampı beşinci bölgedeki ofisine saldırdı ve darp ettikleri çalışanları ölümle tehdit etti. Bunun üzerine NRC ve uluslararası yardım kuruluşları Hol Kampı’ndaki çalışmalarını askıya aldı.  
 Adının anılmasını istemeyen güvenlik kaynağı, kimliği belirsiz silahlı kişilerin ofisteki bilgisayarları gasp ettiklerini ve çalışanlara fiziksel şiddet uyguladıklarını aktardı. Bunun üzerine çalışanlar ofisi terk ederek güvenlik sağlanana kadar çalışmayı reddetti. Suriye Demokratik Güçleri’ne bağlı İç Güvenlik Güçleri kamp içinde soruşturma başlattı ve şüpheli olarak değerlendirdiği 23 kişiyi gözaltına aldı. Güvenlik kaynağı gözaltına alınan kişilerin daha önce terör örgütü DEAŞ hücreleri ile iletişim kurmakla suçlandığını ve kamp içinde terör eylemleri planladıklarından şüphelenildiğini bildirdi. ‘Muhacirler bölümünde’ olan 8 Özbekistan uyruklu kadının da başka bir gerekçe ile gözaltına alındığı öğrenildi. Nisan ayında kamp içindeki şiddet olaylarında biri kadın altı kişi hayatını kaybetmişti.  
Hol Kampı’nda çoğu kadın yaklaşık 60 bin kişi yaşıyor. Kampta yaşayanların büyük çoğunluğu Suriye ve Irak uyruklu. Ayrıca 50 farklı ülkeden gelen DEAŞ örgütü mensuplarının eşleri ve çocuklarının sayısının da 12 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. SDG’ye bağlı İç Güvenlik Güçleri ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun desteğiyle geçtiğimiz aylarda düzenlediği operasyonlarda, adam öldürme ve insan kaçakçılığı suçlarına buluştuğu tespit edilen yüzlerce DEAŞ mensubunu tutukladı.  
 Avrupa Birliği, Belçika’nın başkenti Brüksel'de Suriye Halkına Destek için 6. Konferansı düzenledi. ‘Suriye ve Bölgenin Geleceğinin Desteklenmesi Konferansı’ başlıklı 6'ncı Brüksel Konferansı'na katılan, Fırat’ın doğusundaki Suriyeli ve Kürt örgütlerinin temsilcileri, Suriye halkının hala güvenlik kaygısı yaşadığını ve her an katledilme ve yerlerinden edilme korkusu içinde olduklarını vurguladı.
Bölgedeki 125 kuruluş ve derneğin temsilcileri tarafından yapılan ortak açıklamada, Avrupa Birliği bağışçılarından gerçekleştirilmesi için çalışma yapmaları için taleplerde bulunuldu; zorla yerinden edilme ve demografik değişimin önüne geçilmesi, yerinden edilenlerin geri dönüşünün sağlanması ve zararlarının tazmin edilmesi. Gıda güvenliğinin sağlanması, ki özerk bölgelerdeki tarım ve hayvansal üretimde kurak geçen mevsim dolayısıyla ciddi bir gerileme gözlemleniyor. Bölgedeki buğday stoklarının üç ay daha yeterli olabileceği tahmin ediliyor. Bölgeye küçük ve orta ölçekli tarım projelerinde yatırım yapılması. Özerk Bölgedeki mülteci kampları sorunun çözülmesi. Raporlar, Fırat’ın Doğusunda Suriye’nin farklı yerlerinden gelen bir milyona yakın sığınmacının yaşadığını ve en temel ihtiyaçlarının dahi çoğu zaman karşılanamadığını gösteriyor.  

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Unutulmuş Ukrayna savaşı daha tehlikeli ve zor olandır

23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
TT
TT

Unutulmuş Ukrayna savaşı daha tehlikeli ve zor olandır

23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)

Refik Huri

Ukrayna savaşı, bazen unutulmuş bir savaş gibi görünse de Gazze ve Lübnan’daki savaştan ve İran'ın başını çektiği tüm “direniş ekseninden” çok daha tehlikelidir. Burada Ortadoğu için yeni bir sahne ya da büyüklerin onayladığı bir bölgesel güvenlik sistemine götürecek beklentiler olmaksızın çok fazla gürültü, slogan ve yıkım var. Gazze, savaş bitmeden sona erdi ve kimse onu yönetmeye hazır değil. Önceki “statüko”nun geri gelmesi yönündeki bahisler arasında, herhangi bir siyasi sempati olmaksızın ya da herhangi bir ülke İsrail ile ilişkilerinin gidişatında herhangi bir değişikliğe gitmeden Lübnan neredeyse tamamen yerle bir oldu. Ama Ukrayna'da oyun daha büyük.

Bu, kıtalararası balistik füzelerle ve Rusya'nın nükleer tehdidinin eşiğinde yürütülen bir savaş. Avrupa'yı kontrol etme ve yeni bir çok taraflı dünya düzeni kurma konusunda belirleyici bir savaş. Hayati bir jeopolitik ve stratejik konum ile bağlantıyı sağlama veya koparma savaşı. Zira Başkan Carter döneminde Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Profesör Zbigniew Brzezinski'nin tekrarladığı gibi, “Ukrayna olmadan Rusya'nın imparatorluk olmaktan çıktığı” tarihsel bir gerçektir. Tıpkı Batı'nın, Moskova'nın bir imparatorluk olmasını engellemek için Ukrayna'yı Rusya'dan uzaklaştırmakta ısrar etmesi gibi, Başkan Putin de imparatorluğu kurmak için Ukrayna'yı geri almakta ısrar etti. Eski Almanya Şansölyesi Angela Merkel, başından beri bunu fark etmişti ve bunun nedenle anılarında Putin'i kızdırmamak için Ukrayna'nın NATO'ya katılımını ertelemeye çalıştığını söylüyor. Sovyetler Birliği ile Batı arasındaki Soğuk Savaş'ın sona ermesinden yıllar sonra, Rusya ile Batı arasında sıcak bir vekâlet savaşının yaşanması da bu nedenle kaçınılmaz.

ABD ile Çin arasında, Çin'in Tayvan'ı zorla ilhak etmeye karar vermesi durumunda daha da kızışabilecek soğuk savaşın kaçınılmazlığı da buradan kaynaklanıyor. Sahne her şeyi anlatıyor; ABD dünyanın zirvesinde endişeli ve gergin iken, Çin zirveye ulaştıktan sonra kendinden emin ve sakin. Rusya, korkutan ve korkan rolünde seferberlik halinde. NATO'nun kapısına kadar genişlemesinden korkuyor ve NATO'nun Ukrayna'yı kabul etmeyi düşünmesini engellemek için aceleyle savaşa girerek korkutuyor.

ABD, tüm uyarılara rağmen güçlünün yükselen güçten korkmasını simgeleyen “Thucydides” tuzağına düştü. Tarihçilere göre bu, Atina ile Sparta arasında yaşananların bir örneğidir. Güçlü Atina Sparta'nın artan gücünden korktuğu için kendisine savaş açmıştı. Ancak Çin, her ne kadar daha büyük, daha geniş bir tuzağa hazırlanıyor olsa da bu tuzağa düşmemeye çalışıyor.

Biden yönetimi Çin ile ilişkileri üç şekilde özetliyor: rekabet, husumet ve iş birliği. Trump yönetimi ise daha büyük bir şeyden söz ediyor. Başkan Şi Cinping iş birliği arzusunu kullanıyor ancak pratikte “dünyayı yeniden oluşturmak, Batı değerlerini uluslararası kurumlardan kovmak ve doları tahtından indirmek” istiyor. Stanford Üniversitesi'nden ve “Çin'e Göre Dünya” kitabı yazarının Elizabeth Economy’nin söylediğine göre, Şi ayrıca, “Kuşak ve Yol, küresel büyüme, küresel güvenlik ve küresel medeniyet” programlarını gerçekleştirmek için uluslararası uzlaşma çağrısında bulunuyor. Bu ise kısaca, sadece çok kutuplu bir sistemden ibaret olmayan yeni bir dünya düzenidir.

Ancak ABD'de ve tabii ki Avrupa'da, Çin ile anlaşmayı savunanlar da az değil. G7 ve G20 arasında ABD ve Çin’den oluşan “G2” fikrini öne sürenler var. Nitekim tarihçi Adam Tur, “Çin'in tarihsel yükselişine uyum” çağrısında bulundu. Siyaset bilimci Graham Allison, “Asya'daki Çin etkisinin” kabul edilmesi çağrısında bulundu. Ancak olumsuz dalga da artıyor. Tufts Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü Michael Buckley, “hayati çıkarların çatıştığına ve iki ülkenin sistemlerinde bunun güçlü köklere sahip olduğuna, güç dengesinde büyük bir değişiklik olmadan düşmanlığın azaltılamayacağına, düşmanlığın iki tarafın birbirini yanlış anlamasından değil, birbirini iyi tanımasından kaynaklandığına” inanıyor. Dahası eski ulusal güvenlik danışman yardımcısı Matt Pottinger ve eski kongre üyesi Mike Gallagher Çin ile rekabeti yönetmeyi reddedip, Pekin ile çatışmacı bir söylem ve böylece “rekabeti kazanmayı” talep ediyorlar.

Şi’ye gelince Çin'in yükselişte, ABD'nin ise düşüşte olduğuna inanıyor. Çin Komünist Partisi'nin 2021 yılında yayınlanan “100 Yıllık Resmi Tarihçe”sinde şu ifadelere yer verildi: “Çin, dünya sahnesinde merkeze eskisinden daha yakın. Kendi doğuşuna hiçbir zaman bugün olduğundan daha yakın olmamıştı.”  Şi'nin istediği, Çin ile savaşın üzerinde çok fazla duman görmek isteyen ABD ile “dumansız bir savaş” kazanmaktır. Gerçek şu ki her zaman soğuk savaş zihniyetinden uzaklaşma çağrısında bulunan Çin, ABD’ye karşı bir soğuk savaş başlattı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia'dan aktardığı analize göre ABD'ye karşı koymak ve dünyadaki Amerikan hegemonyasını zayıflatmak için Rusya ile “sınırsız ortaklık” kurmayı tercih etti. Her ne kadar Çin, Kuşak ve Yol çerçevesinde yüzden fazla ülke ile anlaşmalar imzalamış olsa da Pew Vakfı'nın 2023 yılında tüm kıtalardan 24 ülkede yaptığı kamuoyu yoklaması, katılımcıların yüzde 22'sinin Çin'i tercih ettiğini, yüzde 60'ının ise ABD'ye olumlu baktığını ortaya koydu.

Oyun ikili bir oyun değil, üçlü bir oyun; Çin ve Rusya, ABD'ye karşı. Sıcak arena Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa, Gazze ve Lübnan savaşları nedeniyle de Ortadoğu ise ekonomik ve jeopolitik rekabetin soğuk arenası, Küresel Güney olarak adlandırılan bölgedir. Ama bu, Hindistan, Güney Afrika, Brezilya ve Endonezya gibi rolleri olan büyük ülkeleri içerdiğinden coğrafi olarak tamamen güneyli değil. Aynı zamanda İran, Türkiye ve İsrail gibi rolleri olan bölge ülkelerini de içeriyor.

Hiç kimse bir soğuk savaşı tamamen kazanamaz. İlk soğuk savaş bile bir ölü ve bir yaralı ile sona erdi. Zafer coşkusu ve “tarihin sonu” konuşmalarının ardından yaşanan olayların da doğruladığı gibi, ölen Sovyetler Birliği, yaralı ise ABD’deydi.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.